Inhoud opleidingsprogramma 2.1 Opzet leergang Het opleidingsprogramma bestaat uit diverse modules. Binnen elk van de modules wordt aandacht besteed aan een onderwerp dat gerelateerd is aan ICT. Het gaat om de volgende modules: module introductie (twee bijeenkomsten) module techniek (zes bijeenkomsten) module netwerken (vijf bijeenkomsten) module beveiliging (vijf bijeenkomsten) module internet (vier bijeenkomsten) Algemeen programma De leergang start met een introductie van twee dagen. Tijdens de introductie worden onder andere de werkgroepen samengesteld en de te gebruiken werkvormen besproken. Bovendien wordt het gebruik van de elektronische omgeving (ELO) uitgelegd. Na de introductie volgt de module techniek. In de module techniek maken de deelnemers tijdens zes lesdagen voor de eerste keer kennis met de volgende onderwerpen: installeren van hardware en software beheer van bestanden en documenten back-ups MS Office installeren en beheren servicedesk storingen knelpunten binnen het eigen bedrijf In de tweede inhoudelijke module – de module netwerken – wordt onder andere aandacht besteed aan het koppelen van werkstations aan de server, installeren van software en het opstellen van beveiligingsprocedures. De module techniek duurt vijf lesdagen. De derde module richt zich op het beveiligen van automatiseringssystemen. Daarbij wordt onder andere aandacht besteed aan het installeren van beveiligingssoftware, toegangsbeheer en het maken van back-ups. De module beveiliging duurt vijf lesdagen. De laatste module richt zich op internet. In deze module, die vier lesdagen in beslag neemt, wordt aandacht besteed aan de ontwikkeling van internet, de verschillende toepassingen van internet en wordt door de werkgroepen een website gebouwd. 2.2 Onderwijsvormen Tijdens de leergang wordt gebruik gemaakt van diverse onderwijsvormen. Deze onderwijsvormen worden hieronder kort beschreven. Theorie Door een docent wordt de theorie van relevante onderwerpen besproken. Dit gebeurt per groep van 12 deelnemers in een klaslokaal van een van de onderwijsinstellingen. Hands on (praktijk) De deelnemers ontvangen van de docent een opdracht. De deelnemers maken deze opdracht individueel of in groepjes van drie tijdens de reguliere lesdag. Project De deelnemers ontvangen een opdracht die door de deelnemers op een andere locatie (bij een bedrijf of thuis) moeten worden vervuld. Vaak zijn dit opdrachten waarbij het geleerde in de praktijk van het bedrijf wordt toegepast. Webbased training Aan de leergang is een ELO gekoppeld. Via deze omgeving krijgen studenten informatie die ze moeten bestuderen of opdrachten die ze moeten verwerken. 2.3 Algemeen programma De inhoud van de verschillende modules wordt in het vervolg van deze paragraaf beschreven. Daarbij is elke module verdeeld in diverse onderwerpen. Per onderwerp is aangegeven door welke onderwijsinstelling het wordt verzorgd, de studiebelasting en de onderwijsvorm. Bovendien is een korte beschrijving gegeven van de inhoud. 2.3.1 Module Introductie Onderwerp : Introductie Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 1 dagdeel Onderwijsvorm : Theorie Inhoud: Onder leiding van de projectmanager en de docent worden doelen, werkwijze en verschillende werkvormen toegelicht. De docent geeft een presentatie van de mogelijkheden van de ELO-applicatie (E-learning omgeving). De volgende onderwerpen komen aan de orde: samenstelling van de groep; procedures, registratie en algemene afspraken; demonstratie ELO; internet toepassingen, mogelijkheden voor het MKB; bestuderen on-line van Internet toepassingen aan de hand van door de docent genoemde websites. Informatie over trends worden aan de hand van sheets en discussie besproken. Op de elektronische leeromgeving van Kennislift kunnen de deelnemers zowel de theorie als meer informatie over specifieke toepassingen nalezen. Onderwerp : E-learning en mogelijkheden IT Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 1 dagdeel Onderwijsvorm : Hands-on, workshop en theorie Inhoud: De deelnemers gaan actief met de Kennislift tool aan de slag. M.b.v. opdrachten worden de diverse handelingen en activiteiten die gedurende het vervolg van de opleiding nodig zijn uitgevoerd. De docent begeleidt dit proces in een van de skills-labs. De methoden waarop cursusinformatie, opdrachten en bestanden gevonden kunnen worden, komen uitgebreid aan de orde. Aan het einde wordt door de deelnemer een virtueel assessment uitgevoerd waarin het kennisniveau wordt gemeten. Aan het einde van de opleiding wordt wederom een assessment uitgevoerd zodat er een vergelijking van het kennisniveau voor en na de opleiding, kan worden gemaakt. De volgende onderwerpen worden geoefend: werken op internet; informatie halen mbv ELO tool; werken met de ELO tool; informatie zoeken; bestanden downloaden; e-mail functionaliteit; virtuele discussie; virtueel assessment; Onderwerp : Mogelijkheden IT Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 2 dagdelen Onderwijsvorm : Theorie en project Inhoud: De docent laat aan de hand van een presentatie de verschillende ICT trends de revue passeren. Samen met de deelnemers worden de mogelijkheden voor het bedrijfsleven besproken. Aan de hand van de Boston matrix wordt inzicht verkregen hoe de verschillende trends zich ontwikkelen. De volgende onderwerpen komen aan de orde: E -commerce, webgids, extranet Systeemontwikkeling: - 4GL/ SQL - HTML/XML Communicatie: - mogelijkheden mobiele telefonie - ADSL - Citrix - WAP Back Office: - ERP - CRM Trends: - Linux - Biometrie Na de theorieles wordt er in groepjes van drie deelnemers de (on)mogelijkheden voor het MKB besproken. Dit vindt plaats via een virtuele discussie. De docent stuurt het proces op afstand. Iedere groep bespreekt minimaal twee trends. Per groep zal onder begeleiding van de docent/begeleider een eigen (quick)scan voor de eigen organisatie plaatsvinden. Voor een aantal vooraf bepaalde trends wordt binnen de eigen organisatie bekeken welke, en in welke mate, worden toegepast en/of de toepassing op lange/korte termijn een meerwaarde voor de organisatie kan betekenen. De quickscan wordt digitaal binnen het ELO gepubliceerd. Het subdoel is leren werken met de Kennislift ELO. Na de module introductie gaan de deelnemers verder met de module Techniek. 2.3.2 Module Techniek Onderwerp : Installeren HW/SW Uitvoerder : IT-Lycée. (Baronie College) Studiebelasting : 3 dagdelen Onderwijsvorm : Hands-on Inhoud: De deelnemers werken gedurende het blok TECNIEK 8 dagdelen aan eigen technische vaardigheden. Deze training wordt verzorgd in een van de skills-labs van het IT-Lycée. Allereerst wordt er aandacht besteed aan veilig werken. In veel situaties is er te weinig aandacht voor persoonlijke veiligheid en de risico’s voor systemen. Voor aanvang van de installatie wordt besproken wat de mogelijkheden zijn m.b.t. het gebruik van een harddisk en hoe deze in te delen met het programma Fdisk. De deelnemer zal uitgelegd worden hoe een mappenstructuur kan worden ontworpen, die logisch is en bovendien goed is te beveiligen. De deelnemer zal aan de hand van een opdracht een structuur gaan opzetten die relevant is voor de situatie op de werkplek. In de opdracht zal tevens het delen van mappen aan de orde komen. Het onderwerp Installatie behandelt de volgende onderwerpen: een computer voor het kantoor; configuratie opbouwen; configuratie controleren en instellen; printer installeren en testen; software installeren; beginsituatie herstellen; bestandssystemen, NTFS en FAT insteekkaarten; geluidskaart monteren; geluidskaart installeren en instellen; (USB) modem aansluiten, installeren en testen; stuurprogramma’s zoeken; outlook (express) instellen en e-mail versturen; besturingssystemen en applicaties; installeren Windows; installatie office2000; windowsaanmelden; verwijderen van office; uitbreiding hardware; configuratie bepalen (werkgeheugen, opslaggeheugen en configuratie); extra vaste schijf inbouwen; geheugen installeren Voor elk onderwerp is een zelftoets aanwezig, waarmee de deelnemers zich zelf achteraf kunnen testen. Desgewenst kan de deelnemer in overleg met de docent/begeleider afhankelijk van de voorkennis de zelftoets vooraf maken. Voor de deelnemers is een ruime hoeveelheid opdrachten beschikbaar. Er zullen een aantal opdrachten verplicht gesteld worden, andere opdrachten worden als extra oefenstof of herhaling binnen de beschikbare tijd gedaan worden. Onderwerp : Storingen Uitvoerder : IT-Lycée. (Baronie College) Studiebelasting : 1 dagdeel Onderwijsvorm : Hands-on Inhoud: Voorbeeld: Iemand belt de helpdesk omdat zijn printer het niet doet. Voor zo’n probleem is een procedure geschreven. Dat wil zeggen, er is vastgelegd wat de volgorde is van de handelingen die de helpdeskmedewerker moet verrichten om tot een oplossing te komen. De helpdeskmedewerker moet vragen stellen om erachter te komen waar het probleem zit. De instructies dienen in veel gevallen erop gericht te zijn dat de gebruiker eenvoudige problemen in de toekomst zelfstandig kan oplossen. Problemen die vaak voorkomen kunnen door het opstellen van procedures de volgende keren snel en efficiënt opgelost worden. Dit is niet alleen handig voor professionele automatiseringsbedrijven /afdelingen, maar ook kleine organisaties profiteren van deze methodiek. Dit blok gaat daarom niet alleen in op de helpdesk, maar geeft op handvatten voor kleinere organisatie waar een automatiseringsafdeling ontbreekt. De volgende onderwerpen worden behandeld: Werken volgens procedures Registreren hard- en software Registreren storingen Registreren werkzaamheden Ondersteuning gebruikers Wat is een SLA (Service Level Agreement) Onderwerp : Storingen Uitvoerder : IT-Lycée. (Baronie College) Studiebelasting : 1 dagdeel Onderwijsvorm : Hands-on Inhoud: Voor dit onderdeel is het noodzakelijk dat de deelnemers de theorie over netwerken vooraf hebben doorgenomen. De contactbijeenkomst is te kort om naast de skills ook de theorie door te nemen. Om uiteindelijk een netwerk te bouwen is elementaire kennis noodzakelijk van de volgende onderwerpen: TCP/IP-protocol - IP-adres (via DHCP-server[Dynamic Host Configuration Protocol] of PPP-inbelrouter [Point to Point protocol]) - DNS (Domain Name System) - Gateway NetBEUI IPX/SPX Voor elk onderwerp is een zelftoets aanwezig, waarmee de deelnemers zich zelf achteraf kunnen testen. Desgewenst kan de deelnemer in overleg met de docent/begeleider afhankelijk van de voorkennis de zelftoets vooraf maken. Onderwerp : Bekabeling Uitvoerder : IT-Lycée. (Baronie College) Studiebelasting : 1 dagdeel Onderwijsvorm : Hands-on Inhoud: Een regelmatig terugkerende vraag is hoe je een netwerkkabel voor een ehternet netwerk maakt. Wat er meestal bedoeld wordt is in welke volgorde moet je nu die draadjes van die kabel in het stekkertje doen? Om deze vraag te beantwoorden gaan we eerst wat studeren op allerlei soorten kabels (serieelparalel-coax-utp). De activiteiten tijdens de hands-on zullen zich toespitsen op de UTP-verbinding (Unshielded Twisted Pair). Tijdens dit onderdeel onderneemt de deelnemer de volgende activiteiten: maakt verschillende soorten verbindingskabels: - straight thru cables - crossover cables). test de gemaakte kabels: - met behulp van meetapparatuur - in een netwerkomgeving werkt met specialistisch gereedschap Voorafgaand aan dit dagdeel bereidt de deelnemer het onderdeel bekabeling voor. Hiervoor kan de deelnemer thuis of op het werk inloggen op de elektronische leeromgeving van Kennisnet. Op de dag zelf kunnen vragen gesteld worden over de theorie. Onderwerp : back-upprocedures Uitvoerder : IT-Lycée. (Baronie College) Studiebelasting : 3 dagdelen Onderwijsvorm : Hands-on en project (1 dagdeel) Inhoud: In de module Beveiliging hebben de deelnemers reeds gewerkt met het maken van back-ups en backup procedures. Veelal is daarbij de standaard procedure van de windowsomgeving gebruikt (wizzard Reservekopie). Tijdens de hands-on activiteit van de module Techniek worden ook andere tools gebruikt (o.a. het programma Ghost) om een image te maken van een schijf of een partitie. De volgende onderwerpen worden achtereenvolgens aan de orde gesteld: installeren van reservekopie programma; maken van een reservekopie (back-up); terugzetten van een reservekopie (restore); comprimeren van bestanden; maken van een image (branden van een Cd-rom); terugzetten van een image; procedure: reservekopie; Ook in dit blok gaan de deelnemers met een opdracht terug naar hun eigen praktijk. Nu wordt echter de ontwikkelde procedure uit de module Beveiliging met behulp van de beschikbare software uitgevoerd. Afhankelijk van het hebben van een netwerk wordt de procedure eerst op een stand alone machine uitgevoerd en vervolgens op het netwerk. Bestaande procedures worden hierbij gerespecteerd, wat betekent dat bedrijfsregels door deze opdracht niet geschonden dienen te worden. Onderwerp : helpdesk Uitvoerder : IT-Lycée. (Baronie College) Studiebelasting : 1 dagdeel Onderwijsvorm : Workshop Inhoud: Het opzetten van een helpdesk loont in principe alleen grote organisatie. Toch kunnen kleinere organisaties baat hebben bij simpelere vormen van hulp/ondersteuning voor medecomputergebruikers (collega’s). Aan een helpdesk/systeembeheerder worden vaak dezelfde vragen gesteld. Om de druk op te verlichten kun je een FAQ-lijst maken. Dit is een lijst met vaak gestelde vragen (Frequently Asked Questions). In deze FAQ-lijst(en) kun je ook problemen kwijt die je verwacht of antwoorden op vragen die snel opgelost kunnen worden. Een beperkt aantal FAQ-lijsten kun je publiceren op internet of intranet. In dit onderdeel gaan we meer in op FAQ-lijsten dan op het opzetten van een helpdesk. Ook openbare externe FAQ-lijsten worden bekeken/besproken. Wel wordt er aandacht besteed aan bestaande helpdesks en de begrippen 1e, 2e en 3e lijnszorg van een helpdesk. De uitkomst van de workshop zou moeten zijn dat elke deelnemer voor de eigen organisatie minimaal een structuur heeft voor een FAQ, een idee heeft hoe onderwerpen gerubriceerd dienen te worden en een top 15 van FAQ-lijsten kan samenstellen. De tools om FAQ-lijsten te publiceren zijn in voldoende mate besproken zodat de deelnemers zelfstandig kunnen experimenteren met eigen FAQ’s. Onderwerp : knelpunten beveiliging eigen bedrijf Uitvoerder : IT-Lycée. (Baronie College) Studiebelasting : 2 dagdelen Onderwijsvorm : E-learning en project (beide 1 dagdeel) Inhoud: In het basisprogramma Beveiliging heeft de quickscan een aantal knelpunten gesignaleerd m.b.t. de beveiliging. Het plan van aanpak wat daar is geformuleerd is de basis voor dit onderdeel. Dezelfde projectgroepen uit het basisprogramma gaan nu aan de slag. In de elektronische leeromgeving is achtergrondinformatie beschikbaar over beveiliging, beveiligingssoftware, virussen en toegangsbeheer. De opdracht aan de projectgroep is om uit de lijst van knelpunten prioriteiten te stellen en minimaal twee actiepunten verder uit te werken en zo mogelijk ook te verhelpen. De opgedane ervaringen dienen de projectgroepen te delen met de mede deelnemers. Ook hier is het de bedoeling dat er verslag gedaan wordt van alle activiteiten aan de projectbegeleider. 2.3.3 Module Netwerken Onderwerp : Netwerk- architectuur en topologie Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 2 dagdelen Onderwijsvorm : Theorie/Webbased Training Inhoud: Er wordt gestart met een uitleg over de wenselijkheid van de installatie van een netwerk en de verschillende protocollen worden uitgelegd en wanneer welk protocol kan worden gebruikt. Ook de koppeling van machines met verschillende protocollen binnen 1 netwerk komt aan de orde. Korte bespreking van het OSI-model en de begrippen WAN, LAN, CAN en MAN. Er wordt kort stilgestaan bij geschiedenis van netwerkbesturingssystemen en de onderlinge verschillen. Hierbij wordt ook gekeken naar de toekomst m.b.t. .NET en Novellx. Uitleggen wat de verschillen in werkzaamheden kunnen zijn tussen een systeem- en een netwerkbeheerder en hoe de taken kunnen worden verdeeld. De deelnemer wordt uitgelegd met welke technieken een netwerk “remote” kan worden beheerd en op welke wijze werkstations van software kunnen worden voorzien. Theorie netwerkstructuren (o.a. bus, ring en ster) en netwerkbekabeling (UTP, Coax, NIC, Backbone) en ontwikkelingen; begrippen WAN en LAN; protocol (CSMA/ CD Ethernet, TCP/IP); OSI model (kort); hub, Switch en Router; ontwikkelingen Novell, NT en Windows 2000; taken netwerkbeheerder; begrippen Remote beheer en software distributie; Opdracht: inventariseren infrastructuur in de eigen werksituatie Webbased Training Opzoek opdrachten aan de hand van links door cursusleider gegeven: Internetopdracht: - Actuele ontwikkelingen actieve componenten - Ontwikkelingen, NET en Novellx On line toets Onderwerp : Installatie standaardwerkplek Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 2 dagdelen Onderwijsvorm : Theorie/Workshop Inhoud: - Met de deelnemers wordt een installatie gedaan van een client-besturingssysteem die van toepassing kan zijn op de praktijksituatie van de deelnemer. De deelnemer dient zelf de netwerkconfiguratie uit te voeren. - Voor aanvang van de installatie wordt besproken wat de mogelijkheden zijn m.b.t. het gebruik van een harddisk en hoe deze in te delen met het programma Fdisk. De deelnemer zal uitgelegd worden hoe een mappenstructuur kan worden ontworpen, die logisch is en bovendien goed is te beveiligen. De deelnemer zal aan de hand van een opdracht een structuur gaan opzetten die relevant is voor de situatie op de werkplek. In de opdracht zal tevens het delen van mappen aan de orde komen. - Door middel van demonstratie zal de deelnemer worden uitgelegd hoe een software-installatie te plannen en uit te voeren is. Het maken van snelkoppelingen zal hier verder ook worden besproken. Theorie desktop verschillen W98 / NT-ws/ W2000 /XP (installatie procedures/ multimedia/ netwerk); gebruik van partities; gebruik Ghost; NTFS en FAT Workshop installeren Netwerkclient; opdrachten met de Verkenner; mappenstructuur ( Delen, systeemmappen, afbeeldingen); snelkoppelingen; installeren DOS en Windows software; beheer gebruikers en groepen; systeembeveiliging door lokaal beleid (Machtiging, User en computer configuration); Onderwerp : Installatie en configuratie Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 3 dagdelen Onderwijsvorm : Theorie/Workshop en hands-on Inhoud: - In aansluiting op de vorige dagdelen gaan de deelnemers verder met gebruik van gedeelde mappen, echter nu m.b.t. mappen op een server. Naast het begrip delen komt hier ook aan de orde wat de mogelijkheden zijn voor het gebruik van NTFS-rechten (beveiliging!). - De docent zal de deelnemer kort vertellen wat de verschillen zijn tussen de netwerkbesturingssystemen Novell, WinNT en W2k. M.b.t. W2k zal de Active Directory kort besproken worden en de relatie met de NDS van Novell worden gelegd. - De deelnemer zal een uitgebreide opdracht (op basis van een reeds geïnstalleerde server) krijgen waarin, na vooraf door de docent te zijn geïnstrueerd, de volgende zaken/begrippen aan de orde komen: PDC/BDC/ Member Server; Trusting, DNS, WINS en DHCP; beheren van gebruikers met User Manager for Domains; installatie van een netwerkprinter; het werken met verschillende gebruikersprofielen; aanloggen op het netwerk; Aansluitend aan dit dagdeel zullen de deelnemers een opdracht meekrijgen waarin in het kort de situatie beschreven dient te worden m.b.t. de situatie in het bedrijf/instelling van de deelnemer. Van de deelnemers wordt verwacht dat de tot dit moment besproken onderdelen van de module thuis worden bestudeerd. Theorie delen van netwerkbronnen verschillen NT Novell en W2000 Active Directory (kort). Begrippen: - PDC, BDC, SID, Trust - Wins, DHCP, DNS - gedelegeerd beheer beveiliging Opdracht: theorie boek/ syllabus bestuderen Workshop en hands-on Op basis van een geïnstalleerde server: aanloggen in een netwerk; beheer gebruikers en groepen; gebruikersrechten en machtigingen; mappen delen en beheren; printen in een netwerk; gebruikersprofielen; Opdrachten: bestuderen boek/ syllabus; praktijkopdracht eigen situatie; opdrachten Installatie en Configuratie Server op trainingslocatie uitvoeren (verplicht) Onderwerp : Maintenance Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 1 dagdeel Onderwijsvorm : Hands-on Inhoud: De deelnemers zullen een opdracht krijgen waarin zij worden geacht een aantal storingen op te lossen. De storingen zullen opzettelijk door de docent worden aangebracht en hebben betrekking op: het niet kunnen aanloggen door een gebruiker; gewijzigde rechten; storing m.b.t. printers; problemen met geïnstalleerde software; De deelnemers dienen de geconstateerde storingen te administreren op een logische en gemakkelijke manier. Tevens dient hier te worden aangegeven hoe soortgelijke storingen in de toekomst kunnen worden voorkomen. Als afsluiting van dit dagdeel zal worden stilgestaan bij het maken van een back-up. Aan de orde komen de verschillende vormen van een back-up, alsmede de fysieke opslagmogelijkheden voor een back-up en de te volgen procedures bij gebruik ervan. Ten slotte wordt er door de deelnemer een eenvoudige back-up gemaakt. Onderwerp : Praktijkopdracht Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 1 dagdeel Onderwijsvorm : Project Inhoud: De deelnemer krijgt een opdracht verstrekt waarin een inventarisatie dient te worden gemaakt van de eigen werkomgeving. De inventarisatie dient in rapportvorm te worden gemaakt en zal als basis dienen voor het signaleren van knelpunten en het verbeteren van de werkomgeving. Aan de orde komen: netwerkinfrastructuur en netwerkstructuur; welke hard- en software er wordt gebruikt; hoe zit de rechtenstructuur in elkaar; hoe is de back-upprocedure geregeld; wat zijn de toekomstplannen van de onderneming en de daaraan gerelateerde gevolgen voor bovenstaande zaken; Onderwerp : OSI model Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 1 dagdeel Onderwijsvorm : Theorie en Workshop Inhoud: Bespreken van de verschillende lagen en de bijbehorende problemen: - applicatie - presentatie - sessie - transport - netwerk - datalink - fysieke In deze les wordt ook tijd gereserveerd om de opdrachten behorende bij Installatie en configuratie verder af te werken. 2.3.4 Module Beveiligen Onderwerp : Beveiligingsfilosofie en beveiligen van systemen Uitvoerder : IT-Lycée. (Baronie College) Studiebelasting : 1 dagdeel Onderwijsvorm : Workshop Inhoud: Onder leiding van een docent/begeleider wordt in de groep nagedacht over beveiliging in zijn algemeenheid en in het bijzonder over beveiliging van computersystemen en de informatie die de computersystemen genereert en beheert. Zowel de fysieke beveiliging als de procedures waaraan men zich dient te houden worden in de workshop aan de orde gesteld. Dit alles dient uiteraard in overeenstemming te zijn met de geldende regels in het bedrijf en in nog ruimere zin de wet. De volgende onderwerpen zullen in de workshop aan de orde komen: beveiliging versus beleid van de organisatie; informatie en juridische bewijslast; opslag van digitale (bedrijfsgegevens); verzamelen van gevoelige informatie (o.a. wet op de privacy); diefstal; virussen; ongewenst bezoek (hackers); Tijdens de workshops zullen de deelnemers een actieve rol hebben. Van de deelnemers wordt verwacht dat hij/zij eigen ervaringen en ideeën in de discussie inbrengt. De workshop levert voor de deelnemer een kader op van waaruit zij in de toekomst in de eigen situatie nadenkt over beveiliging, wat te beveiligen, tegen wie en hoe te beveiligen. De opbrengst van deze workshop zal in het eigen bedrijf aanleiding kunnen zijn voor (extra) zorg voor diverse beveiligingsaspecten. Onderwerp : Beveiligen van systemen Uitvoerder : IT-Lycée (Baronie College) Studiebelasting : 2 dagdelen Onderwijsvorm : Hands-on Inhoud: De deelnemers worden in een van de skills-labs van het IT-Lycée getraind in het installeren van beveiligingssoftware. Naast de bekende antivirusprogramma’s wordt aandacht besteed aan toegangsbeheer (netwerken), opslag van informatie en de noodzakelijke back-up van gegevens. Zo zal ook het werken met images aan de orde komen. Deelnemers werken zelfstandig aan een werkboek (ook digitaal beschikbaar). Als naslagwerk is aanwezig een papieren versie van een bronnenboek (digitale versie zal zeer waarschijnlijk in de elektronische leeromgeving beschikbaar gesteld worden). De deelnemers zijn zelfstandig bezig met de opdracht(en) en worden na iedere opdracht beoordeeld door de docent/begeleider. Op het einde van dit blok zullen de deelnemers met de docent/begeleider de serie opdrachten evalueren. Ook de toepasbaarheid in de eigen situatie zal hierbij aan de orde komen. Tips en trucs worden uitgewisseld, ook wordt getracht dit op langere termijn te continueren d.m.v. het opzetten van een soort kennisgroep. Op deze wijze worden toekomstige ervaringen gedeeld. Onderwerp Uitvoerder Studiebelasting Onderwijsvorm : Ongedaan maken van virussen : IT-Lycée (Baronie College) : 1 dagdeel : Hands-on Inhoud: Deze activiteit sluit aan op de eerste hands-on bijeenkomst. Na de installatie van een aantal populaire anti-virusprogramma’s wordt er gedurende dit dagdeel gewerkt aan het virusvrij maken van systemen. Onderdeel van dit programma zal zijn het configureren van de virusprogramma’s en de tools om de programma’s te actualiseren. Er wordt gewerkt met Norton en McAfee. De volgende scan worden uitvoerig besproken en gesimuleerd: systeemscan; e-mail; download; internet heuristiek scannen. Alle noodzakelijke informatie over virussen en virusbestrijding (met betrekking tot deze cursus/dagdeel) worden in een digitale vorm ter beschikking gesteld aan de deelnemers. Op de elektronische leeromgeving van Kennislift kunnen de deelnemers zowel de theorie als de oefeningen/procedures nalezen. Onderwerp : Back-up procedure Uitvoerder : IT-Lycée. (Baronie College) Studiebelasting : 3 dagdelen Onderwijsvorm : Buitenschoolsproject + ELO (SBU 1 dagdeel) Inhoud: Dit onderwerp wordt in projectvorm aangeboden. Dit betekent dat er projectgroepjes worden samengesteld van ongeveer 3 personen. Er wordt zoveel mogelijk projectmatig gewerkt hetgeen betekent dat de onderscheidende projectfases doorlopen moeten worden. De uitvoer van het project vindt plaats op de werkplek van de deelnemers (een van de deelnemers). De deelnemers moeten een back-upprocedure ontwerpen voor de eigen organisatie/afdeling. Het is de bedoeling dat alle deelnemers aan dit project meewerken. Van het project wordt ook verslag gedaan aan zowel de docent/begeleider als de verantwoordelijke bedrijfsfunctionaris. Elke projectgroep heeft de beschikking over een digitaalprojectkantoor. Hier kunnen de projectleden naast opslag van projectdocumenten ook contact zoeken met de projectbegeleider (docent). De afsluiting van het project vindt plaats op het gastbedrijf. Hiertoe dient de projectleider (een van de deelnemers) een afspraak te maken met de projectbegeleider. De projectopdracht wordt ruim van te voren (ook via de ELO) bekend gemaakt bij de deelnemers. Zo zullen de projectgroepen al bij de eerste bijeenkomst van het blok “Beveiliging” worden samengesteld. De projectopdracht moet binnen de doorlooptijd dit blok gerealiseerd worden. De elektronische leeromgeving geïnformeerd de cursisten over procedures in zijn algemeenheid en in bijzonder over de back-up/restore procedures. Voorbeeldprocedures en hoe maak je een procedure helpt de projectgroepen bij hun projectopdracht. De informatie is vooraf (digitaal) beschikbaar. Onderwerp : Quickscan Uitvoerder : IT-Lycée. (Baronie College) Studiebelasting : 2 dagdelen Onderwijsvorm : Theorie en praktijk Inhoud: In dit onderdeel gaan de deelnemers voor Beveiliging een quickscan voorbereiden en uitvoeren. Het eerste deel bestaat uit een theoretische behandeling van quickscans en scans als vertrekpunt voor verbeteracties. De volgende vragen staan in de quickscan centraal: Zijn de systemen optimaal beveiligd tegen virussen? Hebben de gebruikers de juiste rechten? Zijn de vertrouwelijke gegevens wel echt vertrouwelijk? Zijn de instellingen van de bijvoorbeeld de proxyserver wel juist? Hoe minimaal zijn de risico’s op inbraak van buitenaf? Wordt installatie van ongewenste software door gebruiker voorkomen? Wordt kopiëren van software en/of bedrijfsgegeven voorkomen? Bent u baas over het eigen systeem of kunnen anderen meer het systeem dan u zou willen? Kunt u misbruik van het systeem signaleren en hierop inspelen? De projectgroepen zullen onder begeleiding van de docent/begeleider een eigen (quick)scan voorbereiding voor de eigen organisatie. Belangrijk is dat de projectgroepen alle onderdelen die gecheckt moeten worden in de checklist verwerken. Praktijkvoorbeelden worden in de “les” behandeld. De groepen maken ook een plan van aanpak en verdelen zonodig ook onderling de taken. Verder wordt er door de projectgroepen nagedacht hoe de uitslag van de scan gepresenteerd gaat worden aan de docent/begeleider. Belangrijk is ook dat er na de scan een plan gemaakt moet worden om eventuele knelpunten op te lossen. Het overleg tussen de projectleden vindt plaats op de locatie van het IT-Lycée. Na afloop van het eerste deel (theorie) voeren de projectgroepen de scan ook daadwerkelijk uit. 2.3.5 Module Internet Onderwerp : Quickscan Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 0,8 dagdeel Onderwijsvorm : Theorie/Webbased Training Inhoud: Onder leiding van een docent/begeleider wordt de theorie van Internet overgedragen. Bij alle begrippen zal stil gestaan worden; ook de ontstaansgeschiedenis van het World Wide Web zal besproken worden. De veelzijdigheid van het netwerk zal toegelicht worden aan de hand van een aantal perspectieven. Theorie - internet begrippen: - wat is internet - belangrijk jargon - begrippen: HTML, XML, Java; - het World Wide Web: - toepassingen - surfen - e-mail - nieuwsgroepen - domeinnamen; - nut en mogelijkheden internet Webbased Training De docent geeft per groep een op dat moment actuele opdracht die met behulp van internetinformatie moet worden opgelost. Binnen elke groep worden afspraken gemaakt over de taakverdeling en de rapportage. Enkele voorbeelden van mogelijke opdrachten zijn - Licentiekwestie - Microsoft - Positie organisaties ( Bv Cisco, Dell) - Onderwerp van mogelijkheden IT - Problemen bij beveiliging geldautomaten Groepen werken samen en communiceren via het ELO. De docent monitort en coacht het proces op afstand. Elke groep wordt zelfstandig beoordeeld door de docent/begeleider .De gezamenlijke resultaten worden plenair besproken. Onderwerp : Gebruik Internet Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 0,8 dagdeel Onderwijsvorm : Hands-on/Webbased Training Inhoud: In het praktijklokaal, op de werkvloer en thuis worden opdrachten uitgewerkt die in het verlengde van ieders dagelijkse praktijk liggen. De individuele intake zal hierbij het uitgangspunt zijn. Kennis van de drie specifieke eigenschappen van Internet (digitaal, multimediaal en interactief) helpen de deelnemer bij het maken van zijn opdrachten. Hands-on Zoek strategieën Nuttige webpagina's Gebruik van nieuwsgroepen op het internet Webbased Training Chatten en Netmeeting Downloaden bestanden Onderwerp : Toekomstige Ontwikkelingen Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 1 dagdeel Onderwijsvorm : Theorie/Webbased Training Inhoud: De relatie tussen internet en de strategie van een onderneming wordt hier toegelicht aan de hand van verschillende onderwerpen. In ieder geval komen aan de orde: internet strategie; e-commerce; mogelijkheden gebruik internet voor MKB; Na de training hebben de deelnemers een goed inzicht in de relatie tussen internet en de strategie van een onderneming en in de commerciële mogelijkheden van internet. Ook het inzetten van het internet als hulpmiddel bij projectmanagement zal voor de deelnemers herkenbaar zijn. Webbased Training Een aantal onderwerpen wordt in projectvorm aangeboden. Door de gevormde projectgroepen moeten de onderscheiden projectfases doorlopen worden, onder regie van een docent/begeleider. De uitvoering kan bij het bedrijf van een van de deelnemers plaatsvinden. Tijdens het project komen de volgende onderwerpen aan bod: wat is een Portal; flash; bespreken verschillende sites (zo mogelijk sites van de participerende bedrijven); intranet en Extranet; application Service Providing (ASP); thema: kritische succesfactoren website; Sluitstuk van het project is een opdracht waarbij de website van een van de deelnemende bedrijven doorgelicht wordt, op basis van de opgedane theoretische en praktische kennis van internet De resultaten worden vooraf gepresenteerd aan de docent/begeleider en vervolgens plenair. Onderwerp : E-commerce Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 1,2 dagdelen Onderwijsvorm : Workshop/Project Inhoud: Als onderdeel van de strategie wordt wat langer stilgestaan bij e-commerce, Door een gastspreker worden de deelnemers bijgepraat over ontwikkelingen binnen het Midden- en Kleinbedrijf, over de kansen en bedreigingen. Workshop het belang van internet voor een bedrijf; risico's; praktische mogelijkheden; informatie; De workshop wordt afgesloten met een opdracht waarbij een analyse van de eigen werksituatie in kaart gebracht moet worden. Project Om de opdracht in volle omvang uit te kunnen voeren, zal aanvullend de docent de theorie van de volgende onderwerpen behandelen: Praktische mogelijkheden: contact transactie begrippen, o.a.: - B2A, B2B, B2C (e)-CRM EDI elektronisch betalen Onderwerp : Realisatie website Uitvoerder : Florijn College Studiebelasting : 4,2 dagdelen Onderwijsvorm : Theorie/Workshop/Project Inhoud: Het laatste onderdeel staat in het teken van het ontwerpen van een eigen website. In het praktijklokaal zal eerst de theorie overgedragen worden en zal er een begin gemaakt worden met het ontwerpen van een website. Na de theoretische training gaan de deelnemers in groepjes van drie aan de slag. Theorie gebruik Frontpage Workshop werken met sjablonen en wizards; werken met tekst, afbeeldingen en animaties; werken met lijsten en tabellen; pagina's verdelen in frames; communicatie met formulieren; pagina publiceren en up-to-date houden; registreren bij WWW zoekdiensten; een eenvoudige database toevoegen; Project realisatie en publicatie website; na realisatie en publicatie worden de verschillende websites naar elkaar gecommuniceerd. Virtueel via het Web, zullen de websites vervolgens beoordeeld en besproken worden. De presentatie van de eigen website kan vervolgens door iedere groep bij het eigen bedrijf gedaan worden. 2.3.6 Module bedrijfskunde Onder leiding van een docent/begeleider wordt in eerste instantie de aandacht gericht op de inrichting van de IT-beheerorganisatie op operationeel niveau in de kleinere organisatie. Hierbij wordt de aanpak volgens ITIL op operationeel niveau uitgewerkt. Vervolgens worden twee cruciale ITIL-processen op tactisch niveau uitgewerkt, die met name gericht zullen zijn op kosten en kostenbeheersing en het niveau van de overeengekomen dienstverlening en de handhaving daarvan. De volgende onderwerpen zullen aan de orde komen: configuration management, problem management change management Cost-management Service Level Management De studenten verwerven voor een belangrijk deel zelfstandig de relevante basiskennis binnen de Elearning omgeving, werken daarbinnen ook met real-life cases en leren van beschikbare bestpractises. Ook tijdens de workshops zullen de deelnemers een actieve rol hebben, waarbij van de deelnemers wordt verwacht dat zij eigen ervaringen en ideeën in de discussie inbrengt. Binnen de e-learning omgeving zal binnen “de Kennismarkt” een kenniskraam “Exploitatie en Beheer ICT beschikbaar zijn, waarbinnen relevante aanvullende informatie beschikbaar is. Voor verdieping/toepassing zie “Verdiepingsproject”. De workshop levert voor de deelnemer een kader op van waaruit hij/zij in de toekomst in de eigen situatie nadenkt over exploitatie en met name beheer van de eigen ICT. De opbrengst van deze workshop zal in het eigen bedrijf aanleiding kunnen zijn voor (extra) zorg voor beheer en explicitering van de diverse taken binnen het beheer van ICT, hetgeen uiteindelijk zal resulteren in het opstellen van Service Level Aggreements. Onderwerp : Administratieve Organisatie Uitvoerder : Academie voor ICT en Management (Hogeschool Brabant) Studiebelasting : 1,5 dagdeel Onderwijsvorm : Workshop Inhoud: Onder leiding van een docent wordt de administratieve organisatie gericht op de IT-functie uitgediept. Basisprincipes van de Adm. Org. worden uitgewerkt, hetgeen resulteert in het opstellen en beheren van procedures. Een voorbeeld van door cursisten meegebrachte procedures wordt beoordeeld op de relevante aspecten en verbeteringen worden aangebracht. De volgende onderwerpen zullen in de workshop aan de orde komen: basisprincipes van Administratieve Organisatie; de zin en onzin zan functiescheiding; onzekerheidstheorie van Galbraith; organisatieprincipes conform Minzberg; lezen, beoordelen en opstellen van administratieve procedures en passende schematechnieken; toepassen op ICT-processen; Tijdens de workshops zullen de deelnemers een actieve rol hebben. Geoefend wordt met concrete cases, waarbij van de deelnemers wordt verwacht dat zij eigen ervaringen en ideeën in de discussie inbrengt. Binnen de e-learning omgeving zal binnen “de Kennismarkt” een kenniskraam “Administratieve Organisatie binnen de ICT” beschikbaar zijn, waarbinnen relevante aanvullende informatie beschikbaar is. Voor verdieping/toepassing zie “Verdiepingsproject”. De workshop levert voor de deelnemer een kader op van waaruit zij in de toekomst in de eigen situatie nadenkt over de relevantie van administratieve procedures binnen de exploitatie en met name beheer van de eigen ICT. De opbrengst van deze workshop zal in het eigen bedrijf aanleiding kunnen zijn voor (extra) zorg voor procedures die ook werkelijk hanteerbaar zijn en meerwaarde genereren. Onderwerp : Beleid m.b.t E-business Uitvoerder : Academie voor ICT en Management (Hogeschool Brabant) Studiebelasting : 1,5 dagdeel Onderwijsvorm : Workshop Inhoud: Onder leiding van een docent worden de basisprincipes van informatiebeleid en –planning, gericht op toepassing in het MKB EN gericht op de mogelijkheden van E-Business uitgediept. De basisprincipes worden toegepast bij het beoordelen van praktijkvoorbeelden uit de B2C en B2B markt om op basis daarvan te komen tot relevante succes- en faalfactoren, die zullen helpen bij het realiseren van eigen beleid op dit terrein. De volgende onderwerpen zullen in de workshop aan de orde komen: Strategieontwikkeling in het ICT-tijdperk Karakteristieken van communicatie & nieuwe media in relatie tot complexiteit en het product/de dienst en de vereiste ontwikkeling van de (potentiële) klant. Strategische dilemma’s en keuzes (gegeven ontwikkeling en aard van de business) Spelen met de Balanced ScoreCard Beoordelen van commerciële sites (B2C en B2B) en het benoemen van succes- en faalfactoren Eerste eigen strategische keuzes - - Tijdens de workshops zullen de deelnemers een actieve rol hebben. Geoefend wordt met concrete sites, waarbij van de deelnemers wordt verwacht dat zij eigen ervaringen en ideeën in de discussie inbrengt Binnen de e-learning omgeving zal binnen “de Kennismarkt” een kenniskraam “E-business” beschikbaar zijn, waarbinnen relevante aanvullende informatie beschikbaar is Voor verdieping/toepassing zie “Verdiepingsproject” - De workshop levert voor de deelnemer een kader op van waaruit zij in de toekomst in de eigen situatie nadenkt over de relevantie en mogelijkheden van E-business voor de eigen organisatie De opbrengst van deze workshop zal in het eigen bedrijf wellicht aanleiding zijn voor een fundamentele herbezinning op de inzet van E-business als integraal onderdeel van de bedrijfsvoering. Onderwerp : Verwerven van informatiesystemen Uitvoerder : Academie voor ICT en Management (Hogeschool Brabant) Studiebelasting : 2,5 dagdeel Onderwijsvorm : Workshop Inhoud: Onder leiding van een docent wordt in eerste instantie de aandacht gericht op het verwerven van kleinere informatiesystemen voor het MKB. Het betreft de basisprincipes van verwervingstrajecten van hard- en software. Vervolgens is het implementeren van kleinere informatiesystemen het te leren thema. Alle relevante basisprincipes van een implementatietraject van een informatiesysteem komen daarbij aan de orde. De volgende onderwerpen zullen in de workshop aan de orde komen: kopen of maken: kiezen en beslissen; aanpak voor een keuzetraject en het hanteren van selectiecriteria; contract onderhandeling; standaard valkuilen van een verwervingstraject; de daadwerkelijke implementatie: - voorbereiding organisatie, mensen en technische infrastructuur - installeren, converteren, migreren en nazorg - realisatie organisatieverandering Tijdens de workshop zullen de deelnemers een actieve rol hebben. Geoefend wordt met concrete cases, waarbij het uitermate belangrijk is dat de deelnemers leren van eerder binnen de eigen organisatie uitgevoerde verwervingstrajecten en de ervaringen met eerdere implementatietrajecten in de eigen organisatie. Binnen de e-learning omgeving zal binnen “de Kennismarkt” een kenniskraam “Verwerving informatiesystemen” beschikbaar zijn, waarbinnen relevante aanvullende informatie beschikbaar is. Voor verdieping/toepassing zie “Verdiepingsproject” De workshop levert voor de deelnemer een kader op van waaruit zij in de toekomst in de eigen situatie verwervings- en implementatietrajecten beter kan vormgeven en begeleiden. De opbrengst van deze workshop zal in het eigen bedrijf aanleiding kunnen zijn voor de invoering van een gestructureerde standaardaanpak. Onderwerp : Verwerven van informatiesystemen Uitvoerder : Academie voor ICT en Management (Hogeschool Brabant) Studiebelasting : 4 dagdelen Onderwijsvorm : Project Inhoud: Ter verdieping op de behandelde onderwerpen en ter vergroting van het nut voor de eigen werksituatie wordt in groepjes van drie, een van de thema’s uit deze module uitgewerkt in een serieus en voor de organisatie direct toepasbaar projectplan. Het resultaat is dus een per drietal uitgewerkt projectplan gericht op: de inrichting van de eigen beheerorganisatie of de inrichting van de administratieve organisatie voor de IT-functie in de eigen organisatie of de realisatie van E-business of het verwerven een nieuw informatiesysteem dan wel de implementatie van een nieuw informatiesysteem. Bij het opstellen van het projectplan wordt extra en deskundige begeleiding aangeboden, om het nuttige effect voor de cursist en de organisatie verder te verhogen. Binnen de e-learning omgeving zal binnen “de Kennismarkt” een kenniskraam “Projectmanagement” beschikbaar zijn, waarbinnen relevante aanvullende informatie beschikbaar is. Voor de cursisten die nog nooit een cursus projectmanagement hebben gevolgd wordt als extra in een workshop ( 4 uur, dus bovenop de afgesproken cursustijd) de basisprincipes van projectmanagement behandeld. Het verdiepingsproject levert voor de deelnemer een verdieping op een van de genoemde terreinen. De opbrengst voor het eigen bedrijf is en concreet uitgewerkt projectplan.