Schriftlezing: Filippenzen 1:12 – 2:11

Schriftlezing: Filippenzen 1:12 – 2:11
Tekst: Filippenzen 1:27-30
Gez. 26a:1,2
(aanvangslied)
Ps. 119:39,40
(na wet)
Ps. 131:1,2,3
(na schriftlezing)
Ps. 84:1,2,5,6
(na preek)
Gez. 2:1,2,3,4,5
(na opb. gel. bel.)
Gez. 31:1,2,3
(slotzang)
Lb. 477:1,2
(na overhandiging)
Gehouden te: Balkbrug, 3 juni 2001 (9.30 uur)
STEM JE LEVEN AF OP HET EVANGELIE VAN CHRISTUS.
Bedenk daarbij:
1. Geloven is teamwork.
2. Je Captain is Christus.
Gemeente van onze Here Jezus Christus, broeders en zusters, in het bijzonder jullie
die vandaag belijdenis van het geloof doen.
Welkom in de wedstrijd van de heiligen in Christus Jezus!
Al eeuwen lang roept de gemeente van Christus toe aan nieuwelingen, aan mensen
die publiek hun geloof in Christus belijden: “Welkom in de strijd.”
Nu lijkt het niet zo aantrekkelijk of bemoedigend, als je in de strijd wordt betrokken.
“Welkom in een gevecht.” Dat vinden we vreemd. Maar die strijd is niet in de eerste
plaats een oorlog. Hoewel ook dat beeld in de Bijbel gebruikt wordt. De strijd tegen
de duivel en de boze geesten in de hemelse gewesten uit een andere brief van
Paulus.
“Welkom in de strijd!” Dat is vooral: “Welkom in de wedstrijd.” Een beeld ontleend
aan de sport. Paulus gebruikt het vaak in zijn brieven. Nu klinkt dit woord veel
bemoedigender. Want wie als deelnemer in de wedstrijd begroet wordt is voor die
wedstrijd geselecteerd. Hij wordt in het team opgenomen.
Jullie, zijn net als wij en alle heiligen, geroepen door God om bij de Here Jezus te
horen. Je bent aan Hem gegeven. En nu mag je je gelovig en welbewust voegen in
het team van Christus, zijn gemeente.
Je kreeg het geloof in Christus van God de Heilige Geest. Via het evangelie van
Christus dat aan jullie verkondigd is. Door je ouders allereerst. Door het personeel
van school, door de dominee, door anderen.
Wij eren op dit Pinksterfeest het werk van God de Heilige Geest in jullie en in heel de
gemeente van Christus. Wanneer God zijn Heilige Geest uitstort, dan zullen uw
zonen en dochters profeteren. Dat is Gods Woord belijden en spreken. Oude en
jonge mensen zullen visioenen zien en dromen krijgen. Beelden, gewekt door de
Geest over de grote toekomst.
317550488
1
Ben je nu dan volleerd als gelovige? Ben je vanaf nu een geestelijke professional?
Nee, je hebt in je loopbaan als leerling van Christus tot nu toe startersbekwaamheid
gekregen. Om een term van vandaag te gebruiken.
Met die startersbekwaamheid blijf je je leven lang leerling. Samen met alle heiligen.
Je mag je er in trainen je leven af te stemmen op het evangelie van Jezus Christus.
Want het geloof is geen theorie, maar leven met Christus.
Daarover schrijft Paulus “aan allen in Filippi die God toebehoren in verbondenheid
met Christus Jezus, samen met hen die leiding geven aan de gemeente en die haar
dienen.” (Fil. 1:1, GNB)
Ik vat de boodschap van tekst en preek zo samen:
STEM JE LEVEN AF OP HET EVANGELIE VAN CHRISTUS.
Bedenk daarbij:
 Geloven is teamwork.
 Je Captain is Christus.
1. Geloven is teamwork.
Leven is Christus. Voor Paulus wel. Voor de gelovigen in Filippi ook. In elk geval wil
de apostel dat met zijn brief stimuleren. “Want voor mij is leven Christus en sterven
winst,” schrijft hij. Hij laat dat ook zien aan zijn lezers om het hun aan te bevelen.
“Moet u eens goed kijken wat Christus in mij doet en wat Hij in uw midden gedaan
heeft en nog doet.” God is in u een goed werk begonnen door Jezus Christus. En u
mag er zeker van zijn dat God zijn werk zal voltooien tegen de dag van Christus.
De Here Christus heeft zelf het evangelie naar Filippi gebracht. Hij heeft Paulus naar
Europa gewenkt. In Filippi, de eerste stad van dat stuk van Macedonië, kreeg het
evangelie voet aan wal. Lees het maar na in Handelingen 16.
In Filippi komen we mensen tegen als Lydia, de purperverkoopster, die zich met haar
huis gewonnen geeft aan de Here Jezus. En de cipier, die met zijn huis tot geloof
komt in Christus en op de naam van de Here wordt gezet.
Christus begon een goed werk in Filippi. En Hij is daarmee doorgegaan tot op het
moment dat Paulus zijn brief aan de gemeente schrijft. Dan zit Paulus in de
gevangenis, waarschijnlijk in Caesarea. Onder stadhouder Felix of Festus.
Weer zo’n vreemde situatie. De apostel in de gevangenis. Is hij dan niet vleugellam?
Dient deze gevangenschap wel de voortgang van de evangelieverkondiging? Als
mens kun je je afvragen, wat Christus daarmee beoogt. Wellicht hebben de
gelovigen uit Filippi en andere steden zich dat ook afgevraagd. Paulus in zijn eigen
land gevangen ter wille van het evangelie van Christus.
Paulus, zit hij in een hoekje van zijn cel te treuren en te wrokken? Nee, absoluut niet.
Hij heeft zich overgegeven aan de Here Jezus Christus. Hij schrijft: “U moet weten,
broeders en zusters, dat mijn situatie juist veel heeft bijgedragen tot de verbreiding
van het evangelie. Het hele personeel van de gouverneur en alle anderen is het nu
duidelijk geworden, dat ik gevangen zit om mijn geloof in Christus. En het merendeel
van mijn broeders heeft vertrouwen gekregen in de Heer en uit mijn gevangenschap
nog meer moed geput om onbevreesd de boodschap van God te verkondigen.” (Fil.
1:12-14, GNB)
Christus is alles voor mij. In Hem is het evangelie niet geboeid. De goede boodschap
van Christus kun je niet aan de ketting leggen. Het laat zich niet opsluiten achter
gevangenisdeuren, waar een apostel vastgehouden wordt.
317550488
2
Christus is alles voor mij. Leven is voor mij Christus en sterven is winst. Maar Paulus
kiest voor het leven, omwille van de gelovigen in Filippi. Want zo wil en kan hij het
geloof van de gemeente groter en blijer maken.
Voor Paulus is leven Christus. Voor zijn lezers dus ook. Paulus’ leven is afgestemd
op Christus, zelfs in zijn gevangenschap. Voor zijn hoorders moet dat ook zo zijn.
Daarop spreekt hij hen aan.
“Alleen, gedraagt u waardig het evangelie van Christus…” Dat betekent: Het komt er
voor u alleen op aan, “dat uw levenswandel in overeenstemming is met het evangelie
van Christus.”
Bij het evangelie van Christus hoort een passend gedrag, een daarbij passende
levensstijl. Dat hebben de christenen van Filippi heel goed begrepen. Want zoiets
waren ze gewend.
U moet weten: Filippi was een Romeinse kolonie. Daar woonden veel veteranen van
het Romeinse leger. Oud-militairen. Ze hadden allemaal het burgerrecht van het
Romeinse Rijk met zijn voorrechten en plichten. Ze gedroegen zich ook echt als
Romeinse staatsburgers. Daar stonden ze in Filippi op.
Paulus en Silas hebben het geweten bij hun eerste bezoek aan deze stad. Lucas
vertelt ervan in Handelingen 16. Paulus is er zat van dat die waarzeggende slavin
steeds achter hen aan loopt. Hij drijft die boze geest uit. Dan schrijft Lucas: “Toen nu
haar eigenaars zagen, dat hun kans op voordeel verdwenen was, grepen zij Paulus
en Silas en sleurden hen naar de markt voor de overheid, en toen zij hen bij de
hoofdlieden gebracht hadden, zeiden zij: Deze mensen brengen onze stad in rep en
roer, daar zij Joden zijn, en zij verkondigen zeden, die wij als Romeinen niet mogen
aanvaarden of volgen.” (Hand. 16:19-21) “Wat deze Paulus en Silas verkondigen
past niet bij ons, Romeinen.”
Je was Romeins staatsburger en je gedroeg je ook zo. Zeker als oudgediende van
het Romeinse leger. Daar moet je niet van afwijken. Anders heb je een conflict.
“Wel,” zegt Paulus, “het is precies zo, wanneer je Christus als Heer hebt gekregen.
Wanneer je door het geloof burger bent geworden van het Rijk van God. Dan ga je je
ook gedragen als burger van dat Koninkrijk. Dat kan niet anders en dat mag niet
anders. Daar komt het voor u op aan.”
Zorg er dus voor dat uw levenswandel in overeenstemming is met het evangelie van
Christus. Stem je gedrag af op de boodschap van Christus. Leef als burgers van
Gods Rijk. “Want wij zijn burgers van een rijk in de hemelen, waaruit wij ook de Here
Jezus Christus als verlosser verwachten,” schrijft Paulus verderop in de brief,
hoofdstuk 3:20.
Leven is voor u ook Christus. Hij is uw levensstijl. Hem mag je navolgen. Op Hem
stem je je leven af. Hoe dan? Daarover schrijft Paulus meer in hoofdstuk 2. Dat komt
straks in het tweede punt van de preek nog even terug.
Maar eerst nog even over dat teamwork. Geloven is teamwork. Dat hangt met je
gedrag als burgers van het Rijk van Christus heel erg samen.
Paulus stemt zijn boodschap en zijn woordkeus duidelijk af op zijn lezers. Op de
gemeente aan wie hij zijn brief schrijft. Elke gemeente is weer anders. Dat blijkt ook
uit de brieven van Paulus. De brief aan de Filippenzen is een andere brief dan die
aan de Romeinen, om maar iets te noemen.
Paulus’ motto is: de Joden een Jood, de Grieken een Griek. De veteranen een
veteraan en de sporters een sporter, kunnen we aanvullen. Zeker in de keus van
woord en beeld. Zo is het ook in deze brief.
Paulus gebruikt in de tekstverzen een mix van militaire termen en sporttermen. In
Paulus’ tijd lagen de militaire wereld en de sportwereld waarschijnlijk heel wat dichter
317550488
3
bij elkaar dan vandaag. Maar Paulus is er wel goed van op de hoogte en maakt de
beelden vruchtbaar voor de verkondiging van het evangelie.
Zo’n militaire term zou wel eens kunnen zijn het ‘vaststaan van de gelovigen in één
geest.’ Paulus verwacht daar hoe dan ook rapport over te krijgen. Of hij komt het zelf
zien. Wanneer hij vrij zou komen. Of hij wil het horen van anderen, wanneer die
rapporteren over het leven van de gemeente in Filippi.
Hij wil graag over de gemeente van Filippi horen “dat gij vaststaat in één geest, één
van ziel medestrijdende voor het geloof aan het evangelie.” Vaststaan, dat is op je
post blijven en sterk staan in één geest. Niet deserteren of versagen. Maar echt voor
het geloof en voor Christus staan in jouw omgeving. Hoe woelig die omgeving ook
kan zijn.
Maar dat kun je als gelovige niet in je eentje. Dat kun je alleen samen met alle
gelovigen, met heel de gemeente. Samen vaststaan in één geest. En dan samen
strijden voor het geloof aan het evangelie. Voor de trouw aan het evangelie.
Hier gebruikt Paulus een sportterm. Samen strijden. Daar zit het woord atleet in.
Geloven is een atletische bezigheid. Geloven is geestelijke atletiek, zou je kunnen
zeggen. Iedereen weet hoeveel training er nodig is om een goede atleet te worden
en op topniveau te presteren.
Nu is atletiek een individuele sport. In Paulus dagen waren er eigenlijk alleen
individuele sporten. Worstelen, zwaardvechten, boksen en vooral ook hardlopen in
de renbaan. Teamsport kende men nog niet.
Maar Paulus zegt: geloven is teamwork. Christelijke levenswandel is teamwork. Want
Gods Koninkrijk is een samenleving van burgers. En Christus’ gemeente een
gemeenschap van heiligen. Een gemeenschap van mensen die God toebehoren in
verbondenheid met Jezus Christus; die samen delen in het heil en de Geest van
Christus.
Samen strijden vóór het geloof aan het evangelie. Samen gaan vóór trouw aan het
evangelie van Christus. Samen met je broeders en zusters aan de wedstrijd
deelnemen en gaan voor goud. Want alleen red je het zeker niet. En zonder de
Heilige Geest red je het al helemaal niet. Dan is de finish zeker een onbereikbaar
ideaal.
Op één aspect wil ik op dit moment nog wijzen. Paulus spreekt over het eensgezind
samen strijden vóór het geloof aan het evangelie. Vóór de trouw aan de boodschap
van Christus. Met nadruk op vóór. Je wedstrijd als gelovigen samen gaat dus niet in
de eerste plaats tégen anderen. Maar vóór het geloof. Voor de boodschap van
Christus in de wereld, in de gemeente en in je eigen leven.
Je bent als gelovige niet zozeer tegenstander. En zeker niet van medegelovigen,
andere mensen die Christus even lief hebben als jij. Al denken ze op sommige
punten misschien anders dan wij. Je hoeft en je mag je ook niet als tegenstander
gedragen.
Paulus deed dat ook niet, vertelt hij in dit hoofdstuk. Hij verheugt zich er in dan
Christus wordt verkondigd, al is het bij sommigen uit nijd en afgunst tegenover
Paulus. Dat laat hij maar zo. Als Christus maar verkondigd wordt. Daar leeft Paulus
voor.
U hoeft geen tegenstander te zijn. Maar u mag voorstander zijn. Voorvechter in het
geloof, samen met het hele team, dat is Christus’ hele gemeente. Samen strijden
vóór de trouw aan het evangelie.
Dan komt er tegenstand. Dat is helder. Tegenstanders doemen op. Aan de andere
kant. Niet in het team van Christus. Dat team gaat samen vóór het woord van de
317550488
4
Captain, Christus. Voor de trouw aan zijn evangelie. Daar stemt het hele team
eensgezind zijn leven op af.
Geloven is teamwork. Gelovig leven ook.
2. Je Captain is Christus.
Stem je leven af op het evangelie van Christus.
Bedenk vervolgens: Je Captain is Christus.
Er komt reactie. Het evangelie van Christus roept verzet op. Dat kan niet anders.
Paulus en Silas hebben het ervaren in Filippi. Toen ze met de boodschap van
Christus de zeden van Romeinse burgers van Filippi aantastten, werden ze
gearresteerd, gegeseld en zonder enige vorm van proces in de gevangenis gegooid.
Niet echt volgens het Romeinse recht.
Dat is tekenend voor de situatie. En dan waren Paulus en Silas nog Joden,
buitenlanders. Maar als zo’n Romeinse veteraan van heer verandert en zich gelovig
schaart onder het vaandel van Christus, dan zullen zijn wapenbroeders hem dat
bepaald niet in dank afnemen. Zo iemand stelt zich buiten de groep. Hij pleegt voor
het gevoel van de mensen misschien wel verraad. En men gaat zich tegen zo
iemand keren. De mensen komen in verzet. Tegenstanders doen zich voor.
Maar Paulus bemoedigt zijn lezers. U hoeft zich in geen enkel opzicht door die
tegenstanders laten beangstigen. Laat je niet intimideren. In een sportwedstrijd doen
tegenstanders dan ook. B.v. een keeper, die probeert met zijn ogen of met zijn
houding de nemer van een penalty te beïnvloeden. Hij wil het uit zijn concentratie
halen, zodat hij naast of over schiet en de strafschop mist.
Maar er is geen reden om je door tegenstanders te laten beangstigen. Zeker niet als
je het bekijkt van God uit.
Want jij hebt Christus als Captain. Jij mag je tegenstanders van Christus’ kant
bekijken. En staande blijven en je blijven concentreren op het geloof aan het
evangelie van Christus. Vastberaden op je post blijven en je op de wedstrijd
concentreren. Luister naar de Captain. Zie op Hem.
Van God uit gezien ligt er in de vastberadenheid van de gelovigen een aanwijzing
voor de ondergang van die tegenstanders. En voor de gelovigen zelf een bewijs van
hun redding. Want Christus is hun leven. Hij is de Captain, die de ploeg aanvoert en
aanvuurt door zijn Heilige Geest.
Christus is onze Captain. In de brief aan de Hebreeën worden de christenen
aangespoord om de wedstrijd vol te houden. “Daarom dan, laten ook wij, nu wij zulk
een grote wolk van getuigen rondom ons hebben, afleggen alle last en de zonde, die
ons zo licht in de weg staat, en met volharding de wedloop lopen, die voor ons ligt.
Laat ons oog daarbij alleen gericht zijn op Jezus, de leidsman en voleinder des
geloofs…” (Hebr. 12:1,2)
Let alleen op Jezus, de Captain. Alleen achter Hem aan zul je het volhouden en de
eindstreep halen. Alle ballast dus overboord en de zonde, die ons zo gemakkelijk
hindert.
Met Christus als Captain is de wedstrijd van de heiligen een gelopen race. Voor wie
in Christus is namelijk. Voor wie in Hem gelooft en gaat voor zijn evangelie. Dan zit je
in het team van de overwinnaar. Dan hoef je je niet bang te laten maken door je
tegenstanders.
Paulus’ collega Johannes schrijft over die overwinning in zijn eerste brief. “Want al
wat uit God geboren is, overwint de wereld; en dit is de overwinning, die de wereld
317550488
5
overwonnen heeft; ons geloof. Wie is het, die de wereld overwint, dan wie gelooft,
dat Jezus de Zoon van God is?” (1 Johannes 5:4,5)
Wanneer we dit goed tot ons laten doordringen, dan zien we hier straks 6
overwinnaars staan. Zes jonge christenen die geloven. En die met hun geloof de
overwinning hebben behaald. Van wie het geloof de wereld overwint. Omdat ze uit
God geboren zijn. Kinderen van God door de Here Jezus Christus. Teamgenoten
van Captain Christus, de voorganger en leidsman van het geloof, door de Heilige
Geest.
“Eeuwigheidsleven
zal Hij ons geven
als wij herboren
Hem toe behoren
die ons is voorgegaan. Halleluja!”
Ik zei zopas: “Met Christus als Captain is de wedstrijd van de heiligen een gelopen
race. Voor wie in Christus is namelijk.” Immers Christus is de Overwinnaar. In Hem
zijn wij zelfs meer dan overwinnaars, zegt Paulus in Romeinen 8:37. “Maar in dit alles
zijn wij meer dan overwinnaars door Hem, die ons heeft liefgehad.”
Een gelopen race? Jazeker, de overwinning is zeker. Maar denk nu niet dat die
wedstrijd een makkie is of een eitje. Een klusje, dat je gemakkelijk even klaart. Het
getuigt van hoogmoed, als je dat denkt en zo redeneert.
De tegenstand die je kunt ondervinden, kan je snel uit de droom helpen. Dat is
behoorlijk ontnuchterend. Lopen in de renbaan van God kost je al je kracht. Het
vraagt je totale inzet, als een echte atleet. Het kost soms letterlijk bloed, zweet en
tranen. En dan zijn we geneigd het bijltje erbij neer te gooien.
Maar onze Here Jezus Christus heeft ons zelf gewaarschuwd, dat het volgen van
Hem ons lijden en vervolging kan opleveren. Dat men je niet meer hoeft en niet meer
accepteert omdat je in een ander team bent opgenomen. Het team van Captain
Christus.
Ook in Filippi hadden de oud-militairen, die onder Christus’ vaandel waren gekomen
daar last van, net als Paulus zelf. “Daar moet je niet over piepen,” maakt Paulus zijn
lezers duidelijk. “Maar beschouw het als een voorrecht, dat je voor Christus mag
lijden.”
“U hebt,” zegt hij, “het geloof als geschenk van God gekregen. Maar ook het lijden
voor Christus is een geschenk van God. Want aan u is de genade verleend, voor
Christus, niet alleen in Hem te geloven, maar ook voor Hem te lijden, in dezelfde
strijd, die gij eens van mij hebt gezien en nu van mij hoort.”
Let op de woorden “voor Christus”. Waar geloof je voor? Voor Christus toch. Waar
leef je voor? Voor Christus, is het niet. Waar ga je voor in de wedstrijd? Voor jouw
Captain, voor onze Leidsman Christus, voor zijn evangelie. Zo is het, nietwaar? Voor
wie ga je door het vuur? Voor jouw Meester en Here, Jezus Christus.
Je mag samen met het hele team, heel de gemeente van Christus, je leven
afstemmen op zijn evangelie. Ieder op zijn eigen plaats. Daar komt het voor ons allen
alleen op aan. Lees hoofdstuk 2 dan nog maar eens, over hoe je dat dan doet. “Laat
die gezindheid bij u zijn, welke ook in Christus Jezus was, …”
Wanneer je in Jezus Christus gelooft ben je geen loser of watje. Maar je hoort bij de
champions, de overwinnaars die uitbarsten in gejuich voor hun Heer en Koning. De
Captain gaat op de schouders bij de spelers bij wijze van spreken.
Van deze Here, Jezus Christus zegt Paulus: “Daarom heeft God Hem ook uitermate
verhoogd en Hem de naam boven alle naam geschonken, opdat in de naam van
Jezus zich alle knie zou buigen van hen, die in de hemel en die op de aarde en die
317550488
6
onder de aarde zijn, en alle tong zou belijden: Jezus Christus is Here, tot eer van
God, de Vader!”
Allen moeten openlijk uitroepen: “Jezus Christus is de Heer.” Jullie jawoord straks
heeft die klank.
Amen.
Balkbrug, 1 juni 2001.
A.J. Minnema.
317550488
7