Health Check Martijn de Vries, klas 1T, SGM, studentnummer 402674 In dit rapport zijn verschillende testen te vinden, hoe deze worden uitgevoerd en met wie deze testen zijn uitgevoerd. Daarnaast is er een vragenlijst per testpersoon in het adviesrapport ingevoegd. Ook zal er uitgelegd worden hoe betrouwbaar en valide de testen zijn en wat er met de uitslagen is gedaan. 0 Voorwoord Mijn naam is Martijn de Vries en ik studeer momenteel aan de Hanze Hogeschool in Groningen de studie Sport, Gezondheid en Management. Voor het vak Health Check ben ik bezig geweest met testen/meten, adviesgesprekken en adviesrapportages opstellen. De testen heb ik uitgevoerd met drie personen van mijn oude tafeltennisvereniging. Daarnaast heb ik deze drie personen ook een leefstijlformulier en voedingsdagboek in laten vullen, om nog extra informatie te vergaren over hun gezondheid. Naar aanleiding van de aangeleverde gegevens heb ik, per persoon, een adviesrapport opgesteld om de leefstijl te verbeteren. Veel leesplezier! 1 Inhoud Inleiding ......................................................................................................................................................... 4 Meetboek ...................................................................................................................................................... 5 Inleiding ..................................................................................................................................................... 5 Buikomvang ............................................................................................................................................... 5 Huidplooimeting ........................................................................................................................................ 6 Body Mass Index (BMI) .............................................................................................................................. 7 Bloeddruk .................................................................................................................................................. 8 Glucose-meting .......................................................................................................................................... 9 Scoreformulier ......................................................................................................................................... 10 Voedingsdagboek + leefstijlvragenlijst .................................................................................................... 11 Adviesrapport Jordy Zwerus ........................................................................................................................ 16 Voorblad .................................................................................................................................................. 16 Inhoudsopgave ........................................................................................................................................ 17 Inleiding ................................................................................................................................................... 18 Wat meten we precies? ........................................................................................................................... 18 Testresultaten .......................................................................................................................................... 19 Leefstijlvragenlijst + voedingsdagboek .................................................................................................... 20 Conclusies/aanbevelingen ....................................................................................................................... 21 Dankwoord .............................................................................................................................................. 22 Adviesrapport Dylan Zwerus ....................................................................................................................... 23 Voorblad .................................................................................................................................................. 23 Inhoudsopgave ........................................................................................................................................ 24 Inleiding ................................................................................................................................................... 25 Wat meten we precies? ........................................................................................................................... 25 Testresultaten .......................................................................................................................................... 26 Leefstijlvragenlijst + voedingsdagboek .................................................................................................... 27 Conclusies/aanbevelingen ....................................................................................................................... 28 Dankwoord .............................................................................................................................................. 29 Adviesrapport Robin Sellies ......................................................................................................................... 30 Voorblad .................................................................................................................................................. 30 Inhoudsopgave ........................................................................................................................................ 31 Inleiding ................................................................................................................................................... 32 Wat meten we precies? ........................................................................................................................... 32 Testresultaten .......................................................................................................................................... 33 Leefstijlvragenlijst + voedingsdagboek .................................................................................................... 34 Conclusies/aanbevelingen ....................................................................................................................... 35 Dankwoord .............................................................................................................................................. 36 Evaluatie ...................................................................................................................................................... 37 2 Adviesgesprek .............................................................................................................................................. 39 Nawoord ...................................................................................................................................................... 40 Bibliografie ................................................................................................................................................... 41 3 Inleiding In dit verslag staat informatie over wat er allemaal is gedaan voor het vak Health Check. Allereerst is er informatie te vinden over het meetboek, wat gemaakt is naar aanleiding van de verschillende testen. Hierin staat welke testen er zijn uitgevoerd, wat de benodigdheden zijn voor de testen, wat de betrouwbaarheid/validiteit is van de verschillende testen en de norm- en referentiewaarden van de testen. Daarna zal er ingegaan worden op de adviesrapporten naar aanleiding van de gegevens. Deze adviesrapporten zijn gericht op ieder geteste persoon. Hierdoor zullen er drie adviesrapporten te lezen zijn. Verder is er te zien hoe het vak Health Check is geëvalueerd door middel van de STAR-methode. STAR staat voor Situatie, Tijd, Actie, Resultaat. Er zal gereflecteerd worden op het in kaart brengen van de gezondheid en fitheid van de geteste personen. Er zal gereflecteerd worden op de interpretatie van de testresultaten en op de advisering. Als laatste zal er gereflecteerd worden op de realisatie van de gestelde doelen per testpersoon. 4 Meetboek Inleiding In dit meetboek staan welke testen er zijn uitgevoerd, hoe deze testen zijn uitgevoerd en de betrouwbaarheid en validiteit van alle testen. Daarnaast zijn er ook norm- en referentiewaarden van de uitgevoerde testen te lezen en is er een scoreformulier te zien om alle scores van de testen in te vullen. Als laatste informatie in het meetboek is er een leefstijlvragenlijst en een voedingsdagboek te vinden die zijn gebruikt bij het testen van de cliënten. Buikomvang Wat meet je: Met de buikomvang test meet je de omvang van de buik. Daaruit kun je aflezen of de persoon op en gezond of ongezond gewicht zit. Hoe meet je: De persoon staat rechtop De onderkant van het lint komt bij de bovenkant van de navel Rustig door ademen Betrouwbaarheid en validiteit: Let er op dat de persoon zijn buik niet intrekt om slanker te lijken Zorg dat de persoon ontspannen staat met een rechte rug Norm- en referentiewaarden (zie tabel 1) (Obesitas): Tabel 1 5 Huidplooimeting Wat meet je: We meten op 4 plekken de huidplooi. Daarmee meten we het aantal milliters wat er tussen de klem zit en daarmee kun je uitrekenen hoeveel percentage vet een persoon heeft. Hoe meten we: Alles aan 1 kant meten Huid eerst even een paar seconden vast houden Klem op de huidplooi zetten Klem even laten zitten Aflezen op de klem wat het aantal millimeters is De persoon staat ontspannen Betrouwbaarheid en validiteit: De 4 plekken voor de meting zijn: - Biceps - Triceps - Subscapulaire plooi - Supra-iliacale plooi Let er op dat alle metingen aan 1 kant van de persoon worden gedaan Het liefst de meting meten aan de kant die het minst getraind is van de persoon Let er op dat de metingen op de juiste plekken worden gedaan anders is de test niet betrouwbaar Norm- en referentiewaarden (zie tabel 2) (Mechelen, '88 - '89): Tabel 2 6 Body Mass Index (BMI) Wat meet je: Tijdens het meten van je BMI bereken je de lengte en het gewicht van de persoon. Als je dat gemeten hebt gebruik je de formule om te berekenen of het gewicht past bij de lengte van de cliënt. Hoe meet je: Persoon op de weegschaal laten staan Aflezen wat op de weegschaal staat Persoon staat rechtop, met zijn/haar hakken tegen de muur Aflezen wat de lengte is Berekening: Lichaamsgewicht in kilogrammen / Lichaamslengte in meters in het kwadraat = BMI Betrouwbaarheid en validiteit Bereid mensen voor op de test. Voor personen die last hebben van overgewicht kan de weegschaal een minder leuk aspect zijn. Schoenen zijn uit Alle sieraden en telefoons zijn af en uit de zakken Recht naar voren kijken Rustig door blijven ademen Norm- en referentiewaarden (zie tabel 3) (Zorgverzekeringen, 2006): Tabel 3 7 Bloeddruk Wat meet je: Tijdens de bloeddruk test meet je de onderdruk en de bovendruk van de bloeddruk. Daar komen getallen uit en kun je aflezen of iemand zijn bloeddruk goed is of niet. Hoe meet je: Ontbloot de bovenarm Onderarm ligt open op tafel Rustig doorademen en niet praten Band om de arm van de persoon doen en het klittenband vast maken Druk op de knop om de bloeddruk te meten Ontspannen blijven zitten Arm meten die het dichts bij het hart ligt Betrouwbaarheid en validiteit: Het meten van de bloeddruk geeft bij de meeste mensen een onprettig gevoel. Bereid de persoon hierop voor en begeleid hem in het proces. Onderdruk tijdens het meten goed in de gaten houden en steeds aan de persoon vragen of alles goed gaat. Niet meten vlak na inspanning van de testpersoon Norm- en referentiewaarden (zie tabel 4) (Labuitslag.nl, 2010 - 2014): Tabel 4 Lage bloeddruk (voor volwassenen): Optimale bloeddruk (voor volwassenen): Normale bloeddruk (voor volwassenen): Hoge bloeddruk (voor volwassenen: 90/60 120/80 140/90 160/95 Normale bloeddruk (voor kinderen): 80/45 8 Glucose-meting Wat meten we: Tijdens de glucosemeting meten we de bloedsuikerspiegel. De bloedsuikerspiegel is een maat voor de hoeveelheid glucose die opgelost is in het bloed en wordt uitgedrukt in millimol. Hoe meten we: Eerst alles klaar zetten zoals de alcohol doekjes, het meet apparaat, het meet strookje, het prikpennetje en de handschoenen. Apparaat aan doen Strip er in doen en laten scannen Handschoenen aan doen Vinger van de persoon schoonmaken met een alcohol doekje Middelste streepje gebruiken van het prikpennetje Strookje in het apparaat doen met het klepje open Met het prikpennetje in de ringvinger prikken Eerste druppel bloed weghalen Vinger draaien zodat de druppel op het strookje valt Gele vakje helemaal rood laten worden Vinger vast blijven houden en de druppel op het strookje laten vallen. Strootje in het apparaat stoppen met de klep dicht Aflezen wat voor cijfer eruit komt Betrouwbaarheid en validiteit: Let er op dat je alleen het strookje kan gebruiken dat je hebt laten scannen door het apparaat Let er op dat je het bloed echt op het strookje laat vallen. Er mag het strookje er niet tegen aan duwen. Dus geen contact Leg alles wat je doet uit aan de persoon die je test. Dus vertel bij alles wat het is en hoe het werkt Het liefst deze test afnemen in nuchtere toestand Norm- en referentiewaarden (zie tabel 5) (Diabetsfonds): Tabel 5 9 Scoreformulier Meting Resultaat Normering Opmerkingen Bloeddruk Buikomvang BMI meting Glucose meting huidplooimeting 10 Voedingsdagboek + leefstijlvragenlijst Voedingsdagboek Naam: Geboortedatum: Woonplaats: Beschrijf in onderstaande schema’s een gemiddelde doordeweekse dag en een gemiddelde dag uit een weekend. In dit schema graag invullen hoeveel je eet, drinkt en gebruik maakt van tussendoortjes. Als het gaat om het eten graag invullen wat je eet. Als het gaat om het drinken graag aangeven wat je drinkt en hoeveel ml dat telkens is. En als het gaat om de tussendoortjes graag aangeven wat voor tussendoortje dit is, hoeveel dit is en hoe vaak je dit gebruikt. Dag Dagdeel Eten - Drinken - Tussendoortjes - Middag - - - Avond - - - Ochtend 11 Leefstijl vragenlijst Toelichting: De volgende vragen gaan over je leefstijl. Ik stel je vragen over bewegen, ontspanning en voeding. Het beantwoorden van de vragenlijst duurt ongeveer 5 minuten. Wil je de smiley of het rondje bij het voor jouw juiste antwoord aankruisen? Je ingevulde gegevens worden alleen door mij als testafnemer gebruikt. Mag ik jouw gegevens ook gebruiken voor een verslag op school? Niemand anders zal deze gegevens te zien krijgen!! Naam: Geslacht: O Geboortedatum: Man O ... ... / Vrouw … ... / 19 … … ZOZ 12 Bewegen 1. Beoefen je een sport? ja ga door naar vraag 2 nee ga door naar vraag 3 2. Wil je hieronder aangeven welke sport je beoefent en hoe vaak en hoe lang? Sport Aantal keren/week 3. Fiets je? 4. Wandel je? Aantal minuten/keer Ja, recreatief keer/week min/keer Ja, woon-school(sport) keer/week min/keer Nee Ja, recreatief keer/week min/keer Ja, woon-school(sport) keer/week min/keer Nee 5. Ben je het afgelopen jaar meer of minder gaan bewegen? ik ben meer gaan bewegen ik ben minder gaan bewegen ik beweeg evenveel als afgelopen jaar naar vraag 7 6. Waarom ben je meer of minder gaan bewegen? klachten gezondheid motivatie conditie O O O O 7. Vind je dat je voldoende beweegt? tijdgebrek Anders O ja nee, een beetje te weinig nee, veel te weinig 8. Wil je meer gaan bewegen? O ja ga door naar vraag 10 nee 9. Waarom wil je niet meer gaan bewegen? O ik beweeg genoeg O ik ben bang voor blessures O ik heb geen tijd O ik heb geen zin O niemand sport met mij mee O ik zie er het nut niet van in O andere reden: ……………………………………………. Ontspanning 10. Hoe vaak heb je vrije tijd per dag? O O O 0 tot 1 uur per dag 1 tot 3 uur per dag Meer dan 3 uur per dag 11. Wat doe je als je vrije tijd hebt? …………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… 12. Doe je liever dingen alleen in je vrije tijd of doe je liever dingen samen met anderen? Alleen Samen O O 13. Speel je liever binnen of buiten? Buiten Binnen 14 Voeding 14. Hoeveel dagen in de week ontbijt je? O elke dag O 4-6 dagen O 3 dagen of minder 15. Hoeveel dagen in de week eet je een warme maaltijd? O elke dag O 4-6 dagen O 3 dagen of minder 16. Hoeveel dagen in de week eet je minimaal 200 gram groente(incl. roerbakgroente of sla)? O O O O O O O O 0 1 2 3 4 5 6 7 17. Hoeveel dagen in de week eet je (minstens) 2 stukken fruit? O O O O O O O O 0 7 1 2 3 4 5 6 18. Let je op het soort vet dat je eet (verzadigd/onverzadigd)? O Ja O Nee O Soms 19. Vind je van jezelf dat je gezond eet? O Ja O Nee O Soms 20. Ben je van plan om gezonder te gaan eten? O ja O nee O ik twijfel Je gezondheid in het algemeen 27. Welk cijfer geef je voor jouw gezondheid? (tussen 1 en 10)? O O O O O O O O O O 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 28. Ben je van plan gezonder te gaan leven? 29. Wat zou je graag willen veranderen? O ja O nee O ik twijfel O mijn bewegen O mijn roken O mijn alcohol drinken O mijn voeding 30. Zou je willen dat een leefstijladviseur je daarbij helpt? O Ja O Nee O Ik twijfel 15 Adviesrapport Jordy Zwerus Voorblad 16 Inhoudsopgave Inleiding Wat meten we precies? Testresultaten Leefstijlvragenlijst + voedingsdagboek Conclusies/aanbevelingen Dankwoord 17 Inleiding In dit adviesrapport kun je lezen wat we precies hebben gemeten. De testjes zullen kort beschreven worden en de uitslagen + norm- en referentiewaarden kun je hier lezen. De norm- en referentiewaarden zijn om te kijken naar het gemiddelde. Dit betekent dat je kunt zien of je goed bezig bent of dat er wat verbeterd zal moeten worden om gezonder te worden. Daarnaast zal er in dit adviesrapport ook een advies gegeven worden om je gezondheid/leefstijl te kunnen verbeteren. Wat meten we precies? Buikomvang Met de buikomvang test meet je de omvang van je buik. Daaruit kun je aflezen of je als cliënt op en een gezond of een ongezond gewicht zit. Huidplooi (vetpercentage) We meten op vier plekken de huidplooi. Daarmee meten we het aantal millimeters wat er tussen de klem zit en daarmee kun je uitrekenen hoeveel vet je als cliënt hebt. Hiermee kun je ook aflezen of je op een gezond of een ongezond gewicht zit. Body Mass Index (BMI) Voor het meten van je Body Mass Index (BMI) meten we je lengte en je gewicht. Als je dat hebt gemeten dan kun je via een formule uitrekenen of je op een gezond of een ongezond gewicht zit voor jouw lengte. Het BMI is niet geheel betrouwbaar, omdat er bij deze berekening geen rekening wordt gehouden met de lichaamssamenstelling. Bloeddruk Bij de bloeddruk test meet je de onderdruk en de bovendruk van je bloeddruk. Daar komen twee getallen uit. De bovendruk (systolische druk) wordt gemeten op het moment dat het hart samenknijpt en de onderdruk (dialostische druk) wordt gemeten op het moment dat het hart zich ontspant. Hiermee kun je meten of je een gezond of een ongezonde bloeddruk hebt. Een te hoge bloeddruk kan leiden tot gevaar voor je gezondheid. Een onjuiste bloeddruk kan leiden tot hart- en vaatziekten. Glucose-gehalte (bloedsuikerspiegel) Bij de glucosemeting meten we de bloedsuikerspiegel. De bloedsuikerspiegel is een maat die staat voor de hoeveelheid glucose (suiker) die opgelost is in het bloed. De bloedsuikerspiegel wordt uitgedrukt in millimol. 18 Testresultaten Meting Jouw resultaat Normering Bloeddruk 100/55 Normaalwaarde 80/45 Buikomvang 93 cm Normaalwaarde 61,8cm BMI meting 19,3 Normaalwaarde 11jaar 17,4 – 18,2 Glucose meting N.V.T. N.V.T. Huidplooimeting 46mm 23% vet Normaalwaarde 11jaar 27 – 30mm Opmerkingen Apparaat werkte niet Wat valt op? Bloeddruk: Je bloeddruk is aan de hoge kant, waarbij zowel de boven als onderdruk aan de hoge kant is. Buikomvang: Je buikomvang is aan de hoge kant. BMI: Je BMI is iets aan de hoge kant, waarbij de kanttekening gemaakt moet worden dat deze test niet geheel betrouwbaar is. Er wordt namelijk geen rekening gehouden met je lichaamssamenstelling. Huidplooimeting: Je vetpercentage is aan de hoge kant. De normaalwaarde voor iemand van 11 jaar ligt tussen 15,5% en 17,5%. 19 Leefstijlvragenlijst + voedingsdagboek In dit hoofdstuk zal ik ingaan op de door jou ingevulde leefstijlvragenlijst en voedingsdagboek. Ik zal hierbij onderscheid maken tussen de verschillende factoren binnen de vragenlijst. Dit zijn de factoren Bewegen, Ontspanning, Voeding en je algemene gezondheid. Nadat ik deze factoren heb besproken zal ik in gaan op het door jou ingevulde voedingsdagboek. Er zal vooral in gegaan worden op de dingen die mij opvallen. Bewegen: Je beoefent een sport en dit doe je door twee keer per week te trainen, waarbij elke training anderhalf uur duurt. Daarnaast ben je op school een uur per week aan het gymnastieken. Ook ben je veel aan het fietsen van huis naar school en wandel je één keer per week een uur. Ten opzichte van het afgelopen jaar ben je meer gaan bewegen, vanwege je gezondheid. Je vind daarnaast dat je voldoende beweegt, maar toch meer wilt gaan bewegen. Ontspanning: Per dag heb je meer dan drie uur vrije tijd. Deze tijd besteed je vooral aan het spelen en leren, waarbij je het liefst samen met anderen dingen gaat doen. Ook speel je liever buiten dan binnen. Voeding: Je geeft aan dat je elke dag ontbijt en ook elke dag een warme maaltijd eet. Qua groente geef je aan dat je zes dagen per week minimaal 200gram groente eet. Je eet 3 dagen per week minstens 2 stukken fruit en je let op het soort vet (verzadigd/onverzadigd) dat je eet. Je vind van jezelf dat je gezond eet, maar je geeft ook aan dat je van plan bent gezonder te eten. Je gezondheid in het algemeen: Je geeft jezelf een 8 voor je gezondheid, maar je bent wel van plan om gezonder te gaan leven. Dit wil je het liefst doen zonder de hulp van een leefstijladviseur. Voedingsdagboek: In je voedingsdagboek valt me op dat je telkens een maaltijd nuttigt en daarbij ook tussendoortjes eet. Ook eet je ’s avonds groente, wat je ook al aan gaf bij het kopje voeding. Daarnaast drink je veel ranja en melkproducten. Ook eet je ’s ochtends yoghurt (ook een melkproduct). Bij de lunch eet je op de ingevulde dag drie boterhammen met katerspek. 20 Conclusies/aanbevelingen In dit hoofdstuk zal ik in gaan op conclusies en aanbevelingen die ik heb naar aanleiding van de door jouw ingevulde formulieren en de uitgevoerde testen. Deze conclusies en aanbevelingen zijn een advies om een gezondere leefstijl aan te meten en zodoende gezonder te worden. Bewegen: Als het aan komt op bewegen is het voor jou qua tijdsindeling een idee om in plaats van één keer, twee keer per week te gaan wandelen. Eventueel zou je ook één keer kunnen blijven wandelen en ernaast kunnen gaan hardlopen. Je geeft namelijk ook aan dat je wel meer zou willen gaan bewegen. Je zou ook buikspieroefeningen, rugspieroefeningen, beenspieroefeningen en stabiliteitsoefeningen in je beweegschema kunnen toepassen. Door spierversterkende oefeningen zullen je spieren sterker worden, kom jij meer in balans en zal je ook gemakkelijker en sneller vet verbranden. Op die manier zal je conditie vooruit gaan, waardoor je ook gemakkelijker vet zult gaan verbranden. Dit heeft dan ook weer van toepassing op alle testresultaten, zoals je buikomvang, vetpercentage, BMI en bloeddruk. Ontspanning: Je geeft aan dat je elke dag veel vrije tijd hebt (meer dan drie uur per dag). Deze tijd besteed je in mijn ogen op de juiste manier. Je bent aan het spelen en het leren. Het spelen doe je het liefst samen met anderen en dit doe je het liefst buiten. Buitenspelen zorgt daarnaast voor extra beweging en je krijgt hierdoor veel frisse lucht binnen. Voeding: Qua voeding zit je aan de goede kant, omdat je elke dag ontbijt. Dit zorgt er voor dat je je gedurende de dag goed kunt concentreren. Daarnaast eet je elke dag een warme maaltijd met 6 dagen in de week minstens 200gram groente. Houd dit vol! Als tussendoortje kun je proberen in plaats van een koekje een stuk fruit te eten. Fruit zorgt voor een extra toevoeging in de vitamines wat je ook extra energie kan gaan opleveren om te bewegen. Het eten van fruit is zodoende een toevoeging aan je eetpatroon. Je gezondheid in het algemeen: Je geeft je zelf een 8 en ik ben het daar helemaal mee eens! Je bent op de goede weg! Wel denk ik dat het goed zou zijn om iets meer te gaan bewegen, meer fruit te gaan eten. Door meer te gaan bewegen en beter op je voeding te letten zal je gezonder gaan worden en hierdoor ook de testresultaten gaan verbeteren. Je zult je vetpercentage hierdoor gaan verlagen. Je zult je BMI gaan verlagen, net als je bloeddruk. Daarnaast zal je buikomvang, door het uitvoeren van spierversterkende oefeningen voor je bovenlichaam, gaan afnemen. 21 Dankwoord Via deze weg wil ik jou, Jordy Zwerus, heel erg bedanken voor je medewerking aan de testen evenals het eerlijk invullen van het leefstijlformulier en het voedingsdagboek. Daarnaast waardeer ik het heel erg dat jij je op deze manier hebt opengesteld voor verbetering in je leefstijl. Ik hoop dat je iets gaat doen met mijn advies, zodat je je hierdoor prettiger zult gaan voelen. Hartelijk bedankt! 22 Adviesrapport Dylan Zwerus Voorblad 23 Inhoudsopgave Inleiding Wat meten we precies? Testresultaten Leefstijlvragenlijst + voedingsdagboek Conclusies/aanbevelingen Dankwoord 24 Inleiding In dit adviesrapport kun je lezen wat we precies hebben gemeten. De testjes zullen kort beschreven worden en de uitslagen + norm- en referentiewaarden kun je hier lezen. De norm- en referentiewaarden zijn om te kijken naar het gemiddelde. Dit betekent dat je kunt zien of je goed bezig bent of dat er wat verbeterd zal moeten worden om gezonder te worden. Daarnaast zal er in dit adviesrapport ook een advies gegeven worden om je gezondheid/leefstijl te kunnen verbeteren. Wat meten we precies? Buikomvang Met de buikomvang test meet je de omvang van je buik. Daaruit kun je aflezen of je als cliënt op en een gezond of een ongezond gewicht zit. Huidplooi (vetpercentage) We meten op vier plekken de huidplooi. Daarmee meten we het aantal millimeters wat er tussen de klem zit en daarmee kun je uitrekenen hoeveel vet je als cliënt hebt. Hiermee kun je ook aflezen of je op een gezond of een ongezond gewicht zit. Body Mass Index (BMI) Voor het meten van je Body Mass Index (BMI) meten we je lengte en je gewicht. Als je dat hebt gemeten dan kun je via een formule uitrekenen of je op een gezond of een ongezond gewicht zit voor jouw lengte. Het BMI is niet geheel betrouwbaar, omdat er bij deze berekening geen rekening wordt gehouden met de lichaamssamenstelling. Bloeddruk Bij de bloeddruk test meet je de onderdruk en de bovendruk van je bloeddruk. Daar komen twee getallen uit. De bovendruk (systolische druk) wordt gemeten op het moment dat het hart samenknijpt en de onderdruk (dialostische druk) wordt gemeten op het moment dat het hart zich ontspant. Hiermee kun je meten of je een gezond of een ongezonde bloeddruk hebt. Een te hoge bloeddruk kan leiden tot gevaar voor je gezondheid. Een onjuiste bloeddruk kan leiden tot hart- en vaatziekten. Glucose-gehalte (bloedsuikerspiegel) Bij de glucosemeting meten we de bloedsuikerspiegel. De bloedsuikerspiegel is een maat die staat voor de hoeveelheid glucose (suiker) die opgelost is in het bloed. De bloedsuikerspiegel wordt uitgedrukt in millimol. 25 Testresultaten Meting Jouw resultaat Normering Opmerkingen Bloeddruk N.V.T. N.V.T. Apparaat werkte niet i.v.m. een te smalle arm Buikomvang 72,7 cm Normaalwaarde 14jaar 68,2 cm BMI meting 13,3 Normaalwaarde 14jaar 16 - 22 Glucose meting N.V.T. N.V.T. Huidplooimeting 31mm 17,5% Normaalwaarde 14jaar 26 – 29mm Apparaat werkte niet Wat valt op? Buikomvang: De buikomvang is volgende normwaarden iets aan de hoge kant. BMI: Je BMI is 13,3, waarbij een normaalwaarde voor iemand van jouw leeftijd tussen de 16 en 22 is. Dit is dus iets aan de lage kant. Hierbij moet wel de kanttekening worden gemaakt dat het BMI geen rekening houdt met je lichaamssamenstelling. Zodoende is het BMI niet volledig betrouwbaar. Huidplooimeting: Je vetpercentage is 17,5%. Dit is iets aan de hoge kant. 26 Leefstijlvragenlijst + voedingsdagboek In dit hoofdstuk zal ik ingaan op de door jou ingevulde leefstijlvragenlijst en voedingsdagboek. Ik zal hierbij onderscheid maken tussen de verschillende factoren binnen de vragenlijst. Dit zijn de factoren Bewegen, Ontspanning, Voeding en je algemene gezondheid. Nadat ik deze factoren heb besproken zal ik in gaan op het door jou ingevulde voedingsdagboek. Er zal vooral in gegaan worden op de dingen die mij opvallen. Bewegen: Je beoefent een sport en dit doe je door twee keer per week te trainen, waarbij elke training anderhalf uur duurt. Daarnaast fiets je veel van huis naar school, elke keer ongeveer twintig minuten. Je geeft aan niet te wandelen. Ten opzichte van afgelopen jaar ben je meer gaan bewegen, vanwege je gezondheid. Je vind dat je daarnaast voldoende beweegt, maar toch meer wilt gaan bewegen. Ontspanning: Per dag heb je tussen een uur en drie uur vrije tijd. Deze tijd besteed je vooral aan het maken van huiswerk, gamen en met de laptop bezig zijn. Als het lekker weer is ga je graag buiten voetballen met anderen. Je speelt ook liever buiten dan binnen. Voeding: Je geeft aan dat je elke dag ontbijt en ook elke dag een warme maaltijd eet. Qua groente geef je aan dat je vijf dagen per week minimaal 200gram groente eet. Je eet 2 dagen per week minstens 2 stukken fruit en je let soms op het soort vet (verzadigd/onverzadigd) dat je eet. Je vind van jezelf dat je niet gezond eet. Je bent hierdoor ook van plan gezonder te gaan eten. Je gezondheid in het algemeen: Je geeft jezelf een 8 voor je gezondheid, maar je bent wel van plan om gezonder te gaan leven. Dit wil je het liefst doen door je beweegpatroon te veranderen. Je geeft aan dat je hierbij twijfelt om een leefstijladviseur te raadplegen. Voedingsdagboek: In je voedingsdagboek valt me op je telkens een maaltijd nuttigt en daarbij ook tussendoortjes eet. Ook eet je ’s avonds groente, wat je ook al aan gaf bij het kopje voeding. Daarnaast drink je veel verschillende drankjes, zoals optimel, ice-tea, sinaasappelsap en water. Zowel bij het ontbijt als bij de lunch eet je twee boterhammen met pasta. 27 Conclusies/aanbevelingen In dit hoofdstuk zal ik in gaan op conclusies en aanbevelingen die ik heb naar aanleiding van de door jouw ingevulde formulieren en de uitgevoerde testen. Deze conclusies en aanbevelingen zijn een advies om een gezondere leefstijl aan te meten en zodoende gezonder te worden. Bewegen: Als het aan komt op bewegen, ben ik van mening dat je al erg veel beweegt. Je bent twee keer per week anderhalf uur aan het trainen en opgeteld fiets je per week ongeveer drie uur en twintig minuten. Je geeft aan meer te willen bewegen en hierbij wil ik je adviseren spierversterkende oefeningen te gaan doen, die je thuis in je vrije tijd kunt uitvoeren. Je kunt hierbij denken aan buikspieroefeningen, rugspieroefeningen, beenspieroefeningen en stabiliteitsoefeningen. Door spierversterkende oefeningen zullen je spieren sterker worden, kom jij meer in balans en zal je gemakkelijk op een gezond gewicht komen en hier ook blijven. Door het uitvoeren van bovenstaande oefeningen zal je conditie ook makkelijker vooruit gaan, omdat je spieren alle sportactiviteiten gemakkelijker aan kunnen. Ontspanning: Je geeft aan dat je elke dag redelijk veel vrije tijd hebt (tussen één en drie uur per dag). Deze tijd besteed je in mijn ogen redelijk goed. Je zou in plaats van het gamen ook de bovenstaande spierversterkende oefeningen kunnen gaan doen of eventueel kunnen gaan hardlopen/wandelen. Door buiten te spelen of hard te lopen/te wandelen krijgt je lichaam ook extra frisse lucht binnen, wat ook erg gezond is. Voeding: Als het aan komt op voeding, denk ik dat je qua warme maaltijden en ontbijt erg goed zit. Helaas eet je niet zo heel veel fruit. Ik zou je willen adviseren als tussendoortje fruit te gaan eten. Ook is het, gezien het iets te hoge vetpercentage wat er uit de test kwam, goed om te gaan letten op het soort vet wat je binnen krijgt. Verzadigd vet is te vinden in vet vlees, volle melkproducten, roomboter, harde margarine in een wikkel, kaas, koek, roomijs, chocolade en snacks. Verzadigd vet is het ongezonde vet. Onverzadigd vet (het gezonde vet) is te vinden in olijfolie, noten, lijnzaden, avocado’s en pinda’s. Je gezondheid in het algemeen: Je geeft jezelf een 8 en ik ben het daar helemaal mee eens! Je bent op de goede weg! Wel denk ik dat het goed zou zijn de spierversterkende oefeningen toe te voegen in je wekelijkse beweegschema. Ook is het van belang goed te letten op de voeding die je binnenkrijgt. Zodra je gezonder gaat eten, word je zelf ook gezonder en zullen de testresultaten vooruit gaan. 28 Dankwoord Via deze weg wil ik jou, Dylan Zwerus, heel erg bedanken voor je medewerking aan de testen evenals het eerlijk invullen van het leefstijlformulier en het voedingsdagboek. Daarnaast waardeer ik het heel erg dat jij je op deze manier hebt opengesteld voor verbetering in je leefstijl. Ik hoop dat je iets gaat doen met mijn advies, zodat je je hierdoor prettiger zult gaan voelen. Hartelijk bedankt! 29 Adviesrapport Robin Sellies Voorblad 30 Inhoudsopgave Inleiding Wat meten we precies? Testresultaten Leefstijlvragenlijst + voedingsdagboek Conclusies/aanbevelingen Dankwoord 31 Inleiding In dit adviesrapport kun je lezen wat we precies hebben gemeten. De testjes zullen kort beschreven worden en de uitslagen + norm- en referentiewaarden kun je hier lezen. De norm- en referentiewaarden zijn om te kijken naar het gemiddelde. Dit betekent dat je kunt zien of je goed bezig bent of dat er wat verbeterd zal moeten worden om gezonder te worden. Daarnaast zal er in dit adviesrapport ook een advies gegeven worden om je gezondheid/leefstijl te kunnen verbeteren. Wat meten we precies? Buikomvang Met de buikomvang test meet je de omvang van je buik. Daaruit kun je aflezen of je als cliënt op en een gezond of een ongezond gewicht zit. Huidplooi (vetpercentage) We meten op vier plekken de huidplooi. Daarmee meten we het aantal millimeters wat er tussen de klem zit en daarmee kun je uitrekenen hoeveel vet je als cliënt hebt. Hiermee kun je ook aflezen of je op een gezond of een ongezond gewicht zit. Body Mass Index (BMI) Voor het meten van je Body Mass Index (BMI) meten we je lengte en je gewicht. Als je dat hebt gemeten dan kun je via een formule uitrekenen of je op een gezond of een ongezond gewicht zit voor jouw lengte. Het BMI is niet geheel betrouwbaar, omdat er bij deze berekening geen rekening wordt gehouden met de lichaamssamenstelling. Bloeddruk Bij de bloeddruk test meet je de onderdruk en de bovendruk van je bloeddruk. Daar komen twee getallen uit. De bovendruk (systolische druk) wordt gemeten op het moment dat het hart samenknijpt en de onderdruk (dialostische druk) wordt gemeten op het moment dat het hart zich ontspant. Hiermee kun je meten of je een gezond of een ongezonde bloeddruk hebt. Een te hoge bloeddruk kan leiden tot gevaar voor je gezondheid. Een onjuiste bloeddruk kan leiden tot hart- en vaatziekten. Glucose-gehalte (bloedsuikerspiegel) Bij de glucosemeting meten we de bloedsuikerspiegel. De bloedsuikerspiegel is een maat die staat voor de hoeveelheid glucose (suiker) die opgelost is in het bloed. De bloedsuikerspiegel wordt uitgedrukt in millimol. 32 Testresultaten Meting Jouw resultaat Normering Opmerkingen Bloeddruk N.V.T. N.V.T. Apparaat werkte niet i.v.m. een te smalle arm Buikomvang 74cm Normaalwaarde 17jaar 74cm BMI meting 14,7 Normaalwaarde 17jaar 18 - 25 Glucose meting N.V.T. N.V.T. Huidplooimeting 20,5mm 8% Normaalwaarde 17jaar 15% Apparaat werkte niet Wat valt op? Buikomvang: Je buikomvang is precies zoals de normaalwaarde voor jouw leeftijd is. Je zit hierdoor exact op het gemiddelde. BMI: Je BMI is erg laag. Het is niet een heel betrouwbare meting, omdat je BMI geen rekening houdt met je lichaamssamenstelling. Huidplooimeting: De normaalwaarde voor iemand van jouw leeftijd is 15% vet. Jij zit op 8%, wat ook aan de erg lage kant is. 33 Leefstijlvragenlijst + voedingsdagboek In dit hoofdstuk zal ik ingaan op de door jou ingevulde leefstijlvragenlijst en voedingsdagboek. Ik zal hierbij onderscheid maken tussen de verschillende factoren binnen de vragenlijst. Dit zijn de factoren Bewegen, Ontspanning, Voeding en je algemene gezondheid. Nadat ik deze factoren heb besproken zal ik in gaan op het door jou ingevulde voedingsdagboek. Er zal vooral in gegaan worden op de dingen die mij opvallen. Bewegen: Je beoefent een sport en dit doe je door twee keer per week te trainen, waarbij elke training anderhalf uur duurt. Daarnaast speel je ook twee keer per week een wedstrijd, waarbij elke wedstrijd ongeveer een uur duurt. Daarnaast fiets je drie keer per week driekwartier naar school en wandel je ook nog recreatief. Dit doe je vijf keer vijftien minuten per keer. Ten opzichte van afgelopen jaar ben je minder bewegen en je geeft aan dat je dit wel goed vind. Je beweegt genoeg, aldus je antwoord op de vraag of je meer wilt gaan bewegen. Ontspanning: Per dag heb je meer dan drie uur vrije tijd. Deze tijd besteed je vooral aan het wandelen met de hond, het gaan naar vrienden, gamen en tv kijken. Je geeft aan dat je zowel alleen als met anderen samen activiteiten gaat uitvoeren. Je geeft daarnaast aan dat je het liefst binnen speelt in plaats van naar buiten te gaan. Voeding: Je geeft aan dat je elke dag ontbijt en elke dag een warme maaltijd eet. Qua groente geef je aan dat je zes dagen per week minimaal 200gram groente eet. Je eet drie dagen per week minstens 2 stukken fruit en je let niet op het soort vet (verzadigd/onverzadigd) dat je eet. Je vind daarnaast van je zelf dat je soms gezond eet, maar je bent niet van plan om gezonder te gaan eten. Je gezondheid in het algemeen: Je geeft jezelf een 9 voor je gezondheid en je bent hierdoor ook niet van plan om gezonder te gaan leven. Je wilt niets veranderen aan je huidige leefstijl en je hebt zodoende ook geen leefstijladviseur nodig om iets te veranderen. Voedingsdagboek: In je voedingsdagboek geef je, in de doordeweekse dag, aan dat je als je boterhammen eet, dit volkoren boterhammen zijn. Je eet gevarieerd qua beleg op je boterhammen. Je eet veel tussendoortjes en ook hier eet je gevarieerd. Je wisselt in je tussendoortjes tussen koek en fruit en ‘s avonds eet je als tussendoortjes chips, borrelnootjes en een aantal blokjes kaas. Je drinkt daarnaast erg gevarieerd, maar ook veel. In het weekend snoep je als tussendoortjes erg veel en eet je verder ook behoorlijk ongezond. Daarnaast drink je in het weekend veel drinken waar suiker in zit en nuttig je ’s middags ook twee flesjes bier. 34 Conclusies/aanbevelingen In dit hoofdstuk zal ik in gaan op conclusies en aanbevelingen die ik heb naar aanleiding van de door jouw ingevulde formulieren en de uitgevoerde testen. Deze conclusies en aanbevelingen zijn een advies om een gezondere leefstijl aan te meten en zodoende gezonder te worden. Bewegen: Als het aan komt op bewegen, ben ik van mening dat je al erg veel beweegt. Hier hoef je in mijn ogen ook niet zoveel aan te veranderen. Je bent twee keer per week anderhalf uur aan het trainen en daarnaast speel je ook nog twee keer per week een wedstrijd. Ook fiets je drie keer per week ongeveer 45 minuten en wandel je ook nog ongeveer vijf kwartier recreatief met de hond. Je geeft aan dat je minder bent gaan bewegen, maar al met al vind ik dat je op de goede weg bent!! Ontspanning: Je geeft aan dat je elke dag veel vrije tijd hebt (meer dan drie uur per dag). Deze tijd besteed je in mijn ogen redelijk goed. Behalve dat je wel veel binnen bent om vooral te gaan gamen. Probeer veel met de hond te blijven wandelen en eventueel kun je de hond ook mee nemen om een eindje te gaan hardlopen. Dit is voor jou erg goed, maar kan ook voor de hond een goed idee zijn! Voeding: Als het aan komt op voeding, ben ik nogal geschrokken over je schema! Je eet in mijn ogen erg ongezond, ondanks dat je wel aan je fruit en je groente komt. Je eet heel veel tussendoortjes, waar op zich niets mis mee is. De tussendoortjes die je eet zijn wel heel erg ongezond en ook erg veel. Het zou in mijn ogen beter zijn om wat extra fruit te gaan eten als tussendoortjes. Ook eet je ’s avonds veel ongezonde snacks, zoals chips en borrelnootjes. Het is in mijn ogen een goed idee om te gaan letten op het soort vet dat je eet, omdat je hier nog veel winst zou kunnen boeken ten opzichte van je gezondheid. Verzadigd vet is te vinden in vet vlees, volle melkproducten, roomboter, harde margarine in een wikkel, kaas, koek, roomijs, chocolade en snacks. Verzadigd vet is het ongezonde vet. Onverzadigd vet (het gezonde vet) is te vinden in olijfolie, noten, lijnzaden, avocado’s en pinda’s. Je gezondheid in het algemeen: Je geeft jezelf een 9 voor je gezondheid en ik ben het daar niet helemaal mee eens! Je eet erg ongezond en houdt geen rekening met de precieze invulling van je voedingsschema. Ik wil je adviseren te gaan letten op het soort vet dat je eet en probeer meer fruit te gaan eten. Daarnaast denk ik dat het goed is om je tussendoortjes te wijzigen en ook wat te gaan minderen hiermee. 35 Dankwoord Via deze weg wil ik jou, Robin Sellies, heel erg bedanken voor je medewerking aan de testen evenals het eerlijk invullen van het leefstijlformulier en het voedingsdagboek. Daarnaast waardeer ik het heel erg dat jij je op deze manier hebt opengesteld voor verbetering in je leefstijl. Ik hoop dat je iets gaat doen met mijn advies, zodat je je hierdoor prettiger zult gaan voelen. Hartelijk bedankt! 36 Evaluatie In dit hoofdstuk zal het tot stand komen van het verslag en de uitvoering van het adviesgesprek worden geëvalueerd. Het evalueren zal gebeuren op basis van de STARR-methode. Onderstaande punten zullen worden aangestipt om zowel het verslag als het adviesgesprek te evalueren: - Situatie - Taak - Actie - Resultaat - Reflectie Situatie: De situatie tijdens Health Check was dat we aan drie cliënten een advies moesten geven op basis van hun leefstijl. Dit advies moest ik geven op basis van een ingevuld leefstijlformulier, een voedingsdagboek en een aantal gezondheidstesten. Deze formulieren en testen hebben mij inzicht gegeven in de leefstijl van de cliënten. Nadat ik alle gegevens had verwerkt heb ik alle cliënten een passend advies gegeven. Taak: In eerste instantie moest ik er voor zorgen dat ik tijdens de lessen Testen&Meten de gezondheidstesten onder de knie zou krijgen. Dit om de testen op de juiste manier uit te kunnen voeren en betrouwbare resultaten zou krijgen. Ten tweede heb ik een meetboek opgesteld, waarin alle testen staan uitgewerkt. In dit meetboek staat hoe een test moet worden uitgevoerd, waar je op moet letten tijdens de uitvoering, evenals de norm- en referentiewaarden van iedere test. Ten derde heb ik mijn drie cliënten de leefstijlvragenlijst en een voedingsdagboek laten invullen, waarmee ik informatie zou krijgen over de leefstijl. Ten vierde heb ik alle gegevens verwerkt in een adviesrapport voor iedere cliënt. Ten vijfde heb ik alle cliënten het adviesrapport overhandigd, waarbij ik met één cliënt een adviesgesprek heb gehad om het adviesrapport te behandelen. Actie: Als eerste actie heb ik een meetboek gemaakt, waarin alle testen beschreven staan. Voor dit meetboek heb ik alle testen beschreven in combinatie met waar ik op moest letten. Daarnaast heb ik bij elke test norm- en referentiewaarden beschreven om de resultaten betrouwbaar te krijgen. Aan deze actie kan ik een competentie koppelen, namelijk SGM 1: Testen, adviseren en begeleiden in het streven naar gezondheidswinst door middel van sport- en bewegingsprogramma’s. Door middel van de testen en het advies aan mijn cliënten heb ik gestreefd naar gezondheidswinst en gezondheidsverandering. Als tweede actie ben ik aan de slag gegaan met het vergaren van de gegevens, het verwerken van de gegevens en het verwerken van de testresultaten. Aan de hand van deze gegevens heb ik een advies geschreven voor elke cliënt. Dit advies heb ik elke cliënt gegeven om het gedrag te veranderen ten aanzien van de leefstijl. Ik hoop dat ik met dit passende en persoonsgebonden advies er voor kan zorgen dat de leefstijl van elke cliënt positief veranderd. In elk adviesrapport heb ik eerst een korte beschrijving gegeven over de uitgevoerde testen. Hierna heb ik alle testresultaten genoteerd, plus wat mij hierbij opviel. Hierna heb ik genoteerd wat mij op viel naar aanleiding van de ingevulde vragenlijsten en het voedingsdagboek. Als laatste heb ik een advies gegeven op basis van alle gegevens. Ook aan deze actie kan ik een competentie koppelen, namelijk SGM 1: Testen, adviseren en begeleiden in het streven naar gezondheidswinst door middel van sport- en bewegingsprogramma’s. 37 Als derde en laatste actie heb ik een adviesgesprek gehad met één van de drie cliënten. Tijdens dit gesprek ben ik ingegaan op hoe het adviesrapport is opgebouwd. Ik heb de testresultaten besproken en aangegeven wat mij op is gevallen. Hierna ben ik ingegaan op wat mij is opgevallen aan de leefstijlvragenlijst en het voedingsdagboek. Als laatste heb ik mijn advies uitgesproken naar aanleiding van alle verwerkte gegevens en heb ik geprobeerd gedragsverandering te genereren bij mijn cliënt. Aan deze actie kan ik een competentie koppelen, namelijk SGM 2: Duurzaam veranderen van gedrag binnen het domein van sport, bewegen en gezonde leefstijl. Resultaat: Het resultaat van het meetboek is dat ik de testen met kennis en zo nauwkeurig mogelijk heb kunnen uitvoeren en betrouwbare resultaten heb vergaard. Het resultaat van de vergaarde gegevens uit de leefstijlvragenlijsten, het voedingsdagboek en de gezondheidstesten heb ik verwerkt in een adviesrapport. Het resultaat van het adviesrapport is dat ik een adviesgesprek heb gehad met één van mijn cliënten, waarin ik het adviesrapport heb besproken. Reflectie: Het meetboek heb ik gemaakt met hulp van klasgenoten. De basis van het meetboek is zodoende ook hetzelfde als bij mijn klasgenoten. Het verschil zit hem vooral in de tabellen die ik gebruikt heb, omdat mijn cliënten kinderen zijn en ik daarvoor andere tabellen nodig heb. Het samen met anderen maken van het meetboek is prettig als de samenwerking goed verloopt en iedereen evenveel doet aan het meetboek. Ik kan dit koppelen aan de competentie SGM 15: Samenwerken en samenwerkend leren, omdat ik voor het meetboek heb moeten samenwerken met klasgenoten. Het opstellen van het adviesrapport vond ik gemakkelijk, omdat ik een klein opzetje had gezien in de les van Rob van der Sleen. Daarnaast heb ik voor mezelf de leefstijlvragenlijst iets aangepast en aangevuld met een voedingsdagboek. Dit vond ik handig om de resultaten wat inzichtelijker en uitgebreider te krijgen. Het voeren van het adviesgesprek vond ik leuk, maar ook best moeilijk om te doen. Het geven van advies aan mijn cliënt was niet zo heel moeilijk, omdat hij vrij ongezond eet. Het moeilijke aan het adviesgesprek vond ik, dat ik van mijn cliënt weet dat het hem helemaal niets uit maakt en dat hij het wel goed vind op deze manier. Daarnaast vond ik het ook moeilijk, omdat mijn cliënt alles kan eten wat hij wil en niet aan komt. Over het vak Health Check kan ik zeggen dat ik in eerste instantie helemaal geen zin had om dit te gaan doen, omdat ik niets heb met het gezondheidsgedeelte van de opleiding. Ik heb gekozen voor de Associate Degree, dus het gezondheidsgedeelte hoeft van mij niet. Terwijl het blok vorderde vond ik het echter steeds leuker om bezig te zijn met een poging tot gedragsverandering bij mijn cliënten te bewerkstelligen. Al met al vond ik het interessant en erg leerzaam om te doen. 38 Adviesgesprek Het adviesgesprek heb ik gehouden met Robin Sellies en heb ik gefilmd met de camera van mijn vader. Helaas heb ik het filmpje niet van deze camera kunnen uploaden, omdat er geen kabels waren die dit ondersteunden. De camera is namelijk veel te oud. Wel heb ik het filmpje op onze tv afgespeeld en gefilmd met een mobiele telefoon. Helaas kwam ik er ook achter dat halverwege het filmpje de beelden gingen schokken en er geen geluid meer was. Via onderstaande link kan het filmpje gevonden worden: http://www.youtube.com/watch?v=Kb27oCVo02Y 39 Nawoord Via deze weg wil ik mijn cliënten, Jordy, Dylan en Robin erg bedanken voor de medewerking aan deze opdracht. Daarnaast wil ik mijn klasgenoten bedanken voor hun medewerking in het opstellen van het meetboek. Ook wil ik graag de docenten, Rob en Kim, bedanken voor de lessen die zij hebben verzorgd. Deze lessen waren nuttig en leerzaam om de opdracht te doen slagen. 40 Bibliografie Diabetsfonds. (sd). Bloedsuikertest. Opgeroepen op 2 6, 2014, van Diabetes Fonds: http://www.diabetesfonds.nl/artikel/uitslag-bloedsuikertest Labuitslag.nl. (2010 - 2014). Labuitslag.nl. Opgeroepen op 2 6, 2014, van Labuitslag.nl: http://www.labuitslag.nl/functieonderzoek/bloeddruk/ Mechelen, W. v. ('88 - '89). EUROfittest. EUROfittest. Obesitas, E. V. (sd). www.evoo.nu. Opgeroepen op 2 6, 2014, van Evoo: http://www.evoo.nu/overovergewicht/buikomvang.php Zorgverzekeringen, C. v. (2006). CVZ. College van Zorgverzekeringen. 41