Slide 1

bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Energiebesparende maatregelen in
gebouwen
Martin Kranenborg
Vastgoed en Investeringsprojecten
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Klimaat- en energieontwikkelingen
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Energiebeleidsverklaring
Vanaf 1999 MeerJarenAfspraken(MJA) m.b.t. verbeteren
energie-efficiëncy.
De MJA-3 is een convenant tussen;
•de Nederlandse HBO en Universiteiten,
•de minister van EZ en VROM,
•SenterNovem en
•provincie’s, gemeenten (bevoegd gezag).
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Energiegebruik
Huidig energieverbruik (2008):
• Elektriciteit
50.500.000 kWh
• Gas
5.500.000 m3
• Water
150.000 m3
Totale energiekosten
9 miljoen euro/jaar
verbeteren energie-efficiëncy o.a. door
energiezuinig bouwen en verbouwen
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Energiezuinig bouwen en verbouwen
Voordelen
> financiële besparing door lagere energierekening
> een gezond gebouw met meer comfort
> het gebouw is meer waard op de verkoop- en
verhuurmarkt
> beter voor het milieu
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Energiezuinig bouwen en verbouwen
Hoe energiezuinig bouwen en verbouwen ?
> compact bouwen;
> luchtdicht bouwen;
> (na-)isolatie.
beperken van de energievraag
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Energievraag in gebouwen
Energievraag
> toepassen van vraagbeperkende maatregelen;
> gebruik zoveel mogelijk duurzame energiebronnen;
> zet efficiënte technieken in om het resterende energieverbruik op te
wekken.
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Energievraag in gebouwen
Factoren beperken van de energievraag
> verschil tussen binnen- en buitentemperatuur
> oppervlakten gevel
> isolatiewaarden bouwmaterialen
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Passieve gevels
Doel gevels: binnen en buiten scheiden
Uitstraling wordt bepaald door
1. Gevelindeling
2. Gekozen materialen
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Actieve gevels
Klimaatgevel; dubbelwandige gevel,bestaande uit;
> Dichte isolerende buitengevel (meestal glas)
> Luchtspouw
> Zonwering in luchtspouw
> Open binnengevel
> Afzuiging ventilatie via
luchtspouw
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Actieve gevels
2e
>
>
>
huidgevel of 2e huidfacade, dubbelwandige gevel bestaande uit,
Open buitengevel
Brede spouw
Dichte isolerende binnengevel
Voordelen klimaat- en 2e huidgevels
> Toename binnencomfort
> Koel- en warmtelastbeperking
> energiezuinig
> Windbelasting minder
> Geluidwerende functie
Nadeel klimaat- en 2e huidgevels
> 50 tot 100% duurder dan
passieve gevels
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Isolatiewaarden bouwmateriaal
Isolatiewaarden bouwmateriaal
> Isolatiewaarde wordt uitgedrukt in U-waarde
> Hoe lager de U-waarde, hoe beter de isolatie
Voorbeelden max.isolatiewaarden bouwmateriaal
Dakisolatie (18 cm)
U-waarde 0,2 W/m2K
Buitenmuren(12 cm)
U-waarde 0,3 W/m2K
Vloeren(12 cm)
U-waarde 0,3 W/m2K
Beglazing (HR++)
U-waarde 1,1 W/m2K
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Beglazing
Energetische eigenschappen beglazing
> warmte/koude-isolatie afhankelijk van U-waarde (max 1,1 W/m2K)
> zwakste schakel in gevelisolatie
> voelbaar koud oppervlak in winterperiode
> gratis zonwarmte in tussenseizoenen en winter
> teveel zonwarmte in zomer --> zonwering
Beglazing met te openen raam
grootste risico op kou- en tochtklachten
Gebruiker wil eigen klimaatcomfort kunnen regelen,
d.m.v. te openen raam, zonwering,verwarming
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Beperken zonwarmte
Voorbeelden zonwering
> binnenzonwering
> buitenzonwering
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Energiezuinig bouwen en verbouwen
Energie-effecten bouwkundige maatregelen
> Dakisolatie (26%)
> Muurisolatie (26%)
> Hoogrendementsglas HR++ (20%)
> Kieren- en naden dichtzetten (13%)
> Vloerisolatie (15%)
Goed isoleren, betekent ook ventileren
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Ventileren
Ventileren is belangrijk,waarom?
> Het aanvoeren van verse zuurstof voor bewoners
> Het afvoeren van het teveel aan warmte en vochtigheid
om condens en schimmelvorming te vermijden
> Het afvoeren van hinderlijke geuren en -lucht
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Ventilatiemogelijkheden
Natuurlijke toevoer en
natuurlijke afvoer
Mechanische toevoer en
natuurlijke afvoer
Natuurlijke toevoer en
mechanische afvoer
Voordelen systeem D (volledig mechanisch);
1. eenvoudig toevoegen warmteterugwinning 70-90%
2. onafhankelijk van weersomstandigheden
3. flexibiliteit in ruimte-indeling
4. eenvoudig toevoegen van koeling en/of bijverwarming
Mechanische toevoer en mechanische afvoer
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Verwarmen
Verschillende verwarmingssystemen
> Radiatoren
> Luchtverwarming
> Vloer- , plafond- en wandverwarming
> betonkernactivering
Vermijd verwarmen met hoge temperaturen > 60 oC
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Koeling (geen extra luxe meer)
zonder koeling
Airconditioning/luchtkoeling
vloerkoeling/betonkernactivering
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Installatieconcepten energievraag
varianten
1.
2.
3.
traditionele opwekking
radiatoren
ventilatie
1.
2.
3.
traditionele opwekking
betonkernactivering
ventilatie
investeringen
1.
2.
3.
€ 240.000
€ 550.000
€ 1.800.000
1.
2.
3.
€ 225.000
€ 440.000
€ 1.800.000
investering WKO-installatie
€ 450.000
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Energieprognose energievraag
Energiebesparende maatregelen versus
meerinvesteringen/terugverdientijd
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Energieprognose energievraag
WSN-gebouw
(bestaand)
14.400 m2 BVO bouwjaar 1970
Gasverbruik (HTV) 567.286 m3/jaar (0,55/m3)= 19.909 GJ/jaar
WKO- Lage Temperatuur Verwarming (LTV) 3500 GJ/jaar
Elektriciteitsverbruik koeling 117.867 kWh/jaar (0,11/kWh)
Energiekosten
2008
Geen maatregelen
Gas
€ 312.000
Elektra € 13.000
Gevelisolatie
Gas
€ 155.000
Elektra € 11.500
WKO-Bodemopslag
LTV
€ 23.000
HTK
€
1.500
Totaal € 325.000
Totaal € 166.500
Totaal €
24.500
investering
vervangingswaarde € 1.700.000
Centrale opwekking
diverse gebouwen
terugverdienperiode
Stijgende
energietarieven
< 7 jaar
(gevelisolatie +
WKO)
< 11 jaar (alleen
gevelisolatie)
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Stappenplan Energievraag
Stap 2.
Duurzame
warmte- en koude
opwekking
Stap 3.
Groene stroom
en/of fossiele brandstof
Stap 1.
Gebouwzijdig
bureau van de universiteit
vastgoed en investeringsprojecten
Datum 27.04.2009
Energiebesparende maatregelen in
gebouwen
VRAGEN