HR beleidsplan_opmaak

advertisement
Netwerk organisatiebeheersing
30 september 2010
Aanpak ‘opmaken van een HR beleidsplan’
Falke Meyers - AgO
30 september 2010
HR Beleidsplan
1
Agenda
1.
2.
3.
4.
5.
6.
HR beleid: wat en waarom?
Opstarten
Kernuitdagingen HR bepalen
Van kernuitdagingen naar doelstellingen
Operationaliseren ahv processen en projecten
Opvolgen en bijsturen
30 september 2010
HR Beleidsplan
2
1. HR beleid: wat en waarom?
 Wat?
 Gerichte keuzes op vlak van HR, in lijn met
organisatiedoelstellingen
 Waarom?
 HR processen, projecten en acties integreren waar
mogelijk
 Op een transparante en consistente manier omgaan met
het menselijk kapitaal in de organisatie
 Tijd en middelen op het vlak van HR efficiënt en effectief
inzetten
30 september 2010
HR Beleidsplan
3
2. Opstarten
Fase?
Resultaat?
Wie?
Hoe?
0. Opstarten
Gevalideerd projectplan
Stuurgroep,
projectgroep
- Set van intake vragen
- Projectplan
1. Kernuitdagingen
bepalen
Kernuitdagingen op het
vlak van HR en
argumentatie
Stuurgroep
- Omgevingsanalyse
- Omslaganalyse
- A4 Kernuitdagingen
2. Formuleren
strategische HR
doelstellingen
Strategische HR
doelstellingen (max 3)
Stuurgroep
- Impactanalyse
- criteria strategische
doelstellingen
3. Operationaliseren
doelstellingen
- Operationele HR
doelstellingen (max 9)
- Overzicht van HR
processen en projecten
- eerste aanzet
indicatoren
Belanghebbenden (vb
operationeel
leidinggevenden),
projectgroep, validatie
door stuurgroep
- SMART
- Koppeling processen
en projecten
- Criteria indicatoren
4. Opvolgen en bijsturen
-HR beleid
gecommuniceerd
-Rapportering
-Eventueel bijsturing
Projectgroep,
stuurgroep
-Communicatieacties
-Opvolgingscyclus
-Integratie in bestaande
strategische oefeningen
2. Opstarten

Proces is even belangrijk als resultaat

Nuttige vragen bij intake









Wat is de aanleiding voor de vraag? Wat zijn eventuele huidige knelpunten?
Waarom is er een aparte HR strategie nodig?
Wat zal er gebeuren met het HR beleidsplan, hoe zal dit gebruikt worden?
Wat wil je bereiken? Wat is richtinggevend genoeg (plan moet toelaten om
beslissingen te nemen)? Wat is het gewenste niveau van detail!?
Wat is de termijn voor het HR beleidsplan?
Wie zal betrokken worden en op welke manier? Belanghebbenden, stuurgroep?
Wie zijn de sleutelfiguren? Wie wil dit echt?
Wat ligt er al van informatie? (missie, visie, organisatiestrategie, BOV)
Praktisch: projectfiche  laten valideren!






Opdrachtgever
Situering van het project
Doelstellingen van het project
Resultaten van het project
Projectstructuur
Projectplan (stappen + timing per betrokkene)
30 september 2010
HR Beleidsplan
5
3. Kernuitdagingen bepalen
Fase?
Resultaat?
Wie?
Hoe?
0. Opstarten
Gevalideerd projectplan
Stuurgroep,
projectgroep
- Set van intake vragen
- Projectplan
1. Kernuitdagingen
bepalen
Kernuitdagingen op het
vlak van HR en
argumentatie
Stuurgroep
- Omgevingsanalyse
- Omslaganalyse
- A4 Kernuitdagingen
2. Formuleren
strategische HR
doelstellingen
Strategische HR
doelstellingen (max 3)
Stuurgroep
- Impactanalyse
- criteria strategische
doelstellingen
3. Operationaliseren
doelstellingen
- Operationele HR
doelstellingen (max 9)
- Overzicht van HR
processen en projecten
- eerste aanzet
indicatoren
Belanghebbenden (vb
operationeel
leidinggevenden),
projectgroep, validatie
door stuurgroep
- SMART
- Koppeling processen
en projecten
- Criteria indicatoren
4. Opvolgen en bijsturen
-HR beleid
gecommuniceerd
-Rapportering
-Eventueel bijsturing
Projectgroep,
stuurgroep
-Communicatieacties
-Opvolgingscyclus
-Integratie in bestaande
strategische oefeningen
3. Kernuitdagingen HR bepalen
 Wat?
 Via trend/omgevingsanalyse op 3 niveaus (maatschappij,
Vlaamse overheid, entiteit) bepalen wat de grootste
uitdagingen zijn voor de organisatie en de vertaling
hiervan maken op vlak van HR
 Resultaat?
 Beknopte samenvatting van richtinggevende factoren voor
HR (1A4)
 Wie?
 Optioneel: werksessie met operationeel leidinggevenden
(basis voor omgevingsanalyse op entiteitsniveau)
 Werksessie met stuurgroep (input voorbereid door
projectgroep)
30 september 2010
HR Beleidsplan
7
Trendanalyse maatschappij (SD Worx)
Maatschappelijk
Maatschappelijk
Organisatie
•De Demografische ontwikkeling
•The future war for talent
•Het duurzaamheidsdenken
•De technologische ontwikkeling
•Impact op infoverstrekking & verwerking
•Impact op communicatie
•De X-Y generation
•Impact op leiding geven
•Impact op flexibiliteit
Trends
Organisatie
•De veranderbereidheid van leidinggevenden en
medewerkers (Leadership)
•De relatie tussen duurzaamheid en future
competenties
HR
•Leeftijdsbewust talent management
•Future competences geïntegreerd in
competentiemanagement
HR
•Change-agent
•Performantie & Meetbaarheid van HR impact
•Engagement van medewerkers
Een turbulente organisatiecontext en het
groeiend belang van ‘sterk leiderschap’
Aftocht van de organisatiemens en opkomst van de autonome professional
Een wijzigende waardenset brengt drie verschillende generaties op
eenzelfde werkvloer. De nieuwste generatie beweegt zich veel
onafhankelijker in organisaties
Nieuwe generatie - < 30 jaar
Generatie X - 30 – 44 jaar
Baby Boomers - > = 45 jaar
Laten zich kenmerken door :
Idealistisch
Doen aan zelfreflectie
Loyaal
Zelfzeker
Kennisgedreven
Respectvol
Evenwicht werk - privé
Teamplayer
Volgzaam
Individualistisch
Technisch
Plichtsbewust
Egoïstisch
Resultaatgericht
Belang hechtend aan structuur
Materialistisch
Pragmatisch
Onafhankelijk
Carrièregericht, ambitieus
Leergierig
Professioneel
30 september 2010
HR Beleidsplan
9
9
Trendanalyse Vlaamse overheid
(Bronnen: regeerakkoord 2009-2014, Managementcode, pact 2020 (VIA), SBOV, SOPO agenda)












Efficiëntiewinsten op apparaatskredieten en loonkredieten
Inzetten op daadkrachtig management (responsabilisatie)
Investeren in talent en engagement
Noodzaak aan mobiliteit en inzetbaarheid
Competentiegericht werven
Meten = Weten
Voorbeeldfunctie als moderne werkgever (‘employer of choice’ zijn,
focus op talent management, integere, transparante en
professionele werving, beloningsbeleid)
Inzetten op diversiteit
Inzetten op duurzaam personeelsbeleid (inzetbaarheid
maximaliseren)
Inzetten op kwaliteitsvol leidinggeven
Aandacht voor waardegebonden competenties
Aandacht voor positief arbeidsklimaat en kwaliteit van de arbeid
30 september 2010
HR Beleidsplan
10
Trendanalyse – agentschap of departement
-
Missie
Visie
Strategische doelstellingen
Personeelsbevraging
BUE/BUA
Personeelsbestand: demografische gegevens
(uitstroom, M/V verdeling, leeftijdsverdeling,…)
- Eventueel resultaten werksessies operationeel lg
- …
30 september 2010
HR Beleidsplan
11
Omslaganalyse
 Bepaal de grootste omslag die moet gemaakt
worden door de organisatie
 Wat zijn de grootste uitdagingen voor de organisatie,
rekening houdend met de omgevingsfactoren?
Uitdaging: alle neuzen in dezelfde richting. Een helder vertrekpunt op
organisatieniveau
Tip: confronteren indien niet helder.
30 september 2010
HR Beleidsplan
12
A4 kernuitdagingen HR
 Wat is er nodig op vlak van HR om de omslag voor
de organisatie succesvol te realiseren?
 Formuleer activiteiten (gebruik zelfstandig naamwoord +
werkwoord)
 Formuleer waarom dit HR beleid ertoe bijdraagt dat de
omslag succesvol wordt gerealiseerd (argumentatie)
Uitdaging: Focus!
30 september 2010
HR Beleidsplan
13
4. Van kernuitdagingen naar doelstellingen
Fase?
Resultaat?
Wie?
Hoe?
0. Opstarten
Gevalideerd projectplan
Stuurgroep,
projectgroep
- Set van intake vragen
- Projectplan
1. Kernuitdagingen
bepalen
Kernuitdagingen op het
vlak van HR en
argumentatie
Stuurgroep
- Omgevingsanalyse
- Omslaganalyse
- A4 Kernuitdagingen
2. Formuleren
strategische HR
doelstellingen
Strategische HR
doelstellingen (max 3)
Stuurgroep
- Impactanalyse
- criteria strategische
doelstellingen
3. Operationaliseren
doelstellingen
- Operationele HR
doelstellingen (max 9)
- Overzicht van HR
processen en projecten
- eerste aanzet
indicatoren
Belanghebbenden (vb
operationeel
leidinggevenden),
projectgroep, validatie
door stuurgroep
- SMART
- Koppeling processen
en projecten
- Criteria indicatoren
4. Opvolgen en bijsturen
-HR beleid
gecommuniceerd
-Rapportering
-Eventueel bijsturing
Projectgroep,
stuurgroep
-Communicatieacties
-Opvolgingscyclus
-Integratie in bestaande
strategische oefeningen
4. Van kernuitdagingen naar doelstellingen
 Wat?
 Kernuitdagingen van HR via een impactanalyse op
verschillende HR domeinen (brede blik) en een
kloofanalyse doorvertalen naar een beperkt aantal HR
doelstellingen. Deze zullen richtinggevend zijn voor HR
processen en projecten.
 Resultaat?
 Beperkt aantal HR doelstellingen die de grote lijnen van
het HR beleid bepalen en zorgen voor een effectieve en
efficiënte aanpak van de HR kernuitdagingen
 Wie?
 Werksessie met stuurgroep (input voorbereid door
projectgroep)
30 september 2010
HR Beleidsplan
15
Impactanalyse per HR domein
Beschrijf de impact van de HRuitdagingen op de verschillende HR
domeinen die zijn opgelijst (wat is er nodig op ieder domein?)
Hoe werk
georganiseerd
wordt
Hoe medewerkers
geselecteerd
worden
Hoe medewerkers
beloond
worden
Functies &
competenties
Hoe prestaties
beheerd
worden
30 september 2010
Hoe medewerkers
ontwikkeld
worden
HR Beleidsplan
16
Voorbeeld resultaat impactanalyse
Domein
Impact kernuitdagingen
Hoe werk georganiseerd wordt
-bepalen wie de leidinggevenden zijn (wie stuurt aan op resultaten? Plaats en rol van lg)
-Organisatiestructuur en processen afstemmen op strategie
-Zorgen voor een gezond evenwicht tussen bottom-up en top-down werking ikv
ontwikkeling innovatieve cultuur (participatief management nastreven)
-Duidelijke en transparante waarden en cultuur definiëren voor de organisatie
Hoe medewerkers geselecteerd worden
-Juiste profiel kennen ifv effectieve opdrachten (bepalen van gewenste functieprofielen
en resultaatsgebieden)  selecteren afstemmen op functieprofiel en resultaatsgebieden
-Focussen op kwaliteit ipv kwantiteit bij rekrutering (juiste profielen binnen halen)
-Testen op gedrags- en waardegebonden competenties (ook waarden van de organisatie)
-Selectievaststellingen delen (communiceren over deelstructuren heen)
Hoe medewerkers ontwikkeld worden
-interne selectie, mobiliteit, rotatie stimuleren
-maatopleidingen versterken (specialisatie – intern opleidingen geven, eigen expertise
meer aanwenden)
-opzetten van strategisch ontwikkelplan (oog hebben voor doorgroeifuncties)
-beheren van kennis (kennis delen, kennis beheren, opzetten van
kennismanagementsysteem)
Hoe prestaties beheerd worden
-Tool om prestaties te meten ter beschikking stellen
-Prestaties bij verschillende samenwerkingsvormen beheren (departementale
projectwerking, tijdelijke werkgroepen  systeem ontwikkelen om dit te evalueren)
-Coachend leidinggeven stimuleren
-Doorvertalen van organisatiedoelstellingen naar individuele doelstellingen
Hoe medewerkers beloond worden
-Mogelijkheden personeelsstatuut (mbt doorgroeimogelijkheden en verloning)
maximaal bekijken en benutten
-Aanvullende stimulansen (naast doorgroeimogelijkheden en verloning) verkennen en
uitwerken
-Transparant en eenduidig beloningsbeleid uitwerken
-Focussen op teambeloningen (samenwerkingscultuur stimuleren)
Kloofanalyse als basis voor HR doelstellingen
 Wat gebeurt er al op de verschillende HR
domeinen?
 Wat ontbreekt? Wat is minder relevant?
 Focus kiezen: beperkt aantal strategische HR
doelstellingen formuleren.
 Tip: rationeel (haalbaarheid)-emotioneel (motivatie)
scoren van verschillende opties
30 september 2010
HR Beleidsplan
18
Voorbeeld rationeel-emotioneel scoren
Domein
Jan
Mieke
Peter
…
…
…
Organisatie
…
TOTAAL
R
E
Selectie
R
E
Ontwikkeling
R
E
Prestatiemgmt
R
E
Beloning
R
E
30 september 2010
HR Beleidsplan
19
Hoe strategische doelstellingen formuleren?



Werk met volzinnen
Schrap overbodige en ambigue woorden
Biedt de formulering een duidelijk antwoord op :



wat moet er veranderd worden?
wat moet ik doen om dit te veranderen?
wat zie ik als het veranderd is?
Uitdaging: ambiguïteit vermijden. Krijg scherp ‘wat’ er moet
veranderen en ‘hoe’ dit zal vastgesteld worden. Zorg dat niet alles
onder één doelstelling geschoven wordt


Een strategische doelstelling heeft een impact van 3 tot 5 jaar en is daardoor globaler
(overkoepelender) geformuleerd
 Vb: Verdubbeling van de personeelstevredenheid over de kwaliteit van leidinggeven
(tov 2010) ten laatste in 2013
Een operationele doelstelling heeft een impact van maximum 1 jaar en is concreet
geformuleerd met een criterium in waaraan je duidelijk kan zien dat de doelstelling
gerealiseerd is.
 Vb: Alle afdelingshoofden en teamhoofden hebben een individueel ontwikkelingsplan in
2011
30 september 2010
HR Beleidsplan
20
5. Operationaliseren ahv processen&projecten
Fase?
Resultaat?
Wie?
Hoe?
0. Opstarten
Gevalideerd projectplan
Stuurgroep,
projectgroep
- Set van intake vragen
- Projectplan
1. Kernuitdagingen
bepalen
Kernuitdagingen op het
vlak van HR en
argumentatie
Stuurgroep
- Omgevingsanalyse
- Omslaganalyse
- A4 Kernuitdagingen
2. Formuleren
strategische HR
doelstellingen
Strategische HR
doelstellingen (max 3)
Stuurgroep
- Impactanalyse
- criteria strategische
doelstellingen
3. Operationaliseren
doelstellingen
- Operationele HR
doelstellingen (max 9)
- Overzicht van HR
processen en projecten
- eerste aanzet
indicatoren
Belanghebbenden (vb
operationeel
leidinggevenden),
projectgroep, validatie
door stuurgroep
- SMART
- Koppeling processen
en projecten
- Criteria indicatoren
4. Opvolgen en bijsturen
-HR beleid
gecommuniceerd
-Rapportering
-Eventueel bijsturing
Projectgroep,
stuurgroep
-Communicatieacties
-Opvolgingscyclus
-Integratie in bestaande
strategische oefeningen
30 september 2010
HR Beleidsplan
21
5. Operationaliseren ahv processen&projecten
 Wat?
 HR doelstellingen koppelen aan processen en projecten
(verder uitwerken van kloofanalyse) en
verantwoordelijkheden bepalen
 Resultaat?
 Gevalideerde lijst met prioritaire HR processen en
projecten + verantwoordelijken. Overzicht van minder
prioritaire HR activiteiten
 Wie?
 Werksessies (ca 2) met operationeel leidinggevenden +
projectgroep
 Validatie door stuurgroep
30 september 2010
HR Beleidsplan
22
De strategiecascade
Missie
Visie
Strategische Doelstellingen
Operationele Doelstellingen
Processen / Projecten
Operationele Doelstelling 1.1
Project 1.1.1
-Voorrang
-Budget
Proces
1.1.1
-Team
-Voorrang
-Budget
Project
1.1.2
-Team
-Voorrang
-Team
-Budget
Project 2.1.1
-Voorrang
-Budget
Proces
2.1.1
-Team
-Voorrang
-Budget
Project
2.1.2
-Team
-Voorrang
-Team
-Budget
Strategische Doelstelling 1
Operationele Doelstelling 1.2
Operationele Doelstelling..
Stragegische Doelstelling 2
Operationele Doelstelling 2.1
Operationele Doelstelling 2.2
Operationele Doelstelling..
30 september 2010
HR Beleidsplan
23
5. Operationaliseren ahv processen&projecten
•Hoe zullen we slagen in de doelstellingen? (tussenliggende
ambitieuze maar haalbare stappen)
•Koppel de resultaten van de kloofanalyse aan de HR processen en
projecten en bepaal verantwoordelijkheden
•Wees zo concreet mogelijk: SMART operationaliseren (eerste
aanzet indicatoren)
S
Specifiek, concreet, duidelijk
M
Meetbaar, verifieerbaar, hoe zien we dat de doelstelling
gerealiseerd is?
A
Ambitieus
R
Relevant
T
Tijdsgebonden
30 september 2010
HR Beleidsplan
24
Kritische evaluatie van operationalisatie
 Evalueer aan de hand van SMART criteria
 Analyseer of alle programma’s, processen en
projecten een bijdrage leveren aan een doelstelling
 Analyseer of alle doelstellingen behaald kunnen
worden met de bestaande programma’s, processen
en projecten
 Validatie door de stuurgroep!
30 september 2010
HR Beleidsplan
25
6. Opvolgen en bijsturen
Fase?
Resultaat?
Wie?
Hoe?
0. Opstarten
Gevalideerd projectplan
Stuurgroep,
projectgroep
- Set van intake vragen
- Projectplan
1. Kernuitdagingen
bepalen
Kernuitdagingen op het
vlak van HR en
argumentatie
Stuurgroep
- Omgevingsanalyse
- Omslaganalyse
- A4 Kernuitdagingen
2. Formuleren
strategische HR
doelstellingen
Strategische HR
doelstellingen (max 3)
Stuurgroep
- Impactanalyse
- criteria strategische
doelstellingen
3. Operationaliseren
doelstellingen
- Operationele HR
doelstellingen (max 9)
- Overzicht van HR
processen en projecten
- eerste aanzet
indicatoren
Belanghebbenden (vb
operationeel
leidinggevenden),
projectgroep, validatie
door stuurgroep
- SMART
- Koppeling processen
en projecten
- Criteria indicatoren
4. Opvolgen en bijsturen
-HR beleid
gecommuniceerd
-Rapportering
-Eventueel bijsturing
Projectgroep,
stuurgroep
-Communicatieacties
-Opvolgingscyclus
-Integratie in bestaande
strategische oefeningen
30 september 2010
HR Beleidsplan
26
6. Opvolgen en bijsturen
 Wat?
 HR beleidsplan ‘levend’ maken in de organisatie (Plan-docheck-act) via communicatie-acties, inbouwen in reguliere
werking: rapportering en actualisatie
 Resultaat?
 HR beleid als dynamisch en gedragen instrument
 Wie?
 Projectgroep en leidinggevenden
30 september 2010
HR Beleidsplan
27
6. Opvolgen en bijsturen
 Opvolgen van HR beleid:
 Regelmatig rapporteren
 Strategisch niveau
 Operationeel niveau
 Organisatieoverkoepelend: communicatieacties
 Via indicatorenset:
 Wat zullen we zien als we tevreden zijn?/Hoe zal je succes
vaststellen?
 Wanneer zullen we de doelstelling behaald hebben (M) –
KPI’s?
 Bijsturen van HR beleid:
 Wanneer strategische focus van de organisatie wijzigt.
Integreren in BOV, ondernemingsplanning
30 september 2010
HR Beleidsplan
28
 Vragen?
 Bedankt!
 Contact: AgO - Falke Meyers
[email protected]
02 553 53 90
30 september 2010
HR Beleidsplan
29
Download