Actieplan Bodem en Water Flevoland Wat is dit Actieplan? Een goede bodemkwaliteit zorgt voor een optimale productie en een goede benutting van voedingsstoffen en gewasbeschermingsmiddelen en voor vasthouden van water. Die investering in bodem is wat ondernemers bindt aan de doelen voor water. Dit actieplan daagt initiatieven van ondernemers uit om te ondernemen met nog meer zorg voor bodem en water voor een goede productie voor later. Het Actieplan activeert ondernemers om de nieuwste kennis toe te passen, nieuwe praktijk kennis te ontwikkelen en te verspreiden. Zij worden daarin ondersteund met kennis, communicatie, bestuurlijke aandacht, netwerken, wet- en regelgeving, financiën, e.d. De doelen voor bodem en water zijn haalbaar met het toepassen van de wettelijk goede landbouwpraktijk. Het resultaat van het programma is een hogere productie, reductie van emissie van gewasbeschermingsmiddelen en minder wateroverlast en –tekort. Het Actieplan is de Flevolandse invulling van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer. Wat is er bijzonder aan dit Actieplan? Het Actieplan is een initiatief van LTO Flevoland, het Waterschap Zuiderzeeland en de Provincie Flevoland. Vier bestuurders vormen de Stuurgroep en die stelt vast dat: Een gezonde en duurzame landbouw in Flevoland een gemeenschappelijk belang is van alle drie partijen. Dat is belangrijk voor de economie en voor leefbaarheid van het platteland. De Flevolandse landbouw wordt (inter)nationaal gewaardeerd om zijn mooie producten en goede opbrengsten. De doelen voor waterkwaliteit en waterkwantiteit vooral worden bereikt door een duurzaam beheer en gebruik van de bodem. De landbouw in Flevoland kan succesvol blijven als er blijvend die aandacht aan de bodem kan worden gegeven. De beschikbaarheid van voldoende zoet water van groot belang is voor de landbouw van de toekomst. Die beschikbaarheid kan variëren in ruimte en tijd en het is aan de ondernemer om daarop in te spelen met het bouwplan. Er veel technische kennis is om nog duurzamer te telen. De inzet is om deze kennis onder de aandacht te brengen van alle agrarische ondernemers in Flevoland en hen te motiveren om die kennis te gebruiken. Daarvoor is wellicht ook sociaaleconomische kennis nodig. De drie partijen het meest succesvol zijn in het bereiken van hun doelen als zij samenwerken en achter elkaars doelen gaan staan. Zij zich met dit actieplan gaat inspannen om de gezamenlijke ambitie te realiseren en zij daarvoor de middelen beschikbaar maakt. De actie in 2014 In 2014 wordt er in ieder geval gewerkt aan de volgende thema’s: 1. Communicatie De ambities van het programma worden op allerlei plaatsen uitgedragen. Daarbij sluiten wij aan bij de lopende activiteiten van de sector: studieclubs, ledenvergaderingen, instructieavonden, etc. Er hoort ook een website bij waarin wordt verwezen naar kennis en goede praktijk. 2. Bodemkwaliteit Voor het goed functioneren van de bodem is het belangrijk om het organische stofgehalte op peil te houden. De ondernemer stuurt die kwaliteit primair door het bouwplan: af1 www.bodemenwaterflevoland.nl. 3. 4. 5. 6. wisselen van intensief met extensief. Daarnaast is er biomassa in omloop in Flevoland die kan worden benut voor het versterken van organische stof in de bodem, zoals dat van het waterschap, natuurorganisaties, wellicht gemeenten en anderen. De mogelijkheden en onmogelijkheden om deze te benutten in de akkerbouw worden verkend en toegepast. Schone erven Op het erf liggen mogelijkheden om puntemissies naar het oppervlaktewater te voorkomen. Met een relatief geringe investering en met aandacht en kennis is het mogelijk om emissies terug te dringen. Het Actieplan stimuleert maatregelen om dat te doen, bijvoorbeeld door de introductie van een biofilter op het erf. Het nieuwe agrarische natuurbeheer De Stuurgroep spant zich in om de komende twee jaar de aanleg en beheer van bloemrijke akkerranden mogelijk te maken. Dit is een overbrugging naar het nieuwe agrarische natuurbeheer vanaf 2016. De Stuurgroep spant zich in om daarbinnen deze mogelijkheden te versterken. Ook andere maatregelen voor bodem en water die het Gemeenschappelijke Landbouw Beleid mogelijk maakt, worden breed onder de aandacht gebracht. Gebiedspilot Noordoostpolder Vooral de bodem in de Noordoostpolder is nogal heterogeen waardoor het waterbeheer kostbaar en kwetsbaar wordt om – zeker op lange termijn – voldoende en goed water te garanderen. De inrichting en het landgebruik speelt daarop in. Hoe dat moet, wordt door de ondernemers ter plaatse verkend waarbij specifiek gekeken wordt naar drainagetechnieken, zoals Klimaatadaptieve drainage. Wat er van het land komt Het zijn de ondernemers die het doen. Daarom gaan we erop af als er ergens groepen van ondernemers zijn die kansen zien om duurzaam ondernemen te versterken. Dat kan het testen van een nieuwe techniek zijn en vaker zal het gaan om het toepassen van bestaande kennis door een bredere groep van ondernemers. Campagneachtige activiteiten liggen dan voor de hand. De organisatie van het Actieplan Om de ondernemers in de provincie te bereiken sluit het Actieplan aan bij bestaande netwerken en organisaties van ondernemers. Gerichte communicatie is daarvoor een belangrijk middel. Het Actieplan wordt geleid door de Stuurgroep gevormd door de drie partijen. De Stuurgroep wordt ondersteund door een Programmateam met medewerkers van de drie partijen. Dit Programmateam gaat aan de slag, zoekt de netwerken op, initieert acties en verbindt initiatieven met elkaar en met middelen. Samenstelling Stuurgroep: Arnold Michielsen, LTO Noord Flevoland Lida Schelwald - van der Kleij, Waterschap Zuiderzeeland Jaap Naaktgeboren, Waterschap Zuiderzeeland Bert Gijsberts, Provincie Flevoland Samenstelling Programmateam: Marleen Lenssinck, LTO Noord Flevoland Gré de Groot, Projecten LTO Noord Connie Dekker, Waterschap Zuiderzeeland Rob Nieuwenhuis, Waterschap Zuiderzeeland Reina Groen, Provincie Flevoland 2 www.bodemenwaterflevoland.nl. Rob Strijker, Provincie Flevoland Wim Dijkman, CLM Onderzoek en Advies BV 3 www.bodemenwaterflevoland.nl.