Hypo(glykemie) unawareness

Diabetes centrum
Hypo(glykemie) unawareness
de rol van real-time continue glucosemonitoren
Patiëntenvoorlichtingsavond
18 november 2013
Susanne Kleijer
Arts-onderzoeker diabetes centrum
Diabetes centrum
Wat is “hypo unawareness”?
Een hypo niet (meer) aan voelen komen
2,1
(Een hypo is een bloedsuiker < 4 mmol/L)
Diabetes centrum
Tekenen van dalende bloedsuiker
• De hersenen zetten andere
organen aan tot het afgeven
van waarschuwingssignalen
• Maar ook effect op de hersenen
zelf
Diabetes centrum
Hypo-signalen opmerken (1)
• Waarschuwingssignalen:
– hartkloppingen
– trillen
– zweten
–…
– stresshormonen
– helpen ook bloedglucose weer
doen stijgen
Diabetes centrum
Hypo-signalen opmerken (2)
• Effect op de hersenen zelf:
– moeite met denken, praten, coördinatie
– vermoeid gevoel
– gedragsverandering
– ….
– bewustzijnsverlies
De grenzen daarvoor variëren!
!
Diabetes centrum
Glucosegrenzen voor signalen
3,8 mmol/L
Stresshormonen
3,0 mmol/L
Signalen via hart, spieren,
zweetklieren, etc.
2,8 mmol/L
Signalen hersenen zelf
glucose
Hepburn DA et al. Diab Med 1991, Cryer PE et al. Diabetes Care 2003
Diabetes centrum
Situatie bij hypo unawareness
Stresshormonen  komt
later en minder sterk op
gang
Signalen via hart, spieren,
zweetklieren, etc.  de grens
hiervoor komt dichter bij de
grens te liggen van “Signalen
hersenen zelf”.
Signalen hersenen zelf  de
grens komt ook lager te
liggen
glucose
Hepburn DA et al. Diab Med 1991, Cryer PE et al. Diabetes Care 2003
Hersenen passen zich geleidelijk
aan aan (subtiele) hypo’s!
3,2
Herhaaldelijke hypo’s door:
- niet doorhebben (‘s nachts!)
- streven naar een “laag HbA1c”
(instelling van bloedglucosewaarden)
- teveel insuline
- sporten
-…
Diabetes centrum
Gevolgen van hypo’s
• Grotere kans op het krijgen van een (ernstige) hypo
• Beïnvloedt functioneren (bijv. op werk, in verkeer)
• Buiten de hypo’s om:
– angst en stress
– verslechtering instelling bloedglucosewaarden
– “Dan maar liever iets hoger zitten!”
• Sommigen hebben juist weinig zorgen
– Terecht…?
Fier B et al. Diabetes Metab Res Rev 2008, Rogers et al. Diab Med 2011
Diabetes centrum
Is verbetering mogelijk?
• Hypo’s vermijden kan de “grens voor signalen”
weer hoger leggen
• Hoe? Vaker meten of “hoger gaan zitten”
Hoe haalbaar en wenselijk is dat?
Signalen via
hart, spieren, etc.
• Is er een tussenweg?
Signalen hersenen zelf
glucose
Diabetes centrum
Real-time continue glucose monitoring
• RT-CGM (2006)
– Meet in onderhuids weefselvocht
– Toont gemiddelde iedere 5 min.
– Alarmen
• Inzicht en trendherkenning
• “Los” of gecombineerd met insulinepomp
• Komen patiënten met hypo unawareness daarvoor in
aanmerking?
Diabetes centrum
Vergoeding is beperkt
• Groep van deskundigen bracht breed advies uit ten
aanzien van vergoeding
• Besluit CVZ:
– kinderen met diabetes type 1
– zwangere vrouwen met diabetes type 1 of 2
– volwassenen met slecht ingestelde diabetes type 1
(d.w.z. HbA1c>8%)
• Maar: veel hypo’s kunnen voor een laag (“goed”)
HbA1c zorgen!
Diabetes centrum
Onderzoek
DE EFFECTEN VAN REAL-TIME CONTINUE GLUCOSE
MONITORING OP GLYKEMIE EN KWALITEIT VAN LEVEN IN
PATIËNTEN MET TYPE 1 DIABETES MELLITUS EN EEN
VERMINDERD BEWUSTZIJN VAN HYPOGLYKEMIE
(IN CONTROL)
M. Diamant (PI)
S.J. Kleijer
Diabetes centrum
IN CONTROL – doel onderzoek
• Inzicht krijgen in invloed van RT-CGM bij mensen met
diabetes type 1 en met hypo unawareness op:
–
–
–
–
afname van aantal/duur hypo’s en hypers?
verandering van HbA1c?
verbetering van kwaliteit van leven?
verbetering van hypo unawareness?
• Streven naar verruiming indicatie criteria
– RT-CGM “startpakket”: 1499,99 euro
– 5 sensoren: 359,99 euro (~ 1 maand)  >4300 euro/jaar
Prijzen voor Medtronic producten (prijslijst 2012)
Diabetes centrum
IN CONTROL – onderzoeksopzet
• Iedere deelnemer doorloopt 2 fasen met twee
verschillende “continue glucosemeters”: de ene is
direct afleesbaar, de andere niet
– 16 weken per fase (volgorde bepaald door loting)
• Intensieve begeleiding (via afspraken, telefonisch en
e-mail)
Direct afleesbaar
Niet direct afleesbaar
Diabetes centrum
Wie zoeken we voor dit onderzoek?
• Mannen/vrouwen tussen 18 en 70 jaar oud
• Type 1 diabetes mellitus
– ongeacht duur, ongeacht het HbA1c
• Insulinevervangende therapie (pomp of injecties)
• Nu al regelmatige bloedglucosecontrole (min. 3x/dag)
U voelt uw hypo’s (bloedglucose <4)
vaker niet dan wel aankomen
Diabetes centrum
Tot slot
Voor vragen of meer informatie: zie de flyer
[email protected]
tel. (020-)4444588
VUmc IN CONTROL onderzoeksteam:
M. Diamant, N. Geelhoed, F. Snoek, J. Hensbergen,
N. Radhakishun, S. Kleijer