Leefstijl en gedrag Hoe verander ik? Drs. Marloes Hogenelst GZ psycholoog Medische Psychologie www.prisma-diabetes.nl www.diabetesmentaal.nl 1 Diabetes = ZELF management • Mensen met diabetes krijgen kennis, inzicht en vaardigheden aangereikt, die nodig zijn voor de diabeteszelfzorg • 365,5 x 24 uur = 8772 - 6 uur bij arts/diabetes professional = 8766 uur per jaar bent u op uzelf aangewezen 2 Diabetes specifieke zelfzorgtaken – Gezond eten – Bewegen – Controleren van bloedglucose – Medicatie innemen volgens voorschrift 3 Psychologische zelfzorgtaken – Omgaan met medische professionals – Omgaan met medische en psychosociale gevolgen – Op gezonde manier omgaan met stress – Sociale rollen kunnen uitoefenen (ouder, partner, werknemer) 4 Gezond leven Hoe leeft u gezond met diabetes? Zonder dat het ten koste gaat van een prettige manier van leven? En wat komt u tegen??????? 5 PRISMA 6 Cirkel van gedragsverandering 7 Niet over nadenken 8 Niet over nadenken: – Geen idee te veranderen – Niet bewust – Omgeving soms wel 9 Er over nadenken 10 Nadenken: – Bewust worden van het probleem – Oude gewoonte levert veel op – Laten belemmeren in het doen van dingen 1. Praktisch: vergeten, ingewikkeld 2. Emotioneel: schaamte Doorgaan met snacken Stoppen met snacken baten kosten baten kosten -Ontspanning -Samen eten met vrienden -slecht voorbeeld - Kost geld -betere gezondheid -hoe ga ik om met spanning -wat moet ik doen op feestjes? -gemis genieten Ambivalentie is gewoon! 11 Voorbereiden 12 Voorbereiden 13 Actie 14 Actie: • Het lukt! • Moeilijk • Alle soldaten aan het front • Sneeuwbaleffect 15 Volhouden 16 Volhouden 17 Terugval 18 Terugval ? 19 20 Wat helpt gedrag te veranderen Denken • Eerdere succeservaringen • Schrijf op wat nieuw gedrag oplevert • Breng hindernissen in kaart en bedenk hoe je die kunt overwinnen • Stel je doel niet te hoog of bedenk tussenstapjes Emotie • Geef jezelf de tijd om nieuw gedrag vast te kunnen houden • Vaardigheden leren! Praktisch & emotioneel • Versterken van gevoel ‘ik kan het’ • Probleemoplossend vermogen Omgeving • Laat je steunen door je omgeving • Kijken naar hoe anderen het doen 21