Preventie diabetes en stimuleren gezonde leefstijl

Preventie diabetes en stimuleren gezonde leefstijl
Inleiding
Onder vluchtelingengroepen die al langer in Nederland wonen, komt 2 tot 3 keer vaker diabetes voor
dan onder Nederlanders van dezelfde leeftijd (Kennissynthese). Oorzaken van deze verhoogde
prevalentie zijn gebrek aan beweging, overgewicht en chronische stress/psychische klachten. Vaak uit
zich dit in lichamelijk onvoldoende verklaarde klachten (SOLK).
In Syrië kwam voor de start van het conflict méér ernstig overgewicht voor dan in Nederland en
eerdere groepen asielzoekers uit Syrië hebben vaker diabetes. De kans hierop lijkt onder de huidige
groep Syrische asielzoekers ook groot. Eritrese vluchtelingen zijn minder vaak te dik, maar wel vaak
laagopgeleid wat een extra risico is voor het ontstaan van diabetes.
Syrische mannen roken meer dan Nederlandse mannen en onder jonge Eritreeërs in Nederland is de
kans op overmatig alcohol- en drugsgebruik hoger. Roken en middelengebruik zijn direct gerelateerd
aan stress en slecht psychisch welbevinden.
Ongezonde leefstijl en chronische stress met als gevolg diabetes en SOLK vormen vaak een barrière
voor participatie en leiden tot inactiviteit, minder integratie, meer uitkeringen en meer ziektegerelateerde kosten. Daarnaast kan middelengebruik leiden tot maatschappelijke overlast.
Effectieve preventie en adequate behandeling van ongezonde leefstijl, diabetes en SOLK, vereisen
een gezamenlijke aanpak. Samen kunnen reguliere partners werken aan voorlichting, aan bevorderen
van gezond gedrag en faciliteren van beweging en gezonde voeding. Dit kan goed gebeuren binnen
bestaande structuren en voorzieningen, zoals we dat ook voor anderen doen. Extra aandacht voor dit
gezondheidsrisico is wel aan de orde.
Daarnaast is het nodig de gezondheidsvaardigheden van een deel van de vluchtelingen te versterken
en de preventie en zorg goed te laten aansluiten. Dat geldt zeker voor laagopgeleide vluchtelingen en
laaggeletterden. In hun reguliere werk zijn partijen hier al steeds mee bezig en er zijn al diverse tools
en interventies.
Participatie is van belang bij het voorkomen van overgewicht, diabetes en middelengebruik. Een deel
van de preventie ligt dus buiten de gezondheidszorg. Ook hierbij is dus een integrale aanpak nodig.
Doel
Zorgen dat kennis over de preventie van diabetes, overgewicht, SOLK en middelengebruik bij deze
vluchtelingengroepen beschikbaar is voor gemeenten en professionals en dat interventies op verzoek
zijn aangepast.
1