Audio-Video (1)

Audio/Video
AGC
Automatische bijregeling versterking in functie van binnekomende sterkte
WARNING:
- mocht bijregeling te traag gebeuren, dan treedt er in de eerste momenten al hoorbare oversruring
op als geluid plots aanzwelt
- Als regeling te snel gebeurt, hoort men pomp-effect (ruismodulatie)
limiter
Kleine signalen (input is kleiner dan de treshold) -> onveranderd
Grote signalen (input is groter dan de treshold) => verzwakt totdat ze niet meer boven maximale
toelaatniveau zitten
Instelling treshold:
Men stelt treshold in op hoogste niveau dat men kan verwerken
-> kan de 0 dB van toestel zijn
-> dikwijls stelt men in op waarde die enkele dB lager ligt dan 0
Reactietijden:
Als signaal polots treshold bereikt en erover gaat -> schakeling gaat versterking 'bevriezen'.
Ingestelde reactietijd hiervan noemt men de attacktime.
Als ingangssignaal onder de treshold duikt, gebeurt het omgekeerde.
Ingestelde reactietijd hiervan noemt men de releasetime
Een limiter?
Hardware realisatie:
ofwel :
- een apart toestel aangesloten op mengtafel
- een elektronisch circuit ingebouwd in fieldrecorder, camera,etc.
Softwarematige realisatie:
- digitaal werkend toestel met processor
- computer via geluidsbewerkingsprogramma of plug-in softwaremodule
Instellingen limiter:
Soms:
Instellingen allemaal regelbaar in software of toestel:
-> Treshold
-> Attacktime
-> Releasetime
-> Algehele volumeaanpassing
-> Speciale functies
Alles gemiddeld instelbaar:
-> limiter kan alleen worden in/uitgeschakeld (bv. op veldrecorder)
Goede raad:
Digitale toestellen vervormen zeer snel hard bij oversturen boven 0 dB-grens van toestel. Er is een
veel groter ricsico op krakend geluid bij luide pieken, in vergelijking tot analoge toestelen.
DUS: wanneer
Compressor
Mildere vorm van limiter (de dynamiek is kleiner)
- Voor zwakke signalen doet compressor niks => signaal komt eruit zoals het erin kwam
- Sterkere signalen
Werking:
Signalen onder treshold:
compressieverhouding = verhouding Y2/X2
bv. compressieverhouding 1:4 ->
Het verschil tussen pieken en rest van het signaal
-> de dynamiek (=verschil tussen luidste signaaldelen en stilste signaaldelen) is kleiner gemaakt.
Opmerking
compressor versterkt de pieken minder dan rest -> we kunnen totale signaal luider uitsturen zonder
dat die pieken 'clipping' veroorzaken
Gemiddeld net iets groter signaal = luider
Geluidsverdichting:
Compressor veroorzaakt door dynamiekverkleining geluidsverdichting
- Typische toepassing:
commentator verdichten met compressor ertussen -> klinkt luider door als over een
achtergrondmuziekje wordt gezet (bv. reportage)
zonder compressor zou muziek zachter moesten staan om de stem goed te kunnen verstaan
Richtwaarde:
compressor voor stemkanaal?
-> schakel die in met compressieverhouding 1:2 tot 1:4
Bij mengen stemgeluid met achtergrondmuziek
Opmerking:
Compressors kunnen zo uitegvoerd worden (zowel soft als hard) dat hun attacktime en releasetime
automatisch kiezen in functie van inkomend signaal, of dat er preset zijn voor stemmen
Praktisch:
- Als men opneemt, moet men uitsturing zo hoog mogelijk leggen en toch niet oversturen -> limiter is
handig
Experimenteren met compressor:
- als achteraf op laptop geluid wordt bewerkt, kan men experimenteren met effecten compressor en
instellingen
- doe liefst niet bij live-opname zelf. Niet goed gedaan/is ni zoals ge had verwacht -> kan niet meer
ongedaan worden.
NOG opmerkingen:
- Bepaalde afspraken voor uitsturingsniveau:
Opdrachtgever deelt wel mee of men moet uitsturen op bv. -6dB of -9dB,...
- Denk NOOIT "De luidspreker zal wel hoger of lager gezet kunnen worden"
De kijker/luisteraar moet kunnen zappen van zender naar zender en al deze zenders moeten een
vergelijkbaar luide uitsturing hebben. (gevolg anders = frustratiebashen van volumeknop)
Verdubbelen signaalsterkte (hoeveel dB moet het toenemen?):
Vuistregels voor:
Verdubbeling vermogen
 oud vermogen:
P1
 nieuw vermogen:
P2 = 2.P1
 oud aantal dB:
10.log (P1/Pref)
 nieuw aantal dB:
10.log(P2/P1) = 10.log(2.P1/Pref)
= 10.log.2 + 10.log(P1/Pref)
= 3 db + (oud aantal dB)
DUS: verdubbeling vermogen = toename van 3dB (vuistregel 1)
Verdubbeling spanning
 oude spanning:
V1
 nieuw vermogen:
V2 = 2.V1
 oud aantal dB:
20.log (V1/Pref)
 nieuw aantal dB:
20.log(V2/V1) = 20.log(2.P1/Pref)
= 20.log.2 + 10.log(P1/Pref)
= 6 db + (oud aantal dB)
DUS: verdubbeling spanning = toename van 6dB (vuistregel 2)
OPGELET
Mocht vermogen of spanning niet met 2 vermenigvuldigt worden, dan EEHFEHOUFHOE
Verschillende soorten microfoons
De ene beter of slechter?
Hangt er vanaf welke situatie de microfoon moet ondergaan.
Er is dus GEEN algemene microfoon die perfect is voor alle situaties!
Indeling:
Volgens technisch werkprincipe:
dynamisch:
allround
condensator
echte condensator:
elektreet:
studio
video
Volgens akkoestisch principe:
 omni-directioneel (in alle richtingen):
 bi-directioneel (in 2 richtingen):
 uni-directioneel (in 1 richting):
rondomgevoelig
8-karakteristiek
cardioïde, supercardioïde, hypercardioïde, shotgun
Richteffect van microfoons
Richtingskarakteristiek:
Polair diagramma uitgangsspanning als functie van de invalsrichting van het geluid.
(Geluid onder verschillende hoeken laten invallen en nagaan hoe outputsignaalsterke afhangt van die
hoek.)
Drukmicrofoon
Specs
- Zo opgebouwd dat geluidsdruk opgenomen wordt door het membraan
- die druk zet membraan in beweging (veroorzaakt trilling)
- de druk in een punt van het membraan is onafhankelijk van de richting waaruit de golf komt (!)
(Druk is dus onafhankelijk van zijn bron)
Opgelet:
Voor achterwaarts invallende golf staat microfoon een klein beetje in de weg
-> alleen maar een hindernis totdat men zo gauw de microfoonafmetingen groot genoeg maakt t.o.v
de golflengte van geluid
Rekenvoorbeeld:
golflengte = (geluidssnelheid/frequentie)

geluidssnelheid in lucht bij normale temperatuur = 340 m/s
-> bij lage toon van bv. 100 Hz:
golflengte = 340/100 = 3,4 meter
-> bij hoge toon van bv. 10 000 Hz:
golflengte = 340/10000 = 0,034 meter of 3,4 cm