De relatie tussen taalstoornissen en gedragstoornissen

DE RELATIES TUSSEN
TAALSTOORNISSEN EN
GEDRAGSSTOORNISSEN
psychologische en neuropsychiatrische
inzichten
A
H
m
H A
A Q A Q
Q H
C
B
Go A o t J
t m
A
m
t
Q
m
m QH
Q
t
INHOUD
Het verband tussen taalstoornissen en
gedragsstoornissen in een
neuropsychiatrisch denkraam
oGedrag
en normale taalontwikkeling
oTaalstoornissen in de ontwikkeling
oGedragstoornissen en taalstoornissen
 Het vermoedelijke mechanisme of de
causale relatie tussen taal- en
gedragsstoornissen
GEDRAG EN NORMALE TAALONTWIKKELING
•Vroege
taalontwikkeling -> rechterhemisferisch
proces
•
Baby herkent de moeder aan haar stem
Dit gebeurt al vlug na de geboorte. Hij herkent haar gelaat en haar
lichaamsgeur. Hij herkent moeders voetstap, haar wijze van
opnemen en bastpakken bij het verschonen, …

•
Deze continue stroom van moederprikkels leidt tot hechting
Prosodische klankstroom
De moeder benoemt heel vaal gebeurtenissen, objecten en gevoelens
(fles, dorst, lekker, vies,…).

In de eerste fase van de taalontwikkeling hoort het kind een
prosodische klankstroom, leert het deze woorden passief en
verbindt ze associatief met het desbetreffende via
verschillende zintuigkanelen gekende object
•
Objecthantering en taalontwikkeling
In de loop van de taal wordt volgens Vygotsky de gesproken taal
geïntegreerd in het praktisch denken
•
Innerlijke taal en emoties
Taalontwikkeling en later innerlijke taal dien bijvoorbeeld de
vermindering van de separatieangst, kan troost bieden, vermindert
de impulsiviteit, … Tan(2005)
•
Innerlijke taal zorgt voor efficiënt handelen
Zodra situaties of handelingen ingewikkeld worden, treedt er
volgens Vygotsky begeleidende en/of innerlijke spraak op die het
gedrag kan organiseren, of het kind valt terug op sociale taal en
vraagt om hulp
•Rol
van aandacht
De opvoeder richt voortdurend de aandacht op belangrijke dingen
in de omgeving van het kind. Dit kan via taal en is belangrijk.
TAALSTOORNISSEN IN DE ONTWIKKELING
•Varianten
van dysfatische ontwikkeling
 Zuiver ecpressieve dysfatische ontwikkeling, weinig of
geen comorbiditeit
 Gemengde expressief-receptieve stoornissen
•Voor
dysfatische ontwikkeling atypische receptieve
stoornissen
 Receptief en expressief laag
 Verbaal-auditieve agnosie of congenitale zuivere
woorddoofheid
 Corticale doofheid
 Ernstige zintuig- en geleidingsslechthorendheid
•
Stoornis in semantiek-pragmatiek
 Semantisch-pragmatische taalstoornisen; begint
soms als echolalisch-autistische taal
•Vloeiendheidsstoornissen

Stotteren en broddelen
•Selectief
mutisme
•Verarmde
spraak door ernstige deprivatie
•Spraak(articulatie)stoornissen
ontwikkeling
 (Komt vaak voor bij 1ste 2)
in de
GEDRAGSTOORNISSEN EN TAALSTOORNISSEN
•Kinderen
die primair verwezen worden met
taalstoornissen komen doorgaans stoornissen voor.
•Volgens
Blankenstijn en Scheper(2003):
 Taalgestoorde kinderen -> 4.5 keer verhoogde kans op
gedragsstoornissen dan niettaalgestoorde kinderen.
•Richman

en Stevenson (1977):
Ze vonden bij 57% gedragsstoornissen.
Het
vermoedelijke mechanisme of de
causale relatie tussen taal- en
gedragsstoornissen
Psychiatrische stoornissen kunnen leiden tot
taalstoornissen

Psychaitrische
stoornissen en taalstoornissen
kunnen een gemeenschappelijke oorzaak hebben
Taalstoornissen
kunnen leiden tot
gedragsstoornissen
Taalstoornissen
bij peuters/kleuters leiden tot
separatie angst
Een
niet onbelangrijke factor is de taal die
ouders gaan spreken
DE AUTEUR
Dr. Charles Njiokiktjien is een kinderneuroloog
en psychiater.
•
Hij is ook teamlid van de Stichting Dysphatische
Ontwikkeling.
•

De doelstelling van deze stichting is het
optimaliseren van de vroege herkenning en de
behandeling van dysfatische ontwikkeling .

Njiokiktjien zit in de stichting bij het onderzoeksen behandilingsteam. Hij is ook consulent van het
kinderpsychiatrisch Centrum Triversum.
•De
auteur heeft naast dit werk nog veel andere
zaken gemaakt.
 Gedragsneurologie van het kind; vol.I: Klinische
principes is ook een werk van hem.
•Naast
deze werken heeft Njiokiktjien aan veel
andere werken meegewerkt.
 Dysfatische ontwikkeling : theorie, diagnostiek,
behandeling / onder redactie van X.S.T. Tan.