Spraakstoornis dysarthrie

Spraakstoornis:
dysarthrie
In deze folder vindt u informatie over de spraakstoornis dysarthrie en welke gevolgen
deze stoornis heeft voor de communicatie. Daar waar hij staat kan ook zij gelezen
worden.
Wat is dysarthrie?
Dysarthrie is een stoornis in de uitspraak als gevolg van een neurologische aandoening
en kan bijvoorbeeld optreden na een herseninfarct of hersenbloeding. Om te kunnen
spreken worden verschillende spieren gebruikt. Deze spieren worden gestuurd vanuit de
hersenen. Wanneer de hersenen niet goed meer werken, kunnen vaak ook de mondspieren
niet meer goed bewegen of samenwerken. Het gevolg hiervan is, dat de klanken
vervormd worden. Soms zijn de woorden zelfs onverstaanbaar.
Andere stoornissen die naast een dysarthrie kunnen voorkomen zijn:
Dysfagie
Dit is een slikstoornis. Deze stoornis kan een gevolg zijn van een neurologische
aandoening in de hersenen. Hierdoor kan de patiënt moeite hebben met afhappen,
kauwen en slikken. Er bestaat dan een risico dat de patiënt zich verslikt.
Verbale apraxie
Dit is een articulatiestoornis waarbij de patiënt moeite heeft met het bewust aansturen
van de spieren die bij de uitspraak van klanken en woorden betrokken zijn.
Mondapraxie
Dit is een stoornis in de aansturing van de tong-, lip- en mondspieren. De patiënt kan de
mondbewegingen niet of met moeite bewust uitvoeren. Opdrachten zoals ‘steek je tong
eens uit’ worden niet of verkeerd uitgevoerd.
Afasie
Dit is een taalstoornis, die veroorzaakt wordt door een neurologische aandoening in de
hersenen. De patiënt heeft in meer of mindere mate moeilijkheden met het spreken, het
schrijven, en met het begrijpen van de gesproken en geschreven taal.
Patiënteninformatie wordt
met de grootste zorg
samengesteld. Het betreft
algemene informatie.
U kunt aan deze uitgave
geen rechten ontlenen.
© Gelre ziekenhuizen
www.gelreziekenhuizen.nl
Centrale facialisparese
Dat is een gedeeltelijke aangezichtsverlamming van het linker of rechter onderste kwart
van het gezicht veroorzaakt door een hersenletsel. De patiënt kan hierdoor minder tot
geen gevoel in dit gedeelte van het gezicht hebben.
Logopedie | LOGO-500 | versie 3 | pagina 1/2
Wat doet de logopedist?
De logopedist onderzoekt hoe goed de tong, lippen en het gehemelte bewegen (de
mondmotoriek) en beoordeelt de spraak. Vaak doet de logopedist oefeningen met de
patiënt om de mondmotoriek en de spraak te verbeteren.
Praten met een dysarthriepatiënt
Hieronder volgen een aantal algemene adviezen om de communicatie zo goed mogelijk te
laten verlopen. Vaak geeft de logopedist ook persoonlijke adviezen.
 Neem de tijd voor een gesprek.
 Zorg dat het gebit in de mond zit wanneer de patiënt een gebitsprothese heeft. De
spraak is dan vaak al iets beter te verstaan.
 Zorg, indien mogelijk, voor een rustige omgeving. Daardoor is de patiënt beter te
verstaan.
 Kijk de patiënt aan tijdens een gesprek. U kunt vaak aan zijn gezichtsuitdrukking
zien wat hij bedoelt. Daarnaast kunt u vaak het woord ‘van de lippen aflezen’.
 Probeer samen te vatten wat de patiënt heeft gezegd. Zo kunt u controleren of u het
goed heeft begrepen. Begrijpt u het niet? Zeg dit dan eerlijk.
 Geef zelf het goede voorbeeld door rustig en duidelijk te spreken (wel op een
volwassen manier).
 Wanneer de patiënt slecht verstaanbaar is, vraag hem dan een ander woord ervoor
te gebruiken of gebaren te maken, iets aan te wijzen of te schrijven.
 Voor de patiënt is praten vermoeiend. Dit kan per keer verschillen. Houd hier
rekening mee.
 Laat de patiënt uitspreken. Help hem echter wel wanneer hij daar om vraagt.
Vragen?
Heeft u nog vragen over de spraak of de communicatie? Dan kunt u altijd terecht bij een
van de logopedisten in Gelre ziekenhuizen voor gepast advies.
Logopedie Gelre ziekenhuizen Apeldoorn
 maandag t/m vrijdag
 8.45 – 9.15 uur
 tel: 055 – 581 83 91
Logopedie | LOGO-500 | versie 3 | pagina 2/2
Logopedie Gelre ziekenhuizen Zutphen
 maandag t/m vrijdag
 8.30 – 12.00 uur
 tel: 0575 – 592 265