loopbaan &burgerschap Algemene inleiding Doelstelling: JE MENING OVER EEN VRAAGSTUK MET ARGUMENTEN BESPREKEN MENING ONDERBOUWEN MET FUNDAMENTELE NORMEN EN WAARDEN BELANGRIJKSTE KENMERKEN EN UITGANGSPUNTEN VAN ONZE RECHTSSTAAT BESCHRIJVEN FUNCTIONEREN NEDERLANDS RECHTSSYSTEEM IN HOOFDLIJNEN UITLEGGEN FUNCTIE VAN REGELS EN WETTEN UITLEGGEN EIGEN STANDPUNTEN EN KEUZES BASEREN OP KENMERKEN VAN DE NEDERLANDSE RECHTSTAAT INDIVIDU EN MAATSCHAPPIJ INDIVIDU INDIVIDU INDIVIDU EIGEN BELANGEN. EIGEN IDEEËN EIGEN BEHOEFTES MAATSCHAPPIJ / SAMENLEVING GEMEENSCHAPPELIJKE IDEEËN BEHOEFTES BELANGEN EIGEN BELANGEN. EIGEN IDEEËN EIGEN BEHOEFTES GEMEENSCHAPPELIJKE IDEEËN BEHOEFTES BELANGEN WETTEN REGELS (BASIS VOOR SAMENLEVING) EIGEN MENING BEPALEN EN BEARGUMENTEREN BIJ MAATSCHAPPELIJKE VRAAGSTUKKEN WAT HEB JE NODIG ? KENNIS ( THEORIE) INZICHT VAARDIGHEDEN (VERSCHILLENDE INVALSHOEKEN) INZICHT VERWERVEN MBT MAATSCHAPPELIJKE VRAAGSTUKKEN 3 INVALSHOEKEN SOCIAAL –ECONOMISCH POLITIEK- JURIDISCH SOCIAAL CULTUREEL SOCIAAL - ECONOMISCH VERDELING VAN DE WELVAART HOE VOORZIEN MENSEN IN HUN LEVENS ONDERHOUD WAT VOOR WERK DOEN ZE VERDELING > VOOR-NADELEN “MAATSCHAPPELIJKE LADDER” POLITIEK - JURIDISCH WETTEN VERDRAGEN UITSPRAKEN RECHTERS (jurisprudentie) WIE SPELEN EEN ROL BIJ HET NEMEN VAN BESLISSINGEN NALEVING VAN DE REGELS SOCIAAL-CULTUREEL HOE EN WAAROM GEDRAGEN MENSEN ZICH ZOALS ZE ZICH GEDRAGEN ? OPVATTINGEN EN GEWOONTEN IDEOLOGIE EN OPVATTINGEN ( VAN WAARUIT HANDELEN MENSEN) VAARDIGHEDEN VRAGEN FORMULEREN INFORMATIE OPZOEKEN, VERWERVEN / BEWERKEN INFORMATIETECHNOLOGIE KUNNEN GEBRUIKEN (O.A. INTERNET) SOCIALE / COMMUNICATIEVE VAARDIGEHEDEN o DICUSSIËREN o ARGUMENTEREN o SAMENWERKEN EZELSBRUGGETJE OM MAATSCHAPPELIJKE VRAAGSTUKKEN TE ONDERZOEKEN EN TE ANALYSEREN WWWW WAT IS HET PROBLEEM ? WIE ZIJN ER BIJ BETROKKEN ? WAAROM HOUDEN ZIJ ZICH ER MEE BEZIG? WELKE OPVATTINGEN HEBBEN BETROKKENEN NA UITWERKING VAN DE 4 W’S BEN JE IN STAAT EEN GOED ONDERBOUWDE EIGEN MENING TE BEARGUMENTEREN MBT MAATSCHAPPELIJKE VRAAGSTUKKEN MENSELIJK SAMENLEVEN MENSELIJKE BEHOEFTEN VAAK DEZELFDE. MENSELIJKE BELANGEN VAAK VERSCHILLEND BEHOEFTEN ZIJN DE DINGEN DIE JE NODIG HEBT OM TE LEVEN. MASLOW MENSELIJK HANDELEN WORDT BEPAALD DOOR EEN REEKS AANGEBOREN BEHOEFTEN MASLOW PAS ALS DE EERSTE BEHOEFTEN BEVREDIGD ZIJN KAN DE DAAROPVOLGENDE BEVREDIGD WORDEN ZELF ERKENNING VERWERKELIJKING SOCIALE CONTACTEN WAARDERING LICHAMELIJKE: VEILIGHEID ETEN ERBIJ HOREN DRINKEN ZEKERHEID SLAPEN BESCHUTTING RESPECT ZELF ONTPLOOIING BELANGEN DATGENE WAAR EEN PERSOON OF GROEP NAAR STREEFT OM IN EEN OF MEER BEHOEFTEN TE VOORZIEN VOORDEEL, WELVAART, EN VOORSPOED SPELEN EEN BELANGRIJKE ROL Binnen de samenleving verschillende behoeftes en belangen OVERLEG STEMMEN BESLUITEN DIE GENOMEN WORDEN NORMEN EN WAARDEN NORMEN NORMEN ZIJN GEZAMENLIJKE VERWACHTINGEN DIE MEN HEEFT TEN AANZIEN VAN ELKAAR OVER WAT WEL EN NIET HOORT. NORMEN KUNNEN GELDEN VOOR GROEPEN OF VOOR EEN HELE SAMENLEVING. WAARDEN WAARDEN ZIJN GEMEENSCHAPPELIJKE FUNDAMENTELE OPVATTINGEN VAN MENSEN OVER WAT ZIJ BELANGRIJK VINDEN. NORMEN GEDRAGSREGELS, SPELREGELS OVER HOE WE MET ELKAAR OMGAAN WAARDEN BELANGRIJK OM NA TE STREVEN. WAT JIJ BELANGRIJK VINDT BELEEFD ZIJN TROUW EERLIJKHEID RESPECT HEBBEN VOOR DE ANDER. EIGEN MENING WORDT GEVORMD DOOR WAARDEN EN NORMEN OPVOEDING VRIENDEN SCHOOL LEEFOMGEVING ERVARINGEN BINNEN DE SAMENLEVING VEEL ENZ. VERSCHILLENDEN NORMEN EN WAARDEN EN DUS EIGEN MENINGEN !!! VEEL NORMEN EN WAARDEN DIE BIJ EEN GROTE GROEP OVEREENKOMEN. DE BASISPRINCIPES VAN ONZE SAMENLEVING. DOOR DE OVERHEID VASTGELEGD. OVERTREDING KAN STRAF BETEKENEN ALLE UITGANGSPUNTEN EN BASISIDEEËN BIJ ELKAAR VORMEN DE NEDERLANDSE RECHTSSTAAT. RECHTSSTAAT BURGERS HEBBEN VEEL RECHTEN ONDERDAK VOEDSEL ONDERWIJS BESCHERMING RECHTEN WORDEN GEWAARBORGD DOOR DE OVERHEID RECHTSSTAAT IN EEN RECHSSTAAT KENT MEN EEN GRONDWET DIE GRONDRECHTEN WAARBORGT WAARDOOR BURGERS IN GELIJKE MATE INVLOED KUNNEN UITOEFENEN OP HET DOEN EN LATEN VAN DE STAAT. DE SCHEIDING VAN POLITIEKE MACHTEN IS IN EEN RECHTSSTAAT GEGARANDEERD. GRONDWET (OF CONSTITUTIE) RECHTEN EN PLICHTEN VAN DE OVERHEID EN BURGERS VASTGELEGD o GRONDRECHTEN o ONDERDELEN OVER : - STAATSHOOFD - REGERING - VOLKSVERTEGENWOORDIGING - WETGEVING - lagere overheden GRONDRECHTEN MENSENRECHTEN KLASSIEKE GRONDRECHTEN, SOCIALE GRONDRECHTEN O.A. VRIJHEID VAN RECHT OP GODSDIENST LEVENSOVERTUIGING MENINGSUITING VERGADEREN POLITIEKE PARTIJ VAKBOND ONDERWIJS ARBEID BESCHERMING VAN GEZONDHEID GELIJKE MATE VAN INVLOED BURGERS EN DEMOCRATIE MEERDERHEID BESLIST, REKENING HOUDEND MET DE MINDERHEID. MENSENRECHTEN RESPECTEREN VRIJHEDEN VOOR BURGERS GEKOZEN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS SCHEIDING DER MACHTEN TRIAS POLITICA WETGEVENDE MACHT OPSTELLEN VAN REGELS UITVOERENDE MACHT BESTUURLIJKE UITVOEREN VD REGELS RECHTERLIJKE MACHT OPLOSSEN GESCHILLEN BIJ NIET NALEVEN VAN DE REGELS Nederland rechtsspraak onafhankelijk Rechter voor het leven benoemd Salaris rechter bij wet geregeld Aantal rechters bij proces staat van te voren vast Taak van de overheid Nachtwakersstaat orde veiligheid Verzorgingsstaat bestaansminimum Onderwijs Volksgezondheid Politie Economie Sociale zaken werkgelegenheid rechtsstaat verzorgingsstaat Sociale Rechtsstaat SAMENLEVING GEDRAGSREGELS RECHTSREGELS RECHTSSREGELS KUNNEN DOOR DE RECHTER WORDEN AFGEDWONGEN RECHT HET GEHEEL VAN RECHTSREGELS, ZOWEL GESCHREVEN ALS ONGESCHREVEN DE MEESTE STAAN IN DE WET REGELS DIE NIET IN DE WET STAAN MAAR WEL BIJ HET RECHT HOREN VERDRAG DE WET JURISPRUDENTIE GEWOONTE RECHT BRONNEN VAN HET RECHT VERDRAG OVEREENKOMST TUSSEN TWEE OF MEER STATEN OVER EEN BEPAALD ONDERWERP UITLEVERINGSVERDRAG MUNTEENHEID € WET ALLE ALGEMEEN GELDENDE GESCHREVEN REGELS FORMELE WETTEN: DOOR REGERING EN STATENGENERAAL VERORDENINGEN : PROVINCIE / GEMEENTE JURISPRUDENTIE ALLE UITSPRAKEN VAN DE RECHTER RECHTER LEGT DE TOEPASSING VAN DE RECHTSREGELS UIT. GEEFT AAN HOE DE REGELS MOETEN WORDEN TOEGEPAST. (“DEXIA”) GEWOONTERECHT ONTSTAAN UIT GEWOONTEN EN RECHTEN DIE NIET ZIJN OPGESCHREVEN HET RECHT IN NEDERLAND TWEE RECHTSGEBIEDEN PUBLIEKRECHT PRIVAATRECHT PRIVAATRECHT CIVIELRECHT BURGERLIJKRECHT BURGERLIJK WETBOEK KOPEN, HUREN,TROUWEN,ERVEN. PRIVAATRECHT: AL HET RECHT DAT TUSSEN BURGERS ONDERLING GELDT •OVERHEDEN ONDERLING (PROVINCIE <> GEMEENTE) • BURGERS EN OVERHEID PUBLIEKRECHT OVERHEID TREEDT OP MET SPECIALE BEVOEGHEDEN STRAFRECHT OVERHEID HEEFT HET RECHT OM TE STRAFFEN WETBOEK van STRAFVORDERING OPSPORINGS BEVOEGDHEDEN STRAFPROCES RECHT RECHTERLIJKE INSTANTIES KANTONGERECHT (62) RECHTBANK (19) ARRONDISSEMENTS GERECHTSHOF (5) HOGE RAAD (1) CASSATIE HOGE RAAD GERECHTSHOVEN CASSATIE HOGER BEROEP ARRONDISSIMENTS RECHTBANK OF HOGER BEROEP KANTONGERECHT RECHTSSYSTEEM EN RECHTSBESCHERMING OVERHEID DEELT STRAFFEN UIT. OPSPORING OPENBAAR MINISTERIE VERVOLGING OFFICIER VAN JUSTITIE (VERT.OPENB.MIN) OPSPORINGSAMBTENAAR POLITIE / RECHERCHEURS OPENBAAR MINISTERIE MOET 2 ZAKEN PROBEREN AAN TE TONEN VERDACHTE HEEFT SCHULD AAN EEN STRAFBAAR FEIT ! HIJ HEEFT HET WILLENS EN WETENS GEPLEEGD RECHTEN SLACHTOFFERS AANGIFTE DOEN OPMAKEN PROCESVERBAAL. EVENTUELE SCHADE VERHALEN SLACHTOFFERHULP SMARTENGELD VERDACHTE AANHOUDING VERHOOR> MAX. 6 UUR TIJDENS VERHOOR NOG GEEN RECHT OP EEN ADVOCAAT. NOG NIET HET RECHT TE WETEN WAARVAN HIJ VERDACHT WORDT TWEE X PER DAG EEN HALF UUR BUITENLUCHT RECHT OP MAALTIJD / ZELF BESTELLEN ZWIJGRECHT HOEFT HET OPGEMAAKTE PROCESVERBAAL NIET TE TEKENEN. (KAN TEGEN HEM GEBRUIKTWORDEN) OFFICIER VAN JUSTITIE VERDACHTE VOORGOED VRIJLATEN VRIJLATEN TOT DE DAG VAN DE ZITTING LANGER VASTHOUDEN. •INVERZEKERSTELLING GEVEN/ 3X 24 UUR • 1 X 3X 24 UUR VERLENGEN •RECHTER TOESTEMMING VOOR VOORLOPIGE HECHTENIS IN BEWARINGSTELLING MAX.10 DAGEN GEVANGENHOUDING 1X30DGN VERL.2X30DGN RECHTER RECHTZAAK VOORZITTEN VONNIS