Rationality and Religious Trust

___________________________________
___________________________________
CENTRUM VOOR ETHIEK
UFSIA
HERFSTSYMPOSIUM: FILOSOFIE ALS LEVENSWIJZE
Op zaterdag 12 december ging in het Antwerpse
Hof Van Liere het jaarlijkse herfstsymposium door
met als titel: Filosofie als levenswijze.
Filosofie was in de Oudheid niet alleen het zoeken
naar theoretisch inzicht in de werkelijkheid, maar
ook het nastreven van een bepaalde levenswijze:
filosofische waarheid was tevens wijsheid. De
filosoof koos voor een bepaalde levensstijl
waarmee hij zich van de massa onderscheidde.
Zelfs voor Aristoteles, de theoretische filosoof bij
uitstek, was de wijsgerige theoria ook een praxis,
een vorm van gelukkig leven. Sedert de Middeleeuwen is de filosofie in de eerste plaats een theoretisch discours zonder praktische betekenis. Toch is
de oorspronkelijke inspiratie in de moderne en hedendaagse filosofie niet helemaal verdwenen. Ook
nu nog kan filosoferen de keuze voor een bepaalde
levensvorm inhouden.
Tijdens het symposium werden vier mogelijkheden van filosofisch leven ter sprake gebracht:
twee waarin de filosoof zich vooral ten dienste van
de anderen stelt, en twee waarin hij poogt de wijsheid in zijn eigen leven gestalte te geven. De
filosoof kan het als zijn opdracht beschouwen de
maatschappelijke besluitvorming kritisch reflecterend te begeleiden: de filosoof als wakkere burger.
Maar hij kan zijn roeping ook zien in de uitwerking
van een heilsleer, in de eerste plaats voor het
individu: de filosoof als therapeut. Misschien echter
wil de filosoof voor zichzelf het beste leven leiden,
en door het denken een zo groot mogelijke voortreffelijkheid bereiken. Radicaal denken lijkt uit
zichzelf al een bepaalde levenswijze, namelijk
eenzaamheid te impliceren. Volgens Kant heeft ook
de rationaliteit als zodanig een praktische dimensie:
zij roept de mens op tot autonomie, een
zelfbepaling die verschilt van de antieke autarkie.
Jef van Gerwen sprak over `Filosoferen, beslissen en besturen', Joachim Leilich over `Filosofie
als therapie?', Koen Verrycken over `Eenzaam
denken' en Jean Verhaeghe over `Van autarkie naar
autonomie?'
Aan het einde van het symposium werd aan
Prof. Jean Verhaeghe naar aanleiding van zijn
emeritaat een speciaal nummer van Bijdragen
overhandigd.
RATIONALITY AND RELIGIOUS TRUST
Het departement Filosofie van de UFSIA organiseert
in samenwerking met het tijdschrift Bijdragen.
International Journal for Philosophy and Theology
een colloquium met de titel: Rationality and
Religious Trust op zaterdag 29 mei 1999. Onder de
sprekers zullen Prof. D.Z. Phillips
(University of Wales, Swansea and Claremont
Graduate School, Calif.)
en Prof. Stephen Mulhall
University of Oxford).
(New
College,
De conferentie wordt gevoerd in het Engels. Voor
meer informatie kan u terecht op het volgende adres
UFSIA, Departement Filosofie, Prinsstraat 13, 2000
Antwerpen, tel.: 03 220 43 13, e-mail: [email protected]
_______________________________________________________________________________________Et
hische perspectieven 8 (1998)4, p. 342