Heeft God het Kwaad geschapen?

Heeft God het Kwaad geschapen?
Zondagavond 22 september 2013 (Genade & Waarheid Preek)
Inleiding
A. Genade & Waarheid Preken
§
(Soms) Ingewikkelde of wettisch toegepaste onderwerpen bekeken vanuit Genade &
Waarheid = Jezus.
B. Vandaag…
Colossenzen 1:15-17
15 Beeld van God, de onzichtbare, is hij, eerstgeborene van heel de schepping: 16 in hem is alles geschapen,
alles in de hemel en alles op aarde, het zichtbare en het onzichtbare, vorsten en heersers, machten en
krachten, alles is door hem en voor hem geschapen.17 Hij bestaat vóór alles en alles bestaat in hem
Romeinen 11:33-36
Hoe onuitputtelijk zijn Gods rijkdom, wijsheid en kennis, hoe ondoorgrondelijk zijn oordelen en hoe
onbegrijpelijk zijn wegen. 34 'Wie kent de gedachten van de Heer, wie was ooit zijn raadsman? 35 Wie heeft
hem iets gegeven dat door hem moest worden terugbetaald?' 36 Alles is uit hem ontstaan, alles is door hem
geschapen, alles heeft in hem zijn doel. Hem komt de eer toe tot in eeuwigheid. Amen
Jesaja 45:6-7
6 Zo zal iedereen, van oost tot west, weten dat er niets is buiten mij. Ik ben de HEER, er is geen ander 7 die
het licht vormt en het donker schept, die vrede maakt en onheil [grondtekst: ‘ra’ = kwaad] schept. Ik ben het,
de HEER, die al deze dingen doet
Jakobus 1:13-18
Wie in verleiding komt, moet niet beweren:'Die verleiding komt van God.' Want God stelt niemand aan
verleiding bloot, zoals hij zelf ook niet door iets slechts in verleiding kan worden gebracht. 14 Iedereen
komt in verleiding door zijn eigen begeerte, die hem lokt en meesleept. 15 Is de begeerte bevrucht, dan
baart ze zonde; en is de zonde volgroeid, dan brengt ze de dood voort.
16 Geliefde broeders en zusters, vergis u niet:17 elke goede gave, elk volmaakt geschenk komt van boven,
van de Vader van de hemellichten; bij hem is nooit enige verandering of verduistering waar te nemen. 18 Hij
wilde ons door de verkondiging van de waarheid tot leven roepen, om ons de eersten te maken in zijn
schepping
I.
Waar komt het kwaad vandaan?
A. De oorsprong van ‘het kwaad’ is een ingewikkeld onderwerp, waar vele theologen
het hoofd al over hebben gebogen.
B. Het feit dat het kwaad bestaat, kan spanning geven met betrekking tot ons geloof
in een goede en almachtige God: of God is niet goed, of Hij is niet almachtig. Een
ingewikkeld vraagstuk.
§
Wil God het kwaad voorkomen, maar kan Hij het niet? Of kan God het kwaad
voorkomen, maar wil Hij het niet? Als God goed is, dan wil Hij toch niet dat het kwaad
bestaat?
C. Allereerst is het belangrijk te beseffen dat het oplossen van ‘het kwaad’ ons
menselijk verstand ver te boven gaat. We kunnen een poging wagen om na te
denken hoe het zit, maar uiteindelijk zullen we moeten toegeven, dat ons kunnen
en denken beperkt is.
II.
Gods Almacht in juist perspectief:
A. Alles is uit God ontstaan. Hij is Almachtig. Toch zijn er dingen die God niet kan
doen…
§
§
§
Hij kan niet wreed zijn, want dat gaat in tegen zijn natuur.
Hij kan niet liegen, want dat gaat in tegen zijn natuur.
Hij kan Zijn beloften niet breken, want… Enzovoort.
Kortom: God is Almachtig, maar heeft beperkingen. Beperkingen die voortkomen vanuit
Zijn aard en vanuit de beslissingen die Hij neemt.
Alhoewel zowel de mens alsook de engelen door Hem geschapen
zijn, en in die zin uit Hem voortkomen, betekent dat niet dat alles
wat die mensen en engelen doen, ook Zijn idee of wil zijn.
IV. De Almachtige God kiest om zelfstandige (morele) wezens te schapen
A. God kiest er voor om morele wezens te scheppen.
Genesis 1:26
God zei:'Laten wij mensen maken die ons evenbeeld zijn, die op ons lijken; zij moeten heerschappij voeren
over de vissen van de zee en de vogels van de hemel, over het vee, over de hele aarde en over alles wat
daarop rondkruipt.'
B. Gods schepping was ‘zeer goed’
Genesis 1:31
God keek naar alles wat hij had gemaakt en zag dat het zeer goed was. Het werd avond en het werd morgen.
De zesde dag
V.
§
Het was Gods idee om mensen (en eerder engelen) te schapen met de mogelijkheid
om te verlangen, te handelen, en te beslissen. Om dit te kunnen, moet je ook echt een
vrije wil hebben, wat dus inhoud dat de mens de mogelijkheid moet hebben om niet
altijd te doen wat God van hem vraagt.
§
God is liefde. Liefde heeft de eigenschap dat het pas geproefd en gekend wordt als het
beantwoordt wordt en wederzijds is. Die keuze bestaat alleen werkelijk als die keuze
aanwezig is, en er dus ook de mogelijkheid is een andere keuze te maken. Als God de
keuzemogelijkheden zou verwijderen, zou de mogelijkheid om te kunnen kiezen
ophouden te bestaan, en is wederzijdse liefde dus onmogelijk.
Een paar moeilijke vragen…
A. Zonde is de wereld binnen gekomen omdat de mens ‘het kwade’ koos. Hij koos om
te leven zonder God. Toch lastig. Als de mens goed geschapen was, of in ieder
geval zonder een kwade natuur, als de mens gemaakt was naar het beeld van God,
en als de schepping die God gemaakt had ‘zeer goed’ was (Gen. 1:31), hoe kon
zonde dan plaatsvinden? Wat kon de mens motiveren om te zondigen? En nog
verder terug: wat maakte het mogelijk dat een goede engel in staat was om te
zondigen? De engelen waren perfect geschapen en voortdurend in de
aanwezigheid van God. Moest er dan niet al een klein beetje ‘kwaad’ aanwezig zijn.
En zo ja, is God dan de ‘auteur’ van het kwaad, en daardoor ook verantwoordelijk
voor alle gevolgen?
VI. ‘Het kwaad’ in juist perspectief
Goede vragen, verkeerd beeld van zonde of ‘het kwaad’ …
A. Het kwaad is geen ‘ding’
§
§
§
Het is niet een soort substantie, die aanwezig moet zijn om zonde te laten
plaatsvinden.
Het is geen bacterie waar je mee besmet kunt worden. (freaky!)
Je kunt geen ‘doos vol met kwaad hebben…
B. Het kwaad is iets dat plaatsvind
§
Je kunt je botten breken door verkeerd met je lijf om te gaan, niet door op bezoek te
gaan bij iemand die zijn botten gebroken heeft.
Zo werkt het ook met zonde:
Zonde vindt plaats als de wil van een mens en de relatie van die
mens met God op een verkeerde manier wordt gebruikt.
- Is de fabrikant van messen waar je brood mee kunt snijden verantwoordelijk voor
de persoon die zo’n mes gebruikt om iemand mee te vermoorden?
- Is de uitvinder van de hamer waar jij spijkers mee in hout kunt slaan,
verantwoordelijk voor je gekneusde duim, toen jij er per ongeluk mee op je hand
sloeg?
- Bij een pistool is dat trouwens een ander verhaal: die is gemaakt om te doden…
- Jij als mens bent ‘goed’ geschapen (zeer goed Genesis 1:31)
§
Het kwaad is de afwezigheid van goed
- Kou is de afwezigheid van warmte
- Duisternis is de afwezigheid van licht.
- We noemen de afwezigheid van grond een kuil
Het kwaad is de afwezigheid van God. God heeft het kwaad niet
geschapen, maar toegestaan dat een afwezigheid van het goede
mogelijk zou zijn.
Nog een keer Jesaja 45:6-7
6 Zo zal iedereen, van oost tot west, weten dat er niets is buiten mij. Ik ben de HEER, er is geen ander 7 die
het licht vormt en het donker schept, die vrede maakt en onheil [grondtekst: ‘ra’ = kwaad] schept. Ik ben het,
de HEER, die al deze dingen doet
§
§
§
Grondtekst: scheppen à verschillende vertalingen mogelijk: “Ik formeer het licht en
laat de duisternis ontstaan. Ik maak de vrede en laat het kwaad ontstaan” oftewel: sta toe
dat het kwaad er is.
Kwaad als consequentie/gevolg
Bovengenoemde tekst wil duidelijk maken dat alles onder Gods heerschappij valt.
Ook het kwade dat tegen Gods wil ingaat, valt uiteindelijk onder Zijn Heerschappij, en
Hij weet er raad mee.
God schiep het kwaad niet, God stond toe dat een afwezigheid van
het goed mogelijk zou zijn. Anders was aanbidding en relatie met
Hem vanuit vrijwillige keuze onmogelijk.
VII. Waar is Jezus in dit verhaal?
Het kwaad is de afwezigheid van goed. Het kwaad is de
afwezigheid van God. Jezus is de aanwezigheid van goed! Jezus is
de aanwezigheid van God!
2 Corinthiërs 1:19-20
De Zoon van God, Jezus Christus, die wij, Silvanus, Timoteüs en ik, aan u verkondigd hebben, was immers
ook niet iemand die ja zei en nee bedoelde. Hij belichaamt het ja. 20 In hem worden alle beloften van God
ingelost; en daarom is het ook door hem dat we amen zeggen, tot Gods eer
Colossenzen 1:5
Beeld van God, de onzichtbare, is hij, eerstgeborene van heel de schepping
Hebreeën 1:3
Beeld van God, de onzichtbare, is hij, eerstgeborene van heel de schepping
Johannes 14:6-7
Jezus zei:'Ik ben de weg, de waarheid en het leven. Niemand kan bij de Vader komen dan door mij. 7 Als jullie
mij kennen zullen jullie ook mijn Vader kennen, en vanaf nu kennen jullie hem, want jullie hebben hem zelf
gezien