studiegebied

1
STUDIEGEBIED:
Auto
Koeling en warmte
Mechanica en elektriciteit
TECHNIEK
RECLAME DOORZIEN
Techniek verbergt een boodschap!
1. Wat is reclame
Reclame is afgeleid van het Latijnse ‘reclamare’, wat betekent: vragen, aandacht eisen, je
meent ergens recht op te hebben. Reclame bestaat uit een geheel van technieken waarvan je
als producent gebruik maakt met het doel je product bekend(er) te maken bij de consument en
zo de verkoop te doen stijgen, ongeacht of de consument er nu beter van wordt.
Reclamemakers scheppen nieuwe behoeften of versterken ze. Al kunnen de methoden ons
aanspreken en een glimlach op ons gezicht toveren, we moeten toch altijd kritisch staan
tegenover de boodschap die erin zit.
Voorbeelden
2
3
4
1. Noteer bij elke affiche welke boodschap ze wil overbrengen.
2. Welke middelen gebruikt deze affiche om haar product aan te prijzen? Beschrijf wat je
ziet.
3. Is er een rechtstreeks verband tussen de affiche en het product dat men wil aanprijzen?
4. Hoe komt de man/de vrouw in deze reclameaffiches naar voor?
Beschrijf enkele kenmerken:
De man:
5. Wat zijn
De vrouw:
a. positieve elementen aan reclame:
b. negatieve elementen aan reclame:
5
2. De gevolgen van reclame
6
1. Je ziet hier enkele ‘bijgewerkte’ reclameaffiches (zie ook adbusters.org). Schrijf er
telkens naast waartegen deze affiche wil reageren. Op welk gevaar wil ze de aandacht
vestigen?
2. In welke boodschap vind je enige waarheid terug? Geef uitleg waarom je de
waarschuwing terecht vindt.
3. Indien jij een reclameaffiche zou mogen bewerken welke affiche zou je dan
aanpakken? Wat zou je willen ontmaskeren?
4. Waarvoor zouden boodschappen op affiches nog moeten waarschuwen? Geef een
voorbeeld van een gevaar dat via reclame onder de aandacht kan gebracht worden.
Geef ook enkele tips hoe ze dit kunnen uitwerken of maak zelf een voorstel.
3. De leugens van de reclame…..
Reclameboodschappen stellen ons producten voor die volgens hen ideaal zijn….. Fabrikanten
en reclamemakers weten dat mensen, zeker ook jongeren, het leuk vinden om te kopen. Men
wel mensen er zo veel mogelijk toe aanzetten om geld uit te geven. Ze geven hun producten
daarom ook eigenschappen mee, die er niet echt iets mee te maken hebben. BV ze zouden je
gelukkig maken, ze verbeteren de band met mensen, ze geven zelfvertrouwen, ze zorgen
ervoor dat je onweerstaanbaar wordt voor het andere geslacht…..
Daarnaast gebruiken de fabrikanten allerlei trucjes om mensen te verleiden hun producten te
kopen. Dat zijn de wetten van de marketing. Ze werken goed samen met de media, zodat
iedereen hun producten leert kennen. Geregeld wordt een top 10 of 100 georganiseerd om
meer CD’s te kunnen verkopen. Modeshows hebben als bedoeling een nieuwe kledinglijn
voor te stellen. Waardoor heel wat mensen toch die nieuwe kleren gaan kopen, ook al zijn de
kleren van vorig seizoen nog lang niet versleten…. Vooral jongeren en kinderen worden
7
aangesproken door nieuwe trends. De Mega Mindy rage is hier zeker een voorbeeld van!
De meeste bedrijven gaan zeker slim te werk. Vaak wordt een product vrij goedkoop
verkocht, maar zijn het de bijkomende attributen die erg duur worden. Computerprinters zijn
daar een goed voorbeeld van. De printers zelf zijn betaalbaar, maar de inktpatronen die je
nadien nodig hebt, kosten stukken van mensen. Met computerspelletjes doet men hetzelfde.
De console is als beginaankoop redelijk bij prijs, maar het grote geld wordt verdiend met de
spelletjes die je naderhand bij koopt. Meer en meer worden producten gemaakt met de
bedoeling dat ze niet te lang meegaan. Zo zijn ze snel aan vervanging toe en worden er veel
nieuwe producten verkocht. Elektrische huishoudtoestellen bvb zijn zo snel verouderd, dat je
moeilijk vervangingsonderdelen vindt als ze stuk zijn. Een nieuwe kopen is dus de boodschap.
Op lange termijn komt het dus duurder uit en verdient de fabrikant meer geld!
1. Welke gevolgen heeft reclame op lange termijn voor de fabrikant en de consument?
2. Herken je volgend verhaal van Frans? Heb je je ook al zo gevoeld in een
grootwarenhuis?
De Frans had eens een zakdoek nodig en had er geen bij zich. Hij passeerde juist een groot
warenhuis en stapte er binnen. Boven het draaihekje hing een levensgroot bord met de
waarschuwing dat iedere klant verplicht was om gebruik te maken van een
boodschappenwagentje. Frans pakte er dus één en ging er vrolijk zijn boodschap mee doen.
Toen hij aan de betreffende afdeling kwam, kon hij niet eenvoudig een zakdoek pakken. Van
de papieren zakdoekjes moest hij er tien pakjes van tien tegelijk meenemen. Van de andere
stoffen zakdoeken moest hij er een dozijn tegelijk kopen. Frans had er thuis nog een stapel
van liggen, maar ja, daar was hij nu niks mee. Hij deponeerde dus het dozijn in zijn wagentje
en kwam na veel omzwervingen bij de kassa terecht.
Intussen had reclame hem langs alle kanten aangepord om nog veel meer zaken te kopen.
Maar Frans hield vol en stapte doelbewust richting uitgang. Bij de kassa stond zijn karretje als
een vreemde eend in de bijt te midden van karren volgeladen met wat de reclame aanbevolen
had te kopen. Andere kopers keken Frans aan, alsof ze wilden zeggen: zo iets doe je toch niet,
zo'n wagentje is er voor om volgeladen te worden!
3. Wat kunnen we doen als consument om ons zo weinig mogelijk in het zak te laten
zetten?
8
Een voorbeeld: het milieu op het autosalon 2008
Op het autosalon van 2008 werd het milieu hoog in het vaandel gevoerd. Ook auto’s moeten
het milieu zoveel mogelijk proberen te sparen. En dat kan door de uitstoot van CO² te
verminderen. En dat kan dan weer door biobrandstoffen te gebruiken. Praktisch elk automerk
maakt er reclame mee….
Maar….. er werd door enkele actiegroepen heftig tegen gereageerd!
Een honderdtal mensen van actiegroep 4x4info, Friends of the Earth, Oxfam en de Franstalige
milieukoepels IEW en IEB heeft zaterdag voor de ingang van het Auto- en Motosalon van
Brussel geprotesteerd tegen het op grote schaal invoeren van agrobrandstoffen.
Volgens Jeroen Verhoeven van 4x4info is de boodschap goed overgekomen bij de bezoekers
van het salon. De actievoerders legden een brood neer voor een spandoek met de afbeelding
van een 4x4. Een "brandstofmeter" gaf aan hoeveel biobrandstof het brood
vertegenwoordigde.
"Het invoeren van agrobrandstoffen op grote schaal zal de voedselprijzen doen stijgen en tot
honger leiden", zegt Verhoeven, die benadrukt dat uit een gelekt intern rapport van de
Europese Commissie blijkt dat het helemaal niet zeker is dat de grootschalige invoer van
agrobrandstoffen het klimaat helpt te sparen.
"Voor een volle tank agrobrandstof van een 4x4 of een zware snelle wagen, heb je minstens
250 kilogram graan nodig. Dat is de hoeveelheid om een persoon gedurende een jaar te
voeden", aldus nog Verhoeven. "De enige oplossing is een daling van het autogebruik en het
verplichten van autoconstructeurs om het verbruik van wagens drastisch te verminderen",
besluit hij. (belga/jv)
9
Zelfs de bomen liepen rond op het autosalon….
1. Milieuvriendelijk zijn en met de auto rijden…. Gaat dit samen volgens jou?
Geef voor- en tegenargumenten.
2. Wat is volgens de actiegroepen de beste en ook de enige maatregel om auto’s
milieuvriendelijker te maken?
Klopt dit volgens jou?
3. Vind je het verantwoord als men dit effectief zou toepassen? Waarom (niet)?
4. Reclame uit onverwachte hoek……
Wellicht is het je nog niet echt opgevallen, maar in de reclame wordt vaak beroep gedaan op
symbolen of figuren uit het geloof. Reclame is steeds op zoek naar symbolen en in de
godsdiensten zijn die in overvloed te vinden. Paters die bier en kaas aanprijzen, een engel die
je de goede weg wijst, een non achter het stuur die een liftende priester aan de kant van de
weg laat staan, een telefoongids als bijbel, het kruis dat gebruikt wordt om te bewijzen dat een
bepaald soort vernis ‘eeuwig’ blijft hangen….. Het kan een glimlach op ons gezicht teweeg
brengen. Zo gauw iemand zich aangevallen en gekwetst voelt hierdoor, overschrijdt het de
grens van de humor en wordt het eerder spot. Het is duidelijk dat deze grens heel dunnetjes is.
Denk maar aan de cartoons rond de profeet Mohammed
Enkele voorbeelden:
10
11
1. Waar wil men reclame voor maken?
2. Welke bijbelse taferelen herken je?
3. Kan je je voorstellen dat sommige christelijk gelovigen zich hierdoor gekwetst
voelen? Wat zou hen precies kwetsen denk je?
12
Ook de kerk zelf heeft een reclamecampagne opgezet. Ze constateerde dat het beeld van de
kerk vooral negatief is en ze wilde het imago oppoetsen.
Kan marketing de kerk redden?
GOD bestaat, maar het instituut kerk heeft een belabberd imago. Dat is in een notendop de
uitkomst van een onderzoek naar het geloof in Vlaanderen dat het bureau Compagnie
uitvoerde in opdracht van de Vereniging voor Promotie en Communicatie.
De logische volgende vraag die uit het onderzoek opwelde, was: brengen moderne
communicatietechnieken raad? Kunnen de inzichten van het reclame- en marketingvak
worden toegepast op de kerk? Vepec dacht van wel en gaf het reclamebureau LDV United de
opdracht een mogelijke reclamecampagne uit te werken.
Daarom begon LDV aan zijn campagne. "De bedoeling was dat we Vlamingen die niet meer
naar de kerk gaan of niet meer geloven, tot een reflectiemoment over God zouden brengen.
We wilden God weer op een hedendaagse manier op de kaart zetten. Wat we zeker niet
wilden, was shockeren of lachen met de kerk en het geloof. Dat zou te makkelijk zijn."
"We hebben gekozen voor campagnes die mensen aan het denken moeten zetten. Mensen
moeten tegen elkaar zeggen: heb je die affiche gezien? Het moet aanzetten tot een gesprek
over God en geloof. Meer kunnen we niet doen. Eigenlijk willen we de boodschap brengen:
het christendom gaat over goedheid. Christenen zijn goede mensen, maar precies daarover
wordt te weinig gecommuniceerd."
Enkele campagnebeelden
13
1. Welke poster spreekt je het meeste aan? Leg kort uit waarom.
2. In welke poster herken je iets van jouw idee van het christendom?
Geef er een voorbeeld bij.
3. Wat is voor jou de leukste affiche? Waarom?
4. Waar zou je deze foto’s hangen of laten zien?
5. Wat is de bedoeling van deze reclame? Geef 2 voorbeelden.
6. Waarom maakt men de campagne rond 'iets-verdomme' etc?
Naar welke trend verwijst men hier?
7. Kan je in de bijbel een vorm van marketing terugvinden? Leg kort uit met een
voorbeeld.
8. Moet (mag) er voor godsdienst reclame gemaakt worden? Waarom wel/ niet?
9. Vind je het een goed idee als de kerk bekende gelovige personen (bijvoorbeeld de
voetballer Ronaldinho) gebruikt bij hun reclame? Waarom wel/ niet? Geef je eigen
mening hierover.
10. Op welke manier zou de Kerk mensen kunnen aanspreken?
14
BESLUIT
Deze schilderij hing vroeger in heel veel huizen: het oog in het midden en de tekst: God ziet
mij, hier vloekt men niet.
1. Op welke manier wil men God hier voorstellen?
2. Wat wilde men via deze schilderij duidelijk maken aan de gelovigen?
3. Welk effect zou dit gehad hebben op de mensen vroeger, denk je?
4. Onder welke voorwaarden mag de kerk volgens jou beelden gebruiken om haar
boodschap over te brengen?
5. Ontwerp een affiche of een beeld waarmee jij jouw visie op God en het geloof
duidelijk maakt.
15
OF
Lees volgend verhaal:
God helpt degene die werkt
Twee vrachtrijders kwamen met volgeladen, door ezels getrokken wagens aanzetten. De
wegen waren één grote modderpoel en de beide karren bleven steken. Een van de
vrachtrijders was vroom. Hij viel in de modder op zijn knieën en begon God om hulp te
smeken. Hij bad, bad zonder ophouden en keek op naar de hemel.
Intussen vloekte de ander in zijn woede: hij probeerde om zijn kar uit de modder te trekken.
Hij zocht takken, bladeren, droog zand bij elkaar. Hij sloeg op de ezels los en duwde uit alle
macht tegen de kar. Daarbij schold hij dat het een aard had.
En dan gebeurde het wonder: vanuit de hoogte kwam een engel omlaag. Tot verrassing van
beide vrachtrijders kwam hij degene te hulp die gevloekt had. De arme man wist niet meer
hoe hij het had en riep: ‘Pardon, dat moet een vergissing zijn. Die hulp is zeker voor die ander
bedoeld?’
Maar de engel zei ‘Neen, die is voor jou: God helpt degene die werkt.’ (Dom helder Camara)
1. Hoe wordt God hier voorgesteld? Wat waardeert hij? Wat keurt hij af?
2. Welk effect heeft de reactie van God op de twee vrachtrijders?
3. In welke van de twee vrachtrijders herken je iets van jezelf? Geef een beetje uitleg.
4. Ontwerp een symbool, verhaal, affiche, lied, rap ……. waarin je jouw beeld van God
duidelijk maakt.