Gehoorschade en luide muziek bij jongeren in Vlaanderen Prof. Dr. P. Van de Heyning*° A.Gilles, Ma Audiologie* *Universitaire dienst Neus-keel-oorziekten & Hoofd-halsheelkunde Vakgroep neurowetenschappen °Decaan Faculteit Faculteit geneeskunde, Universiteit Antwerpen Gehoorschade en luide muziek bij jongeren in Vlaanderen •Gehoorschade neemt toe •Gevolgen van gehoorschade •Lage beschermingsgraad en gebrek aan inzicht •Wetenschappelijke Ondersteuning van preventiecampagne: o Iets minder is de max! Jongeren en gebruik van draagbare digitale muziekspelers Artsen zien meer jonge mensen met gehoorproblemen door luide muziek. Weinig tot geen epidemiologisch onderzoek betreffende deze problematiek bij de Vlaamse jeugd! (HGR nr. 8187; 2007) Het gehoor van kinderen wordt door het CLB getest in de 2e kleuterklas en in het 5e leerjaar. Middelbare scholieren worden NIET getest! Het luisteren naar luide muziek via draagbare digitale muziekspelers (mp3, Ipod, etc.) gedurende de voorbije 24h is op twintig jaar tijd verdubbeld! Jongeren stellen zichzelf meer bloot aan luide muziek. 2 Gehoorschade en luide muziek bij jongeren in internationale literatuur National Health and Nutrition Examination Surveys : - 1988-2006: prevalentie van lawaaigeïnduceerde drempelverschuiving bij meisjes (van 11.6% naar 16.7%) populatie (Henderson et. al., 2011). Boston - 1985-2008 prevalentie van hoge tonen gehoorverlies verdubbelde bijna in 24-jaar van 10.1% in 1985 tot 19.2% in 2008 (Berg,A.L.; Serpanos,Y.C., 2010) New York. 3 Studie Universiteit Antwerpen Draagbare audiospelers (mp3, Ipod, etc.) 80% Maakt er gebruik van 24% >15u per week 45% Intensiteit 75 tot 100% van capaciteit van het toestel 4 Gehoorschade en luide muziek bij jongeren in Vlaanderen •Gehoorschade neemt toe •Gevolgen van gehoorschade •Lage beschermingsgraad en gebrek aan inzicht •Wetenschappelijke Ondersteuning van preventiecampagne: • Iets minder is de max! Gevolgen lawaaischade Gehoorverlies: gedaalde verstaanbaarheid in gesprek met meerdere personen Vervroegde intrede ouderdomsslechthorendheid (presbyacusis) Oor suizen (tinnitus) frequent permanent Haarcellen in het binnenoor daling levenskwaliteit concentratie daling depressie Hyperacusis Overgevoelig Sociale isolatie Normaal Lawaaischade 6 Studie Universiteit Antwerpen • 15% van de 19 tot 20- jarigen ervaren constant oorsuizen • 85% ondervindt tijdelijk oorsuizen na het uitgaan - Gemiddelde luidheid op een Visueel Analoge schaal = 3/10 • Duur van het oorsuizen: - Bij 92,4% minder dan 6u - Bij 6,5% langer dan 6u - Bij 1,1 % langer dan één dag! Internationaal • 50% van de jongeren hebben na een feestje gehoorklachten - 77% oorsuizen; 40% gehoorsdaling; 34% pijn (Quintanilla-Dieck et.al.; 2009) 7 Gehoorschade en luide muziek bij jongeren in Vlaanderen •Gehoorschade neemt toe •Gevolgen van gehoorschade •Lage beschermingsgraad en gebrek aan inzicht •Wetenschappelijke Ondersteuning van preventiecampagne: • Iets minder is de max! Studie Universiteit Antwerpen Gehoorbescherming 15-20% Gebruikt gehoorbescherming 50% Geneigd bescherming te dragen indien goed geïnformeerd Uitgaansgedrag 40% Gaat wekelijks of meer uit 40% Vindt het geluidsniveau in discotheken TE luid Attitude jongeren 74% beschouwt gehoorverlies niet als een probleem 80% van de jongeren die vaak tijdelijke oorsuizen ervaren na luide muziek, zijn niet geneigd het volume van mp3 speler en/of Ipod lager te zetten 9 Individuele metingen • Individueel meten van totale blootstelling via draagbare dB-metertjes. • Audiologische testing ter bepaling van de individuele gevoeligheid voor het ontwikkelen van gehoorschade en/of oorsuizen. 10 Lawaaischade Decibel is een logaritmische schaal waardoor een stijging van 3dB resulteert in een verdubbeling van de geluidsenergie Intensiteit ‘veilig’ gedurende … 85 dB(A) 8h 88 dB(A) 4h 91 dB(A) 2h 93 dB(A) 1h 95 dB(A) 30 min 98 dB(A) 15 min 101 dB(A) 7.5 min 11 Gehoorschade en luide muziek bij jongeren in Vlaanderen •Gehoorschade neemt toe •Gevolgen van gehoorschade •Lage beschermingsgraad en gebrek aan inzicht •Wetenschappelijke Ondersteuning van preventiecampagne: • Iets minder is de max! Studiedoeleinden Epidemiologische gegevens over lawaaiblootstelling, gevolgen op gehoorgebied, attitude tot protectie Effectmeting van de campagne op de attitude Individuele metingen bij uitgaande jongeren • onderzoek naar de individuele gevoeligheid voor het ontwikkelen van oorsuizen 13 Bevraging voorjaar en najaar 2011 identieke groepen en individueel • Inhoud: gevalideerde vragenlijst: - Demografische gegevens - Optreden van oorsuizen na het uitgaan (Tinnitus Research Initiative) - Opinie omtrent geluidsniveaus in verschillende situaties - YANS (Youth Attitude to Noise Scale): • houding van jongeren tegenover lawaai (Olsen S.E., Erlandsson, S.I., 2004). - Gebruik van en de houding tegenover gehoorbescherming (Svensson et.al., 2004). Nagaan van verschuiving van houding en/of gedrag met betrekking tot luide muziek en gehoorbescherming 14 Studie Universiteit Antwerpen • Jongeren stellen zich meer bloot aan luide muziek (draagbare stereospelers + 40% gaat wekelijks of meer uit) • Weinig gebruik van gehoorbescherming • Weinig bewustzijn van de risico’s van luide muziek (74% beschouwt gehoorverlies niet als een probleem Nood aan sensibiliseren van de Vlaamse jongeren omtrent de risico’s van luide muziek! 15 Tips om de oren te beschermen • Ga minstens 5 meter van de boxen staan • Als je op één meter afstand nog een normaal gesprek kunt voeren, ben je veilig • Gebruik zoveel mogelijk gehoorbescherming (frequent: liefst op maat) • Probeer niet de hele tijd vooraan te staan tijdens een optreden • Zet je mp3-speler nooit op maximaal volume 16 Tips om de oren te beschermen • Gun je oren wat rust tijdens het uitgaan (een kwartiertje rust per anderhalf uur luide muziek) • Gun je oren na een discotheek- of concertbezoek een dagje rust (ook geen mp3!) • Zet je mp3-speler nooit op maximaal niveau, en luister nooit meer dan een uur bij hoog volume • Oortjes zijn schadelijker dan een hoofdtelefoon 17 Oorbescherming Universeel zonder filter • Voordelen - bescherming: beter dan niets - goedkoop • Nadelen - je hebt instructies nodig om ze correct in te brengen - blijven niet goed op hun plaats zitten - vervormen muziek zeer sterk, geen goed luistercomfort - moeten vaak in en uit worden genomen om optimaal te dempen - passen niet perfect en geven een vals gevoel van veiligheid! 18 Oorbescherming Universeel met filter Voordelen - bescherming: beter dan niets - goedkoop - beter luistercomfort, minder vervorming dan modellen zonder filter Nadelen - past niet voor iedereen - demping ook vaak twijfelachtig indien ‘lek’ aanwezig. 19 Oorbescherming Op maat gemaakte gehoorbescherming Voordelen - biedt de beste bescherming - blijft goed zitten - geen vervorming van muziek, optimaal luistercomfort - filters kunnen worden vervangen Nadelen - duur: vaak 100 euro of meer per paar 20 Gehoorschade en luide muziek bij jongeren in Vlaanderen Prof.Dr. Paul Van de Heyning NKO arts° A. Gilles, Ma Audiologie* Prof.Dr. Dirk De Ridder Neurochirurg Andrea Kleine Punte, Ma Audiologie Dr.Sci. Sven Vanneste, exp psychologie Prof.Dr.André Van Hal, epidemioloog Dr.Sci. Katrien Wouters, biostatistica Ism Dr. Joke De Backer milieuarts Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid Alle leden van deze werkgroep. Universitaire dienst Neus-keel-oorziekten & Hoofd-halsheelkunde BRAI²N Vakgroep neurowetenschappen Vakgroep ESOC Epidemiologie Faculteit geneeskunde Universitair Ziekenhuis Antwerpen UZA Universiteit Antwerpen ° principal investigator *Grant: Stavros Niarchos Foundation