Zintuigen en regeling vwo 5 antwoorden November 2015 1. In het slakkenhuis en in de halfcirkelvormige kanalen. Mechanoreceptoren zijn cellen die onder invloed van druk veranderen van vorm. In het geval van de bovengenoemde cellen wordt de vervorming veroorzaakt door druk uitgeoefend op “haartjes” die uit de cel steken. Wanneer deze haartjes vervormen stromen K+ ionen de cel in, dit zorgt voor zogenaamde depolarisatie. Dit is het signaal voor Ca2+ om de cel in te stromen. Als gevolg hiervan stromen neurotransmitters (een soort plaatselijke hormonen) de cel uit via exocytose. Deze activeren op hun beurt een sensorische zenuwcel en er gaat een impuls lopen richting de hersenen, in dit geval naar de auditieve cortex. 2. Die voor hoge tonen. Het zijn immers de hoge tonen die als eerste verloren gaan bij gehoorschade. 3. Verdubbeling van geluid wordt weergegeven met een verhoging van 3 dB. 83 dB is dus tweemaal zo hard als 80 dB. Bij 83 dB mag je dus nog maar 4 uur regelmatig verblijven in een omgeving met deze geluidssterkte. Geluidssterkte 80 83 86 89 92 95 98 101 (dB) Verblijftijd 480 240 120 60 30 15 7,5 3,75 (minuten) Je mag dus regelmatig in deze omgeving verblijven wanneer je niet langer dan ongeveer 4 minuten in deze omgeving verblijft. Verblijf je wel langer, zeg een uur of langer, dan loop je zeker gehoorschade op bij de eerste keer verblijven. 4. 30 minuten op regelmatige basis! Dit houd in maximaal eens per dag. 5. Steeds meer mensen worden op dagelijkse basis blootgesteld aan te hard geluid voor te lange tijd. Vooral jonge mensen die veel naar muziek op de telefoon luisteren en regelmatig uitgaan lopen al op jonge leeftijd gehoorschade op. Dit levert al vroeg problemen op. 6. Nvt 7. Steeds is Ca2+ de activator van de exocytose van neurotransmitters. Instroom van Ca2+ wordt altijd door een eerder signaal (vaak een instroom of juist uitstroom van ionen) geactiveerd. 8. Bij inktvissen liggen de zenuwcellen niet voor de zintuigcellen (t.o.v. de voorkant van het oog), maar achter de zintuigcellen. Bij het verlaten van het oog (richting de hersenen) hoeven de zenuwcellen van inktvissen dus niet door de zintuigcel laag heen. Er is dus ook geen plek in het netvlies waar zich geen zintuigcellen bevinden, de zognaamde blinde vlek. 9. Hoornvlies 10. Het moet schoon zijn van schadelijke stoffen, min of meer steriel zijn en het moet een gelijke osmotische waarde (isotoon) hebben aan het cytoplasma / weefselvloeistof van het oog. Demiwater heeft een te lage osmotische waarde waardoor schade aan het oog kan ontstaan. 11. Omdat de oogbol te diep en de ooglens maar beperkt plat kan worden getrokken komt het scherpe beeld niet ver genoeg naar achteren te liggen en blijft het beeld onscherp. Dit kan worden gecorrigeerd met holle lenzen. 12. Zie onderstaande figuur. Wanneer rhodopsine uit elkaar valt, worden Na+/Ca2+ kanaaltjes (symport) gesloten. Dit zorgt voor een membraanpotentiaalverandering. Hierdoor wordt er minder neurotransmitter afgegeven en zullen er minder impulsen worden afgegeven aan de hersenen. Dit is dus dezelfde werking (weer de instroom van Ca2+ met een centrale rol!!) alleen precies tegenovergesteld aan wat we gewend waren bij de andere cellen. Staafjes staan dus eigenlijk aan bij het gebrek aan licht en gaan uit bij lichtinval. 13. Wanneer Thomas het licht inloopt, raakt zijn netvlies overbelicht. Dit zorgt voor een stroom van impulsen naar de hersenen. Deze sturen op hun buurt impulsen naar de kringspieren van de iris. Deze kringspieren zullen samentrekken en hierdoor wordt de opening in de iris (de pupil genaamd) verkleind.