Richtlijnen beschikbare zorg bij GGZ problemen in de huisartspraktijk De POH GGZ regeling ondersteunt de huisarts in de zorg voor zijn patiënten met problematiek van geestelijke en/of sociale aard. Door mee te doen met de regeling POH GGZ via de huisartsenzorggroep krijgt de huisarts de volgende faciliteiten aangeboden: 1. De inzet van een POH GGZ (zie ad 1 werkzaamheden POH GGZ), 2. De mogelijkheid van het consultatief raadplegen van een gecontracteerde hulpverlener (zie bijlage 6 Consultatieve raadpleging), 3. Het inzetten van E-health modules en preventieve modules bij patiënten waar dit een toegevoegde waarde kan hebben in de behandeling (zie bijlage 7). Ad 1. Werkzaamheden POH GGZ A. Screening/vraagverheldering Naam Screening/vraagverheldering Kenmerken, werkwijze, activiteiten Informatieverzameling door de POH GGZ over de klacht(en): omschrijving, duur van de klacht(en), factoren die de klacht(en) oproepen en/of in stand houden, de gevolgen voor het functioneren van de cliënt(systeem), de geschiedenis van de klacht(en), de inzet van cliënt om de klachten te verminderen, doelen van cliënt(systeem); Typering van de persoon en bekendheid met psychiatrische/psychosociale (achtergrond) problematiek, de belastbaarheid van cliënt(systeem); Het samen met cliënt(systeem) maken van een analyse/taxatie van de gepresenteerde problematiek en vertaling naar een diagnose; Het zonodig aanvragen van een specialistisch onderzoek; Het opstellen van een zorgplan; Het bereiken van overeenstemming met het zorgplan; Het eventueel voorstellen van verwijzing door de deelnemende huisarts; Het rapporteren aan de deelnemende huisarts van de bevindingen; Doelgroep Cliënt(systemen) met psychische klachten/problemen of (ernstige) psychosociale problemen, al dan niet vergezeld van een psychiatrische aandoening. Duur en frequentie Richtlijn maximaal 2 gesprekken. Afhankelijk van de duidelijkheid over problematiek en hulpvraag van cliënt(systeem) en het zicht hebben op adequate hulpverlening. Gebruik instrumenten Gestandaardiseerde vragenlijsten. Bewaking voortgang Registratie in het huisartseninformatiesysteem. B. Informatie, advies en voorlichting Naam Informatie, advies en voorlichting Kenmerken, werkwijze, activiteiten Het verstrekken van informatie en voorlichting, aansluitend bij de vraag van de cliënt of op verzoek van de deelnemende huisarts; Indien relevant: het stellen van een voorlopige diagnose van het probleem en het uitleg geven aan cliënt(systeem); Indien gewenst: het volgens de stepped care principes benoemen van bestaande behandelmogelijkheden; Adviseren van cliënt(systeem) waarbij de keuze nadrukkelijk bij cliënt(systeem) blijft; Doelgroep Cliënt(system)en die informatie of advies willen hebben over een psychiatrische aandoening en/of ernstige psychosociale problemen van henzelf of anderen, en over relevante behandel- en begeleidingsmogelijkheden. Duur en frequentie Richtlijn 1 tot 2 gesprekken. Gebruik instrumenten Gestandaardiseerde vragenlijsten. Bewaking voortgang Registratie in het huisartseninformatiesysteem. C. Begeleiding/behandeling Naam Begeleiding/behandeling. Kenmerken, werkwijze, activiteiten De POH GGZ omvat diverse vormen van begeleiding/behandeling. Per vorm wordt de doelgroep beschreven. Overbruggingshulp Ondersteuning van cliënt(systeem) met een indicatie voor ggz hulp om wachttijden te overbruggen. De activiteiten richten zich op reductie van de ergste spanning en het voorkomen van verergering van de klacht(en). Kortdurende behandeling Het inzetten van kortdurende behandelstrategieën en technieken. De activiteiten hebben tot doel cliënt(systeem) nieuwe inzichten en perspectieven te bieden waardoor hij zijn situatie beter kan hanteren, als wel het vergroten van vaardigheden of veranderen van leefstijl waarmee de klachten afnemen of niet meer bestaan. De activiteiten zijn met name geschikt voor cliënt(system)en met (lichte) psychische en/of psychiatrische klachten, al dan niet vergezeld van psychosociale problematiek, die gemotiveerd zijn om hun denken, gedrag en/of leefstijl te veranderen. Pedagogische ondersteuning Het geven van basale informatie en voorlichting over de ontwikkeling van kinderen en de rol van de opvoeders daarbij aan cliënt(stem)en met psychische of psychiatrische klachten die problemen ervaren in hun rol als opvoeder. Aandacht voor de invloed van klachten op de opvoeding van het kind. Het ondersteunen van de ouder(s) door het geven van tips en adviezen. Het stimuleren van het ontwikkelen van nieuw gedrag en het helpen zoeken naar hulpbronnen binnen het sociale netwerk van het gezin. De activiteiten hebben tot doel cliënt(systeem) bewuster te laten zijn van de opvoedingsrollen en de invloed van psychische problemen van kind of ouder(s) hier op, als wel het toenemen van het zelfvertrouwen van de cliënt/opvoeder. Coaching bij zelfhulp Ondersteunende en structurerende gesprekken met cliënt(systeem) met burn-out klachten, milde of matig ernstige angst- en/of depressieve klachten, die een schriftelijke zelfhulpcursus volgen. Bij aanvang worden vijf gesprekken vastgelegd. Hierin is per keer aandacht voor de opdrachten uit het zelfhulpcursusboek, het beantwoorden van vragen of onduidelijkheden, het doornemen van het huiswerk en het maken van afspraken over de nieuwe huiswerkopdrachten. Begeleiding van chronische psychiatrische problematiek Ondersteunende en structurerende gesprekken met cliënt(systeem) met chronische psychiatrische problematiek die niet in behandeling zijn of zijn uitbehandeld in de gespecialiseerde ggz en doorgaans stabiel functioneren. Tot de activiteiten behoren tevens: opfrissen van in eerdere behandeling(en) verworven kennis en vaardigheden, leren herkennen van de eerste symptomen van terugval, regelmatige afstemming met de deelnemende huisartsen en zonodig consult bij de psychiater ( bijvoorbeeld t.b.v. medicatie advies). Ondersteuning bij het opbouwen en versterken van het sociale netwerk Gezamenlijke probleemverkenning en vergroting van inzicht in beïnvloedende factoren, het aanleren of vergroten van contactuele vaardigheden, het al dan niet samen op zoek gaan naar en ontwikkelen van nieuwe contacten en het soms gericht verwijzen of praktische ondersteuning bieden voor cliënt(system)en met chronische psychiatrische problematiek/klachten of ernstige psychosociale problemen en een beperkt sociaal netwerk. Duur en frequentie Overbruggingshulp Richtlijn beperkt aantal contacten gedurende de wachtperiode; maximaal vijf. Kortdurende behandeling Richtlijn vijf gesprekken, met een uitloop tot acht; eventueel een follow up na enkele maanden. Pedagogische ondersteuning Richtlijn vijf gesprekken, met een uitloop tot acht; eventueel een follow up na enkele maanden. Activerende begeleiding naar dagbesteding Richtlijn vijf gesprekken in een periode van enkele maanden, eventueel een follow up. Coaching bij zelfhulp Richtlijn vijf gesprekken, twee- tot vierwekelijks, eventueel een follow up na enkele maanden. Begeleiding van chronische psychiatrische problematiek Gedurende langere tijd, indien nodig onbeperkt, variërende frequentie. Ondersteuning bij het opbouwen en versterken van het sociale netwerk Vijf gesprekken in een periode van enkele maanden, eventueel een follow up. Gebruik instrumenten Gestandaardiseerde vragenlijsten. Bewaking voortgang Registratie in het huisartseninformatiesysteem. D. Consult en consultatie Naam Consult en consultatie Kenmerken, werkwijze, activiteiten Activiteiten in het kader van consult en consultatie zijn gericht op professionals, werkzaam in de eerste lijn, die problemen ervaren in een concrete cliëntsituatie met een vermoeden van ggz-gerelateerde problematiek. Bij een consult wordt cliënt(systeem) door de POH GGZ gezien. De doelen betreffen het verkrijgen van inzicht in de probleemsituaties van cliënt(systeem) en/of consultatievrager en het kunnen geven van een adequaat behandeladvies. Duur en frequentie Richtlijn een tot twee gesprekken. Gebruik instrumenten Gestandaardiseerde vragenlijsten. Bewaking voortgang Registratie in het huisartseninformatiesysteem.