GPMI

GEINDIVIDUALISEERD PROJECT
VOOR MAATSCHAPPELIJKE
INTEGRATIE
Jan Depauw – Prof. Kristel Driessens (KdG)
Louise Méhauden – Prof. Abraham Franssen (USL)
Een onderzoek in opdracht van POD Maatschappelijke Integratie
Inhoud
1. Onderzoeksopzet
2. De functionaliteit van het GPMI
–
Voor maatschappelijk werkers
–
Voor cliënten
3. Voorstellen tot methodische versterking
4. Voorstellen voor administratieve vereenvoudiging
5. Draagvlak voor uitbreiding van doelgroepen en
gemeenschapsdienst?
6. Vragen en discussie.
1. Onderzoeksopzet
• Kwantitatief
– Web-enquête bij alle OCMW’s (556 respondenten)
• Kwalitatief:
– Open vragen in web-enquête.
– Diepgaande bevraging van 16 OCMW’s:
• 6 Vlaamse - 6 Waalse - 4 Brusselse OCMW’s.
• Diversiteit (steden, landelijke gemeenten,
over provincies gespreid)
• 16 focusgroepen + individuele interviews met
hoofden en clïënten – totaal: 84 professionals
en 20 cliënten
– Experten-seminarie (12 deelnemers)
Responsgraad
Participatiegraad op niveau
respondenten
Percentage
Hoofd-MaatschappelijkWerker
14
Maatschappelijk werker
73
Voorzitter
1
Secretaris
2
Hoofd sociale dienst
Andere
Totaal
09/07/15
8
2
100
2 Functionaliteit van GPMI
• Factoranalyse geeft aan dat er drie
‘houdingen’ te onderscheiden zijn.
– GPMI als administratieve formaliteit
– GPMI als contractueel ondersteunend kader
– GPMI als begeleidingsinstrument.
• Conclusie: een GPMI is voor de meerderheid
van de respondenten een ondersteunend
kader dat in zich de potentie heeft van een
begeleidingsinstrument.
09/07/15
GPMI als ‘administratieve
formaliteit’
• 4 uitspraken die verwijzen
naar het verplichte en
gestandaardiseerde
karakter van een GPMI.
• De meningen zijn verdeeld:
50/50.
• Interpretatie: de helft
slaagt er in een ‘eigen’
invulling aan het GPMI te
geven.
GPMI als ‘contractueel kader’
• 5 uitspraken die
verwijzen naar zaken
als het noteren van
wederzijdse verwachtingen, afspraken en
engagementen.
• De meningen minder
sterk verdeeld: meer
dan 75% ziet GPMI als
contractueel ondersteunend kader.
GPMI als ‘begeleidingsinstrument’
• 7 uitspraken die verwijzen
naar het faciliteren van
intensievere begeleiding,
zoeken naar krachten,
honoreren van
inspanningen, enz…
• 75% van de respondenten
is dit idee genegen
Het cliëntperspectief
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Gebrek aan info en verstaanbaarheid
Sterke druk en te snel (niet klaar voor)
Ervaren uitgangspunt: Wantrouwen
Verzakelijking
Gebrek aan ondersteuning bij onderhandeling
Duidelijke doelen en afspraken
Voorwaarden én (keuze)mogelijkheden
Belang van respectvolle evaluatie
Gezamelijke zoektocht naar wat mogelijk is en
meerdere kansen
3. Voorstellen tot methodische
versterking
Ondersteuning door Federaties
• Bijscholing in Methodiek ‘taakgericht werken’
Ondersteuning door POD-MI
• Leesbare en verstaanbare modellen als inspiratie
aanbieden
• Aan sociaal werk aangepast evaluatie-instrument (bv.
Empowermentmeter) – belang van vergelijkbaarheid
gegevens
Ondersteuning op OCMW
• Supervisie rond opvolging gpmi
• OCMW in regie-functie
– Samenwerking met derden versterken
– Voldoende divers aanbod aan integratiemogelijkheden (arbeid
en ondersteund vrijwilligerswerk
3. Voorstellen methodische
verbetering
• Transparantie en communicatie over richtlijnen van
OCMW
• Positie van cliënt versterken
• Meer systematische inzet van steunfiguur/
gekwalificeerde derde (vanuit vereniging,
juridische dienst, hulpverleningsorganisatie,
vakbond, jeugdwerk…)
• Duidelijke informatie over de rechten en de
mogelijkheden om ze te garanderen (beroep,
bedenktijd, horen bij de Raad)
4. Voorstellen voor administratieve
vereenvoudiging
09/07/15
Sancties
• Een gedeeltelijke schorsing wordt volgens meerderheid
(79%) zelden (40%) of nooit (39%) uitgesproken.
• 13,5% (van 436 respondenten) ook ‘andere’ sancties
genomen worden.
Sancties
Als er sancties worden genomen komen de sancties
van 1 maand frequent voor (59%) en die van 3
maanden nauwelijks (96%).
4. Voorstellen voor administratieve vereenvoudiging
 Slimme verbindingen maken.
 Via info in clientopvolgsysteem GPMI kunnen opmaken – doelstellingen en
acties worden gecopieerd in GPMI –model in eenvoudige en toegankelijke taal
opgesteld (zie experimenten in Kortrijk en Gent)
 Opvolging van acties in dossier
 bij verlenging een annex toevoegen ipv een nieuw GPMI opmaken
 Handtekeningen
 Maatschappelijk werker en cliënt, geruggesteund door hoofdmaatschappelijk werker – ter
kennisgeving aan Raad/Voorzitter
 de termijnen te versoepelen (tot 3 maanden na instelling leefloon
voor opmaak GPMI – regelmatige begeleidingsgesprekken met opvolging
via dossier – elke 6 maanden evaluatieverslag)
 leesbaarheid voor cliënten vergroten
Voorstellen ivm sanctieprocedure
• Versoepeling van de sanctie-procedure
• Weloverwogen en goed beargumenteerd oordelen over
voorstel tot sanctie (in overleg beslissen)
• Formele aanmaning en hoorrecht behouden
• Kortere schorsingen implementeren (bv. Ook van 1 week)
• Transparantie over aard van de sanctie in het GPMI
• Schorsing onmiddellijk kunnen laten ingaan na hoorzitting
• Voorzien in meer inhoudelijke inspectie en externe
evaluatie op de billijkheid van de afspraken
(inspectiedienst of arbeidsrechtbank)
5. Doelgroepen: huidige praktijk
09/07/15
5.Doelgroep: uitbreiding gewenst?
• 4 op 10 vindt uitbreiding zinvol.
• Andere groep dan wie al ruimere doelgroep betrekt.
5. Het GPMI voor welke doelgroepen?
• Veralgemening naar alle gebruikers
– Als informatiekanaal: duidelijk geformuleerd standaardformulier over rechten en
plichten bij aanvraag leefloon
• Thematische uitbreiding van het GPMI
– Sociale activering (met extra financiële ondersteuning)
• Huisvesting: daklozen; Begeleid wonen; Aanvraag referentie-adressen
• Budgetbeheer
• Gezondheid: verslaafden, psychische of psychiatrische problematieken
• Ondersteuning van de zorg voor kinderen
• Zinvolle vrijetijdsbesteding uitbouwen – vorming
• Vrijwilligerswerk (goed begeleid en in statuut van vrijwilliger)
– Socio-professionele activering
• Opleiding
• Arbeidstrajectbegeleiding
• Gebruik van GPMI « van geval tot geval » met extra
financiële ondersteuning
– Alle cliënten die een intensievere begeleiding nodig hebben
– Cliënten bij wie afspraken maken moeilijk loopt of die weigeren mee te werken
GPMI voor sociale activering?
• Bewust van maatschappelijke kwetsbaarheid
– ver van arbeidsmarkt
• Vraagt goede opvolging en begeleiding
• Nood aan gedifferentieerd aanbod dat
mensen motiveert – op maat van mensen
• Geen schorsing van leefloon aan koppelen –
alternatieve sancties/beloningssystemen
• Extra financiële ondersteuning!
5 Gemeenschapsdienst
09/07/15
Modaliteiten gemeenschapsdienst
09/07/15
5. Inlassen van «gemeenschapsdienst» in
het GPMI?
• Prioritair inzetten op:
Belang van kwaliteitsvol, rechtvaardig betaald werk,
volwaardige jobs – geen vervangarbeid (een-eurojobs/workfare)
• Artikel 60 en degelijke tewerkstelling
•
• Voldoende toeleidingsmogelijkheden naar sociale
tewerkstelling, arbeidszorg,
• Begeleid vrijwilligerswerk (belang van leerkansen en
succeservaringen) – beantwoordend aan talenten en
wensen van cliënten - voldoende aanbod op maat met
voldoende ondersteuning:
• MAAR:
Vrijwilligerswerk moet vrijwillig blijven
– Toepassing van vrijwilligersdecreet (verzekering,
vergoedingen…)
–