Bijlage

Transparantiemodel Real Food
Een nieuwe manier van productborging
In opdracht van Agro & Co
Uitgevoerd door Agro & Co en Phood Consultancy
Medefinanciering: Taskforce Multifunctionele Landbouw
Agro & Co Brabant
Goirleseweg 15
5004 EB Tilburg
Contactpersoon Ed Hendriks
Tel. 013 4609250
Mobiel 06 51049269
Email: [email protected]
© Agro & Co Brabant april 2010
Bijlage 1: Waardebepaling
Waarden
1.
2.
3.
4.
5.
Specificaties waarde 1:
Specificaties waarde 2:
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
2
Specificaties waarde 3:
Specificaties waarde 4:
Specificaties waarde 5:
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
3
De waarden kunnen op het bovenstaande formulieren worden ingevuld. Het is de bedoeling
om de waarden meetbaar te maken. Dit lukt niet altijd. Er zijn harde waarden zoals “geen
gebruik van e-nummers” en er zijn zogenaamde zachte waarden zoals “met liefde gemaakt”.
Bij het invullen van de “harde” waarden is het belangrijk zover door te vragen totdat de
waarde meetbaar wordt. Voorbeeld de waarde “Duurzaam”.
Duurzaam => “Wat is duurzaam voor mijn bedrijf?”
Minder watergebruik => “Hoeveel minder gebruiken” => 20% minder
Geen pesticidegebruik => “dit is meetbaar”
De specificaties geven de criteria aan die bij de waarden horen en zorgen er in feite voor dat
de waarde echt meetbaar wordt (waar moet/wil men binnen de waarde aan voldoen).
Bij de waarde “duurzaam” kunnen de volgende specificaties horen:
- 20% minder watergebruik
- geen gebruik van pesticiden
- 10% minder energieverbruik
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
4
Bijlage 2: Stappenplan transparantiemodel
Stap 1.
Formuleer de eisen (waarden) waaraan de onderneming, formule of product dient te
voldoen. Het is verstandig deze eisen te toetsen bij consumenten en
belanghebbenden.
Stap 2.
Benoem een verantwoordelijke binnen de organisatie voor het opzetten van een
borgingssysteem en voor de communicatie.
Stap 3.
Leg aan de hand van de eisen en het productieproces de aandachtspunten en de
beheersmaatregelen hiervan vast.
Stap 4.
Laat inkoop, productie en kwaliteitsmanagement aan de hand van de
aandachtspunten en beheersmaatregelen het bestaande assortiment toetsen.
Stap 5.
Leg per productgroep de waarden, aandachtspunten en de daarbij behorende
beheersmaatregelen in een totaaloverzicht vast. In dit overzicht zijn de
tegenstrijdigheden en versterkingen zichtbaar.
Stap 6.
Laat de directie bij een tegenstrijdigheid aangeven welke waarde voorrang krijgt. De
motivatie hiervan wordt vastgelegd en er wordt een plan gemaakt hoe men in de
toekomst wel aan deze waarde kan voldoen. In dit plan is ook een tijdspad
aangegeven.
Stap 7.
Geef inkoop de opdracht om aan de hand van het totaaloverzicht producten/
grondstoffen/ verpakkingsmateriaal te gaan inkopen.
Stap 8.
Werk samen met de toeleveranciers de beheerspunten verder uit, leg deze vast en
implementeer ze.
Stap 9.
Maak een communicatieplan voor de organisatie, formule of producten in
samenwerking met de afnemer(s) op basis van de waarden en de beheersing.
Stap 10.
Evalueer het systeem en pas waar nodig zaken aan.
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
5
Bijlage 3: Voorbeelden van waarden groente- en fruitketen
Waarde
Duurz aamheid
Water
G ewas bes chermings middelen
Z aadleveranc ier
(K weker)
T eler
Verwerker
overmatig gebruik
zaadbehandelings middelen
T eveel watergebruik
overmatig gebruik van
gewas bes chermings -middelen
T eveel watergebruik
overmatig gebruik van
gewas bes chermings -middelen
overmatig gebruik kuns tmes t
overmatig gebruik energie, licht,
warmte/ niet terugwinnen van
energie
G een bes cherming van de
omgeving
T eveel verpakkings afval
overmatig gebruik kuns tmes t
overmatig gebruik energie, licht,
warmte/ niet terugwinnen van
energie
G een bes cherming van de
omgeving
T eveel verpakkings afval
T eveel watergebruik
overmatig gebruik van
nabehandel middelen
overmatig gebruik van reinigings
en des infectie middelen
overmatig gebruik energie, licht,
warmte/ niet terugwinnen van
energie
(K uns t)mes t
E nergie
B iodivers iteit
Afval
G een bes cherming van de
omgeving
T eveel verpakkings afval
T eveel afvalwater
Handels bedrijf
R etailer
overmatig gebruik van
nabehandel middelen
T eveel trans port energie/ teveel
ops lag energie
T eveel trans port energie/ teveel
ops lag energie
T eveel verpakkings afval
G ez ondheid
B ioactieve s toffen
F out teeltplan, te weinig water, te F out teeltplan, te weinig water, te
weinig licht
weinig licht
Verkeerde ops lag condities
R es idu van gewas bes chermings - R es idu van gewas bes chermings middelen aanwezig
middelen aanwezig
R es idu van nabehandel middelen
aanwezig
G een bes chermings middelen
G een bes chermings middelen
G een bes chermings middelen
G een bes chermings middelen
G een bes chermings middelen
onvoldoende s alaris voor
medewerkers
medewerkers worden
gedis crimineerd
medewerkers kunnen zich niet
verenigen
onvoldoende s alaris voor
medewerkers / teler
medewerkers worden
gedis crimineerd
medewerkers kunnen zich niet
verenigen
onvoldoende s alaris voor
medewerkers / teler
medewerkers worden
gedis crimineerd
medewerkers kunnen zich niet
verenigen
onvoldoende s alaris voor
medewerkers
medewerkers worden
gedis crimineerd
medewerkers kunnen zich niet
verenigen
onvoldoende s alaris voor
medewerkers
medewerkers worden
gedis crimineerd
medewerkers kunnen zich niet
verenigen
bedrijf komt niet uit de s treek
bedrijf komt niet uit de s treek
bedrijf komt niet uit de s treek
bedrijf komt niet uit de s treek
Verkeerde ras
P es ticiden
Maats c happelijk verantwoord
Arbeids oms tandigheden
S alaris medewerker/ voldoende
inkoms ten teler
Dis criminatie
Vrijheid tot verenigen
S treekgebonden
Herkoms t
P roductkwaliteit
S maak
Houdbaarheid
J uis te ras
J uis te ras
J uis te ras
J uis te ras
Dubbelklik op de tabel om deze te openen in Excell
J uis te teelcondities
J uis t oogs t moment
J uis te teelcondities
J uis t oogs t moment
juis te ingangs controles
juis te verpakkings materiaal
juis te ops lagcondities
juis te ingangs controles
juis te verpakkings materiaal
juis te ops lagcondities
Verkeerde ops lagcondities
juis te ops lagcondities
(houdbaarheid en
gewichts verlies )
juis te ops lagcondities
(houdbaarheid en
gewichts verlies )
juis te ops lagcondities
(houdbaarheid en
gewichts verlies )
juis te ops lagcondities
(houdbaarheid en
gewichts verlies )
Bijlage 4: Voorbeelden van ketens
AGF product
Zaadbedrijf
Plantenkweker
Teler
Handelaar
Distributiecentrum
Winkel
Varkensvleesproduct
Rasselectie
Vermeerderingsbedrijf
Varkenshouderij
Transport
Slachten
Verwerker
Distributiecentrum
Winkel
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
8
Bijlage 5: Tabel voor het invullen van de processtappen van de
gehele keten
Productgroep: ……………………………………….
Ketenprocesstap
1.
2.
3.
4.
5.
6
Ingaand
Uitgaand
Bedrijf
Deel de producten op in productgroepen indien nodig. Een productgroep is een groep
producten die nagenoeg dezelfde bewerking of oorsprong hebben.
Stel per productgroep de gehele productie keten vast. Hiervoor kan men de
onderstaande stappen doorlopen.
Vul bij “ketenprocesstap” onder elkaar alle processtappen van de gehele keten in.
Geef onder het kopje “ingaand” aan of er per processtap grondstoffen, hulpstoffen
en/of verpakkingsmateriaal wordt gebruikt. Feitelijk de ingaande stoffen.
Geef onder het kopje “uitgaand” aan of er per processtap reststoffen, producten,
halffabricaten, afval uit de keten komen. Feitelijk de uitgaande stoffen.
Onder het kopje “bedrijven” kan men aangeven welk bedrijf binnen de keten de
processtap voor haar rekening neemt.
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
9
Voorbeeld processtappen bij keten varkensvlees (begin van de keten)
Ketenprocesstap
Rasselectie
Vermeerdering
Transport
Varkens houden
Transport
Ingaand
Mannelijk/
vrouwelijke dieren
Sperma/zeugen/
water/ voer/
medicijnen
Biggen/ brandstof
Biggen/ water/ voer/
medicijnen
Vleesvarkens/
brandstof
Uitgaand
sperma
Bedrijf
Topigs
biggen/ mest
Fokkerij
Biggen/ uitlaatgas
Vleesvarkens/ mest
Transportbedrijf
Varkenshouderij
Vleesvarkens/
uitlaatgas
Transportbedrijf
Enz.
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
10
Bijlage 6: Tabel voor het invullen van de aandachtspunten en
beheersmaatregelen en tegenstrijdigheden
Productgroep:…………………………..
Ketenprocesstap
Aandachtspunt
Waarde:………………………………
Beheersmaatregel
Relatie met
waarde:
Versterkend/
tegenstrijdig
Mens
Omgeving
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
11
De aandachtspunten en beheersmaatregelen dienen als volgt te worden ingevuld:
1.
Vul eerst de ketenprocesstap in. Dit zijn de processtappen uit de tabel van bijlage 5.
Doe dit per productgroep en per waarde.
2.
Geef bij iedere processtap aan waar een aandachtspunt ligt ten aanzien van de bij
bijlage 1 genoemde waarde en specificaties.
3.
Doe dit ook voor de mens (in het proces) en de omgeving (van het proces)in de
gehele keten. Dit hoort namelijk niet altijd specifiek bij één processtap, maar er kan
wel een aandachtspunt liggen. Voorbeelden zijn: persoonlijke hygiëne,
bedrijfshygiëne, verstoring milieu in de omgeving, doordat het hele bedrijf ergens
gevestigd is.
4.
Geef per aandachtspunt onder “beheersmaatregel” aan hoe het aandachtspunt
beheerst wordt.
5.
Geef in de laatste kolom welke andere waarde deze beheersmaatregel versterkt dan
wel tegenstrijdig is.
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
12
Bijlage 7: PRODUCTSPECIFICATIE REAL FOOD
Deel 1: leveranciersgegevens
CONTACTGEGEVENS LEVERANCIER
Algemeen
Bedrijfsnaam
Straat /nr.
Postcode/Plaats
Telefoon nr. / Fax nr.
Contactpersoon
Telefoonnummer direct
Mobiel telefoonnummer
Faxnummer
E-mailadres
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
13
Deel 2: productgegevens
NAAM EN INHOUD
1.
a.
b.
c.
d.
e.
Naam product
Merknaam product
Productnaam
Warenwettelijke naam
EEG-code (ovaal: met volledige codering)
Collo-inhoud
2.
a.
b.
c.
d.
e.
Inhoud
Inhoud / volume / nettogewicht (gram of ml)
Uitlekgewicht (indien relevant)
Aantal stuks in consumentenverpakking (indien relevant)
E-teken van toepassing
Verplichte vermelding van verpakkingsconditie?
SAMENSTELLING
Ingrediënten
(volgorde in
afnemende
hoeveelheid)
Uitsplitsing
%
van
samengestelde
ingrediënten.
Land van
herkomst
Additieven
(categorienaam
en E-nummer
vermelden)
Aanwezige allergenen*
(+) = aanwezig
(?) = sporen
* glutenbevattende granen, schaaldieren, weekdieren, lupine, eieren, vis, aardnoten (pinda),
soja, melk (incl. lactose), schaalvruchten (noten), selderij, mosterd, sesamzaad,
zwaveldioxide / sulfieten en afgeleiden van deze allergenen.
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
14
HOUDBAARHEID
1.
Houdbaarheid en THT/TGT in dagen
2
a.
b.
c.
Productiecodering (geef voorbeeld)
Plaats productiecodering
Kleur productieaanduiding
Betekenis/opbouw productiecodering
N.B. ook op de stansmestekening dient de exacte plaats en afmeting van de T.H.T / T.G.T.- aanduiding en
productiecodering aangegeven te staan.*
BEWAARADVIES
1.
Bewaaradvies
Voor opening
a.
b.
2.
Na opening
Bewaarvoorschrift
Bewaartemperatuur in 0C
Diepvriesbewaartabel (alleen in geval van diepvriesproducten)
Aantal sterren Bewaartemperatuur
(- 6°C)
<svp aantal weken invullen>
*
(-12°C)
<svp aantal maanden invullen>
**
(-18°C)
Zie houdbaarheidsdatum
***
GEBRUIKSAANWIJZING
1. Aanwijzing hoe verpakking te openen
(openen: linksom/rechtsom)
2. Gebruiksaanwijzing / bereidingswijze
product (geef duidelijk kook- of baktijd,
temperaturen en standen aan)
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
15
BEREIDINGSWIJZE
1. Geef de processtappen die worden uitgevoerd bij de bereiding van het product. Geef
tevens aan wat de traditionele stappen zijn bij de bereiding.
Processtap
2.
Traditionele stap
Geef de oorsprong van het recept aan.
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
16
Deel 3: voedselveiligheidsgarantie
KWALITEITSSYTEMEN
1.
a.
b.
b.
Kwaliteitssysteem (HACCP/ BRC / EUREP/GAP / IFS / EFSIS/ SQF)
Werkt uw bedrijf met een van bovengenoemde kwaliteitssystemen?
Zo ja, met welk kwaliteitssysteem?
Heeft uw bedrijf een geldig certificaat van dit systeem?
 Indien ja, graag een kopie van certificaat opsturen.
ja / nee*
ja / nee*
ALLERGIE, GGO, DOORSTRALING
1.
Allergie
Bijgevoegd ALBA formulier volledig invullen
2.
GGO
Wordt in de receptuur gebruik gemaakt van ingrediënten of hulpstoffen die vervaardigd
zijn met behulp van, of afstammen van, producten van genetische manipulatie?
Invullen op bijgevoegd GGO formulier
3.
Doorstraling
Wordt er gebruik gemaakt van ingrediënten en/of hulpstoffen die aan
doorstraling zijn onderworpen?
 indien ja, doorstraald zijn product:
ingrediënt:
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
ja / nee*
17
VAKMANSCHAP EN ERVARING
Wat is de opleiding en ervaring van de productieprocesverantwoordelijke:
Opleiding:
Ervaring:
Functie/ bedrijf
Transparantiemodel Real Food
Aantal jaren
maart 2010
18
Deel 4: allergeneninformatie voor databank alba
Leveranciersnaam
Merknaam
Productnaam
Consumenten EAN
Datum
Invulinstructie
+ = bevat
- = vrij van
? = kan mogelijk sporen bevatten of onbekend
Aanwezigheid/afwezigheid van allergenen
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Koemelkeiwit
Lactose
Kippenei
Sojaeiwit
Sojaolie
Gluten
Tarwe
Rogge
Rundvlees
Varkensvlees
Kippenvlees
Vis
Schaaldieren
Maïs
Cacao
Weekdieren
Peulvruchten
Noten
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
Notenolie
Pinda’s
Pindaolie
Sesam
Sesamolie
Glutaminaat
Sulfiet (E220 t/m E227)
Koriander
Selderij
Wortel
Lupine
Mosterd
Overzicht aanwezigheid/afwezigheid van ingrediënten
Om de gegevens op enkele kritische punten te controleren, verzoeken wij u hier aan te
geven op het product één van de onderstaande ingrediënten bevat
01
02
03
04
05
Melkbestanddelen
Melkpoeder
Sojalecithine
Sojabloem
Sojameel
Transparantiemodel Real Food
06
06
07
08
09
maart 2010
Tarwebloem
Tarwemeel
Tarwezetmeel
Paneermeel
Eigeel
19
Deel 5: GGO-verklaring
1.
2.
Is het beleid van het bedrijf gericht op het vermijden van ingrediënten,
additieven en/of aroma's1 die afkomstig kunnen zijn van ggo's (genetisch
gemodificeerde organismen)2?
Heeft u bij uw relevante toeleveranciers verklaringen en/of certificaten
opgevraagd?
 Indien ja, graag kopie van verklaring en/of certificaat sturen.
ja / nee*
ja / nee*
TOELICHTING OP GGO-VERKLARING
Lijst van ingrediënten, additieven en aroma's die gemaakt kunnen zijn door of met
ggo's:
1.
Vetten en oliën: (niet gespecificeerde) oliën en vetten, plantaardige oliën en vetten,
sojaolie, maïs(kiem)olie, koolzaadolie
2.
Maïseiwit & soja-eiwit: maïs*, sojabonen*, soja-eiwit*, sojameel*, sojabloem*,
sojavlokken*, sojaschroot*, maïsmeel*, (niet gespecificeerd) meel/ bloem*, maïsgries*,
(natief) maïszetmeel*
3.
Zoetmiddelen: maïssiroop/stroop, druivensuiker, glucose en mout(malt)siroop/stroop,
maltodextrine, fructose, dextrose
4.
Additieven en aroma's: E101 (vitamine B2, riboflavine, lactoflavine), E150 (karamel),
E153 (koolstof), E160a ((beta)caroteen, pro-vitamine A, retinol, carotenoïden), E160b
(annatto), E160d (lycopeen), E234 (nisine), E235 (natamycine), E270 (melkzuur), E300
(vitamine C (ascorbinezuur)), E301 t/m 304 (ascorbaten), E306 t/m E309
(tocoferol/vitamine E), E320 (BHA), E321 (BHT), E322 (lecithine), E325 t/m E327
(lactaten), E330 (citroenzuur), E415 (xanthaangom), E459 (beta-cylcodextrien), E460
t/m E469 (celluloses), E470 (zouten van vetzuren), vetzuuresters (E471, E472a & b,
E473, E475, E476, E479b), E570 (vetzuren), E481 (natriumstearoyl-2-lactylaat), E620
t/m E625 (glutaminezuur & glutamaten), E626 t/m 629 (guanylzuur & guanylaten),
E630 t/m E633 (inosinezuur & inosinaten), E953 (isomalt), E957 (thaumatine), E965
(maltitol), E1404 t/m 1451 (gemodificeerde zetmelen), aroma's, niet gespecificeerde
emulgator/stabilisator
5.
Overig: vitamine B6 (pyridoxine), vitamine B12 (cyanocobalamine), vitamine D
(calciferol), vitamine K (phylloquinone, menaquinone, menadione), hydrolysaten
NB:
 Al deze ingrediënten kunnen afkomstig zijn van ggo's en/of met ggo's zijn vervaardigd,
maar dit is niet altijd het geval.
 Indien dit wel het geval is dan moeten de ingrediënten die hierboven met een *
gemarkeerd zijn verplicht met de aanduiding "geproduceerd met genetisch
gemodificeerde soja/maïs" op het etiket vermeld worden.
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
20

Voor enkele andere ingrediënten (o.a. hydrolysaten) is nog omstreden of deze
vermelding verplicht is. Voor de overige ingrediënten is een vermelding niet verplicht,
maar ook deze kunnen afkomstig zijn van ggo's en/of met ggo's vervaardigd zijn.
Transparantiemodel Real Food
maart 2010
21