Anderhalvelijns zorg Hoe maak je het succesvol? Anderhalvelijnszorg Combinatie generieke eerstelijnszorg en specialistische tweedelijnszorg - Generalistische invalshoek : uitbreiding geïntegreerde eerstelijns zorg voor o.a. ouderen en chronisch zieken - Specialistische hoek: verschuiving specialistische zorg naar huisartsenzorg Voorbeelden Engeland (orthopedie) Maastricht stadspoli’s Drachten Sunez Amersfoort etc Achtergrond Stijging aantal chronisch zieken Oplopende zorgkosten Solidariteit onder druk Maatregelen nodig om zorg in de toekomst betaalbaar en toegankelijk te houden 2013: 380.000 zorgtrajecten kwamen tot stand door onjuiste verwijzing. (betere consultatie eerste-tweedelijn noodzakelijk) Achtergrond Zorg moet zo laag mogelijk in de keten worden georganiseerd Substitutie Maar: Gebrek aan transparantie en informatie uitwisseling Verschillende belangen en gewoonten Financieringsschotten Verschillende politieke visies Win-Win De patiënt: Korte lijnen, bereikbaarheid en goede kwaliteit Zorgaanbieder: Werk satisfactie, zorginhoud en financiële prikkel De financier: Doelmatigheid met behoud van kwaliteit Overheid: Doelmatigheid en toegankelijkheid van de zorg Achtergrond Eerstelijn sleutelrol: huisarts kan voorkomen dat patiënt in de tweedelijn terecht komt. Ziekenhuis krijgt capaciteit vrij om toenemende zorgvraag op te vangen Belangrijk: Neem patiënt mee om weerstand te voorkomen. Patiënten kiezen eerder voor een organisatie als service niveau aansluit bij hun verwachtingen Klant oriëntatie De keuze van de zorgconsument voor betaalbaarheid, service en kwaliteit zorgt ervoor dat zorgorganisaties zich duidelijk moeten positioneren, hun portfolio begrenzen en zich continu aanpassen aan de ontwikkelingen. Klantoriëntatie en waarde beleving van de klant moeten centraal komen te staan. Creëren van onderscheidende meerwaarde essentieel voor het succes van de organisatie Dienstverlening laten aansluiten bij verwachtingen van patiënten zodat een positieve beleving ontstaat Kwaliteit hoog niveau en inzichtelijk vertrouwen sleutelfactor zowel bij patiënt als zorgverlener Goede marketing strategie richting patiënten en zorgverleners Relatie Dienstverlening afstemmen op klant Klanttevredenheid hoger Klantenbinding groter Organisatie succesvoller Onderzoek patiënten perspectief Interviews met 15 patiënten uit de regio (afstudeeronderzoek MHA opleiding) Patiënten positief over anderhalvelijnszorg - kleinschalig - vertrouwd - Veel vertrouwen in de huisarts! - dichtbij - betere afstemming en communicatie huisarts, specialist - laagdrempelig Belangrijk voor patiënt: Alles waar geen operatie voor nodig is zou in een anderhalvelijns centrum kunnen Koppel voorzieningen aan centrum. Mogelijk huisartsenhospitaal. Geen voorkeur voor huisarts of specialist Geen eigen risico Goede verwijs en terugverwijsafspraken Keuzevrijheid Wel doorsturen als het moet Deskundigheid, kwaliteit moet inzichtelijk zijn. Belangrijk voor patiënt: nabijheid, (telefonische) bereikbaarheid toegankelijkheid, gratis parkeren avond en weekend spreekuur (vooral jongere patiënten) email consultatie goede afstemming en communicatie, 1 coördinator, continuïteit van zorgverleners korte wachttijd, kleinschalig en overzichtelijk voldoende tijd, begrip en aandacht geen eigen risico Anderhalve lijns zorg in Arnhem Doel proeftuin PELGRIM: inzicht krijgen in mogelijkheden van populatiemanagement in de regio Arnhem Inzet KBA onderdeel van de proeftuin PELGRIM (bestaand project) Samenwerking tussen de Zorggroep en zorgverzekeraar Menzis (ziekenhuis op afstand betrokken) Doelen van inzet KBA beslaan drie domeinen (zgn. Triple Aim): Diagnose en/of behandeling duidelijk? Ja Ja Nee KBA Zelf behandelen? (evt. verwijzing binnen 1e lijn) Nee Nee of twijfel Operatie nodig? Bureauwijzer: stroomschema wanneer wordt patiënt verwezen naar de KBA? Ja (zelf verwijzen) Patiënt ervaringen 140 patiënten, evaluatie zorgbelang 77 % van de patiënten zou opnieuw kiezen voor een behandeling door kaderarts (13 % heeft geen mening). 98 % van de patiënten vond het contact met de kaderarts prettig 97 % van de patiënten vond dat de kaderarts voldoende tijd nam en goed luisterde 98 % van de patiënten vond dat er voldoende informatie werd gegeven. De kaderarts hield rekening met de eigen wensen van de patiënt De gemiddelde beoordeling is 4.1 op een score van 1 tot 5. Patiënt ervaringen Voordelen • • • • • • Sneller actie dan via de gewone weg Meer deskundigheid Twee weten meer dan een Duidelijke uitleg Korte lijnen dicht bij huis Bezoek aan ziekenhuis wordt vermeden, spaart tijd en kosten. Nadelen • Specialist kan meer onderzoeken doen, bv röntgenfoto’s • Duurt langer als klachten blijven moet alsnog een bezoek aan het ziekenhuis worden gebracht. • Gevoelsmatig minder kennis • De huisarts kan de klachten onderschatten zodat een bezoek aan de kaderarts vertragend kan werken Randvoorwaarden voor succes Samenwerking, afstemming, transmurale afspraken en vertrouwen Professionele ondersteuning, goede infrastructuur, kennisuitwisseling Kwaliteit meetbaar en inzichtelijk, zorgproces doelmatig en efficiënt, taakdelegatie Zorgproces rondom patiënt organiseren Duidelijkheid rond lange termijn financiering Randvoorwaarden voor succes Buiten eigen risico patiënt Draagvlak, maatschappelijk druk, win win situatie alle betrokken, gezamenlijke ambitie Enthousiaste zorgverzekeraar, Enthousiaste trekker en duidelijke regisseur Los van huisartsenpraktijk, voldoende schaalgrootte Korte toegang naar diagnostiek, Hoog service niveau voor patiënt, klantenparticipatie Randvoorwaarden voor succes Vermindering van dubbelingen en onnodige interne verwijzingen Veel praktijkvariatie in doorverwijzen Leereffect voor huisartsen, werkt door in de toekomst Belangrijk alleen gunstig effect op gezondheidsuitkomst : niet alleen zorg verplaatsen maar ook goede afstemming, samenwerking, consultatie Discussie Wat moet er veranderen wil 1,5 lijns zorg van de grond komen? Ervaringen van de deelnemers? Klant wil gewoon de beste zorg, locatie is hierbij van ondergeschikt belang. Wie is de aangewezen zorgverlener voor 1,5 lijns zorg. huisarts of specialist Hoe bewaak je het kwaliteitsniveau van 1,5 lijns zorg