ING Investment Office Publicatiedatum: 28 oktober 2016, 16:00 uur Duurzaam beleggen Beleggen voor verandering .. U heeft als belegger een belangrijke rol. U kunt namelijk beïnvloeden of bedrijven toegang krijgen tot kapitaal. Zo stelt u bedrijven in staat hun activiteiten uit te breiden of doet u dat niet. Bij duurzaam beleggen kiezen we er bewust voor bepaalde activiteiten niet te financieren en andere activiteiten juist wel. De duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties helpen ons deze keuzes te maken. Vertegenwoordigers van de lidstaten van de Verenigde Naties (VN) kwamen in september 2015 bij elkaar om nieuwe duurzame ontwikkelingsdoelstellingen vast te stellen. Om zo een vervolg te geven aan de millenniumontwikkelingsdoelstellingen (de MOD) uit 2000. Deze MOD hadden een looptijd van vijftien jaar. In die vijftien jaar is heel wat bereikt. Vooral op het gebied van extreme armoede zijn grote stappen gezet. Zo is bijvoorbeeld het percentage mensen in ontwikkelingslanden dat leeft van $ 1,25 per dag gedaald van 47% in 1990, naar 14% in 2015. Toch moet er op andere terreinen nog wel veel veranderen. De Doelstellingen voor Duurzame Ontwikkeling (DDO’s) die de lidstaten vorig jaar hebben opgesteld, borduren daarom voort op een deel van de acht millenniumontwikkelingsdoelstellingen, maar zetten ook nog een stap extra. Het resultaat zijn 17 doelstellingen voor duurzame ontwikkeling, waarbij ontwikkelingen op economisch, sociaal en milieu gebied meer met elkaar in balans moeten zijn. Jochen Harkema is sinds 2012 analist duurzaam beleggen bij het ING Investment Office. Hij werkt sinds 2004 bij de ING en deed beleggingservaring op als beleggingsadviseur en portfoliomanager. Et voluptibust autatet omnihita voluptate sunt et es sam a voluptas autas et dolut qui omniendesed maxima sam, conseditatur sam recerio. Nieuwe doelstellingen voor een duurzame ontwikkeling De volledige beschrijving van de doelstellingen en de achtergrondinformatie vindt u op de site van de Verenigde Naties. Bron: www.globalcompact.org Uw rol is van belang De DDO’s zijn ambitieus. Het zal de VN de komende vijftien jaar dan ook niet lukken om zelfstandig deze doelstellingen te bereiken. Volgens de VN zijn ze alleen haalbaar door samen te werken met bedrijven, samenlevingen en met de regeringen die de doelstellingen ondertekend hebben. Ook als belegger kunt u een steentje bijdragen. U kunt investeren in bedrijven die zowel direct als indirect een positieve bijdrage leveren aan duurzame ontwikkeling. Het duurzaam selectieproces Het kan lastig zijn om zelf te achterhalen of en hoe bedrijven een concrete bijdrage leveren aan de doelstellingen. De duurzame toetsing van ING helpt u om dit inzichtelijk te maken. Het ING Investment Office selecteert duurzame bedrijven aan de hand van vier stappen: a. b. c. d. Wij maken de VNdoelstellingen inzichtelijk Positieve selectie Negatieve selectie op bedrijfsactiviteit Negatieve selectie op gedrag Focus op bedrijven met duurzame activiteiten Stap 1, positieve selectie In de eerste stap beoordelen we bedrijven op hun duurzaamheidsbeleid. Bijna alle zeventien doelstellingen komen in meer of mindere mate terug in de checklijst die we gebruiken voor deze positieve toets. Zo maken we inzichtelijk of een bedrijf direct bijdraagt aan de DDO’s. Een voorbeeld is de eerste doelstelling, de terugdringing van armoede. Deze doelstelling komt onder meer terug in ons onderwerp ‘beleidsstandaarden voor leveranciers’. Het bedrijf moet aangeven of het zijn leveranciers vraagt om het personeel een fatsoenlijk (leefbaar) loon te betalen. Een ander voorbeeld is doelstelling 5; gendergelijkheid. Zowel bij de beoordeling van het personeelsbeleid, als bij onze check op de samenstelling van de raad van commissarissen, kijken we expliciet naar hoe het bedrijf diversiteit bevordert. Zo kan een bedrijf namelijk een directe bijdrage leveren aan een van de DDO’s. Beleggen voor verandering - Oktober 2016 2 Beperk negatieve impact op de VNdoelstellingen Controle op duurzaam gedrag Welke bedrijven dragen positief bij aan duurzame thema’s Stap 2, negatieve selectie op activiteiten Met onze tweede stap voorkomen we dat we beleggen in bedrijven die met hun activiteiten een negatieve bijdrage leveren aan een van de doelstellingen. Een voorbeeld is doelstelling drie; het bevorderen van een goede gezondheid. Een onderdeel hiervan is het beperken van het misbruik van verslavende middelen. Wij vermijden investeringen in de activiteiten tabak, alcohol en gokken. Een ander voorbeeld is doelstelling 13, die gaat over klimaatdoelen. Met de uitsluiting van bedrijven die kolen verstoken voor de productie van elektriciteit, verminderen we onze betrokkenheid bij bedrijven die veel broeikasgassen uitstoten, en stimuleren we het gebruik van schone bronnen. Stap 3, negatieve selectie op gedrag De derde stap is een controle of een bedrijf met op papier een goed duurzaamheidsbeleid, dit beleid ook in de praktijk weet door te voeren in het bedrijfsproces. Weet het bedrijf misstanden, zoals omkoping en milieuvervuiling, ook echt te voorkomen? Als bijvoorbeeld aan het licht komt dat een bedrijf op structurele wijze vrouwen discrimineert, dan sluiten we dit bedrijf uit van onze duurzame beleggingsstrategie. Het bedrijf draagt dan duidelijk niet bij aan doelstelling 5: gendergelijkheid. Doelstelling 15 gaat in op het duurzaam gebruik van ecosystemen. Bedrijven die vaak of veel schade aan de natuur toebrengen, sluiten we ook uit. Stap 4, focus op duurzame activiteiten In de laatste en vierde stap kijken we expliciet naar de activiteiten van een bedrijf. We stellen dan de vraag: kunnen de producten of diensten van dit bedrijf belangrijke duurzame problemen positief beïnvloeden. Die bedrijven waarvan (een deel van) hun producten gericht zijn op het oplossen of verkleinen van belangrijke problemen nemen wij bij voorkeur op in de Strategie Duurzaam. Zo kunnen de windturbines die General Electric verkoopt de CO2-uitstoot van de elektriciteitsproductie verlagen. Een ander voorbeeld is Novozymes. Dit Deense bedrijf maakt enzymen en bacteriën die landbouwers kunnen gebruiken om oogsten te verbeteren. Dit bevordert wereldwijd de voedselzekerheid (doelstelling 2) én vermindert de impact op biodiversiteit (doelstelling 15). Om de focus van bedrijven op duurzame activiteiten zichtbaar te maken, hebben wij de diverse duurzame bedrijven gekoppeld aan een aantal duurzame thema’s. Hierdoor kunnen we in de portefeuille beter sturen op belangrijke duurzame ontwikkelingen. In de bijlage onderaan dit artikel vindt u een overzicht van alle Doelstellingen voor Duurzame Ontwikkeling, gekoppeld aan onze duurzame thema’s. Beleggen voor verandering - Oktober 2016 3 Meer weten? Kijk op ing.nl/beursnieuws Disclaimer Deze beleggingsaanbeveling is opgesteld door Jochen Harkema en uitgebracht door ING Bank N.V. op 27 oktober 2016 13.30 uur. Deze beleggingsaanbeveling behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren en vormt geen uitnodiging tot het aangaan van welke overeenkomst of verbintenis dan ook. Aan deze beleggingsaanbeveling kunnen geen rechten worden ontleend. ING Bank N.V., noch enig andere rechtspersoon of onderdeel dat tot de ING Groep N.V. behoort, aanvaardt aansprakelijkheid voor enige schade in welke mate dan ook, voortvloeiend uit het gebruik van de bovenstaande beleggingsaanbeveling of de daarin opgenomen informatie. Ontwikkelingen die zich na het opstellen van deze beleggingsaanbeveling hebben voorgedaan, kunnen van invloed zijn op de juistheid van de in deze beleggingsaanbeveling gestelde feiten en verstrekte opinies. Door te klikken op deze link kunt u zien welke maatregelen ING neemt om belangenverstrengeling met betrekking tot aanbevelingen te voorkomen en te vermijden. Beleggen brengt risico’s met zich mee. De waarde van uw belegging kan fluctueren. U kunt uw gehele inleg kwijtraken. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. ING Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam, handelsregister nr. 33031431 en staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V.. Beleggen voor verandering - Oktober 2016 4 ING Investment Office Publicatiedatum: 28 oktober 2016, 16:00 uur Bijlage: Doelstellingen voor Duurzame Ontwikkeling gekoppeld aan beleggingsthema’s Facet Thema Doelstelling 1 Beëindig armoede overal en in al haar vormen Mens Armoedebestrijding Doelstelling 2 Beëindig honger, bereik voedselzekerheid en een goede voedselkwaliteit en promoot duurzame landbouw Mens Voedselvoorziening Dagelijkse consumentengoederen, industrie goederen Doelstelling 3 Bevorder een goede gezondheid en promoot welvaart voor alle leeftijden Mens Gezondheidsbevordering Dagelijkse consumentengoederen, gezondheidszorg Doelstelling 4 Verzeker gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs en bevorder levenslang leren voor iedereen Maatschappij Educatie en ontwikkeling Duurzame consumentengoederen Doelstelling 5 Bereik gendergelijkheid en empowerment voor alle vrouwen en meisjes Mens Sociaal-maatschappelijke ontwikkeling Doelstelling 6 Verzeker toegang tot en duurzaam beheer van water en sanitatie voor iedereen Mens Watervoorziening Nutsbedrijven, industrie goederen Doelstelling 7 Verzeker toegang tot betaalbare, betrouwbare, duurzame en moderne energie voor iedereen Milieu Energievoorziening Energie, nutsbedrijven en industrie goederen Doelstelling 8 Bevorder aanhoudende en duurzame economische groei, volledige en productieve tewerkstelling en waardig werk voor iedereen Maatschappij Duurzame ontwikkeling Doelstelling 9 Bouw een veerkrachtige infrastructuur, bevorder duurzame industrialisering en stimuleer innovatie Maatschappij Duurzame Innovatie Doelstelling 10 Dring ongelijkheid in en tussen landen terug Maatschappij Sociaal-maatschappelijke ontwikkeling Doelstelling 11 Richt steden en gemeenschappen zo in dat zij niemand uitsluiten en veilig, veerkrachtig en duurzaam zijn Maatschappij duurzame leefomgeving Industriegoederen, informatie technologie en telecommunicatie Doelstelling 12 Verzeker duurzame consumptie- en productiepatronen Milieu Grondstoffen en recycling Basismaterialen, informatie technologie en nutsbedrijven Doelstelling 13 Neem dringend actie om de klimaatverandering en haar impact te bestrijden Milieu Klimaat actie Industriegoederen, informatie technologie en telecommunicatie Doelstelling 14 Milieu Natuurontwikkeling Doelstelling 15 Behoud en maak duurzaam gebruik van de oceanen, de zeeën en de maritieme hulpbronnen Bescherm, herstel en bevorder het duurzaam gebruik van ecosystemen, beheer bossen op duurzame wijze, bestrijd woestijnvorming en landdegradatie en draai het terug en roep het verlies aan biodiversiteit een halt toe Milieu Natuurontwikkeling Doelstelling 16 Bevorder vreedzame samenlevingen die niemand uitsluiten, verzeker toegang tot de rechtspraak voor iedereen en creëer op alle niveaus doeltreffende, verantwoordelijke en open instellingen Mens Sociaal-maatschappelijke ontwikkeling Doelstelling 17 Versterk wereldwijde samenwerkingsverbanden voor duurzame ontwikkeling Mens, milieu en maatschappij Samenwerking Mogelijk betrokken sectoren Industriegoederen, informatie technologie en telecommunicatie Informatie technologie, telecommunicatie