Bipolaire stoornis en meer

DOOR: IVANKA KAUS, GERT SCHUITEMAKER
Bipolaire stoornis en meer
Multi-voedingssupplement effectief
Opmerkelijke casus
Tijdens het jaarcongres van de International Society for Orthomolecular
Medicine (ISOM) in het Canadese Toronto presenteerde professor Bonnie
Kaplan van de University of Calgary een casus van een 12-jarige jongen die
leed aan een bipolaire stoornis. De jongen werd met goed resultaat behandeld
met een hooggedoseerd multi-voedingssupplement.
K
aplan is van oorsprong psycholoog en is nu
hoogleraar, gespecialiseerd in neurofysiologie en experimentele psychologie. Zij is fulltime researcher en behandelt zelf geen patiënten. Wel
publiceerde zij al in 2001 een humane studie over de
behandeling van bipolaire stoornis met een multivoedingssupplement.1 In 2002 berichtte ORTHO hierover.2 Op het ISOM-congres haalde zij in haar presentatie de casus aan van ‘John’ wiens moeder zich wendde
tot klinisch psycholoog dr. Mary Fristad, tevens
professor in ‘Psychiatry, Psychology and Human Nutrition’ aan de Ohio State University.3
John
De 12-jarige jongen John werd gediagnosticeerd met BPNOS (Bipolar Disorder Not Otherwise Specified), een
niet nader gespecificeerde vorm van een bipolaire stoornis. Later ontwikkelde de stoornis zich naar BP-I, een
bipolaire aandoening waarbij afwisselend depressieve
en manische periodes voorkomen. Ook leed hij aan psychotische episodes, een angststoornis en obsessief gedrag
(OCD, Obsessive Compulsive Disorder).
Op 6-jarige leeftijd begonnen de klachten zich te mani-
162
ORTHO 4-2011
festeren. John kreeg last van stemmingswisselingen,
gevoelens van droefheid, irritatie, automutilatie, slaapstoornissen en emotionele uitbarstingen. Ook had hij
last van manische stemmingen, moeite met het aangaan
van relaties, een lage tolerantiegrens, agressief gedrag,
hyperactiviteit en impulsief gedrag. Op 8-jarige leeftijd
kreeg hij angsten, depressieve gevoelens, destructief
gedrag, zelfmoordgedachten van voorbijgaande aard
en kon hij niet meer goed functioneren in het dagelijks
leven. De symptomen hielden aan en op 10- en 11-jarige
leeftijd had hij auditieve hallucinaties, obsessies en in
toenemende mate last van destructief en agressief gedrag.
Hij hoorde opdringerige stemmen die hem vertelden
dat hij dingen moest doen die hij niet wilde. Op een gegeven moment werd het zo ernstig dat hij in een week
100 keer een stem hoorde zeggen: ‘Als je dit niet doet,
zul je sterven’. En: ‘Luister niet naar hen’ (zijn ouders
en andere volwassenen). Op 10-jarige leeftijd hoorde hij
stemmen die hem vertelde dat hij op dezelfde dag zou
sterven als waarop astronaut John Glenn was gestorven.
De symptomen werden zo hevig dat John niet meer kon
functioneren op school. Hij werd van school gestuurd en
moest noodgedwongen thuis onderwijs volgen.
www.ortho.nl
Medicatie
Vanaf zijn 6e levensjaar tot zijn 12e jaar (2001 tot 2007)
kreeg hij diverse medicamenten. Daarnaast volgde hij
individuele psychotherapie, alsook gezinstherapie. De
medicatie werd bijgesteld wanneer bleek dat John er niet
adequaat op reageerde of wanneer er bijwerkingen optraden. Hij kreeg onder andere hoge doses lithiumcitraat en
lithiumcarbonaat (tegen bipolaire stoornis), risperidon,
aripiprazol en quetiapine (antipsychotica), clonidine
en propranol (tegen migraine), desmopressine (tegen
stoornissen water- en elektrolytenhuishouding), trazodon (antidepressiva), gabapentine, lamotrigine en valproïnezuur (anti-epileptica) en lorazepam (tegen angst).
Daarnaast gebruikte hij de volgende supplementen:
lijnzaad, magnesium en omega 3-vetzuren. Niets leidde
tot het gewenste effect gedurende een langere periode.
Multi-voedingssupplement en resultaten
Toen John 12 jaar was benaderde zijn moeder dr. Mary
Fristad omdat ze gehoord had van het multi-voedingssupplement EMP+ (zie tabel). In die tijd wilde Fristad met
andere onderzoekers een studie opzetten naar het effect
van het supplement. De goedkeuring van het onderzoek
liet echter op zich wachten en de familie besloot op eigen
initiatief met het multi-voedingssupplement te starten.
Gedurende de daaropvolgende 14 maanden werd de
progressie van John nauwlettend gevolgd. John startte
op de eerste dag met 5 capsules. Op de tweede dag gebruikte hij 10 capsules en vanaf dag 3 kreeg hij de geadviseerde dosering van 15 capsules per dag. Op advies van
zijn therapeut en psychiater begon hij vanaf de 7e dag de
lithiumcarbonaat en lamotrigine af te bouwen.
Na 19 dagen gebruikte John geen psychofarmaca meer.
Tijdens deze instelperiode had John nog enkel last van
irritatie, hoofdpijn, duizeligheid en vermoeidheid, allen
van voorbijgaande aard. Zijn dagelijks functioneren en
gedrag verbeterden. Gedurende de dag bleef hij rustig.
Hij speelde en kon zich weer concentreren op zijn schoolwerk. Zijn dwangneurosen namen af, evenals de hallucinaties. In de middag had hij nog periodes waarin hij
geïrriteerd raakte of tartend gedrag naar zijn ouders
vertoonde. Na dit gedrag volgden echter oprechte verontschuldigingen. Zijn angsten en impulsiviteit namen
eveneens af. In de nacht vertoonde hij geen onhandelbaar gedrag meer en sliep gewoon. Ook de bijwerkingen
werden minder; zijn spijsvertering verbeterde en droge
huidplekken verdwenen.
www.ortho.nl
Nog eens 4 maanden later verhoogde zijn moeder de
dosering naar 18 capsules per dag om de resterende
stemmingswisselingen, irritaties en ander ongewenst
gedrag te verminderen. De verhoging van het multivoedingssupplement leidde wederom tot een afname van
symptomen. De daaropvolgende 9 maanden kon John
normaal functioneren. Voor het eerst kon hij naar een
reguliere school. Hij bouwde vriendschappen op en nam
deel aan een voetbal- en basketballteam. Zijn ouders
gaven te kennen dat zijn reactie op het multi-voedingssupplement groter was dan op enig ander medicijn. Hij
was volledig vrij van medicamenten en gebruikte naast
het multi-voedingssupplement alleen nog een halve kop
melk met weiproteïnen in het sportseizoen, terwijl hij
gedurende de wintermaanden lichttherapie volgde.
Prof. Bonnie Kaplan hield
op het ISOM-congres
een lezing met de titel
Treating mental disorders
Casus niet op zichzelf
Deze casus is niet de eerste waarbij een dergelijk resultaat
werd bereikt met het multi-voedingssupplement. Kaplan
had er al veel ervaring mee en op dit moment zijn er 12
publicaties met het multi-voedingssupplement gepubliceerd. Een dertiende studie is in voorbereiding en verscheidene artikelen zijn onder review.
Vorig jaar werd in BMC Psychiatry een artikel gepubliceerd waaraan 120 kinderen in de leeftijd van 7 tot 18
jaar deelnamen.4 De kinderen leden aan een bipolaire
stoornis (120 kinderen) van wie sommigen (29 kinderen)
ook ADHD hadden. Ze gingen allen het multi-voedingssupplement gebruiken.
Op vrijwillige basis vulden de kinderen (of hun ouders) een
voortgangsformulier in over de ernst van hun bipolaire
symptomen. Er werd gevraagd naar 16 symptomen (geclassificeerd in DSM-IV) waaraan een score gegeven kon
worden van 0 (niet van toepassing) tot 3 (helemaal van
toepassing). In totaal konden 48 punten worden behaald.
Voor de kinderen die ook ADHD hadden, werd daarnaast een vergelijkbaar voortgangsformulier bijgehouden
met een totaal van 8 symptomen.
Hoewel de diagnose niet werd bevestigd door een arts
bleek 79% van de kinderen reeds psychofarmaca te gebruiken wat impliceert dat de symptomen van dusdanige aard waren dat er een medicinale behandeling werd
gestart. Het effect van de behandeling met het multivoedingssupplement werd afgemeten aan de verandering
in symptomen na 3 tot 6 maanden en de afname van
eventueel gebruikte medicatie.
Bij 35% van de kinderen namen de symptomen met niet
with multiple nutrients.
ORTHO 4-2011
163
meer dan 50% af, terwijl bij 46% van de kinderen het
aantal symptomen met meer dan de helft afnam. Na 3 tot
6 maanden gebruikte 38% nog medicatie, terwijl bij 52%
van de kinderen op psychofarmaca de medicatie in de
tussentijd was verminderd. Bij 19% van de kinderen nam
het aantal en de ernst van de symptomen toe tijdens de
suppletieperiode. Bij de kinderen die ook ADHD hadden
namen de bipolaire en ADHD symptomen significant
af met respectievelijk 43% en 47%. Het geslacht en de
leeftijd waren niet van invloed op de resultaten.
Conclusie
De onderzoekers besluiten hun artikel met de constatering dat de resultaten aansluiten bij die van andere
studies waaruit blijkt dat suppletie met micronutriënten
leidt tot een afname van symptomen bij kinderen met
een bipolaire stoornis en/of ADHD. Zij dringen aan op
gerandomiseerde studies, maar zijn zich ervan bewust
dat dit niet gemakkelijk is omdat er moeilijk financiering
voor te vinden is en de voedingsstoffen niet kunnen
worden gepatenteerd.
1. Kaplan BJ, Simpson JS, [..], Crawford SG.Effective mood
Tabel. Het gebruikte
stabilization with a chelated mineral supplement: an open-label
trial in bipolar disorder. J Clin Psychiatry 2001; 62(12):936-44
Vitamine A (als retinylpalmitaat)
384 IE
EMPowerPlus. Doseringen per
Vitamine C (als ascorbinezuur)
40 mg
capsule (http://goo.gl/KdEqC).
Vitamine D3
96 IE
ORTHO 2002; 19(5):220-4 (Ook beschikbaar in ORTHO-
Vitamine E (als d-alfatocoferylsuccinaat)
24 IE
bibliotheek; www.ortho.nl/orthomoleculaire-bibliotheek)
multi-voedingssupplement
Thiamine (als thiamine-mononitraat)
1,2 mg
Riboflavine
0,9 mg
Vitamine B3 (als niacinamide)
2. Schuitemaker GE. Vitamines en mineralen bij manische depressie.
3. Frazier EA, Fristad MA, Arnold LE. Multinutrient supplement as
treatment: literature review and case report of a 12-year-old
boy with bipolar disorder. J Child Adolesc Psychopharmacol
6 mg
2009; 19(4):453-60
Vitamine B6 (als pyridoxine-hydrochloride)
2,4 mg
4. Rucklidge JJ, Gately D, Kaplan BJ. Database analysis of children
Foliumzuur
96 mcg
Vitamine B12 (als cyanocobalamine)
60 mcg
Biotine
72 mcg
Pantotheenzuur (als d-calciumpantothenaat)
1,4 mg
Calcium (als chelaat)
88 mg
IJzer (als chelaat)
0,9 mg
Fosfor (als chelaat)
56 mg
Jodium (van kelp)
13,6 mcg
Magnesium (als chelaat)
40 mg
Selenium (als chelaat)
13,6 mcg
Koper (als chelaat)
0,5 mg
Mangaan (als chelaat)
0,6 mg
Chroom (als chelaat)
41,6 mcg
Molybdeen (als chelaat)
9,6 mcg
Kalium (als chelaat)
16 mg
Zink (als chelaat)
3,2 mg
and adolescents with bipolar disorder consuming a micronutrient
formula. BMC Psychiatry 2010; 10:74
In een basis van cholinebitartraat, D,L-fenylalanine, citrus
bioflavonoiden, inositol, L-glutamine, L-methionine,
druivenpitextract, ginkgo biloba (blad), germaniumsesquioxide, borium (als chelaat), vanadium (als chelaat)
en nikkel (als chelaat).
164
ORTHO 4-2011
www.ortho.nl