Hoofdstuk 3 Arbeidsomstandigheden Deel 1 Kenmerken van een arbozorgsysteem 1. Systematische werkwijze. 2. Aantal onderwerpen moet gebaseerd zijn op de Wet verbetering poortwachter en Arbo-wet ’07. 3. Er moet sprake zijn van continue verbetering. 4. Een arbozorgsysteem moet gecertificeerd worden. Implementatie van een arbozorgsysteem 1. 2. 3. 4. De organisatie moet expertise verwerven. Een Risico Inventaris & Evaluatie. Overleg tussen werkgevers en werknemers. Vaststellen middelen (financieel, arbozorgmedewerkers) en hulpmiddelen. 5. Planning voor voorlichting, bedrijfshulpverleners opleiden en calamiteitenplan opstellen. 6. Arbo-jaarplan opstellen. 7. Arbo-jaarverslag met evaluatie. Essenties van de Arbeidsomstandighedenwet • Voorkomen dat mensen slachtoffer worden van slechte arbeidsomstandigheden. • Maatregelen om veiliger, hygiënischer en fysiek minder belastend te werken. • Uitgangspunten van het Arbo-beleid. • Het systeem van Risico Inventarisatie en evaluatie RI&E. • Ondersteuning door deskundige diensten en de samenwerking tussen werkgever en werknemers. Essenties van de Arbeidsomstandighedenwet (vervolg) • Regelt het toezicht en de handhaving door de Arbeidsinspectie en het systeem van boeteoplegging. • De Arbo-wet is vooral een kaderwet. EU en Arbo De Arbo-wet is op basis van Europese wetgeving samengesteld: • 80/1107/EEG: bescherming tegen chemische, fysische en biologische agentia • 90/270/EEG: het gebruik van beeldschermapparatuur • 89/391/EEG: verbetering van veiligheid en gezondheid • 91/382/EEG: bescherming tegen asbest • 82/501/EEG: risico’s van zware ongevallen. Verplichtingen van de werkgever (artikel 3) a. Arbeid zodanig organiseren dat daarvan geen nadelige invloed uitgaat op de veiligheid en de gezondheid van de werknemer, tenzij dit redelijkerwijs niet kan worden gevergd. b. Gevaren en risico’s voor de veiligheid of de gezondheid van de werknemers beperken. c. Arbeidsplaatsen, werkmethoden, arbeidsmiddelen en arbeidsinhoud aanpassen aan persoonlijke eigenschappen van de werknemer. Verplichtingen van de werkgever (vervolg) d. e. f. Monotone en tempogebonden arbeid vermijden dan wel beperken. Doeltreffende maatregelen treffen voor eerste hulp bij ongevallen, brandbestrijding en evacuatie van werknemers en andere aanwezige personen, en doeltreffende verbindingen onderhouden met de externe hulpverleningsorganisaties. Elke werknemer moet bij gevaar de nodige passende maatregelen kunnen nemen om de gevolgen van een dergelijk gevaar te voorkomen. Dit betreft situaties waarin de tijd ontbreekt om contact op te nemen met de bevoegde leidinggevende. Artikel 3, lid 2 • De verplichting van de werkgever om psychosociale arbeidsbelasting te voorkomen of te beperken. Dit zijn factoren die leiden tot stress. Verplichtingen van de werknemer (artikel 11) • Op juiste manier machines, toestellen, transportmiddelen en andere hulpmiddelen gebruiken. • De persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken die zijn verstrekt. • De op machines aangebrachte beveiligingen niet verwijderen. • Moet meewerken aan voorlichting en onderwijs. Verplichtingen van de werknemer (vervolg) • Moet gevaren voor veiligheid en gezondheid melden aan werkgever. • Moet meewerken aan het werk van arbodeskundigen. Deskundige bijstand op het gebied van preventie en bescherming (artikel 14) • De verplichting voor de werkgever om zich te laten ondersteunen door een arbodienst is per 1 juli 2005 komen te vervallen. Samenwerking en overleg (artikelen 12 en 13) • De Arbowet verplicht ondernemingen met minder dan tien werknemers, waarin een OR of PVT ontbreekt, te overleggen met de ondernemer over het arbobeleid. Deskundige bijstand op het gebied van preventie en bescherming (artikel 14) 1. Verlenen van medewerking aan de RI&E. 2. Verlenen van bijstand aan de begeleiding van werknemers die door ziekte niet in staat zijn om te werken. 3. Uitvoeren van gezondheids- en aanstellingskeuringen. 4. Houden van spreekuur over arbeidsomstandigheden. 5. Adviseren van OR, PVT of belanghebbende medewerkers over arbeidsomstandigheden. 6. Het uitvoeren van maatregelen die bij onderdeel 5 zijn gesteld. Certificering van het arbozorgsysteem (artikel 20) • Een arbocertificaat houdt in dat een onafhankelijke instantie kenbaar heeft gemaakt dat er een gerechtvaardigd vertrouwen bestaat dat het betreffende arbozorgsysteem voldoet aan de normen. Inspectie en ondersteuning (artikelen 24 tot en met 28) • De Arbo-wet is van toepassing op alle sectoren in Nederland. • De controle erop is in handen gelegd van de arbeidsinspectie. • De arbeidsinspectie controleert de uitvoering van de Arbo-wet bij bedrijven en geeft voorlichting over de Arbo-wet aan bedrijven. • Inspecteurs mag de toegang niet geweigerd worden. Inspectie en ondersteuning van de arbeidsomstandigheden (artikel 24 t/m 28) • Artikel 26: De Arbeidsinspectie mag de namen van personen tegen wie een aanklacht is ingediend niet bekend maken. • Artikel 27: De Arbeidsinspectie kan aan de wekgever de eis tot naleving van een bepaalde maatregel stellen. • Artikel 28: de strengste maatregel, namelijk het stilleggen van het werk. Vier essentiële veranderingen in Arbowet ‘98 1. Invoering van de ‘vangnetregeling’ en de ‘maatwerkregeling’. 2. Aanstelling van een preventiemedewerker. 3. Toetsing van de Risico Inventarisatie en Evaluatie. 4. Veranderingen in de taakverdeling tussen de sociale partners.