Ontsteking van de schildklier Thyreoïditis 2 U heeft een ontsteking van de schildklier, thyreoïditis. Een thyreoïditis verloopt in fases. In de eerste fase raken de voorraadcellen in de schildklier beschadigd. Hierdoor komt de voorraad schildklierhormoon ineens vrij. In deze fase kunnen klachten van een te snel werkende schildklier worden ervaren. Vervolgens ontstaat er een fase waarin er een tekort aan schildklierhormoon is. De schildklier moet namelijk weer op gang komen en de voorraad weer aanvullen. In deze fase kunnen klachten van een te langzaam werkende schildklier worden ervaren. Meestal is de verstoring van de schildklier tijdelijk. De schildklier De schildklier ligt laag in de hals, net onder het strottenhoofd en voor de luchtpijp. De schildklier produceert de belangrijke hormonen T4 en T3. Deze hormonen zijn in de kinderjaren nodig voor de lengtegroei en ontwikkeling van de hersenen Ook wordt de stof-wisseling geregeld door de schildklierhormonen. Hoe ontstaat een schildklierontsteking Een schildklierontsteking kan worden veroorzaakt door een bacterie of virus, maar ook door antistoffen en soms door medicijnen. Vaak voorkomende vormen van thyreoïditis zijn: Hashimoto thyreoïditis De ziekte van Hashimoto is een auto-immuunziekte waarbij het lichaam antistoffen maakt, waardoor de schildklier ontstoken raakt. De schildklier gaat te traag werken en maakt dus te weinig schildklierhormonen aan. Een te traag werkende schildklier wordt hypothyreoïdie genoemd en het gevolg hiervan is dat een aantal processen in het lichaam trager verloopt. 3 Virale thyreoïditis Een virale thyreoïditis ontstaat meestal na een luchtweginfectie. Klachten hierbij kunnen koorts, pijn in de hals en bij het slikken zijn. Deze pijn kan uitstralen naar de oren. Vaak is de schildklier vergroot en gevoelig bij het aanraken. Meestal herstelt de schildklier zich vanzelf. Postpartum thyreoïditis Bij ongeveer een op de acht vrouwen ontwikkelt zich binnen enkele maanden tot één jaar na de bevalling (=postpartum) een thyreoïditis. Er kan een vergrote schildklier ontstaan die eerst te snel gaat werken en vervolgens te langzaam. Meestal herstelt de schildklier binnen enkele maanden vanzelf. Het kan zich na een volgende zwangerschap opnieuw voordoen. Amiodarone thyreoïditis Amiodarone is een medicijn dat wordt gebruikt tegen hartritmestoornissen. Soms kan zich tijdens het gebruik van de Amiodarone een thyreoïditis ontwikkelen. Ook hier is spontaan herstel mogelijk. De oorzaak is waarschijnlijk de Amiodarone zelf en niet de overmaat aan jodium in dit medicijn. Wat zijn de klachten Een thyreoïditis geeft vaak weinig klachten. De klachten zijn afhankelijk van de fase van de ontsteking. In de eerste fase is er een teveel aan schildklierhormoon. De volgende klachten kunnen optreden: Hartkloppingen, veel zweten, opgejaagd gevoel, gewichtsverlies, vaker en dunnere ontlasting, vermoeidheid, weinig menstruatie, emotioneel. Deze klachten verdwijnen spontaan na enkele weken. 4 Ze kunnen daarna overgaan in een periode van een tekort aan schildklierhormoon. De volgende klachten kunnen optreden: Vermoeidheid, gewichtstoename, kouwelijkheid, haaruitval, obstipatie, lusteloosheid, emotioneel, spierpijn, meer bloedverlies bij de menstruatie. Hoe wordt de diagnose gesteld Op basis van de klachten, lichamelijk onderzoek en bloedonderzoek kan vastgesteld worden of er sprake is van een thyreoïditis. Soms is een schildklierscan nodig om de diagnose vast te stellen. De behandeling Vaak is bij deze aandoening geen specifieke behandeling nodig. Na verloop van een aantal weken komt de schildklier weer tot rust. Wel zal de werking van de schildklier moeten worden gecontroleerd. Als de schildklier door de ontsteking is beschadigd, kan de schildklier te langzaam werken en klachten geven. In dat geval kunt u een schildklierhormoonpreparaat in de vorm van tabletten innemen. Vragen Deze informatie is bedoeld als aanvulling op het gesprek dat u hebt met uw arts of schildklierverpleegkundige van de schildklierpoli. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Stel deze tijdens het eerstvolgende bezoek aan uw arts of verpleegkundige op de polikliniek of neem telefonisch contact op. Patiëntenvereniging Schildklierstichting Nederland Stationsplein 6 3818 LE Amersfoort Telefoon: 0900 8998866 Bereikbaar op werkdagen van 13.00 tot 16.00 uur Website: www.schildklier.nl 5 6 7 Adres en telefoonnummers Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen Schildklierpoli Polikliniek interne geneeskunde (A70) Melden bij Meldpunt 2B Telefoon: (024) 365 82 00 8 G817 / 11-16 Website: www.internegeneeskunde.cwz.nl