vrijwilligersnieuws

VRIJWILLIGERSNIEUWS
Nieuwsbrief voor vrijwilligers in Kempen en Midden-Limburg
Vrijwilligerskrantje zonder
naam, voorlopig toch...
Dit is de eerste editie van de nieuwsbrief voor de
vrijwilligers rond het Weertse. Op deze manier
willen we de vrijwilligers op de hoogte houden van
beheer, lokale ontwikkelingen, leuke vondsten van
flora en fauna en ook leuke weetjes uit delen.
De naam van de nieuwsbrief is nog niet bekend en
daarom wil ik aan jullie vragen om een aantal leuke
namen aan te dragen. Toon kwam bijvoorbeeld met de
“Zandloper” als voorstel door van het vele zand in de
omgeving. Graag jullie suggesties en dan krijgt de
volgende editie een definitieve naam.
Het volgende jaar worden deze stukken wel gemaaid
om toch de voedselrijkdom via maaien te verminderen
(maaien doen we vooral om voedingsstoffen die in de
planten opgestapeld zijn af te voeren en op die manier
de percelen te verschralen, te verarmen). Indien een
tweede maaibeurt plaatsvindt wordt een gedeelte van
de nog overstaande percelen gemaaid maar er blijft
ook een stuk overstaan om nakomelingen in de vorm
van eitjes en poppen te laten overleven in de winter.
Waterschap Peel en Maas levert stronken
Ter hoogte van het Keversbroek (Leveroy en KelpenOler) wordt de Tungelroysche beek op dit moment
gehermeanderd. Bij het graven van de meanders
komen heel wat stronken vrij. Waterschap Peel en
Maasvallei heeft deze stronken aangeboden om in de
terreinen van Natuurmonumenten te verwerken.
In de nieuwsbrief is er plaats voor actueel nieuws
vanuit Natuurmonumenten maar ook vanuit jullie als
vrijwilligers. Heb je leuke dingen gezien, mooie foto
gemaakt of organiseer je een activiteit dan kan je dit
doorgeven aan Gaby Bollen op het mailadres
[email protected]
Maaien maar …
Zoals sommigen onder jullie al hebben gemerkt zijn de
maaiwerkzaamheden van start gegaan. Op de
percelen die Natuurmonumenten zelf in beheer heeft in
het Wijffelterbroek en ook de Krang hebben we bewust
bepaalde percelen niet gemaaid. Dit voor de insecten
en andere dieren die de bloeiende en niet meer
bloeiende planten als voedsel gebruiken maar ook voor
de
zaadzetting
van
bepaalde
planten
(oa
moeraskartelblad in de Wijffelterbroek) Ook krijgen de
nakomelingen van dieren op deze percelen een kans
(bv kuikens van de watersnip, eitjes van
sprinkhanen,…).
Levendbarende hagedis (Ludo Goossens)
We hebben dit voorstel aangenomen en zullen in
bepaalde percelen in het Keversbroek de stronken
verwijderen om meer structuur aan te brengen. Langs
bepaalde poelen zullen een 4 tal stronken gelegd
worden en ook langs bosranden. Op die manier
kunnen een aantal diertjes er van profiteren zoals
alpenwatersalamander, groene kikker die er hun
winterslaap onder houden maar ook het winterkoninkje
dat er zijn nest in kan bouwen.
Juli 2010 nr 1
1
Pimp onze stal
Ook in het Keverbroek staat een stalletje,
Natuurmonumenten kon het afbreken of laten staan en
het interessant maken voor insecten, klein zoogdieren,
vogels en amfibieën. We hebben voor dit laatste
gekozen.
De graslandjes in het Keversbroek
Waarom Natuurmonumentenvrijwilliger?
Stalletje Keversbroek (Gaby Bollen)
Met het stalletjesclubje zijn we ter plekke gaan kijken
en hebben we heel wat ideeën verwerkt in het stalletje.
Zoals het plaatsen van een raster zodat het stalletje
kan omgroeien maar ook begroeien met bramen, het
maken van nieuwe dakisolatie wat muizen en insecten
zal aantrekken. Het plaatsen van dakpannen waar
dieren onder en tussen kunnen kruipen. Kortom in
plaats van pimp my car, pimp het stalletje voor dieren.
Ook bij dit werk geldt het gezegde “vele handen maken
licht werk”. Bij deze nieuwsbrief zit ook een uitnodiging
voor een werkdag op 24 juli 2010 waarbij we gaan
werken aan het stalletje. Je kan je hiervoor aanmelden
bij Gaby.
Graslanden: structuur en biodiversiteit in
het Keversbroek?
Vorig jaar is door vrijwilligers Arno, Johan en Frans
vastgesteld dat de structuur in de graslanden van
bepaalde graslanden bedroevend laag was. Dit jaar
hebben we gevraagd aan de boeren om niet meer te
maaien voor het begrazen, dit levert meer structuur op.
We gaan dan ook een kijkje nemen in deze graslanden
en discussiëren hoe we eventueel de structuur nog
kunnen verbeteren. Dit gaat door op dinsdag 20 juli en
eventueel op donderdag 22 juli (indien we met een
avond niet toekomen of er te weinig mensen kunnen op
20/07/2010) om 18:30 uur. Verzamelen aan de ingang
van de Zandstraat te Heythuysen (coördinaten
X185487 Y360 097). Fietsers kunnen met Gaby vanuit
Swartbroek meerijden. Graag je even aanmelden bij
Gaby als je mee gaat.
Vele van jullie hebben al een vrijwilligersovereenkomst
afgesloten met Natuurmonumenten. De mensen die
voor 2008 officieel Natuurmonumentenvrijwilliger zijn
geworden hebben ook een vrijwilligerhandleiding op
papier gekregen. Er is nu voor de vrijwilligers die na
2008 NM vrijwilliger geworden zijn, een digitale
vernieuwde versie beschikbaar op onze website op
onderstaand adres. Ook NM vrijwilligers van voor 2008
kunnen de digitale versie natuurlijk raadplegen. Voor
de vrijwilligers die twijfelen om NM vrijwilliger te worden
kan je op deze site ook de voordelen vinden die je als
NM vrijwilliger kan genieten. Indien je toch beslist om
NM vrijwilliger te worden kan je je melden bij Gaby en
zij zal dan contact met je opnemen.
Website met vrijwilligersinfo:
www.natuurmonumenten.nl/vrijwilligersinfo
Verder hebben alle nieuwe vrijwilligers recht op een
tekenverwijderkaartje in de vorm van een bankkaart.
Handig om mee te nemen. Ieder die NM vrijwilliger is
en dit niet in het kerstpakket heeft gekregen kan dit nog
bij Gaby aanvragen.
Het tekenverwijderkaartje van Natuurmonumenten ter
grootte van een bankkaart (Gaby Bollen)
Nationale nachtvlindernacht
Op 9 juli vindt de Nationale nachtvlindernacht plaats in
Weert. In de omgeving van het Weerterbos worden op
verschillende plaatsen nachtvlindervallen geplaatst. Je
gaat dus van erg dichtbij nachtvlinders kunnen
bekijken. Verzamelen om 21:00 uur op de
parkeerplaats van de Daatjesboeve in Nederweert.
Meer info vind je op de poster in bijlage van de
nieuwsbrief.
Juli 2010 nr 1
2
'Buffer voor het klimaat'
Het klimaat verandert. Het project ‘GrensPark
Kempen~Broek, buffer voor het klimaat’ anticipeert
hierop. ARK Natuurontwikkeling/Habitura in Nederland
en het Regionaal Landschap Kempen Maasland in
België werken in dit project samen met verschillende
partijen en met financiële steun van de beide
provincies Limburg, de Nederlandse overheid en de
Europese Unie aan ruimtelijke en natuurlijke
oplossingen voor het klimaatvraagstuk. De lancering
van dit project is meteen het startschot voor het
Interreg IVa project ‘Duurzaam Verbinden’.
Recent aangekochte gronden zullen worden ontwikkeld
tot één van de eerste klimaatbuffers van Nederland.
Een goede voorbereiding om de gevolgen van het
veranderende klimaat op te vangen, maar ook gunstig
voor een zeldzame soort als de boomkikker. In het
gevarieerde gebied zal iedereen in de toekomst vrij
kunnen rondstruinen.
definitieve data en uren, deze worden nog
rondgestuurd zodra de aanmeldingen binnen zijn.
Voorstel is om bij elkaar te komen in de late namiddag
dan kunnen werkende mensen wat later aansluiten,
bijvoorbeeld een uur of 16u. Carpool kan geregeld
worden en de verzamelplaats wordt nog doorgeven
aan de deelnemers (daarom dus graag inschrijven!)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Wijffelterbroek 16/07/2010 om 16u
Kettingdijk 23/07/2010 om 16u
Areven 30/07/2010 om 16u
Kruispeel 06/08/2010 om 16u
Laurabossen 13/08/2010 om 16u
Tungelerwallen 03/09/2010 om 16u
Stramprooierheide 10/09/2010 om 16u
De Krang 08/10/2010 om 16u
Weerter- en Budelerbergen 15/10/2010 om
16u
Keversbroek 22/10/2010 om 16u
Dit lijstje moet de volgende keer eerder gemaakt
worden want Keversbroek komt behoorlijk laat aan de
beurt. Deze bijeenkomsten zijn steeds in het gebied
zelf.
Leuke vondsten en ontwikkelingen
•
De Boomkikker (Gaby Bollen)
Op vrijdag 16 juli om 14.00 uur vindt in de omgeving
van Altweerterheide (Weert) de feestelijke aftrap van
dit project plaats. Wees getuige van deze eerste
mijlpaal.
Wilt u de datum voor deze bijzondere gebeurtenis,
waarbij o.a. ook de gedeputeerden Ger Driessen
(Nederlands Limburg) en Frank Smeets (Belgisch
Limburg), aanwezig zijn, alvast in uw agenda
reserveren.
•
De Inventarisatiegroep Tungelroyse Beek
neemt dit jaar de Stramprooierheide en het
Areven onder de loep wat flora betreft. In
bepaalde graslanden nabij de splitsing met het
Areven werd Muizenoortje, en andere schrale
planten als Biggenkruid, Schapenzuring en
Zand- en Ruig haarmos gevonden wat zou
kunnen wijst op een ontwikkeling naar
heischraal grasland, alleen de heide
ontbreekt nog. Op de Buuëtjes heide (echte
heide) in de Stramprooierheide is naast
IJslands mos nu ook Kruipbrem gevonden.
Ook werd nabij de Stramprooiergrensweg
Kleine
parelmoervlinder
teruggevonden,
meerder exemplaren.
Hilde Vandael telde dit jaar al 22 Kleine
ijsvogelvlinders in het Areven, een grote
vooruitgang!
Concreet kan dit betekenen dat gebieden die nu reeds
in eigendom zijn van Natuurmonumenten en ten zuiden
van de Zuid-Willemsvaart liggen met elkaar verbonden
zouden kunnen worden en ook dat er een verbinding
tot stand gebracht zou kunnen worden met de
gebieden ten noorden van de Zuid Willemsvaart. Een
mooi streven en we zijn dus erg benieuwd!
Gebiedsbijeenkomsten
Op de laatste vrijwilligersbijeenkomst is afgesproken
dat alle vrijwilligers die betrokken zijn bij een gebied bij
elkaar geroepen zouden worden per gebied. Hieronder
vind je een aantal datavoorstellen per gebied. Jullie
kunnen per gebied aanmelden en graag ook
agendapunten naar voren brengen die voorbereiding
vragen. Indien je het graag op het terrein wilt hebben
over een bepaald onderwerp kan je dit als agendapunt
opsturen naar Gaby. Opgelet, dit zijn nog geen
Kleine ijsvogelvlinder (Hilde Vandael)
Juli 2010 nr 1
3
•
•
Niek Louwers vond in zijn eigen tuin in
Boshoven eerst een Draaihals en nu een
nieuwe soort nachtvlinder voor Nederland,
het diertje heeft alleen en Latijnse naam
Eucosma metzneriana
•
•
•
Frank Ramaekers zag in de Weerter- en
Buderlerbergen na 10 jaar terug het Bont
dikkopje.
Johan Leurs telde op de vrijwilligersBBQ van
Natuurmonumenten maar liefst 8 Geelgorsen
en een Watersnip, wat heeft die man goede
oren zeg!
Frans Smit zag op de terugweg naar huis van
de BBQ een Nachtzwaluw opvliegen ter
hoogte van het Vosseven.
Mirriam Arts en Niek Louwers vonden na uren
zoeken de rups van de Kleine ijsvogelvlinder
in het Wijffelterbroek.
Een soort in de verrekijker: De veenmol
Foto van Eucosma metzneriana (Niek Louwers)
•
•
•
•
Ton Frenken meldde dat de Koprus en de
Bosdroogbloem het erg goed doen en verder
uitbreiden op het geplagde stukje bij de
Zandstraat in het Keversbroek.
Minder goede nieuws is dat met een
nauwkeurig onderzoek geen sporen meer
gevonden zijn van de Knoflookpad in het
Keversbroek.
Ook Arno van Stipdonk vond vele rode
lijstsoorten in de Krang met welluidende
namen
zoals
Stekelpootroofvlieg,
Bosbesbruintje, Kleinbloemige amsincka en
deze
waarnemingen
kan
je
allemaal
terugvinden op waarneming.nl
Piet van Nieuwenhoven vond een tiental
Kleine
parelmoervlinders
in
de
Stramprooierheide. Maar ook zijn achtertuin is
de
moeite
waard
met
de
Vingerhoedskruiddwergspanner,
de
Kornoeljespanner
en
de
Witte
hermelijnvlinder,
allen
nachtvlinders
uiteraard.
De veenmol is in sommige streken echt zeldzaam
geworden. Dit dier vind je terug in vochtige weilanden,
vooral langs rivieren. Het diertje maakt een zacht
snorrend geluid dat je op een warme avond in de lente
wel eens kan horen, dan zit hij voor zijn holletje te
tsjirpen. Veelmollen behoren tot de krekels, al hebben
ze relatief korte antennes en geen legboor. De
voorpoten van de veenmol zijn helemaal aangepast
aan het graven onder de grond, net zoals de mol. Het
fenomeen waarbij dieren van verschillende diergroepen
gelijkaardige vormen ontwikkelen om zich aan te
passen aan gelijkaardige omstandigheden noemt men
convergente evolutie.
Veenmol (Gaby Bollen)
De veenmol wordt ook wel eens aardkreeft genoemd
wat verwijst naar zijn uiterlijk en onderaardse
levenswijze.
Kleine parelmoervlinder (Gaby Bollen)
•
•
Bart Hendrikx deed nadat in 2007 deze soort
ook gevonden was in de Krang de ontdekking
van de Zeegroene zegge.
Jac Linssen stelde vast dat de Bever ook in
het noordoostelijke deel van het Keversbroek
aanwezig was.
Omdat de vrouwtjes geen legboor hebben kan je alleen
het verschil zien tussen mannetjes en vrouwtjes in de
adering van de voorvleugels. Veenmollen leven
gemiddeld 2 jaar waarbij de nimfen (jongen insecten) 2
keer overwinteren als nimf. Ze houden dus een
winterslaap. De moeder vertoont broedzorg, dit is een
uitzondering binnen de groep van de Orthoptera. De
eitjes worden gelikt om schimmelvorming tegen te
gaan en eenmaal de jongen uitgekomen zijn worden ze
van voedsel voorzien.
Juli 2010 nr 1
4
Veenmol (Gaby Bollen)
De veenmol is een omnivoor met een voorkeur voor
levend, dierlijk voedsel. Toch betekent dit ook dat er
een groot deel plantaardig voedsel gegeven wordt
waardoor de veenmol geen geliefde gast is bij
tuinbouwers. Door het opeten van de wortels en het
loswoelen van jonge kiemplanten worden ze soms
bestreden in tuinen.
De veenmol kan vliegen maar zal dit niet rap doen. Ze
kunnen naar het schijnt wel goed zwemmen en zelfs
onder water. Meestal gebeurt verspreiding van deze
soort door transport van tuinaarde met nymfen of
imago’s.
Spreuk van de maandag
Juni meer droog dan nat, vult de schuur
en ook het vat
Contactgegevens en aan- en afmelding
Ken je nog iemand die deze nieuwsbrief ook wil
ontvangen dan kan je een mailtje sturen naar
onderstaand mailadres.
Wil je deze nieuwsbrief niet meer ontvangen dan kan je
een mailtje sturen naar onderstaand mailadres.
Heb je een naam, suggesties, informatie en foto’s voor
deze nieuwsbrief kan je dit ook melden op onderstaand
mailadres.
Gaby Bollen
0495 58 31 34 of 06 100 818 02
[email protected]
Juli 2010 nr 1
5