Verlichters en de politiek

Kenmerk 26 & 27
Rationalisme & Wetenschappelijke
Revolutie
Les 2: Verlichters en de politiek
H4:§ 6:p79-80
Rationeel optimisme
•
Onderzoekers (lees: verlichters) in de 18e
eeuw vormen een andere visie op onderzoek
en kijk op de wereld
–
Met verstand
•
•
•
Benaderen
Onderzoek
Hierdoor zou de kennis toenemen en
maatschappelijke problemen kunnen worden
opgelost
Verlichters en de politiek 1
• De Verlichters waren
voor
– volkssoevereiniteit
Geregeerd worden door een absolute vorst is
volgens de Engelse filosoof Hobbes
noodzaak:
“Om vrede te bereiken moet ieder mens
bereid zijn om zijn vrijheid op te geven.
Hiervoor moet men een overeenkomst sluiten:
het sociale contract. Daarin wordt
overeengekomen dat iedereen het onbeperkte
recht op zelfverdediging overdraagt aan de
Leviathan, een absolute vorst of soeverein.”
De Verlichters dachten hier
anders over!
Verlichters en de politiek 2
• Mensen moesten een
voorbeeld nemen aan de
natuur
– Daar was geen
onverdraagzaamheid van
bestuur en onwetendheid
• Misschien was de mens
in zijn wildste staat nog
het meest wijs en vrij
– De idee van de
• Edele Wilde
• Nobele Wilde
The Nobele Savage
John Locke (1632-1704)
•
Over de beperkingen
van de staat, of wat een
staat moet betekenen
voor haar burgers
–
–
–
Wetten moeten
gebaseerd zijn op
gelijkheid voor iedereen!
Belastingen mogen
alleen maar met
toestemming van de
burgers worden geheven
Godsdienstvrijheid
•
•
Zijn ideeën zijn van grote invloed
Geweest op de Revoluties in Noord-Amerika
en Frankrijk
Eigen keuze van
burgers
Geen staatsbemoeienis
met de kerk
Jean-Jacques Rousseau (1712-1778)
•
De vrije mens moet
voor het algemeen
welzijn een contract
sluiten met de
maatschappij
–
•
wat goed is voor het
volk, is ook goed voor
jou! = De Algemene Wil
Ga je tegen de
Algemene Wil in, dan
wordt je gedwongen je
aan te passen
–
Hetgeen voor je eigen
bestwil/vrijheid is
Montesquieu (1689-1755)
•
Beschreef de werking
van de Trias Politica;
de scheiding der
machten
–
–
–
•
Rechtsprekende
Wetgevende
Uitvoerende
Zonder deze scheiding,
de machten in één
hand ontstaat
–
onvrijheid, een dictatuur
Trias Politica op
z’n Amerikaans