Tijdvak 3: Tijd van Monniken en Ridders MIddeleeuwen 500-1000 Kenmerkende aspecten Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur Voorbeelden Vazaliteit ↓ Feodaliteit (leenstelsel) (Karel Martel) Franken (Clovis) (500) Pippijn: hofmeier→koning Karel de Grote: koning→ Keizer (800) Kleinzoons Karel de Grote Bestuurssysteem Karel de Grote De verspreiding van het christendom in geheel Europa 800-1000 Noormannen Europa gekerstend vanuit Ierland en Italie Vorst heeft de kerk nodig Kerk heeft de vorst nodig Belang van de kloosters Uitleg Persoonlijke band Germaanse aanvoerder en volgelingen trouw→bescherming grond→hulp in de oorlog nadelen: -lenen worden erfelijk→ macht wordt gedecentraliseerd -te ingewikkeld Frankrijk, Belgie,deel Ned Verovert heel Europa Verdelen het rijk (Fr en Dui) Leenmannen gaan gouwen (marken) besturen -belasting ophalen -orde en rust handhaven -recht spreken controle door zendgraven chaos en oorlogen Missionarissen (monniken) bv Willibrord en Bonifatius -eerst de vorst bekeren -heidense elementen verbinden met christelijke -kerk zorgt voor eenheid -geestelijken enige ontwikkelde mensen -bestuursstructuur kerk model voor bestuursstructuur staat -christendom verspreiden onder dwang -bescherming gelovigen -tienden van de gelovigen -kunst en wetenschap -onderwijs(boeken overschrijven) -geloof verspreiden Karolingische Renaissance De vrijwel volledige vervanging in W Europa van de agrarisch-urbane samenleving door een zelfvoorzienende agrarische samenleving via hofstelsel en horigheid -geld -steden -handel -handwerk verdwijnen bijna volledig Autarkische, agrarische samenleving Domaniale (=hof)stelsel Vrije boeren (klein aantal) Horigen -recht op grond en bescherming -pacht in natura -herediensten -heerlijke rechten Lijfeigenen -wel vrij, geen bezit -werken voor de heer (handwerk, vroonland) 1-geestelijkheid (hoog uit tweede stand, laag uit derde stand) 2-adel (hoog = veel grond, laag = weinig grond) 3-boeren Middeleeuwen→ standenstaat Het ontstaan en de verspreiding van de Islam -vernieuwing in de landbouw bewaren Romeinse cultuur -Romaanse stijl -nieuwe drukletter -onderwijs uitbreiden 610 Engel Gabriel→openbaring aan Mohammed Koran=boodschap van Allah 622 vlucht van Mekka naar Medina 630 terug naar Mekka Begin Islamitische jaartelling Soennieten -soenna = handelingen en uitspraken van de profeet -opvolgers stam Mohammed -scheiding geestelijk en politiek leiderschap Sjiieten -sjaria=alle religieuze wetten en voorschriften -opvolgers familie Mohammed -geestelijk leider=politiek leider Arabieren veroveren een groot rijk -tot Byzantijnse rijk -tot Z Frankrijk (via N Afrika 732 slag bij Poitiers (Karel en Spanje/Portugal) Martel) ↓ Term Middeleeuwen Reconquista=herovering Iberisch schiereiland (tot 1492) Snelle verovering -djihad=heilige oorlog -geharde woestijnsoldaten -tegenstanders verdeeld/verzwakt -bevrijding van onderworpen volkeren Probleemloze verovering -aantrekkelijke godsdienst (duidelijke regels) -alleen als Moslim politieke/ economische invloed -Joden/christenen aparte status (ook monotheisme) ↓ -speciale belasting -aparte wijken -geloof niet openlijk belijden Hoog ontwikkelde cultuur grote invloed op christelijke -wiskunde (Arabische cijfers/ cultuur cijfer 0) -astronomie(astrolabe) -geografie(kompas) -medische wetenschap -Hellenistische elementen -bedacht in de Renaissance -negatieve lading ( onbelangrijke tussentijd) -herwaardering vanaf de 19de eeuw