- Scholieren.com

Begrippenlijst Hoofdstuk 6 sprekend
verleden
Abt
Hoofd van een klooster voor mannen
Abdis
Hoofd van een klooster voor vrouwen
Arabieren
De bewoners van het Arabisch schiereiland. Later werden allen in het MiddenOosten en Noord-Afrika die Arabisch spraken en moslim waren, Arabieren genoemd
Bisschop
Hoofd van een bisdom
Concilie
Vergadering van leiders de bisschoppen van de katholieke Kerk
Domein
Een dorp met het land in de omgeving. Het was eigendom van een edelman, een
bisschop of een klooster
Dorpspriester
Geestelijke die toezicht hield op het leven van de inwoners van zijn parochie
Gilde
Organisatie van mensen die hetzelfde beroep uitoefenen. Deze mensen sloten zich
aaneen om hun belangen te verdedigen
Godsoordeel
Als een rechter in de Middeleeuwen niet kon uitmaken of iemand schuldig was, werd
God om een oordeel gevraagd. Men liet dan bijvoorbeeld een verdachte een vuur- of
waterproef ondergaan
Gotische stijl
Middeleeuwse bouwstijl, vooral gebruikt bij kerken. Kenmerken: spitse bogen, slanke
zuilen, hoge en smalle, ramen met glas-in-lood
Guldensporenslag
Slag bij Kortrijk in 1302. In die slag versloegen de Vlamingen het ridderleger van de
Franse koning
Hadj
Pelgrimstocht naar Mekka die iedere moslim minstens eenmaal in zijn leven moet
maken
Hanze
Verbond van kooplieden van verschillende Noord-Europese steden
Heilige land
Palestina, het land waar Jezus heeft geleefd
Horige
Boer die geheel of gedeeltelijk afhankelijk was van een heer en die niet ergens
anders mag gaan wonen. Hij hoort bij de grond van de heer
Kaäba
Belangrijkste heiligdom van de islam. Het is een gebouwtje in Mekka met in de muur
de heilige zwarte steen
Kalief
Hoofd van het Arabische rijk. Een kalief werd gezien als een opvolger van de profeet
Mohammed
Kathedraal
Grote kerk in een stad waar een bisschop woont
Ketterijen
Mening over het geloof die de leiders van de Kerk hebben verboden
Ketters
Christenen die over belangrijke geloofszaken anders dacht dan de christelijke leiders
Klaagmuur
Overgebleven deel van een muur van de tempel van koning Salomon in Jeruzalem
Kloosterorde
Een organisatie van een groep monniken of nonnen die in verschillende kloosters
leven volgens dezelfde regels
Koepel van de rots
Moskee in Jeruzalem, een van de belangrijkste ter wereld
Koran
Het heilige boek van de Islam
Kruistochten
De militaire tochten die tussen 1096 en 1270 werden georganiseerd naar het Heilige
Land. De deelnemers bevestigden een kruis op hun kleding
Laatste oordeel
Volgens de Bijbel het oordeel van God of iemand naar de hemel mag of niet
Late Middeleeuwen
De Middeleeuwen worden verdeeld in de Vroege en Late middeleeuwen. De
overgang valt in de 11e eeuw
Leenheer
De koning of edelman, die één of meer domeinen in leen gaf
Leenman
De edelman die één of meer domeinen leende
Leenstelsel
Het in leen geven van gebieden in ruil voor hulp
Leken
Gelovigen die niet tot de geestelijkheid horen
Nationale staat
Een staat waar de burgers een gevoel van saamhorigheid hebben
Nationalisme
Het gevoel van saamhorigheid van mensen die een staat vormen of willen vormen
Moslim
Aanhangers van de islam. Letterlijk: zij die zich onderwerpen aan God
Parochie
Een groep christelijke gelovigen, die meestal samenviel met een dorp in een domein
Paus
Het hoofd van de christenen, met als zetel Rome
Pelgrim
Gelovige die reizen ondernam om heilige plaatsen van zijn godsdienst te bezoeken.
Voor christenen bijvoorbeeld de plaatsen in Palestina waar Christus heeft geleefd;
voor moslims bijvoorbeeld Mekka, waar Mohammed is geboren
Ramadan
De negende maand in het islamitische jaar. In deze maand vasten moslims van
zonsopgang tot zonsondergang om hun gehoorzaamheid aan Allah te toenen
Rechtbanken van
Rechtbanken, ingesteld door de paus, om ketters op te sporen en te berechten
inquisitie
Reguliere geestelijken
Monniken en nonnen. Zij leven in een klooster en volgens bepaalde regels
Romaanse stijl
Middeleeuwse bouwstijl, vooral gebruikt bij kerken. Kenmerken: ronden bogen, dikke
muren en zuilen, kleine ramen
Sacrament
Gewijde handelingen die meestal door geestelijken worden verricht. Bijvoorbeeld bij
belangrijke gebeurtenissen in het leven van de mensen: geboorte, huwelijk en dood
Seculiere geestelijken
De paus, de bisschoppen en de priesters. Geestelijken die leven tussen de andere
mensen, niet in afzondering
Sharia
Islamitische wetten afgeleid uit de koran en de soenna
Soenna
In de soenna zijn alle overgeleverde handelingen en uitspraken van Mohammed
opgeschreven
Stadsrechten
Rechten door de vorst aan een stad verleen (geen verplichtingen meer behalve
belasting betalen; het zelf mogen regelen van bestuur en rechtspraak)
Vagevuur
Volgens de katholieke Kerk gingen mensen na hun door naar de hemel of naar de
hel. Maar de meesten gingen niet direct naar de hemel. Ze kwamen eerst in het
vagevuur terecht om te boeten voor hun zonden. Daarna pas konden ze naar de
hemel
Vroege Middeleeuwen
De Middeleeuwen worden verdeeld in Vroege en Late Middeleeuwen. De overgang
valt in de 11e eeuw