Het Leven in de Middeleeuwen | PDF-versie
advertisement
Het Leven in de Middeleeuwen Auteur E i Kiwijs Laatst gewijzigd 26 juli 2011 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/32140 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt. Inhoudsopgave Webquest 1. Inleiding 2. Taak 3. Werkwijze 4. Bronnen 5. Beoordeling 6. Terugblik 7. Docentpagina Over dit lesmateriaal Pagina 1 Het Leven in de Middeleeuwen Webquest Onderwerp Het leven in de Middeleeuwen Schooltype PO Doelgroep Groep 5 & 6 Vakgebieden Geschiedenis Aantal personen 1 leerling Totale tijd 3 tot 5 klokuren Welkom allemaal! Leuk dat jullie deze WebQuest bezoeken! Deze WebQuest gaat over het leven in de Middeleeuwen. Je vindt er opdrachten, informatie, filmpjes en links voor andere handige sites. Veel plezier en succes! 1. Inleiding In het vorige tijdvak hebben jullie geleerd hoe de mensen vroeger in en bij een kasteel woonden en werkten. Heel belangrijk was het gewone dagelijkse leven. Het volgende hoofdstuk waarmee jullie gaan werken heet 'Naar de stad'. Ook belanden we in het nieuwe tijdvak: 'Tijd van steden en staten', van 1000-1500. In het nieuwe hoofdstuk komt het dagelijks leven in een stad in de Late Middeleeuwen aan de orde. Er zijn grote overeenkomsten. We nemen een kijkje in het leven in een Middeleeuwse stad.? 2. Taak Normaal beginnen we de les met ons boek en een kleine inleiding. Vandaag gaan we de geschiedenisles heel anders aan pakken. Je werkt vandaag met z'n tweeën. Je gaat de antwoorden op de vragen opzoeken op internet. De sites die jullie mogen gebruiken vindt je onder het kopje 'bronnen'. Daar staan de links. Klik erop, en je komt op de site terecht. Je ziet hieronder een aantal opdrachten staan. Deze staan ook op je werkblad, dan kun je ze invullen. Wanneer je niet meer weet wat je moet doen kijk je bij het kopje 'proces'. Daar staat alles nog een keer precies uitgelegd! Pagina 2 Het Leven in de Middeleeuwen Veel plezier en succes! Het dagelijks leven 1. Noem minstens 3 verschillen tussen het dagelijks leven van toen en nu. Hygiëne 2. Waardoor was het ongezond om in een stad in de Middeleeuwen te leven? Ziektes 3. Noem minstens 2 ziektes die voorkwamen in de Middeleeuwen. 4. Zijn ziektes nu nog steeds zo besmettelijk? Hoe komt dat denk je? 5. Waardoor werd de pest overgebracht op mensen? Kwakzalvers 6. Wat is een kwakzalver? 7. Wat doet een kwakzalver? Eindopdracht? 3. Werkwijze Wat moet je doen? Hieronder staat alles nog eens precies beschreven. Je kunt meteen aan de slag! 1. Lees de opdrachten bij het kopje 'taak'. 2. Jullie gaan in tweetallen antwoorden zoeken op de vragen die je hebt gekregen. Bij het kopje 'bronnen' vindt je de sites die je mag gebruiken. 3. Klik op een link en je komt op een pagina. Probeer daar het antwoord te zoeken. Ga de tekst niet helemaal lezen, dat kost teveel tijd. Bekijk de tekst en kijk vooral goed naar de kopjes. Zo vindt je het antwoord sneller! 4. Wanneer je een antwoord op een vraag hebt gevonden vul je die in op het werkblad. 5. Alle antwoorden ingevuld? Dan mag je beginnen aan de eindopdracht. Die staat op je werkblad. Je kunt de computer afsluiten, deze opdracht maak je namelijk in de klas. Daar vindt je alle spullen.? 4. Bronnen Hier vind je de sites die je kunt gebruiken voor het beantwoorden van de vragen. Ook zit er een filmpje bij. In dat filmpje kun je heel veel antwoorden halen, en het is ook nog eens leuk om ernaar te kijken! Doe je best! De sites: Pagina 3 Het Leven in de Middeleeuwen 1. http://web.teleblik.kennisnet.nl/tsr/player/po/fid/1094460 2. http://middeleeuwen.web-log.nl/middeleeuwen/2005/08/milieuvervuilin.html 3. http://proto2.thinkquest.nl/~llc188/html/?pagina=gezondheid1 Waneer het filmpje bij site 1 niet vanzelf start ga je naar http://po.teleblik.nl/. Je typt in bij zoek hier: middeleeuwen. Kies dan voor het filmpje 'Op straat in de Middeleeuwen'. Onderaan bij site 3 staan twee pijlen. Als je op de rechter pijl klikt, ga je naar de volgende pagina. Daar staat nog veel meer informatie die je kunt gebruiken. Kijk goed naar de kopjes!? 5. Beoordeling Als de kinderen de vragen hebben gemaakt en dus antwoorden hebben gegeven op de vragen, is het belangrijk om ze ook het definitieve antwoord te 'geven'. Dit kun je doen door de opdrachten na te bespreken, of door ze een correctiemodel te geven. Wanneer je de antwoorden klassikaal nabespreekt kun je ook vragen naar het proces; Wat vond je moeilijk?, Waarom heb je die vraag fout?, Wist je niet waar je moest zoeken? De kinderen én de leerkracht leren hiervan. 6. Terugblik Pagina 4 Het Leven in de Middeleeuwen Veel mensen leefden in de Middeleeuwen van de landbouw. Er waren toen natuurlijk nog geen tractoren en andere machines om het land mee te bewerken. Alles werd met de hand en eenvoudig gereedschap gedaan. Maar in de loop van de tijd werden er steeds betere manieren gevonden om het land te bewerken. Door deze verbeteringen werd het werk van de boeren minder zwaar. Maar nog belangrijker was, dat de oogsten veel groter werden. Zelfs zo groot dat er voedsel overbleef. Handelaren kochten het voedsel dat overbleef op van de boeren. Op de markten verkochten ze dit weer. Omdat de handelaren geen tijd hadden om zelf hun kleren te maken en voor andere dingen die ze wilden verkopen te zorgen, gingen anderen dat voor hen doen. Die verdienden daar weer mee. Dat waren de ambachtslieden: kleermakers, meubelmakers, timmermannen, mandenmaker, wagenmakers, smeden, zadelmakers, en schoenmakers. Ook werd er gehandeld met het buitenland. Het dagelijks leven speelde zich op straat af, op het marktplein, in de winkelstraten en in de werkplaatsen. De mensen woonden en werkten dicht op elkaar. Op de straten lagen nog geen stenen. Als het hard regende veranderden ze in modderpoelen. Varkens, kippen en honden liepen er vrij rond. Aan het schoonmaken van straten dachten de mensen niet. De dieren konden dus tussen het vuil dat de mensen op straat gooiden genoeg voedsel vinden. Een waterleiding en riool bestond niet in de Middeleeuwen. Het drinkwater haalden de mensen uit putten. Deze putten waren besmet door het vuil van de straten. De hygiëne was verschrikkelijk. In de Middeleeuwen maakten de mensen zich er niet zo druk om. De mensen maakten zich niet zo druk over vuil dat er was en vieze luchtjes die daar hingen. De W.C. was een soort gat waar je op moest gaan zitten. Dit gat kwam uit op de gracht of een beerput (dit is een put waarin alle menselijke uitwerpselen opgevangen werden.) Door al deze omstandigheden was het wonen in een stad niet gezond. Er braken vaak gevaarlijke ziekten uit. Ook aten de mensen niet gezond en hadden ze geen verwarming. Het was er dus altijd koud. Zo werden de mensen nog sneller ziek. Een hele bekende en ernstige ziekte was ‘de pest’. Andere ziektes die vaak voorkwamen zijn ‘cholera’ en ‘scheurbuik’. Wanneer de mensen aan de pest leden kregen ze hoge koorts, bulten op hun lichaam en ze kregen uitslag. Het waren gekleurde vlekken. De pest was een zeer besmettelijke ziekte! Meestal was het zo dat als een moeder de ziekte had, de kinderen en familie ook snel de ziekte kregen. Maar ook huisdieren en vee werden ziek. Heel vaak gingen mensen er aan dood. Wanneer de pest uitbrak in een huis, lieten de anderen mensen die daar woonden de zieke vaak in de steek. Dat is natuurlijk niet leuk, maar de mensen waren veel te bang om ook ziek te worden. De mensen dachten dat de pest zich verspreidde door de lucht. Veel mensen deden dan ook dikke mantels aan en maskers voor het gezicht. Pas 500 jaar later ontdekte men dat de pest verspreid werd door vlooien en ratten! Omdat het zo vies op straat was konden de ratten daar goed leven. De Pagina 5 Het Leven in de Middeleeuwen ratten liepen dus in de steden rond. Dan sprongen de vlooien van de ratten op de mensen. Zo kregen de mensen de pest. De pest komt eigenlijk uit Azië. Mensen haalden verschillende producten uit het buitenland. Via schepen is de ziekte overgekomen naar Europa. Mensen konden in de Middeleeuwen niet zomaar even naar de dokter gaan om een middeltje tegen een ziekte te halen. Vroeger gingen ze naar de kwakzalver. Een kwakzalver was toen een soort van dokter. Door naar de urine en bloed van de zieke mensen te kijken kwam de kwakzalver erachter welke ziekte hij/zij had. Hij beweerde dan dat bepaalde middeltjes hielpen tegen ziektes. De middelen tegen de ziekte had de kwakzalver ook niet altijd. Soms wist hij niet eens welke ziekte het was. De kwakzalvers wisten er natuurlijk niks van, maar de mensen geloofden erin. Ook moesten ze de kwakzalver veel betalen. Tegenover nu was het leven in de Middeleeuwen armoedig en zwaar. 7. Docentpagina De kinderen maken opdrachten door middel van informatie die ze vinden op de gegeven sites. Die kun je vinden onder 'bronnen'. Ook de leerkracht kan daar een kijkje nemen om wat meer informatie op te doen. Meer achtergrond informatie kun je vinden bij 'conclusie'. Hieronder geef ik nog wat extra algemene informatie en tips. Algemene informatie en tips Om kinderen zelfstandig met een WebQuest te laten werken moeten ze al wat ervaring hebben met het werken op de computer. Het is handig als ze de basisvaardigheden beheersen. Als je de WebQuest van te voren klaar zet kunnen de kinderen meteen aan de slag. De kinderen gaan in tweetallen aan de slag. Om de vragen te kunnen beantwoorden gaan ze op zoek naar informatie. Deze kunnen ze vinden op verschillende ( gegeven ) sites. Ze moeten dus goed zoeken en kiezen uit antwoorden. Nergens staat precies hetzelfde. Kinderen leren zo om ook een eigen antwoord te formuleren en om samen te werken. Doordat ze intensief aan de slag zijn met vragen en informatie gaan ze diep in op de stof. Deze WebQuest gaat over het leven in de Middeleeuwen ( specifiek over het tijdvak 'Steden en staten' ). Het is daarom van belang dat ze de tijdvakken daarvoor hebben behandeld en de stof ( gebeurtenissen ) daarvan kennen. Zo leren ze geschiedenis in logische ( chornologische ) volgorde. TIP: Een WebQuest alleen is denk ik niet voldoende voor het vullen van één les. Door een aantal andere 'activiteiten' toe te voegen creëer je een hogere betrokkenheid en wordt de les interessanter. Bij deze les heb ik gebruik gemaakt van een bijpassend verhaal en filmpjes. Ik heb een fragment gekozen uit 'Kruistocht in spijkerbroek' van Thea Beckman. Geschikte filmpjes ( voor welk onderwerp dan ook ) kun je onder andere vinden op http://po.teleblik.nl/ en http://www.schooltv.nl/beeldbank/. Veel plezier en succes met het gebruik van deze WebQuest!? Pagina 6 Het Leven in de Middeleeuwen Over dit lesmateriaal Colofon Auteur E i Kiwijs Laatst gewijzigd 26 juli 2011 om 16:00 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau Primair onderwijs; PO groep 6; PO groep 5; Leerinhoud en doelen Geschiedenis; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 0 uur en 50 minuten Trefwoorden het leven in de middeleeuwen, middeleeuwen Gebruikte Wikiwijs Arrangementen Arrangementen, . (2011). Sjabloon Webquest. https://maken.wikiwijs.nl/28246/Sjabloon_Webquest Pagina 7 Het Leven in de Middeleeuwen
