Multidisciplinair behandelen bij a-specifieke

Projectplan
Multidisciplinair behandelen bij aspecifieke lage rugklachten en nek- schouderklachten
augustus 2004, Hans Kropman1
1
Tot stand gekomen in samenwerking met Ria Harmens, Rina Deijns en Marcel Souman
Projectplan
Multidisciplinair behandelen bij aspecifieke lage rugklachten en nekklachten
Inleiding
In de richtlijn manuele therapie bij aspecifieke lage rugklachten wordt voor cliënten met het type 2b en 3b een gedragsveranderingstraject
beschreven om cliënten bewust te maken van bewegen en zodoende recidieven te voorkomen. Gezien de specificiteit van het
gedragsveranderingsproces lijkt het zinvol dit stuk van de totale behandeling onder te brengen bij de beroepsgroep die daar specialist in zijn, te
weten oefentherapeuten Mensendieck of Cesar.
In de huidige situatie verwijst de (huis)arts naar de manueel therapeut en wordt de behandeling aansluitend gevolgd door een stuk secundaire
preventie door een oefentherapeut. Cliënten die al geheel pijnvrij bij de manueel therapeut vandaan komen zijn lang niet altijd gemotiveerd om
deze secundaire preventie op te nemen en een stuk zelfzorg te ontwikkelen, met als gevolg dat een recidief makkelijker volgt.
Andersom komt een cliënt binnen bij de oefentherapeut en gaandeweg de behandeling blijken artrogene beperkingen het herstel te belemmeren.
De cliënt stopt bij de oefentherapeut en wordt via de huisarts verwezen naar de manueel therapeut.
Het gelijktijdig aanvangen van beide behandelsoorten geeft de mogelijkheid om direct met preventie en gedragsverandering te beginnen bij
aanvang van de behandeling.
De combinatie van beide behandelingen sluit aan bij de richtlijn voor manuele therapie bij aspecifieke lage rugklachten en kan voordelen geven
voor de cliënt, de behandelaar, de werkgever en de zorgverzekeraar. Een eventuele ondersteuning van een maatschappelijk werker kan in
sommige situaties nog een extra toegevoegde waarde krijgen.
Typering van klachten (volgens de richtlijn)
De richtlijn manuele therapie geeft de volgende profielen aan:
2
(Bron: richtlijn manuele therapie aspecifieke rugklachten)
De behandeling van het type 2b en 3b lijkt uitermate geschikt voor een multidisciplinaire aanpak omdat hierbij voortbestaan en recidivering van
(chronische) klachten het meest voorkomt.
Gesteld kan worden dat de multidisciplinaire aanpak eveneens geldt voor cliënten met aspecifieke nek- en schouderklachten waarbij eenzelfde
indeling in profielen op zijn plaats is. De verwachting is ook dat een richtlijn voor manuele therapie voor aspecifieke nek- en rugklachten in de
toekomst eenzelfde soort indeling in profielen zal krijgen.
In de richtlijn komen de types 2b en 3b in aanmerking voor wat genoemd wordt “manuele therapie in ruime zin”. Hiermee wordt echter
gedragsgeoriënteerde oefentherapie bedoeld. Oefentherapeuten-Mensendieck en Cesar zijn gespecialiseerd in dit stuk behandeling en daarmee
uitermate geschikt als uitvoerder van dit belangrijke onderdeel.
3
Gewenste situatie
De cliënt wordt door de (huis)arts verwezen voor multidisciplinaire behandeling. De cliënt meldt zich aan bij één van de deelnemende
therapeuten. Deze doorloopt het schema in figuur 1 en blijft de zorgcoördinator van de cliënt. De manueel therapeut neemt het verbeteren van de
artrogene functies voor zijn rekening terwijl de oefentherapeut zorg draagt voor het gedragsveranderingsproces, zoals beschreven in de richtlijn.
Gelijktijdige behandeling met goede onderlinge communicatie.
4
Verwijzing:
Huisarts
Bedrijfsarts
Specialist
Multidiciplinaire samenwerking
Schematisch
(figuur 1)
Monodisciplinaire
behandeling
Multidisciplinaire behandeling
Aanmelding bij Multidisciplinaire
zorg;
Zorgcoördinator wordt bepaald
Zorgcoördinator verricht een
onderzoek en stelt een
behandelplan op.
Normaal regulier zorgtraject
Bespreking behandelplan met
andere betrokken disciplines.
Uitvoeren behandeling door
betrokken disciplines
Bewaking door zorgcoördinator
Tussen- en eindevaluatie
Vastleggen gegevens voor later
effectiviteitsonderzoek
5
Opzet van het project
Deelnemers project
Hans Kropman, manueel therapeut
Bellestein 61-G, 6714 DP Ede
Ria Harmens, oefentherapeut-Mensendieck
Torenveld 32, 6715 GV Ede
Bouwien Vermaat, oefentherapeut-Mensendieck
Torenveld 32, 6715 GV Ede
Rina Deijns-Bronius, oefentherapeut-Mensendieck
Luynhorst 10, 6714JB Ede
Huisartsen Gezondheidscentrum Veldhuizen
Bellestein 61, 6714 DP Ede
(Maatschappelijk werk uit Gezondheidscentrum indien nodig)
Duur project
1 september 2004 – 1 september 2005
Doelstelling van het project
Effectiever behandelen van cliënten van de doelgroep. Kostenreductie en tijdsbesparing door voorkomen van recidieven en adequaat ingrijpende
behandeling.
Subdoelstelling: ervaring opdoen met gestructureerde multidisciplinaire samenwerking met disciplines gevestigd buiten het gezondheidscentrum.
Doelgroep
 Cliënten met aspecifieke rug- of nekklachten getypeerd als Type 2b of 3b (conform indeling richtlijn)
 Leeftijd: tussen 18 en 60 jaar. (De flexibele eindgrens is gesteld op zestig jaar omdat de praktijkervaring leert dat veel mensen die ouder zijn
hun levensstijl hebben aangepast aan hun beperkingen en daar al adequater mee om gaan.)
 Gebonden aan het Gezondheidscentrum middels een inschrijving bij de huisartsenpraktijk2. Bij deelname van Amicon aan het project is
huisartsgebondenheid aan het Gezondheidscentrum geen must. Indien de Stichting Samenwerking Gezondheidscentrum Veldhuizen de
grootste ondersteuner wordt is inperking noodzakelijk in verband met de doelstellingen van de Stichting.
 Verzekering: In eerste instantie alleen Amicon / Menzis.
2
De (huis)artsen selecteren de deelnemers
6
Doelstelling van de behandeling
ALGEMEEN BEHANDELDOEL
De cliënt ervaart minder/geen beperkingen in activiteiten en/of heeft minder/geen participatieproblemen en heeft controle over de klachten in rust
en tijdens activiteiten. Tevens heeft de cliënt de wil, de kennis, het inzicht, de vaardigheden en fysieke mogelijkheden om het geleerde toe te
passen tijdens rustmomenten en tijdens het uitvoeren van activiteiten in het dagelijks leven om toename van stoornissen en toename/hernieuwde
beperkingen in activiteiten en/of participatie te voorkomen.
BEHANDELSTRATEGIE
Aangezien de ervaren beperkingen invloed hebben op het functioneren van de cliënt in het dagelijks leven, is het optimaliseren van het houdingsen bewegingsgedrag van de cliënt tijdens het uitvoeren van activiteiten een belangrijk aandachtspunt in de behandeling. Voor het bewerkstelligen
van de gedragsverandering is het van belang dat de benodigde functies geoptimaliseerd zijn.
Protocol
Er wordt voor de behandelingen gebruik gemaakt van een ontwikkeld protocol. In het protocol is vastgelegd wie wat doet op welk tijdstip en wat
de beoogde tijdsinspanning is.
Communicatie
Belangrijk is dat de behandelaars goed en doeltreffend met elkaar kunnen communiceren zonder dat de privacy van de cliënt in het geding komt.
Een ander voorwaarde is dat de communicatie verloopt met zo min mogelijk storen van elkaars werk.
Er wordt gebruik gemaakt van BSCW. De letters BSCW staan voor Basic Support Cooperative Work. BSCW is een basale ondersteuning voor
vele samenwerkingsverbanden via het internet. De behandelaars werken aan een (vooraf gecodeerde) statuskaart van de cliënt, waarbij alle
behandelgegevens direct aangevuld worden. Voorafgaande aan de volgende behandeling leest de behandelaar de status door en schrijft nieuwe
opmerkingen die zichtbaar zijn voor de andere behandelaar(s). BSCW is 24 uur per dag via internet te gebruiken en er kunnen groepen gemaakt
worden waarbij een behandelaar alleen lees- en schrijfrechten krijgt voor de ‘eigen’ cliënten.
Wat kost het extra
Tijd om het project op te zetten
Maken van informatiefolders voor cliënten
Maken van evaluaties / cliënttevredenheidsonderzoek
Informatievoorziening voor huisartsen
7
Kosten voor BSCW ( € 75,- excl. BTW per maand voor 20 gebruikers)
Extra tijd om statuskaart met journaalgegevens uit te wisselen
Extra tijd in het vastleggen van resultaten en evaluaties, cliënttevredenheidsonderzoek
Ondersteuning voor het project tot 1 januari 2005
Amicon zorgverzekeraar staat voor dit project een dubbelloop toe voor de behandelingen. Amicon geeft publiciteit aan het project.
De Stichting Samenwerking Gezondheidscentrum Veldhuizen neemt de kosten voor de communicatie voor haar rekening.
De zorgverleners besteden tot 1 januari 2005 extra tijd aan het project zonder hiervoor extra inkomsten te genereren.
Ondersteuning voor het project vanaf 1 januari 2005
Er zijn onderhandelingen gaande om de paramedische tarieven per 1 januari 2005 (beperkt) vrij te geven. Eind 2004 zullen de betrokken partijen
met elkaar onderhandelen voor een productprijs en de inkoop ervan.
Samenwerkingsverband
In 2003 is er in het project ‘zorgaanbod 2003-2010’ een start gemaakt met het denken aan samenwerkingsverbanden met hulpverleners die buiten
de muren van het Gezondheidscentrum Veldhuizen gevestigd zijn. Voor dit project zal het Stichtingsbestuur Samenwerking Gezondheidscentrum
Veldhuizen een samenwerkingsovereenkomst sluiten met de betreffende oefentherapeuten.
Toekomst
Na de projectperiode ontvangen alle deelnemers en ondersteuners een verslag van het project. Wanneer het project slaagt kan het project
toegankelijk worden voor anders verzekerden wanneer overeenkomsten gesloten kunnen worden met andere zorgverzekeraars.
Wanneer is het project geslaagd
Het project zal na afloop worden geëvalueerd. Amicon is bereid om de spiegelgegevens te verstrekken en deze te vergelijken met andere
zorgverleners.
- afname consumptie doelgroep in vergelijking met algemene Aminconcijfers
- tevredenheid bij doelgroep over de werkwijze en het behaalde resultaat met een score van minimaal gemiddeld 8.0 op schaal van 10 punten.
- toename participatie aan “gezond Bewegen” bij doelgroep
- stijgende lijn in deelnemers aan het project gedurende de projectperiode
- gemiddeld aantal behandelingen manuele therapie 5, oefentherapie 9.
8
tijdschema project
MEI-JUNI 2004
Komen tot een gezamenlijk projectplan
Goedkeuring bestuur GHC
Sluiten samenwerkingsovereenkomsten
EIND JUNI 2004
Bespreking plan met Amicon
JUNI-SEPTEMBER
Ontwikkeling informatiemateriaal;
Regelen communicatiemiddelen
Ontwikkeling verslaglegging, evaluatie en tevredenheidsmeting
SEPTEMBER-OKTOBER 2004
Start project
Presentatie in het Gezondheidscentrum
Publiciteit via Amicon, locale pers, websites
DECEMBER 2004
Overleg met Amicon over voortgang en financiering
SEPTEMBER 2005
Presentatie evaluatie project aan Gezondheidscentrum en zorgverzekeraar
Beslissing voortzetting
.
9
Referenties
 KNGF-richtlijn Manuele Therapie bij Lage-rugpijn, 2003
 Richtlijn Oefentherapie-Mensendieck bij patiënten met aspecifieke nek- schouderklachten, 2001
 Verslag Werkgroep Zorgaanbod, Gezondheidscentrum Veldhuizen, 2003
10
Aspecifieke nekschouderklachten / aspecifieke
rugklachten
Nee
Ja
Profiel 2b of 3b volgens richtlijn
Nee
Ja
Leeftijd 18-60 jaar
Geen indicatie voor het project
Verwijsindicatie
voor project
Nee
Ja
Aanvullende verzekering bij
Amicon of wil zelf financieren
Nee
Ja
Geschikt voor project
11
Gezondheidscentrum Veldhuizen
Bellestein 61
6714 DP Ede
Stichting ter bevordering van Samenwerking Gezondheidscentrum Veldhuizen
Contactpersoon: de heer J.C. Kropman, 0318-641810 / 0318-651295
12