Samenwerkingsafspraak wervelkolomspreekuur

Samenwerkingsafspraak wervelkolomspreekuur
Aanleiding
60-90% van de mensen in Nederland heeft wel eens een episode met lage rugklachten gehad. Met
een prevalentie van 50-250 per 1000 mensen per jaar, die met deze klachten bij de huisarts komen,
is dit tevens een grote patiëntengroep die op termijn vaak door zowel de orthopedisch chirurgen als
neurologen op het spreekuur gezien wordt. Om de diagnostiek en behandeling omtrent deze
patiëntengroep beter vorm te geven, en om onnodige doorverwijzingen te voorkomen, is een
projectgroep aan de slag gegaan met het uitwerken van een traject voor patiënten met langer
bestaande klachten van de lumbale wervelkolom.
Het is niet de bedoeling dat huisartsen meer patiënten gaan doorverwijzen dan ze tot op heden doen,
maar dat de patiënten die zij doorverwijzen aan één loket terechtkomen. Het is namelijk niet altijd
evident naar welk specialisme de groep patiënten met chronische lage rugklachten moet worden
doorverwezen. Om onderlinge doorverwijzingen tussen specialismen te voorkomen en
patiëntenzorg voor deze groep te optimaliseren is het belangrijk om een eenduidige diagnose en
behandeltraject voor deze patiënten te ontwikkelen. Om dat te realiseren is afstemming tussen eerste
en tweede lijn onontbeerlijk. Er werd om die reden in samenspraak met één van de huisartsen uit de
regio, een neuroloog, een orthopedisch chirurg, revalidatiearts, fysiotherapeut en de Phycisian
Assistants orthopedie en neurologie een samenwerkingsafspraak opgesteld.
Het spreekuur dat hieruit is voorgekomen moet uiteindelijk gaan functioneren als loket voor alle
patiënten die met rugklachten naar het Jeroen Bosch Ziekenhuis verwezen worden. Na een bezoek
aan dit spreekuur moet helder zijn welke vervolgroute/zorgprogramma (in of buiten het ziekenhuis)
voor de patiënt het meest geschikt is.
Het is van groot belang dat al deze zorgverleners vanuit één visie werken en allen dezelfde taal
spreken. De patiënt met rugklachten mag niet geconfronteerd worden met verschillende of zelfs
tegenstrijdige informatie over zijn probleem of de aanpak daarvan.
Doelstelling
Het komen tot een goede verwijzing, diagnose en behandeling bij patiënten met lage rugklachten in
eerste en tweede lijn middels een eenduidige aanpak.
Subdoelstellingen:
- vroege detectie van risico op chroniciteit
- adequate detectie en behandeling van specifieke afwijkingen
- ondersteuning en advisering bij behandeling van aspecifieke lage rugklachten
- geen tegenstrijdige adviezen
- goede patiëntenvoorlichting
- goede samenwerking met en optimale ondersteuning van de eerste lijn
- kwaliteitsverbetering / -controle m.b.v. specifieke indicatoren
- ‘dokteronafhankelijk’- en efficiënt spreekuur
Werkwijze
De patiënt wordt door de huisarts naar het wervelkolomspreekuur verwezen, dit gaat via een
aanmeldingsformulier (www.jbz.nl/verwijzers). In het stroomschema wordt de werkwijze
schematisch weergegeven (zie bijlage).
Er ontstaan grofweg twee patiëntcategorieën:
1. Patiënten met specifieke lage rugklachten (serious of non-serious). Deze patiënten zullen
rechtstreeks naar de betreffende specialist worden doorverwezen (orthopedisch chirurg,
neuroloog, anesthesioloog/pijnpolikliniek).
2. Patiënten met aspecifieke lage rugklachten. Dit is de groep die chronische lage rugklachten
heeft of dreigt in de chroniciteit te belanden. Deze groep wordt eenmalig gescreend zonder
verdere interventies. Vanuit hier zijn 3 trajecten mogelijk:

Indien bij de patiënt geen specifieke pathologie gevonden wordt en behandeling in de
eerste lijn plaats kan vinden, gaat de patiënt aansluitend naar de paramedische afdeling.
Hier volgt verdere uitleg over de aanpak van het aspecifieke lage rugprobleem (middels
een informatieve video) en beantwoording van eventueel resterende vragen.

Patiënten waarvan wordt ingeschat (o.b.v. concrete parameters) dat zij een groot risico
lopen chronische klachten te ontwikkelen, worden voor behandeling doorverwezen naar
het 'graded activity' programma van de fysiotherapie-afdeling in het ziekenhuis.

Patiënten, die chronische rugklachten hebben en waarvan wordt ingeschat dat ook
psychosociale aspecten aanwezig zijn, worden voor nader onderzoek en advies
doorverwezen naar het multidisciplinair rugpijn team van Revalidatiecentrum Tolbrug.
Werkwijze in de praktijk
In de praktijk betekent dit dat huisartsen hun patiënten met lage rugklachten, die zij naar de tweede
lijn willen doorverwijzen, voor onderzoek en/of behandeling kunnen aanmelden bij de polikliniek
orthopedie. Aanmelding dient te gebeuren door het ingevulde aanmeldingsformulier
(www.jbz.nl/verwijzers) per fax in te sturen. De patiënt wordt vervolgens door het secretariaat van
het WKS benaderd voor een afspraak, met een maximale wachttijd van 2-3 weken.
Evidence based?
Onderzoek, patiënteninformatie/-educatie en behandeling van alle betrokken disciplines in het
Jeroen Bosch Ziekenhuis is conform (het concept van) de multidisciplinaire richtlijn voor
aspecifieke lage rugklachten zoals in het najaar van 2002 gepubliceerd door het CBO. Uiteraard
dient tevens de NHG-standaard ‘aspecifieke lage rugklachten’ als leidraad voor de doorverwijzing
van de patiënten.
Met vragen over het project kunt u terecht bij:
Rianne van den Burg, Physician Assistant neurologie (tel. 073-6996025)
Marco van der Biezen, Phycisian Assistant orthopedie (tel. 073-6996050)
E-mail ; [email protected]