Informatiebrief werkgevers

Rugklachten en werk
- Informatiebrief werkgever of leidinggevende Waarom deze brief?
Voor u als werkgever of leidinggevende is het belangrijk dat u informatie heeft over rugklachten en werk.
Om, waar dat mogelijk is, rugklachten te helpen voorkómen en om uw werknemers met rugklachten beter
te ondersteunen bij werk of re-integratie.
Wat zijn rugklachten?
Rugklachten zijn pijnklachten in het gebied onder de schouderbladen en boven de bilplooien. De pijn kan
soms uitstralen tot in de voeten. De meeste rugklachten herstellen spontaan; meestal is er geen extra
diagnostiek (zoals foto’s) en ook geen speciale behandeling nodig. Rugpijn komt veel voor en komt vaak
terug. Rugpijn is zeer zelden een signaal van een ernstige ziekte of schade in het lichaam.
Wat heeft dit met het werk te maken?
Rugklachten ontstaan vaak door een combinatie van factoren.
Van de volgende factoren in het werk is door wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat ze een risico
vormen op rugklachten:
- lichaamstrillingen;
- tillen en sjouwen;
- draaien van de rug;
- voorovergebogen staan.
In vele arboconvenanten staan afspraken over het reduceren van fysieke belasting. ‘Beruchte’ sectoren
zijn bijvoorbeeld de bouw en de zorg. Maar ook in vele andere sectoren komt nog steeds rugbelastende
arbeid voor. Iemand met rugklachten kan veelal het werk minder goed uitvoeren.
Wat kunt u van de bedrijfsarts verwachten?
Bij verzuim vindt binnen twee tot vier weken een consult bij de bedrijfsarts plaats, dit consult duurt
gemiddeld 30 minuten.
Waaruit bestaat het consult?
De bedrijfsarts vraagt de klachten na, vraagt wat er al aan gedaan is, en doet zo nodig lichamelijk
onderzoek. Lichamelijk onderzoek is belangrijk om een goed advies uit te brengen over de geschiktheid
voor werk. De bedrijfsarts kan nader onderzoek uitvoeren om de diagnose zeker te krijgen. De bedrijfsarts
vraagt zo nodig, met schriftelijke toestemming van de werknemer, medische gegevens op bij huisarts of
specialist.
De bedrijfsarts verzamelt ook informatie over taken en werkomstandigheden, bijvoorbeeld de gegevens uit
de RI&E. Indien een werkplekonderzoek nodig is, dan wordt dat uitgevoerd door een deskundige. Met
behulp van het ‘Instrument arbeidsgerelateerdheid lage rugklachten’ kan de bedrijfsarts inschatten welk
aandeel het werk heeft bij de klachten.
Welk advies kan de bedrijfsarts geven?
De bedrijfsarts beoordeelt de relatie tussen de klachten en het werk en adviseert uw werknemer en u
daarover. Dat advies gaat over:
hoe de werknemer het beste kan omgaan met zijn of haar rugklachten;
hoeveel werk hij of zij op dat moment aan kan (taken en tijd); wanneer men het werk (stapsgewijs)
kan gaan opbouwen;
zo nodig aanpassingen op de werkplek of in de taken.
Wanneer de werknemer verzuimt, spreekt de bedrijfsarts een terugkeer in stappen af.
Binnen twee weken hierna bespreekt de bedrijfsarts met de werknemer hoe het gaat en herziet zo nodig
het advies.
RL Rug – Informatiebrief werkgever en leidinggevende - Juli 2007
-1-
Welke behandeling?
Bij sommige rugklachten is een specifieke behandeling mogelijk. Daarvoor zal de bedrijfsarts verwijzen
naar huisarts of specialist, of naar fysiotherapeut, ergotherapeut of oefentherapeut. De bedrijfsarts zal
afhankelijk van de ernst van de klachten bij de begeleiding 'zwaardere' middelen inzetten, variërend van
een eenmalig consult tot verwijzing naar een multidisciplinair rugcentrum. Indien de kosten daarvan niet
onder de zorgverzekering vallen, overlegt de bedrijfsarts met de werkgever over de betaling. De
bedrijfsarts gebruikt alleen methoden waarvan in wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat ze
effectief zijn.
Blijven werken of weer gaan werken?
De bedrijfsarts adviseert of men het eigen werk kan hervatten of kan blijven doen. In grote lijnen geeft de
richtlijn Rugklachten van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde het volgende
aan:
Bij aspecifieke rugpijn (rugpijn die bij veel mensen voorkomt, geen ernstige oorzaak heeft, vrijwel
altijd helemaal over gaat, maar vaak weer een keer kan terugkomen), kan men over het algemeen
aan het werk blijven of het werk stapsgewijs weer oppakken. Risicofactoren voor rugklachten op het
werk, dienen wel weggenomen of verminderd te worden. De bedrijfsarts overlegt daarover zonodig
met u als werkgever.
Bij specifieke rugpijn zal de bedrijfsarts beoordelen wat de beperkingen zijn. Dan volgt een advies op
maat met stapsgewijze opbouw en zo nodig aanpassingen op het werk.
Bij langer durend verzuim adviseert de bedrijfsarts altijd tot een gesprek tussen werkgever en werknemer
waarin men samen kijkt hoe de hindernissen voor werkhervatting kunnen worden weggenomen.
Hoe kunnen rugklachten worden voorkómen?
Werkgever en werknemer zijn samen verantwoordelijk voor het voorkómen van werkgerelateerde klachten
aan de rug. Zie daarvoor ook de arboconvenanten. Als werkgever dient u te zorgen voor gezonde en
veilige werkomstandigheden. De bedrijfsarts en andere deskundigen kunnen daarbij adviseren. Enkele
tips:
Risicofactoren weghalen of verminderen door aanpassingen op het werk of wijziging van werkwijzen.
Als toch rugbelastend werk wordt uitgevoerd: ergonomische aanpassingen ter beschikking stellen en
toezien op het gebruik ervan.
De werknemer neemt voldoende lichaamsbeweging, doet oefeningen voor de rug; zowel bij
specifieke als aspecifieke rugklachten helpen deze!
Ook buiten het werk rugbelasting verminderen: niet zwaar tillen, op houding letten.
Vragen?
Als u vragen hebt over gezondheid en werk, kunt u de bedrijfsarts bellen.
Meer informatie en verder lezen?
Informatie over de taken van de bedrijfsarts: www.jebedrijfsarts.nl.
De richtlijn ‘Rugklachten’ voor bedrijfsartsen: www.nvab-online.nl onder ‘Richtlijnen en leidraden’.
Het ‘Instrument arbeidsgerelateerdheid lage rugklachten’: www.kenniscentrumakb.nl.
Informatie over bewegingsapparaat en werk: www.werkendlichaam.nl.
Informatie en helpdesk voor vragen over werk, verzekeringen of sociale zekerheid in relatie tot
gezondheid: Breed Platform Verzekerden en Werk: www.bpv.nl.
Kwaliteitsbureau NVAB, Utrecht
Disclaimer
De Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) is de wetenschappelijke beroepsvereniging voor
bedrijfsartsen. De NVAB vindt het belangrijk dat werknemers én werkgevers goede en betrouwbare voorlichting krijgen over
aandoeningen en over het handelen van de bedrijfsarts. Daarom maakt de NVAB, corresponderend met haar wetenschappelijke
richtlijnen voor bedrijfsartsen, verschillende voorlichtingsproducten zoals Informatiebrieven voor de werknemer en Informatiebrieven
voor de werkgever.
Deze brief is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld en berust op de thans beschikbare wetenschappelijke kennis.
Ondanks zorgvuldigheid en aandacht is het mogelijk dat de inhoud onvolledig en/of onjuist is. Het Kwaliteitsbureau NVAB aanvaardt
geen aansprakelijkheid voor eventuele schade, overlast of ongemak die voortvloeit uit of samenhangt met het gebruik van de
informatie uit deze brief. Deze informatie vervangt niet een advies van de bedrijfsarts maar is bedoeld als aanvullend en
ondersteunend.
RL Rug – Informatiebrief werkgever en leidinggevende - Juli 2007
-2-