Revisie Amsterdamse Kinderintelligentie Test (RAKIT)

Een kijk op het oog (update 2012)
RAKIT
1
Revisie Amsterdamse Kinderintelligentie Test
(RAKIT)
auteurs: N. Bleichrodt, P.J.D. Drenth, J.N. Zaal, & W.C.M. Resing
uitgever: Swets & Zeitlinger (Lisse)
jaar van uitgave: 1987
Omschrijving van de test
Doel
De RAKIT is een kinderintelligentietest met twaalf subtests, waarvan er drie
visuele functies onderzoeken: Figuur herkennen, Verborgen figuren, en Visueel
geheugen. De subtest Schrijven gaat het visueel-ruimtelijke inzicht na.
Doelgroep
De RAKIT kan worden afgenomen vanaf 4j 2m t.e.m. 11j 2m. De test is speciaal
ontworpen voor een Nederlandse populatie.
Afnameduur
De afnameduur is afhankelijk van het item en leeftijd van de proefpersoon. De
subtest Geheugen bedraagt ongeveer 20 minuten, de subtest Schrijven 5 à 10
minuten, Figuur herkennen 10 minuten, en Verborgen figuren 10 minuten.
Historiek en normering
De RAKIT is de vernieuwde versie van de Amsterdamse Kinderintelligentie
Test (AKIT) van 1964. De test is genormeerd in Nederland en gestandaardiseerd
op 1415 proefpersonen. Per leeftijdsgroep waren steeds 100 jongens en 100
meisjes in het onderzoek betrokken. Bij het samenstellen van de steekproef is
rekening gehouden met de volgende criteria: regio, urbanisatiegraad, schoolgrootte, geslacht en leeftijd. Bij de constructie van de leeftijdsnormen is
uitgegaan van viermaandelijkse normgroepen.
Betrouwbaarheid
Totaalscore: .94 - .96
Validiteit
Intercorrelatie tussen de subtests onderling en de totaalscore:
Jonge groep: .22 - .49
Oudste groep: .23 - .59
Een kijk op het oog (update 2012)
RAKIT
2
Bespreking van de test
Figuur herkennen
Opdrachtomschrijving
De subtest Figuur herkennen bestaat uit 50 onvolledige tekeningen van concrete,
alledaagse dingen. De proefpersoon moet binnen een bepaalde tijd proberen te
herkennen welke objecten er schuil gaan achter de onvolledige afbeeldingen.
Aangesproken functies
- visuele discriminatie en identificatie
- visuele Gestalt
- visuele vervolledigen
- visuele informatieverwerkingssnelheid
- visueel voorstellingsvermogen
Verborgen figuren
Opdrachtomschrijving
De subtest Verborgen figuren bestaat 45 meerkeuze-items. In een complexe
tekening is één van de zes eronder staande alternatieven verborgen. De
proefpersoon moet de juiste figuur proberen ontdekken.
Aangesproken functies
- visuele discriminatie en identificatie
- visuele analyse
- figuur-achtergrondonderscheid
Visueel geheugen
Opdrachtomschrijving
De subtest Visueel geheugen bestaat uit 2 reeksen van 18 items. Elk item bevat
een aantal figuren die in een bepaalde volgorde op een kaart zijn geplaatst. De
proefpersoon mag de volgorde van de figuren gedurende vijf seconden in zich
opnemen. Dan wordt de kaart omgeslagen en moet de proefpersoon de
waargenomen volgorde reproduceren met blokjes waarop dezelfde figuren staan
afgebeeld. De eerste reeks bestaat uit concrete figuren, de tweede uit abstracte.
Aangesproken functies
- visuele identificatie en discriminatie
- visueel-sequentieel geheugen
- visueel kortetermijngeheugen
Een kijk op het oog (update 2012)
RAKIT
3
Schijven
Opdrachtomschrijving
De subtest Schijven bestaat uit een pennenbord waarop zich 3 lagen van 9
schijven bevinden. De schijven bevatten 2, 3 of 4 gaatjes en moeten over de
bijbehorende pennen op het bord worden geplaatst, waarbij het veelal
noodzakelijk is de schijven te draaien. De eerste laag schijven wordt voor
instructie gebruikt, de beide andere lagen moeten door het kind worden gelegd.
Aangesproken functies
- visueel-ruimtelijke oriëntatie
- visuele identificatie en discriminatie
Er wordt ook een beroep gedaan op de visuomotoriek.
Scoring
Bij de eerste drie onderdelen scoort men 0 of 1, afhankelijk van een al of niet
juist antwoord. Bij het onderdeel Schrijven scoort men de tijd die het kind nodig
heeft om alle schijven over de pennen te leggen. Per subtest en per leeftijdsgroep
worden de ruwe scores omgezet in genormaliseerde standaardscores met het
gemiddelde van 15 en een spreiding van 5. Op die manier zijn voor in totaal 21
leeftijdsgroepen normen berekend.
Bevindingen vanuit de werkgroep
•
•
•
De normering is verouderd en Nederlands.
De subtests kunnen afzonderlijk worden geïnterpreteerd.
Volgens Peter Tellegen (2002) is de RAKIT in velerlei opzicht een goede en
interessante test. De test neemt enigszins een middenpositie in ten opzichte
van de SON-R-tests en de Wechslertests. Voor de diagnostiek is het
gewenst dat verschillende goede intelligentietests naast elkaar beschikbaar
zijn. Het is daarom een goede zaak dat er plannen lijken te bestaan de
RAKIT te hernormeren en mogelijk ook in andere opzichten te reviseren.
Tot die tijd moet het gebruik van de RAKIT voor diagnostiek en
indicatiestelling echter ernstig worden ontraden. De problemen met de
normen zijn velerlei en het gecombineerd effect hiervan is voor de
testgebruiker moeilijk in te schatten. (uit De kwaliteit van de normen van de
RAKIT. Persoonlijkheidspsychologie en Differentiële Psychologie,
december 2002)