Een kijk op het oog (update 2012) RCFT 1 Complexe Figuurtest van Rey met Recognitietrial (RCFT) auteurs: J.E. Meyers, & K.R. Meyers uitgever: Psychological Assessment Resources (Lutz) jaar van uitgave: 1995 Omschrijving van de test Doel De Rey Complex Figure Test and Recognition Trial (RCFT) onderzoekt verschillende cognitieve processen bij de proefpersoon, waaronder planning, organisatie, probleemoplossing, geheugen en perceptueel-motorische functies. De test bestaat uit vier items: Kopieertoets, Onmiddellijke reproductietoets, Uitgestelde reproductietoets en Herkenningstoets. Doelgroep De test kan worden afgenomen bij volwassenen tussen 18j en 89j, maar heeft ook aanvullende normen voor proefpersonen van 6j tot 17j 11m. Afnameduur Er wordt geen afnameduur vermeld. De tussentijd bij de Kopieertoets en Onmiddellijke reproductietoets bedraagt 3 minuten. De tussentijd bij de Uitgestelde reproductietoets en Herkenningstoets bedraagt 30 minuten. Tussenin mogen geen andere grafische opdrachten worden uitgevoerd. Historiek en normering De test bevat een computervervaardigde replica van de originele Complexe Figuur van Rey (1941), zonder Osterrieths normatieve data. Bovenop de ontwikkelde recognitietest zijn er preciezere regels ontwikkeld om dubbelzinnigheden weg te werken bij het scoren van de nauwkeurigheid en de plaatsing van elk van de 18 scoringseenheden. De test is genormeerd in de Verenigde Staten en gestandaardiseerd op 505 personen. Betrouwbaarheid Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid: .94 Test-hertestbetrouwbaarheid: Onmiddellijk geheugen: .75 Uitgestelde geheugen: .88 / Recognitie: .87 Validiteit Convergente validiteit: correlatie met onderdelen van de Rey zelf Discriminante validiteit: zowel tegenover met normale personen als tegenover personen met MBD, CVA, tumor, epilepsie en MS. Constructvaliditeit: in vergelijking met de WAIS-R, Benton, Trail Making Test Een kijk op het oog (update 2012) RCFT 2 Bespreking van de test Kopieertoets Opdrachtomschrijving De proefpersoon wordt gevraagd de figuur van de RCFT-stimuluskaart te kopiëren op een blanco blad in het testboekje. Vorige handleidingen stelden het gebruik van verschillende kleurpotloden voor om organisatorische en sequentiële aspecten van de prestatie op te tekenen. In deze versie is dit niet opgenomen omwille van de vele nadelen. De onderzoeker kan de organisatorische en sequentiële aspecten van de reproductie registreren door gelijktijdig de figuur te tekenen op het afzonderlijke vel, dat hiervoor in het testboekje is voorzien is. De voorkeur wordt gegeven aan het tekenen met potlood. Gommen is toegelaten. De tijdsduur wordt genoteerd in het testboekje. Aangesproken functies - visuele analyse en synthese - visueel-ruimtelijke oriëntatie en structuratie Er wordt ook een beroep gedaan op de visuomotoriek. Onmiddellijke en uitgestelde reproductie Opdrachtomschrijving Na de Kopieertoets worden de stimulusfiguur en de tekening onmiddellijk uit het gezichtsveld verwijderd. Er volgen 3 minuten met een losse verbale activiteit. Vervolgens wordt de Onmiddellijke reproductietoets aangereikt. Het kind maakt nu de tekening uit het hoofd op een blanco blad. 30 minuten na de Kopieertoets maakt het kind de Uitgestelde reproductietoets door nogmaals de tekening uit het hoofd te tekenen. Scoring Dezelfde scoringscriteria gelden voor de drie hierboven genoemde tekentests. Het scoren van de RCFT is gebaseerd op de scoringscriteria die Rey heeft ontwikkeld heeft in 1941 (Corwin & Bylsma, 1993) en die wordt voorgesteld door Lezak (1995). Het Rey-scoringssysteem deelt de complexe figuur in 18 units. Elke unit wordt afzonderlijk gescoord zowel wat betreft nauwkeurigheid als plaatsing. Voor elke te scoren unit worden een algemeen scoringsprincipe en specifieke scoringscriteria voorgesteld. De verschillende scoringscriteria specificeren nauwkeurigheid en plaatsing in termen van precieze afstandsmaten. De proefleider moet de specifieke scoringscriteria gebruiken om tekeningunits die niet onmiddellijk kunnen worden gescoord op basis van het algemene scoringsprincipe alsnog te verhelderen. Een score van 0, 0.5, 1 of 2 wordt toegekend aan elke unit van de figuur op basis van de criteria met betrekking tot nauwkeurigheid en plaatsing. De scores van alle units worden vervolgens samengevoegd om de ruwe score van de tekening te bekomen. Op basis daarvan wordt een percentiel bepaald. Een kijk op het oog (update 2012) 3 RCFT Aangesproken functies - visuele analyse en synthese - visueel-ruimtelijke oriëntatie en structuratie - visueel geheugen - visueel-ruimtelijke voorstellingsvermogen Er wordt ook een beroep gedaan op de visuomotoriek. Herkenningstoets Opdrachtomschrijving Onmiddellijk na de Uitgestelde reproductietoets maakt de proefpersoon de Recognitietoets. Deze herkenningstoets bestaat uit 24 geometrische figuren waaronder 12 individuele scoringselementen van de stimulusfiguur en 12 afleiders. De proefpersoon duidt aan welke van de 24 herkenningsitems hij herkent als deel uitmakend van de stimulusfiguur. Scoring De ruwe scores worden opgesteld aan de hand van waar positieve, vals positieve, waar negatieve en vals negatieve antwoorden. Aanwezig in stimulus Niet aanwezig in stimulus Herkend door proefpersoon waar positief vals positief Niet herkend door proefpersoon vals negatief waar negatief De som van ruwe scores van de waar positieven en de waar negatieven is de totale correcte ruwe score. Op basis daarvan wordt een percentiel bepaald. Aangesproken functies - visueel geheugen Bevindingen vanuit de werkgroep • • • Geen Vlaamse normering Een volledige afname is tijdrovend, want tussen de onmiddellijke en uitgestelde reproductietoets mag je geen andere grafomotorische testbatterij afnemen. De test is vooral bruikbaar tijdens een evaluatie. De test geeft ook waardevolle informatie in verband met de manier van aanpakken en de planning die door de proefpersonen wordt gehanteerd. De opbouw van de reproductie wordt jammer genoeg niet meer gescoord.