WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE De Belgische context betreffende toegankelijkheid, krijgt vorm vanuit een Europees perspectief WG Duurzaam Bouwen Gepresenteerd door Isabelle Lechat, ir Donderdag 22 juni 2006 WTCB – CSTC – BBRI Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Laboratorium Duurzame Ontwikkeling Toegankelijkheid voor de « doorsnee » persoon WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE De ontwerpers en architecten streven naar het creëren voor de doorsnee persoon… Echter… Toegankelijkheid voor de niet « doorsnee » persoon WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE Enkel de « doorsnee » persoon beschouwen in het bouwproces… …brengt ernstige risico’s tot ongeschiktheid met zich mee… Toegankelijkheid voor het individu in evolutie WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE Het ene individu is niet het andere … …en blijft niet hetzelfde in de loop der jaren Van toegankelijkheid voor de « doorsnee » persoon naar toegankelijkheid voor allen WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF 3% HTTP://WWW.WTCB.BE 7% Toegankelijkheid = LEVENSKWALITEIT Van de bevolking wordt geconfronteerd met & architecturale barrieres COMFORT 30 - 40% 15% VOOR ALLEN 5-15% Historiek van het rekening houden met toegankelijkheid op Europees niveau WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE VERENIGDE NATIES 22 STANDAARD REGELS OP HET GELIJKSTELLEN VAN OPPORTUNITEITEN VOOR MINDERVALIDEN (1993) STANDAARD REGEL N°5: Toegankelijkheid van de bebouwde omgeving Instrumenten die toegankelijkheid op Europees niveau stimuleren WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE EUROPESE UNIE ARTIKEL 13 VAN HET VERDRAG VAN AMSTERDAM DAT DISCRIMINATIE OP BASIS VAN DE HANDICAP VERBIEDT (1997) Instrumenten: Notie van Gelijkheid van Kansen en van Volledige Deelname RICHTLIJN 2000/78/EC – « private en publieke werkgevers moeten « redelijke inrichtingen » voorzien voor de mindervaliden ». Oostenrijk 2005, Duitsland 2005, Frankrijk 2005, België 2003, … RICHTLIJN 2004/17 & 2004/18 BETREFFENDE OPENBARE MARKTEN – « de leveranciers van diensten moeten redelijke initiatieven nemen om toegankelijkheidsproblemen te bestrijden » COMMUNICATIES & ACTIEPLAN - EU COM (2003) 650: “Equal Opportunities for People with Disabilities: A European Action Plan” Toegankelijkheid op Europees niveau: de instrumenten WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF EUROPESE UNIE NATIONAAL ACTIEPLAN Spanje, (2003) Frankrijk, Wet 2005-102 Zweden, Nationaal Actieplan voor Mindervalidenbeleid Denemarken, Mindervaliden Actie Plan INTERNATIONAAL VOORBEELD : The Ontarians with Disabilities Act, 2005 NORMALISATIE Internationaal Europees Nationaal HTTP://WWW.WTCB.BE Instrumenten die toegankelijkheid op Europees niveau stimuleren WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE EUROPESE UNIE VERDRAG VOOR DE FUNDAMENTELE RECHTEN VAN DE MENS The European Convention on Human Rights, 1950. The European Social Charter, 1996 … AANBEVELINGEN “Handboek Toegankelijkheid, the Netherlands Guide des Normes, Luxemburg Agenda 22 … Toegankelijkheid op Europees niveau: de instrumenten WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE LIDSTATEN VAN DE EUROPESE UNIE SPECIFIEKE WETGEVING INZAKE TOEGANKELIJKHEID Nederland: Integral Accessibility in the Building Decree, 2003 Luxemburg: wet van 29 maart 2001 en reglement in verband met 23 november 2001 Duitsland : Model Building Code addresses barrier-free building (§50). Verenigd Koninkrijk : Part M of the Building Regulations BENADERING GEBASEERD OP DE ANTI-DISCRIMINATIE EN GELIJKHEID VAN KANSEN NOTIE The UK Disability Discrimination Act (DDA 1995, DDA 2005) The EU Equal Treatment Directive (2000/78/CE) Toegankelijkheid op Belgisch niveau: de instrumenten WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE BELGIE SPECIFIEKE WETGEVING INZAKE TOEGANKELIJKHEID Waals Gewest - CWATUP (art. 414 et 415) Brussel Hoodstedelijk Gewest - Titel IV en VII van RRU Vlaams Gewest – federale wet van 1975 BENADERING GEBASEERD OP DE ANTIDISCRIMINATIE EN GELIJKHEID VAN KANSEN The EU Equal Treatment Directive (2000/78/CE) Foutieve perceptie van toegankelijkheid WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE Enquête uitgevoerd door het instituut voor psychologie van de Universiteit van Zurich op initiatief van het Zwitsers Centrum voor aangepaste constructie voor mindervaliden : • Vier op tien architecten weten niet dat constructies zonder obstakels door wet verplicht zijn • Eén persoon op twee schat de kostprijs op een te hoog niveau Bijgevolg: Toegankelijkheid wordt – foutiefbeschouwd als een bijkomende en facultatieve maatregel die enkel voordelig is voor de mindervaliden Toegankelijkheid op Belgisch niveau- de moeilijkheden WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE De obstakels • Wetten en reglementen zijn vaak miskend. • Vaak weinig controle op de uitvoering. • In bepaalde gevallen zijn de eisen voorbijgestreefd, en het modernisatieproces is niet snel genoeg. • Focus ligt voornamelijk op de rolstoelgebruiker. • Te veel « get-out clauses ». • Focus op de ingang van het gebouw en het gebouw zelf, maar weinig aandacht voor de omgeving rondom het gebouw. WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF De lopende projecten bij het WTCB op het gebied van toegankelijkheid HTTP://WWW.WTCB.BE WTCB Project WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE WTCB Project WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE Onderzoeksassen : Innovatie MODEL om toegankelijkheid van gebouwen te EVALUEREN POLIS « WHITE PAPER » (Reflectie gebaseerd op Workshops, ronde tafels, conferenties, studies,…) WTCB Project WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE WTCB Project WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF Doel: Middel: HTTP://WWW.WTCB.BE SENSIBILISERING ORANGE BOOK Illustraties door Case Studies (15 gebouwen) binnen de EU met als doel sensibilisering WTCB Project WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF TIS Toegankelijkheid Normalisatie: HTTP://WWW.WTCB.BE Thematische Innovatie Stimulering, Aanpasbaarheid en innovatie in residentiële constructie’ Deelname aan de werken van ISO TC 59 SC 16 ‘Toegankelijkheid en gebruiksgemak’ Besluit WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF HTTP://WWW.WTCB.BE Bedankt voor uw aandacht! Merci de votre attention!