Agenda 22, plan 2012-2018

Agenda 22, plan 2012-2018
Inhoud
Samenvatting en leeswijzer 5
DEEL I
7
Wat is Agenda 22 (ook alweer)
7
Ambitie8
De belangenorganisaties 8
Oriëntaties voor de nieuwe actiepunten 9
Organisatie 10
Financiën 10
Communicatie 11
AWBZ 12
Wet Maatschappelijke Ondersteuning, Vernieuwend Welzijn, diversiteitsbeleid,
2
Plan van Aanpak Maatschappelijke Opvang, Aanpak Sociaal Kwetsbaren 12
Monitoring, evaluatie en vervolg
15
Agenda 22, 2012-2018
DEEL II
17
De domeinen van Agenda 22 17
Domein 1
Wonen
17
3
Domein 2 Ondersteuning bij zelfstandig wonen
17
Domein 3 Openbare gebouwen 18
Domein 4 Werk, inkomen en scholing
18
Domein 5 Verkeer en vervoer
18
Domein 6 Openbare ruimte 19
Domein 7 Sport, vrije tijd en zingeving
19
Domein 8 Sociale contacten en ontmoeting 19
Domein 9 Communicatie en beeldvorming 19
Agenda 22, 2012-2018
Deel III 22
Domein 1 Wonen
22
Domein 2 Ondersteuning bij zelfstandig wonen 23
Domein 3 Openbare gebouwen 26
Domein 4 Werk, inkomen en scholing
27
Domein 5 Verkeer en vervoer
31
Domein 7 Sport, vrije tijd en zingeving
35
Domein 8 Sociale contacten en ontmoeting 39
Domein 9 Communicatie en beeldvorming 42
Afkortingen 47
Deel IV
49
Uitvoeringstabel49
Bijlage63
4
Agenda 22, 2012-2018
Agenda 22, 2012-2018
Samenvatting
1
wonen
Agenda 22 moet ingebed zijn in de
2
ondersteuning bij zelfstandig wonen
procedures en ook voor wat betreft
Agenda 22 begint vorm te krijgen in
3
openbare gebouwen
personele inzet geborgd zijn binnen de
Utrecht. Dat is zichtbaar aan het grote
4
werk, inkomen en scholing
diensten.
aantal acties in dit plan, het zijn er bijna
a
betaald werk
Met alle acties zorgen we ervoor dat Utrecht
100! Agenda 22 is bovendien verweven
b
vrijwilligers werk
een stad wordt voor iedereen.
met veel ontwikkelingen: Meedoen
c
gemeentelijk personeelsbeleid en naar vermogen, de AWBZ, Plan van
stagebeleid
Leeswijzer
Aanpak Maatschappelijke Opvang, het
dinkomen
In deel I van dit plan staat de context:
nieuwe Publieksdienstverleningsconcept,
escholing
wat is Agenda 22 (ook alweer) en hoe is
Vernieuwend Welzijn, de Regiotaxi. En
5
verkeer en vervoer
het georganiseerd. We geven in deel I aan
dat is precies de bedoeling van Agenda
6
openbare ruimte
waarop we tijdens het werk monitoren. Ook
22: mensen met een lichamelijke,
7
sport, vrije tijd en zingeving
geven we hier aan hoe we aan het einde
verstandelijke of langdurig psychische
8
sociale contacten en ontmoeting
van de periode, in 2018, de zaak evalueren.
beperking inweven in bestaand beleid en
9
beeldvorming en communicatie
In deel II staan de domeinen waarop we
ontwikkelingen.
(verder) werken. Voor elk domein is een
In dit plan staan voor alle
Uiteindelijk moeten alle medewerkers
doel geformuleerd en is de richting van het
levensdomeinen doelen, met daarbij vele
Agenda 22 kennen, ernaar handelen en
pakket van acties aangegeven. Het pakket
acties. De domeinen zijn de volgende:
samenwerken met de belangenorganisaties.
van acties voor de periode 2012-2018
staat vervolgens in deel III. Wie bestuurlijk
verantwoordelijk is voor de verschillende
acties staat in de uitvoeringstabel in deel IV.
5
Agenda 22, 2012-2018
6
Agenda 22, 2012-2018
DEEL I
Voor ons als gemeente houdt dat in dat wij
In 2010 heeft het college Agenda 22
bij alles wat wij doen voorkómen dat mensen
geëvalueerd. De conclusie was dat Agenda
In dit deel 1 gaan we in op de context
met een beperking (onbedoeld) worden
22 succesvol is, maar nog pril. Substantiële
van Agenda 22: wat is het ook al weer,
uitgesloten. Hoewel Agenda 22 een opdracht
aandacht is nog steeds nodig om de fysieke
hoe hebben we dit plan opgesteld, hoe
is aan overheden werken we samen met
toegankelijkheid van de stad op orde te
is Agenda 22 in Utrecht georganiseerd,
andere partijen in de stad zoals NS en Corió.
brengen. Bovendien waren de acties voor
welke wet- en regelgeving is van belang
Belangenorganisaties kunnen ons als beste
mensen met een verstandelijke of langdurig
en hoe gaan we monitoren en evalueren.
attenderen op beleid en uitvoering die
psychische beperking nog te beperkt.
uitsluiten; samenwerking met hen is de
In het collegeprogramma ‘Groen, Open,
Wat is Agenda 22 (ook alweer)
tweede pijler van de werkmethodiek van
Sociaal 2010-2014’ heeft het college Agenda
De gemeente Utrecht heeft in 2007
Agenda 22. In Utrecht zijn de partners van
22 herbevestigd én zich voorgenomen
besloten Agenda 22 te hanteren.
Agenda 22: Platform GGz, Solgu, MEE,
aandacht te geven aan mensen met een
Agenda 22 is een werkmethodiek
Cliëntenbelang Utrecht en Cosbo.
lichamelijke, verstandelijke en langdurig
ontwikkeld door de Verenigde Naties.
Daarnaast vragen wij aan individuele
psychische beperking. In september 2010
Deze methodiek is een opdracht van de
burgers met een beperking hun mening over
heeft de raad de wethouder gevraagd om
Verenigde Naties aan overheden en gaat
specifieke onderwerpen.
een toegankelijkheidsmanager, voor een
ervan uit dat mensen met een beperking
In 2007 heeft het college het beleidsplan
goede borging van toegankelijkheid in de
recht hebben om deel te nemen aan de
‘Agenda 22, integraal en inclusief
ambtelijke organisatie.
samenleving.
beleid’ vastgesteld met daarin tientallen
actiepunten.
7
Agenda 22, 2012-2018
Ambitie
Er kan sprake zijn van een optelsom:
De partners van Agenda 22 zijn het Platform
Agenda 22 zet zich versterkt door
discriminatie doordat je beperkt bent én
GGz voor mensen met een langdurig
met de 100 actiepunten in dit plan.
doordat je een andere afkomst hebt. In veel
psychische beperking, het Solgu voor
Met de uitvoering van deze acties
migrantengemeenschappen bestaat ook
mensen met een lichamelijke beperking,
zullen inwoners en bezoekers van
meer dan bij ons een taboe op verstandelijke
Cliëntenbelang Utrecht en Mee voor mensen
de stad ervaren dat Utrecht steeds
en langdurig psychische problematiek.
met een verstandelijke beperking en Cosbo
toegankelijker wordt. In 2018 is Utrecht
Hoewel wij ons bewust zijn van het culturele
voor ouderen. Het Platform GGz, MEE en
goed toegankelijk.
element zijn wij nog zoekende op welke
Cliëntenbelang Utrecht zijn provinciale
manier wij hieraan concreet invulling kunnen
organisaties. Wij financieren hen niet voor
Over en met wie?
geven.
het behartigen van lokale belangen.
Agenda 22 gaat over inwoners van de
De constatering is desalniettemin belangrijk,
Gedurende de eerste fase van Agenda 22
stad die een lichamelijke, verstandelijke
zodat wij dat werkenderweg vorm kunnen
(sinds 2007) gingen veel acties over fysieke
of langdurig psychische beperking
doen.
toegankelijkheid. Toen is de samenwerking
hebben. Die inwoners kunnen in
met het Solgu sterk geïntensiveerd. Deze
Nederland zijn geboren, maar de wieg
De belangenorganisaties
samenwerking moet worden bestendigd en
van hen of hun ouders kon ook in een
De werkmethodiek Agenda 22 houdt in dat
verder uitgebouwd.
ander land staan.
we niet alleen werken voor, maar ook mét
mensen met een beperking. We werken
Wij realiseren ons dat de culturele
samen met belangenorganisaties. Daarmee
achtergrond lichamelijke, verstandelijke
zijn belangenorganisaties cruciaal voor
en langdurig psychische beperkingen
Agenda 22.
kan compliceren.
8
Agenda 22, 2012-2018
Voor onderwerpen op het sociale vlak,
Deze samenwerking biedt een platform
die meer over mentale toegankelijkheid
waar ervaringen kunnen worden gedeeld
gehouden op 4 oktober 2010;
gaan, moet samenwerking tussen
en oplossingen met ambtenaren worden
belangenorganisaties, de wethouder
gemeente en de belangenorganisaties
gezocht. De stem van deze groep kan met
Wmo/Agenda 22 en medewerkers uit
voor mensen met een langdurig
deze samenwerking sterker klinken. Voor
verschillende diensten kwamen bij
psychische of verstandelijke beperking
Agenda 22 zal dat gebeuren via het Platform
elkaar.
ook de normale gang van zaken worden.
GGz.
▪▪
Literatuur.
Verder onderzoekt de Dienst
▪▪
Het project ‘Op de kaart’.
Bij het opstellen van en de uitvoering
Maatschappelijke Ontwikkeling de
▪▪
Bijeenkomsten vanwege de ontwikkeling
van de acties in dit plan is samenwerking
kwaliteit en efficiency van de lokale
met de partners de norm. Ook bij overig
belangenbehartiging en adviesstructuur.
beleid wordt samengewerkt met de
Daarvan is onderdeel de lokale
pakketmaatregel op 13 en 20 september
partners van Agenda 22.
belangenbehartiging van de Agenda 22
2010.
De belangenbehartiging voor mensen
doelgroepen.
met een langdurig psychische
9
▪▪
De werkconferentie Agenda 22
van alternatieve beleidsmethodieken.
▪▪
▪▪
Twee raadplegingen over de Awbz
MEE signaal, eindrapportage
pakketmaatregel Awbz.
beperking is in ontwikkeling. De
Oriëntaties voor de nieuwe actiepunten
Naast actiepunten voor mensen met een
cliëntenorganisaties waaronder het
Een impuls aan actiepunten voor mensen
verstandelijke of langdurig psychische
Platform GGz, zijn hun samenwerking
met een verstandelijke of langdurig
beperking zijn ook acties voor mensen met
aan het verstevigen. Het is de bedoeling
psychische beperking is gewenst. Die acties
een lichamelijke beperking opgenomen. In
om een convenant te sluiten, waarbij
staan in dit plan. De nieuwe actiepunten
de vorige periode van Agenda 22 zijn veel
de gemeente een van de partijen is.
komen voort uit:
successen geboekt op toegankelijkheid:
Agenda 22, 2012-2018
in programma’s van eisen is
De ambtelijke leden van de coördinatiegroep
De projectleider Agenda 22 richt zich met dit
toegankelijkheid opgenomen, er zijn
Agenda 22 en andere medewerkers van de
plan meer op de mentale toegankelijkheid
trainingen gehouden en toegankelijkheid
verschillende diensten zijn verantwoordelijk
en op de algemene lobby voor en inbedding
vormt steeds meer onderdeel van het
voor het uitvoeren van de acties.
van Agenda 22. Agenda 22 maakt deel uit
gewone werk. De acties in dit plan op
De projectleider Agenda 22 faciliteert.
van het gemeentebrede diversiteitsbeleid
toegankelijkheid vormen een vervolg en
De projectleider Agenda 22 en de
en wordt inhoudelijk aangestuurd door de
uitbreiding op die uit het vorige plan.
projectondersteuning is ondergebracht bij
directeur DMO.
het team Samenleving/DMO. Advisering
De nieuwe actiepunten zijn in
op communicatie vindt plaats in opdracht
Financiën
samenspraak met de partners van
van DMO door de Dienst Ondersteuning/
De gemeente werkt voor alle burgers van
Agenda 22 opgesteld.
Communicatiebureau.
de stad. Sommige burgers hebben een
De raad heeft op 21 september 2010
beperking. Daarom zorgen wij ervoor dat ons
Organisatie
opdracht aan de wethouder gegeven om te
beleid en de uitvoering ervan ook voor hen
Voor ieder onderwerp is een doel
zorgen voor een toegankelijkheidsmanager
bruikbaar is. Dat is de kern van Agenda 22.
geformuleerd te bereiken met
binnen de gemeentelijke organisatie.
diverse acties. Dienstdirecteuren of
De toegankelijkheidsmanager gaat voor
Door dat te doen voorkomen wij dat
afdelingshoofden zijn verantwoordelijk
een deel in opdracht van andere diensten
wij burgers met een beperking onnodig
voor het bereiken van het doel.
en afdelingen werken en richt zich in eerste
‘invalideren’.
instantie op de fysieke toegankelijkheid van
de openbare ruimte in Leidsche Rijn en het
Stationsgebied.
10
Agenda 22, 2012-2018
Als we bij het algemene beleid goed
Daarom is Agenda 22 goedkoop en effectief.
▪▪
De belangenorganisaties in de stad.
rekening houden met mensen met een
Agenda 22 heeft een werkbudget van
▪▪
Het voltallige college van burgemeester
beperking zullen steeds meer mensen
12.500 euro per jaar, om bijvoorbeeld foto’s,
aan het arbeidsproces deelnemen,
banners of een flyer te laten maken of een
een opleiding voltooien, zelf hun
werkconferentie te organiseren. Ook wordt
en afdelingen van de gemeentelijke
formulieren invullen en administratie
het gebruikt om een impuls te geven zoals
organisatie.
bijhouden, meer mensen zullen sociale
aan de website
verbanden aangaan. Minder mensen
www.toegankelijkutrecht.nl.
zullen in de randen van de samenleving
▪▪
▪▪
Vele medewerkers uit alle diensten
De gehele raad.
Voor de periode 2012-2018 stellen we
terechtkomen.
Communicatie
nieuwe communicatiedoelen, omdat het
In die randen zijn isolement, criminaliteit
Communicatie is erg belangrijk voor Agenda
karakter van de acties voor deze periode
en dakloosheid. Kortom steeds meer
22. Bestuurders, politici en ambtenaren
is veranderd. De acties zijn immers meer
mensen nemen deel aan de samenleving
moeten Agenda 22 kennen en er ook naar
gericht op mensen met een verstandelijke of
en leveren er een bijdrage aan. Dat is
handelen. In de periode 2007-2011 is veel
langdurig psychische beperking. Bovendien
goed en goedkoop.
aandacht besteed aan het bekendmaken
raken steeds meer medewerkers betrokken
van Agenda 22 binnen de gemeentelijke
bij Agenda 22. We zullen de dynamiek
organisatie.
tussen alle betrokkenen meer ondersteunen
Vanwege Agenda 22 houden alle
afdelingen en diensten zelf bij hun
zodat die sterker kan worden.
beleid, uitvoering en begrotingen
Veel partijen dragen bij aan het succes van
rekening met mensen met een
Agenda 22:
beperking.
11
en wethouders (zie uitvoeringstabel).
Agenda 22, 2012-2018
AWBZ
Besluitvorming over de structurele inzet
De ontwikkelingen in de AWBZ zijn
van deze middelen vanaf 2012 vindt plaats
een belangrijke context waarin we
gelijktijdig over de decentralisatie van
Wet Maatschappelijke Ondersteuning,
dit plan maken. Zo zijn activerende
begeleiding.
Vernieuwend Welzijn, diversiteitsbeleid,
en ondersteunende begeleiding voor
Begeleiding, met bijvoorbeeld
Plan van Aanpak Maatschappelijke
mensen met een lichte verstandelijke
woonbegeleiding, dagactiviteiten voor
Opvang, Aanpak Sociaal Kwetsbaren
beperking en mensen met psychische
GGz klanten en praktische pedagogische
Met Agenda 22 dragen we in Utrecht bij aan
problematiek uit de AWBZ weggevallen.
thuishulp, wordt per 2013-2014 uit de AWBZ
de invulling van prestatieveld 5 van de Wmo,
Van deze burgers wordt verwacht dat
gedecentraliseerd naar de gemeenten. Over
wat gaat over het bevorderen van deelname
zij zelf een oplossing vinden. Als dat
de wijze waarop Utrecht de begeleiding
aan het maatschappelijk verkeer en over het
niet lukt kunnen zij op zoek gaan naar
inhoudelijk en financieel zal invullen neemt
zelfstandig functioneren van mensen met
andere vormen van begeleiding.
het college in 2012 een besluit.
een beperking of een chronisch psychisch of
Het kabinet heeft gemeenten beperkt
Mensen met een licht verstandelijke
psychosociaal probleem.
compensatie geboden om collectieve
beperking of een langdurig psychische
voorzieningen te ontwikkelen.
beperking zijn vaak niet geneigd om
In 2012 start de voorbereiding voor
Het college heeft reeds besluiten
ondersteuning te zoeken. Het is belangrijk
actualisatie van het beleidskader Wmo ‘Met
genomen over de inzet van die
te zorgen dat zij niet uit beeld raken van
elkaar, voor elkaar’ dat sinds maart 2009
compensatiemiddelen voor 2010, 2011
zorg en begeleiding. Deze omstandigheden
van kracht is. De centrale doelstelling is:
en 20121.
maken het des te noodzakelijker om in het
meedoen aan de samenleving door alle
bestaande beleid rekening te houden met
burgers, in het bijzonder kwetsbare burgers.
1 met deze besluiten: ‘Inzet compensatiemiddelen begeleiding
2010’, ‘Inzet compensatiemiddelen 2011 1e tranche’, ‘Inzet
compensatiemiddelen 2011 2e tranche’, ‘Inzet compensatiemiddelen
2012’.
12
Agenda 22, 2012-2018
mensen met een beperking.
Daarnaast zal ook nieuw beleid nodig zijn.
Met deze participatiedoelstelling richten
De organisatie van de ondersteuning wordt
Onderdeel van de aanpak zijn de pilots
we ons op alle burgers maar op een
eenvoudiger. Uitgangspunt is één klant,
gebiedsteams die vanaf 2012 in een aantal
verschillende manier: naarmate de
één plan, één contactpersoon. Cliënten
wijken van start zijn gegaan.
kwetsbaarheid van mensen toeneemt,
krijgen zelf zoveel mogelijk de regie. De
neemt de regierol van de gemeente
betrokkenheid van de omgeving en van
Vanuit de aanpak ‘Meedoen naar vermogen’
toe. Het prestatieveld 6 van de Wmo
sociaal ondernemers wordt gestimuleerd.
ligt het accent op de individuele burgers
heeft als kerndoelen dat iedere burger,
Gewoon meedoen in de samenleving vormt
met complexe problemen die we de juiste
een huishouden kan voeren, zich kan
het perspectief. Het bestaande aanbod
hulp op maat geven. Niet te veel en niet
verplaatsen in en om de woning, zich
gaat op de schop; een deel verdwijnt, een
te weinig. Burgers moeten meer op eigen
kan verplaatsen in de woonomgeving,
deel wordt aangepast en er komen nieuwe
kracht doen, met het eigen netwerk, met
andere mensen kan ontmoeten en
activiteiten. De nieuwe werkwijze is een
algemene voorzieningen, met vrijwilligers of
sociale verbanden kan aangaan.
antwoord op de vraag om met minder geld
in collectieve voorzieningen. Als het nodig is
en lagere organisatiekosten de succesvolle
kan men individueel ondersteund worden.
De raad heeft op 10 november 2011 de
aanpak van Utrecht voor sociaal kwetsbaren
Agenda 22 benadert de zaak vanuit de
visie ‘Op eigen kracht en meedoen naar
te behouden en verder te ontwikkelen.
algemene voorzieningen: alle gewone dingen
vermogen’ vastgesteld, over de aanpak
moeten zó zijn dat iedereen er gebruik
voor de hulp aan sociaal kwetsbare
Het kader ‘Meedoen naar vermogen’
van kan maken en eraan mee kan doen,
Utrechters. De eigen kracht van mensen,
geeft richting aan de uitvoering van de
ook burgers die een beperking hebben.
de inzet van het eigen netwerk en het
Wmo en daarmee aan Agenda 22 en de
Deze twee aanpakken raken elkaar op een
leveren van een tegenprestatie staan
decentralisatie van de functie begeleiding uit
aantal terreinen, vooral voor mensen met
centraal.
de AWBZ.
een verstandelijke of langdurig psychische
beperking.
13
Agenda 22, 2012-2018
Zo vindt bij de domeinen Wonen (1),
welzijn bevordert met inzet van sociaal
Het resultaat moet een omgeving
Ondersteuning bij zelfstandig wonen
makelaars het eigen initiatief en
zijn waarin iedere Utrechter ongeacht
(2) en Werk en Inkomen (4) en Sociale
verantwoordelijkheidsgevoel van de burger:
etnische afkomst, religie, beperking,
contacten (8) aansturing vanuit Meedoen
de civil society. Verder biedt welzijn als
seksuele geaardheid, leeftijd en opleiding
naar vermogen plaats.
specialist professionele ondersteuning aan
zich optimaal kan ontplooien.
de individuele burger die het nodig heeft:
Het uitgangspunt is dat Agenda 22
de één-op-één hulpverlening, zoals sociaal
Het Plan van Aanpak Maatschappelijke
en Meedoen naar Vermogen elkaar
raadslieden en ouderenadviseurs. Daarnaast
Opvang is inmiddels in de tweede
versterken én de mogelijkheden van
stuurt het programma Welzijn de derde
fase aangekomen. De ambitie is een
burgers om te participeren.
doelstelling aan die zich richt op inclusief
beperkte instroom van nieuwe daklozen,
beleid: in Utrecht kan iedereen meedoen,
een kleine maar kwalitatief goede en
Verder is het Vernieuwend Welzijn
omdat er geen maatschappelijke drempels
flexibele opvangketen, snelle door- en
een ontwikkeling waar Agenda 22 een
zijn. Dit laatste is bij uitstek het terrein van
uitstroom en zo min mogelijk terugval.
bijdrage aan levert. Op 20 januari
Agenda 22.
Naast basisbehoeften als onderdak, zorg
2011 heeft de raad de ‘Routekaart
en inkomen wordt ook ingezet op het
Vernieuwend Welzijn’ vastgesteld en op
Zoals gezegd maakt Agenda 22 deel uit van
activeren van mensen en het versterken
24 november 2011 de ‘Uitvoeringsnota
het gemeentebrede diversiteitsbeleid.
van hun eigen kracht.
Vernieuwend Welzijn’.
Uitgangspunt hiervan is dat ieder persoon
14
Vernieuwend Welzijn formuleert
uniek is en als individu moet worden
twee hoofddoelen van welzijn:
benaderd.
Agenda 22, 2012-2018
Monitoring, evaluatie en vervolg
▪▪
De projectleider Agenda 22 zal jaarlijks
De actiepunten uit het beleidsplan zijn
Daarin wordt nagegaan of de doelen zijn
uitgevoerd.
bereikt en welke conclusies moeten worden
aan de wethouders rapporteren over de
Voor wat betreft de structurele inbedding is
getrokken. Uiteindelijk is het de bedoeling
voortgang van de verschillende doelen.
bereikt dat:
dat de impuls op Agenda 22 vanuit DMO
De wethouders kunnen, indien gewenst,
▪▪
Agenda 22 is ingebed in procedures.
overbodig is.
de raad informeren.
▪▪
Agenda 22 is geborgd binnen de
Het college krijgt dit verslag ter
De korte evaluatie uit 2010 sloot als
diensten, met een medewerker
besluitvorming voorgelegd. De actiepunten
volgt af:
die Agenda 22 uitdraagt binnen de
uit dit nieuwe beleidsplan zijn uitgevoerd.
▪▪
‘In de zomer van 2011 ontvangt het
eigen dienst en bemiddelt richting
college opnieuw een korte evaluatie.
belangenorganisaties.
Dan willen wij het volgende
▪▪
▪▪
hebben bereikt op zichtbaarheid,
Wij bevestigen deze doelen met daarbij
samenwerking en resultaten:
twee aanpassingen. Gezien dit nieuwe
Alle medewerkers kennen Agenda 22
plan voor Agenda 22 was een evaluatie
en wel zó dat men er naar handelt.
in de zomer van 2011 niet op zijn plaats.
De belangenorganisaties werken op
De gemeenteraad ontvangt in 2014 een
de onderdelen waar dat gewenst
tussenevaluatie en eind 2017 een verslag
is samen met de ambtelijke
over de uitvoering van dit plan.
organisatie.
15
Agenda 22, 2012-2018
16
Agenda 22, 2012-2018
DEEL II
4
werk, inkomen en scholing
a
betaald werk
In dit deel II staan de domeinen
b
vrijwilligers werk
van Agenda 22 waarop we (verder)
c
gemeentelijk personeelsbeleid en werken. Voor elk domein is een doel
stagebeleid
geformuleerd en de gezamenlijke
dinkomen
richting van alle acties. Vervolgens staan
escholing
in deel III de concrete acties.
Het beschikbaar komen van meer
geschikte woningen
▪▪
betere informatievoorziening over en
toewijzing van geschikte woningen.
▪▪
Het Actieplan Wonen en
Woonvoorzieningen (O)GGz 2010-2014.
5
verkeer en vervoer
Domein 2 Ondersteuning bij zelfstandig 6
openbare ruimte
wonen
De domeinen van Agenda 22
7
sport, vrije tijd en zingeving
Het doel van de acties op het domein
Het leven van mensen met een
8
sociale contacten en ontmoeting
‘Ondersteuning bij zelfstandig wonen’ is dat
beperking strekt zich uit over de volle
9
beeldvorming en communicatie
mensen met een beperking prettig en veilig
breedte van het gemeentelijk beleid
wonen. Zij zijn vaardig in het laten draaien
en de actiepunten daarmee ook. De
Domein 1 Wonen
van hun huishouden of weten waar zij
actiepunten gaan over de volgende
Het doel van de acties op het domein
ondersteuning kunnen vinden.
domeinen:
‘Wonen’ is dat mensen met een lichamelijke,
1
wonen
verstandelijke of langdurig psychische
Dit doel streven we na door in te zetten op
2
ondersteuning bij zelfstandig wonen
beperking kunnen wonen in een woning die
acties die gericht zijn op:
3
openbare gebouwen
bij hen past en bij hun beperking.
▪▪
Dit doel streven we na door in te zetten op
acties die gericht zijn op:
17
▪▪
Agenda 22, 2012-2018
Versterken van vaardigheden en bieden
van praktische instrumenten.
▪▪
Bieden van praktische ondersteuning
Domein 4 Werk, inkomen en scholing
(van het netwerk) veelal in collectief
Het doel van de acties op het domein ‘Werk’
verband. Nagegaan moet worden of
is dat mensen met een beperking waar
het collectieve aanbod voldoet.
mogelijk en wenselijk een betaalde baan
Domein 5 Verkeer en vervoer
hebben, vrijwilligerswerk of stage. Mensen
Het doel van de acties op het domein
Domein 3 Openbare gebouwen
met een beperking zijn zelfstandig, nuttig
‘Verkeer en vervoer’ is dat iedereen veilig
Het doel van de acties op het domein
voor de samenleving en een ander tot steun.
kan deelnemen aan het verkeer en gebruik
‘Openbare gebouwen’ is dat iedereen
Dit doel streven we na door in te zetten op
kan maken van het stadsvervoer.
toegang heeft tot openbare gebouwen en
acties die gericht zijn op:
Dit doel streven we na door in te zetten op
daar kan doen wat men geacht wordt te
▪▪
Begrijpelijke informatie, de attitude van
acties die gericht zijn op:
doen.
medewerkers, de procedures en één
▪▪
Dit doel streven we na door in te zetten
aanspreekpunt.
op acties die gericht zijn op:
▪▪
▪▪
18
▪▪
Het geven van informatie aan mensen
▪▪
Begrijpelijke informatie over inkomensvoorzieningen.
Het opnemen van voetgangers in het
verkeersbeleid.
▪▪
Een aanbesteding van de Regiotaxi
Toegankelijke gebouwen na
met een langdurig psychische beperking
(opstellen criteria) in samenspraak met
verbouwing.
of verstandelijke beperking over
belangenorganisaties.
Toegankelijke nieuwe gebouwen, in
vrijwilligerswerk. We dragen uit dat
het bijzonder de grote gebouwen:
mensen met een beperking actief
Stadskantoor, Muziekpaleis en
deelnemen aan de samenleving,
Bibliotheek.
bijvoorbeeld als vrijwilliger.
Agenda 22, 2012-2018
▪▪
Toegankelijk openbaar stadsvervoer.
Domein 6 Openbare ruimte
Als het kan doen zij dat samen met mensen
Zij hebben voldoende mogelijkheden om
Het doel van de acties op het domein
zonder een beperking. Als dat niet wenselijk
steun te ontvangen en te bieden. Mensen
‘Openbare ruimte’ is dat iedereen de
is zijn er mogelijkheden om samen met
met een beperking hebben voldoende
gelegenheid heeft om van de ene plek
andere mensen met een beperking de vrije
mogelijkheden om anderen te ontmoeten.
naar de andere te komen.
tijd in te vullen.
Dit doel streven we na door in te zetten op
Dit doel streven we na door in te zetten
Dit doel streven we na door in te zetten op
acties die gericht zijn op:
op acties die gericht zijn op:
acties die gericht zijn op:
▪▪
▪▪
Het opnemen van toegankelijkheid in
▪▪
Toegankelijk algemeen aanbod.
steeds meer procedures.
▪▪
Informatievoorziening en attitude van
▪▪
versterken van de eigen kracht.
▪▪
Laagdrempelige ontmoeting.
Toegankelijkheid van de twee grote
personeel die past bij mensen met een
bouwprojecten in de stad: het
(verstandelijke) beperking.
Domein 9 Communicatie en
Laagdrempelige ontmoetingsactiviteiten.
beeldvorming
Centrum.
Als het kan algemeen, en soms ook met
Het doel van de acties op het domein
Toegankelijkheid van de binnenstad.
lotgenoten.
‘Communicatie’ is tweeledig: intern en
Stationsgebied en Leidsche Rijn
▪▪
Verbeteren van de beeldvorming en
▪▪
extern.
19
Domein 7 Sport, vrije tijd en
Domein 8 Sociale contacten en
Het doel van de communicatie intern is
zingeving
ontmoeting
dat zowel medewerkers die werken aan de
Het doel van de acties op het domein
Het doel van de acties op het domein
fysieke toegankelijkheid van de stad, als
‘Vrije tijd’ is dat mensen met een
‘Sociale contacten’ is dat mensen met een
medewerkers die werken aan de mentale
beperking hun vrije tijd prettig kunnen
beperking een sociaal netwerk hebben waar
toegankelijkheid Agenda 22 kennen en
invullen.
zij deel van uitmaken.
ernaar handelen.
Agenda 22, 2012-2018
Ook het Communicatiebureau van de
▪▪
Kennis over begrijpelijke communicatie
Het benadrukken van de verscheidenheid
Dienst Ondersteuning zelf is doelgroep
verspreiden en gebruiken voor digitale
van de bevolking, bij medewerkers,
van de communicatieacties van Agenda
en papieren communicatie.
werkers in de wijk en de inwoners van
Introductie van Agenda 22 bij het nieuwe
de stad.
22. De interne communicatie van Agenda
▪▪
22 richt zich op het versterken van de
onderlinge verbanden tussen de partijen
dienstverleningsconcept.
▪▪
die werken met Agenda 22. Een netwerk
moet worden gevormd.
Ook moet een platform worden geboden
▪▪
toegankelijkheid van de stad.
prijs, een rolmodel of een boek.
Bekendmaken van Agenda 22 binnen en
buiten de organisatie.
Het doel van de acties op het domein
zichtbaarheid komen zo samen.
‘Beeldvorming’ is dat alle ambtenaren en
werkers in de wijk zich realiseren dat iemand
Het doel van de communicatie extern
met een beperking meer is dan alleen zijn of
is dat alle burgers brieven, folders,
haar beperking.
formulieren en de website van de
gemeente Utrecht begrijpen.
Dit doel streven we na door in te zetten op
Dit doel streven we na door in te zetten
acties die gericht zijn op:
Agenda 22, 2012-2018
Een positieve benadering van
verscheidenheid met zaken zoals een
kunnen tonen. Verantwoording en
op acties die gericht zijn op:
▪▪
Informatievoorziening over de fysieke
waar medewerkers hun resultaten
20
▪▪
21
Agenda 22, 2012-2018
Deel III
4
In 2012 wordt de samenwerking met
met een lichamelijke beperking zijn de
FoKus verder verkend en waar nodig
Stond in deel II nog de globale richting
volgende2:
maken we concrete afspraken.
van het pakket van acties per domein
1
In de prestatie-afspraken (Bouwen aan de
5
Eind 2012 opstellen van een compacte
centraal, in dit deel staan per domein
stad) voor de periode tot 2018 zijn 200
notitie ‘Rolstoelwoningenbeleid’. Deze
de concrete actiepunten. Met deze
rolstoelwoningen opgenomen.
notitie bespreken we met Solgu, en
We brengen in beeld welke vraag naar een
Stichting Utrechtse Woningcorporaties
De acties zijn divers van karakter.
bepaald type rolstoelwoningen in welke
(STUW).
Sommige acties geven (vastgesteld) beleid
wijk er de komende jaren is. Hierover
weer (zoals voor wonen). Sommige acties
maken we afspraken met de corporaties
(gemeente, corporaties en het Vierde
zijn een aanvulling op regulier beleid
en wijkadviseurs.
Huis) het ‘werkproces toewijzing
(zoals bij de sociaal makelaar). En andere
Dit is onderdeel van de monitor Wonen
rolstoelwoningen’ vast, waarbij
acties zijn nieuw en moeten nog worden
Welzijn Zorg.
klantvriendelijkheid, transparantie en
In 2012 maken we met de corporaties
efficiency belangrijke uitgangspunten
en het Vierde Huis afspraken over
zijn. Dit kan onderdeel uitmaken van de
Domein 1 Wonen
de labelling van rolstoelwoningen
notitie van punt 5.
Doel ‘Wonen’: mensen met een
en woningen die door de Wmo zijn
lichamelijke, verstandelijke of langdurig
aangepast.
actiepunten willen we de doelen bereiken.
uitgezocht (zoals een bestseller).
2
3
6
7
In 2012 stellen de uitvoeringspartijen
In de beleidsregels ‘individuele Wmo
voorzieningen’ (01-06-2011) staat
psychische beperking kunnen wonen in
onder Resultaat 2, kopje ‘verhuizen
een woning die bij hen past en bij hun
of aanpassen’ het afwegingskader
beperking.
22
Acties om het doel te bereiken voor mensen
Agenda 22, 2012-2018
2
Deze acties zijn vanuit het collegeprogramma vertaald naar de prestatie-
afspraken.
beschreven.
Consulenten bepalen een medische
Mogelijkheden daarvoor om al via
verantwoorde termijn waarbinnen
reguliere overleggen zaken in gang te
Woonvoorzieningen
de verhuizing moet plaatsvinden.
zetten worden aangegrepen.
2011-2014 (Binnenplaats 2).
De standaardtermijn van een jaar is
8
We onderzoeken het proces van
▪▪
Het Actieplan Wonen en
‘Plan van Aanpak Maatschappelijke
hiermee losgelaten. De termijn kan
oplevering van woningen. Voor
Opvang 2e fase’ van de G4 het ‘Stedelijk
langer, maar ook korter zijn dan een
toegankelijke woningen zijn drie fronten
Kompas 2011-2014 (Utrecht 100%
jaar. Is verhuizing binnen de medisch
van belang: vergunningverlening,
thuis)’.
verantwoorde termijn niet mogelijk,
toezicht op de bouw (handhaving) en de
dan wordt er aangepast.
aanleg van het straatwerk.
Echter, wanneer wordt vastgesteld
▪▪
En ook in ‘Op eigen kracht en naar
vermogen, een integrale aanpak voor
Utrechters in een kwetsbare positie’.
dat een termijn van twee jaar
Acties om dit doel te bereiken voor mensen
verantwoord is, krijgt de klant
met verstandelijke of langdurig psychische
Domein 2 Ondersteuning bij zelfstandig
een grote mate van eigen
beperking zijn de volgende:
wonen
verantwoordelijkheid om een andere
9 Mensen met een verstandelijke of
Doel ‘Ondersteuning bij zelfstandig wonen’:
woning te vinden. We hebben er als
langdurig psychische beperking maken
mensen met een beperking wonen prettig
gemeente groot (financieel) belang
relatief vaak gebruik van de diensten van
en veilig. Zij zijn vaardig in het laten draaien
bij dat er goede afspraken zijn
de instellingen voor Maatschappelijke
van hun huishouden of weten waar zij
tussen alle betrokken partijen. In
Opvang. Het beleid voor deze doelgroep
ondersteuning kunnen vinden.
2012-2013 gaan we hiermee actief
is beschreven in de volgende nota’s:
aan de slag.
23
9
▪▪
Agenda 22, 2012-2018
Acties om dit doel te bereiken zijn de
Bij Agis en Altrecht maken wij ons
Het moet leiden tot empowerment
volgende:
standpunt over de crisiskaart bekend.
en draagt bij tot het vermogen om
1
Een crisiskaart is nuttig bij een crisis
Wij vragen hen samen met hun cliënten
zelfstandig te wonen. De cursus is niet
en voorkómt die bovendien. Een
een crisiskaart op te stellen of aan te
gericht op genezing.
crisiskaart heeft in opgevouwen vorm
bieden dat het Steunpunt GGz er één
Voor mensen met een verstandelijke
het formaat van een creditcard. Op
opstelt.
beperking is het inzetten van
Onderzocht wordt of het mogelijk is dat
ervaringsdeskundigheid een goede
de eerste lijn de crisiskaart promoot.
manier om vaardigheden trainen,
Empowerment van mensen met een
zelfbewustzijn te ontwikkelen en
moet eten geven, men graag naar
langdurig psychische beperking of
tegelijkertijd aan beeldvorming bij
een bepaalde behandelaar wil en
verstandelijke beperking is belangrijk
anderen te werken.
dat de participatiecoach bij Werk en
om zelfstandig te wonen, om sociale
In 2012 wordt nagegaan waar
Inkomen moet worden geïnformeerd.
verbanden aan te kunnen gaan, om te
ervaringsdeskundigheid (structureel) kan
De gemeente streeft ernaar dat dit
participeren in de samenleving. In 2012
worden ingezet.
instrument breed in de stad wordt
wordt nagegaan welke mogelijkheden
geïntroduceerd. Het Steunpunt
er zijn voor de cursus ‘Herstellen doe je
welzijnswerk krijgt toegankelijkheid en
GGz heeft de gelegenheid om 25
zelf’. Dit is een cursus van zes tot acht
Agenda 22 een plaats.
crisiskaarten per jaar te maken.
dagdelen die is ontwikkeld vanuit het
Het Steunpunt maakt uitsluitend
cliëntenperspectief. De cursus heeft als
burgers bij hun administratie en geven
crisiskaarten voor burgers zonder
doel om beter met het ziektebeeld om te
sociaal-juridische hulp.
relatie met de zorg.
gaan in relatie tot de sociale omgeving.
de kaart staat wat wie moet doen in
2
het geval van een crisis. Zo kan men
aangeven dat de buurvrouw de poes
24
Agenda 22, 2012-2018
3
4
5
In het programma van eisen voor het
De welzijnsorganisaties ondersteunen
Deze hulp moet ook geschikt
Deze ondersteuning die de
zijn voor en goed bekend zijn bij
welzijnsorganisaties en van het
lichamelijke beperking, een chronische
mensen met een beperking én het
Steunpunt bieden, wordt opgenomen in
ziekte of gedragsstoornis kunnen uit
moet voldoende aanwezig zijn.
die sociale kaart.
logeren. Dat is leuk en bovendien ontlast
De begeleiding die kinderen met een
het de mantelzorgers en het gehele
compensatiemiddelen 2011 is de
beperking krijgen, is van invloed
gezin. Het logeerhuis is opgeheven.
hulp bij financiële administratie
op de mogelijkheden van ouders en
Handjehelpen heeft aangegeven dat zij
uitgebreid. Het Steunpunt GGz en de
andere mantelzorgers om eigen sociale
met geld uit de compensatiemiddelen
Wegwijswinkel ondersteunen mensen
contacten te onderhouden. Een aantal
2e tranche 2011 niet-geïndiceerde en
met een langdurig psychische
projecten is gestart met de Awbz
vrijwillige alternatieven kunnen bieden.
beperking bij hun administratie.
compensatiemiddelen om mantelzorgers
Vanaf 2012 vragen wij aan de
te ondersteunen. Deze projecten zijn:
met een lichte problematiek afgeschaft.
welzijnsorganisaties helderheid
individuele ondersteuning mantelzorgers,
Vanaf 2013-2014 wordt de gemeente
te geven over de wijze waarop zij
versterking ondersteuningsstructuur,
verantwoordelijk voor de AWBZ
ervoor zorgen dat deze hulp (beter)
informatietelefoon. In 2012 wordt een
begeleiding.
bekend is bij mensen met een
update gemaakt van het programmaplan
Voor sommige mensen met een
beperking. Een goede sociale kaart
mantelzorg. Daarbij wordt de stedelijke
beperking blijft enige begeleiding
ondersteunt dit overigens.
werkgroep mantelzorg betrokken
wenselijk. Het structureert de
en worden ook relaties met andere
woonsituatie en kan ernstige problemen
beleidsterreinen gelegd.
voorkomen.
Met de eerste tranche van de Awbz
25
Agenda 22, 2012-2018
6
7
8
Kinderen met een verstandelijke of
In 2009 is de begeleiding van mensen
(Vrijwilligers)werk, inloop, eettafel,
Op 21 september 2010 heeft het college
andere culturele achtergrond kunnen
besloten dat alle gebouwen die wij
ondersteuning bij administratie
andere behoeften hebben. Om daar
bouwen of verbouwen toegankelijk zijn
kunnen een (collectief) alternatief
beter zicht op te krijgen volgen we het
en dat wij burgers informeren over de
bieden. In 2012 wordt nagegaan of
onderzoek van Vilans onder Marokkaanse
toegankelijkheid met een Internationaal
het collectieve aanbod zoals ingezet
jongeren met een fysieke beperking.
Toegankelijkheidssymbool (ITS) op de
11 Belangrijk onderdeel van het
gevel. Dit besluit wordt uitgevoerd. Zo
voldoet en zo niet welke collectieve
hersteltraject van cliënten uit de
wordt bijvoorbeeld bij de verbouw van
aanvullingen wenselijk en mogelijk
Maatschappelijke Opvang is een passend
het Utrechts Centrum voor de Kunsten
zijn.
(woon) begeleidingsaanbod.
(UCK), het landhuis van Amelisweerd
Het Centrum voor Jeugd en Gezin
en de Schouwburg ‘toegankelijkheid’
kijkt vanaf 2011 bij kinderen
Domein 3 Openbare gebouwen
en jongeren met een (licht
Doel ‘Openbare gebouwen’: iedereen heeft
verstandelijke) beperking of het
toegang tot openbare gebouwen en kan daar
sportaccommodaties laten keuren voor
netwerk voldoende ondersteuning
doen wat men geacht wordt te doen.
het Internationaal Toegankelijkheids
biedt. Hiervoor wordt bij de training
26
1
een maatje, de crisiskaart,
met de AWBZ compensatiemiddelen
9
10 Mensen met een beperking met een
meegenomen.
2
Wij hebben een aantal bestaande
Symbool (ITS). Op basis van de
die de medewerkers krijgen
Acties om dit doel te verwezenlijken zijn de
uitkomsten van dit onderzoek kunnen
aandacht besteed aan kinderen en
volgende:
wij bepalen hoe wij rekening kunnen
jongeren met een verstandelijke
houden met de ITS bij beheer, verbouw
beperking.
en ontwikkeling van accommodaties.
Agenda 22, 2012-2018
3
4
De toegankelijkheidsmanager is
Een recente uitbreiding hebben we op
Communicatie over de toegankelijkheid
aangesteld. Hij richt zich vooralsnog
de begane grond gerealiseerd, omdat
van de lokaliteiten is daarom uiterst
op Leidsche Rijn Centrum.
er geen lift is. Het pand is tot 2018 in
belangrijk. Bij de volgende verkiezingen
In de nota kapitaalgoederen 2011-
gebruik.
zullen wij bij de training van de
Het Stadskantoor wordt toegankelijk,
stembureauleden aandacht besteden
om voor de tweede maal een aantal
ingezet is op het verkrijgen van het ITS-
aan de omgang met mensen met een
bestaande gebouwen toegankelijk te
symbool, aangevuld met advisering door
beperking en de hulp die zij kunnen
maken.
Bartimeus.
en mogen bieden aan kiezers met een
Het Muziekpaleis wordt toegankelijk,
beperking.
2014 stelt het college de raad voor
5
De Wmo loketten zijn
ingezet is op het verkrijgen van het ITS-
welzijnsorganisaties voeren de Wmo
symbool.
De Bibliotheek++ wordt toegankelijk
en Agenda 22-proof.
7
9
toegankelijk voor iedereen. De
loketten uit.
6
8
Domein 4 Werk, inkomen en scholing
10 In de selectieleidraad voor de watertoren
Doel ‘Werk’: Mensen met een beperking
Heuveloord is Agenda 22 opgenomen.
hebben waar mogelijk en wenselijk een
11 Bij de selectie van stembureaus letten
betaalde baan, vrijwilligerswerk of stage.
De bestaande Centra voor Jeugd
wij er goed op of ze toegankelijk zijn
Mensen met een beperking zijn zelfstandig,
en Gezin zijn toegankelijk en alle
voor mensen met een beperking. Door
nuttig voor de samenleving en een ander tot
nieuwe worden toegankelijk. Alleen
het gebruik van stempassen kunnen
steun.
de Amazonedreef is minder goed
kiezers stemmen in een stembureau
toegankelijk.
naar keuze binnen de gemeente.
Doel inkomen: Mensen met een beperking
ontvangen de uitkering(en) waar zij recht op
hebben.
27
Agenda 22, 2012-2018
Acties om deze doelen te verwezenlijken
3
zijn de volgende:
1
De Vrijwilligerscentrale biedt hulp bij
crisiskaart, of zij die hebben.
Vrijwilligerscentrale heeft goede kennis
We leggen nieuwe formulieren voor aan
van de GGz doelgroep. Het aanbod voor
uitkering aanvragen hebben één
een panel. In het vervolg van het panel
mensen met een langdurig psychische
accounthouder die aanspreekpunt
nemen ook de doelgroepen van Agenda
beperking, zoals het project ‘Nachtbraker
is, verantwoordelijk is en verbanden
22 deel.
of huismus’ wordt geëvalueerd om
Utrecht werkt samen met 17 gemeenten
versterkt en gericht voorts te zetten.
Burgers die werk zoeken of een
4
5
We hebben kennis van de GGz-
en Sociale Werkplaatsen uit de regio,
problematiek bij cliënten van Werk
om zoveel mogelijk mensen met een
aan haar bekendheid richting partijen
en Inkomen. Klanten van de afdeling
uitkering werk te laten vinden.
in de stad die werken voor mensen met
Werk en Inkomen moeten goed op
Ondernemers willen graag één regeling
een beperking.
de hoogte zijn van de mogelijkheid
en één contactpersoon. Utrecht verkent
Zodat bijvoorbeeld mensen met een
om iemand mee te nemen naar een
samen met de regio gemeenten de
beperking weten dat zij hulp kunnen
gesprek.
mogelijkheden voor een verdere
zoeken bij hun schoolopdrachten, en dat
Begin 2012 bepalen we op welke
samenwerking.
de relatie tussen formele en informele
manier dit het beste vorm kan
krijgen.
28
nieuwe en bestaande klanten die
toeleiding naar vrijwilligerswerk. De
legt met andere partijen.
2
4bVrijwilligerswerk
baat zouden kunnen hebben bij een
4a Betaald werk
1
We vragen vanaf 1 januari 2012 aan
Agenda 22, 2012-2018
2
De Vrijwilligerscentrale geeft een impuls
hulp wordt versterkt.
3
4
29
Wij hebben heeft duidelijke
Als het vrijwilligerswerk plaatsvindt
▪
Is dit specifieke vrijwilligerswerk regels over vrijwilligerswerk
vanwege re-integratie, dan valt het niet
de enige mogelijkheid of is er
met een uitkering en geven
onder de compensatieplicht van de Wmo.
ook ander vrijwilligerswerk hier ruchtbaarheid aan. Zo is
Als het vrijwilligerswerk dient om
mogelijk (waarbij geen of minder er bijvoorbeeld in het Werk en
andere mensen te ontmoeten en sociale
compensatie nodig is)?
Inkomen Nieuws aandacht aan
verbanden aan te gaan, biedt de Wmo
▪
Wat zijn de eigen (ook financiële)
besteed. Het Steunpunt GGz, de
wellicht mogelijkheden.
mogelijkheden van de cliënt om
Vrijwilligerscentrale, UW en Volte/
Of de gemeente ook daadwerkelijk
het participatieprobleem op
Stichting Gids zijn goed op de hoogte
een voorziening biedt hangt af van de
te lossen (kan het werk op
welk vrijwilligerswerk toegestaan is
persoonlijke situatie en omgevingsfactoren
een andere manier worden
met een uitkering.
zoals:
ingericht)?
Een vrijwilliger met een beperking
▪
Is vrijwilligerswerk een essentiële
▪
Wat zijn de (financiële) kan aangewezen zijn op een
vorm van participatie (is het de mogelijkheden van de voorziening om vrijwilligerswerk te
enige mogelijkheid om het doel
vrijwilligersorganisatie om kunnen uitvoeren.
‘medemensen ontmoeten en oplossingen te bieden of te Denk daarbij aan bijvoorbeeld een
sociale banden aangaan’ te vergoeden?
brailleregel of spraaksoftware.
bereiken)?
5
Vanaf 2012 wordt bij subsidieverlening
Of een voorziening kan worden
voor welzijns-instellingen gevraagd of
verstrekt in het kader van de Wmo is
vrijwilligers met een beperking een rol
altijd een individuele afweging.
hebben.
Agenda 22, 2012-2018
Afhankelijk van de bevindingen
Hierbij kan gebruik gemaakt worden van
Hierin was ook oog voor mensen
introduceren we dat vanaf 2013
de informatie van de Vrijwilligerscentrale
met een verstandelijke of langdurig
ook voor het leefbaarheidsbudget
en informatie van MEE.
psychische beperking. Met geld vanuit
en culturele activiteiten. Bij het
Mensen met een verstandelijke
het Arbeidsmarkt en Opleidingsfonds
project ‘Op de kaart’ zeggen mensen
beperking worden helpende bezoekers.
(A+O fonds) Gemeenten wordt een
met een verstandelijke beperking
Het project ‘Helpende Bezoekers’
gericht vervolg gegeven aan het
namelijk dat zij ook vaardigheden
wordt in 2010 betaald vanuit de Awbz
diversiteitsproject door managers te
hebben: ‘koken, met de computer
compensatiemiddelen.
trainen op diversiteit, waarbij uiteraard
Vrijwilligers van het Steunpunt GGz
uitgegaan wordt van de brede definitie
schenken, dieren verzorgen, sporten,
ontvangen in 2010 en 2011 de ‘Utrecht
van ‘diversiteit’.
kaarten maken, inpakken, werken in
bereikbaar pas’ voor hun werk.
de horeca, autorijden, een buurtfeest
Het blijkt dat deze pas hen faciliteert en
voor een stage.
organiseren, muziek maken,
stimuleert in het leggen van contacten.
Wij informeren de GGz-organisaties,
gastheer zijn, de receptie bemannen,
Instellingen kunnen besluiten hun
hogescholen en universiteit over deze
sieraden maken, toneelspelen’. Wij
vrijwilligers met zo’n pas te belonen.
mogelijkheid.
werken, tuinieren, koffie en thee
6
bieden informatie over hoe men in
Wij bemiddellen iedereen die zich meldt
Agenda 22 faciliteert hierbij. Afdelingen
contact kan komen met vrijwilligers
4c Gemeentelijk personeelsbeleid die een stage aanbieden aan een
en verwijzen door voor informatie
en stagebeleid
student met een langdurig psychische
over hoe om te gaan met vrijwilligers
1
Het project ‘Diversiteit’ voor het
beperking krijgen de folder van de
gemeentelijke personeelsbeleid is sinds
Vrijwilligerscentrale met tips voor een
2011 voortgezet in de vorm van inclusief
succesvol verloop.
met een beperking.
beleid.
30
2
Agenda 22, 2012-2018
4dInkomen
Werk en Inkomen is gericht op
Momenteel zijn er veel onduidelijkheden
1
Informatie over
schuldenregeling en budgetbeheer.
in het landelijk beleid. Afhankelijk
inkomensvoorzieningen goed en
In 2012 wordt onderzocht of preventie
daarvan worden te zijner tijd eventueel
begrijpelijk, ook voor mensen met
van schulden bij mensen met een
acties ondernomen. Gesprek hierover
een licht verstandelijke beperking.
beperking extra aandacht behoeft.
vindt plaats met de gemeentelijk
Geld kan een belemmering zijn voor
Ook wordt in 2012 nagegaan of de
projectleider Passend Onderwijs.
mensen met een beperking om deel
samenwerking met MEE als ketenpartner
te nemen aan bijvoorbeeld sport.
kan worden geïntensiveerd. De
Domein 5 Verkeer en vervoer
Veel mensen met een beperking met
medewerkers van schuldhulpverlening
Doel ‘ Verkeer en vervoer’: iedereen kan
financiële druk vragen niet snel zelf
ontvangen informatie over het
veilig deelnemen aan het verkeer en
om hulp en kunnen uit beeld raken.
herkennen van mensen met een
gebruik maken van het stadsvervoer.
In Utrecht zijn mensen met
verstandelijke beperking.
een uitkering goed in beeld bij
Onderzocht wordt of binnen het
Acties om dit doel te bereiken zijn de
schuldhulpverlening. De gemeente
trainingsprogramma aandacht kan
volgende:
ontwikkelt ook een digitaal aanmeld
komen voor mensen met een (licht)
1
loket voor schuldhulpverlening.
verstandelijke beperking.
2
Daarmee wordt de drempel lager om
zich te melden.
Agenda 22, 2012-2018
wordt onder andere uitgewerkt
in een mobiliteitskader. Dit kader
4e Scholing
geeft weer welke plek de gemeente
Het Solgu heeft de werkgroep Aansluiting
de verschillende vervoerwijzen wil
Zorg en Onderwijs gesproken over het
geven in de stad.
Passend Onderwijs.
31
‘Utrecht aantrekkelijk en bereikbaar’
2
Auto, OV, fiets én de voetganger
In dat kader kan ook meegenomen
We hebben voor een groot aantal
komen aan bod inclusief de
worden of het mogelijk is dat mensen die
haltes de adviseur toegankelijkheid van
wisselwerking tussen deze. Voor
gebruik maken van de Regiotaxi en in
Cliëntenbelang Utrecht opdracht gegeven
de voetganger wordt ondermeer
groepsverband een activiteit uitvoeren,
om te adviseren op de bruikbaarheid
aandacht besteed aan het belang
in groepsverband worden opgehaald
van de haltes door mensen met een
van goede, toegankelijke looproutes
en weggebracht. Alternatieven
beperking.
in de stad.
kunnen gezocht worden bij de
Het huidige contract met Regiotaxi
BoodschappenPlusbus of rijvrijwilligers.
Domein 6 Openbare ruimte
loopt tot augustus 2013. Medio
Ook zal in dit verband in overleg met de
Doel ‘Toegankelijkheid’: de openbare ruimte
september 2012 moet de gemeente
belangenorganisaties worden bekeken
biedt iedereen de gelegenheid om van de
helder hebben aan welke criteria de
wanneer het stadsvervoer voldoende
ene plek naar de andere te komen.
nieuwe aanbesteding moet voldoen.
toegankelijk is en mensen met een
Bij de voorbereiding daarvan
beperking met een ‘vervoerscoach’
Acties om dit doel te bereiken:
wordt de inbreng van de
(opnieuw) leren reizen met het openbaar
1
belangenorganisaties gevraagd,
vervoer.
mogelijkheden er zijn om bij de
Wij maken 350 bushaltes in de stad
ontwikkeling van de openbare ruimte
toegankelijk.
van het Stationsgebied toegankelijkheid
bijvoorbeeld via de Cliëntenraad
Wmo prestatieveld 6.
3
In 2011 is onderzocht welke
extra en vroegtijdig in te bedden.
32
Agenda 22, 2012-2018
2
33
Ontwerpers van de verschillende
Reizigers, met en zonder beperking,
Onderzocht wordt of wij fietsen die op
partijen in het Stationsgebied zijn
kunnen daarmee de hulp inroepen van
de looproutes staan en de doorgang van
hierover onder onze leiding met
Tickets en Servicemedewerkers van NS.
mensen met een beperking belemmeren
elkaar in gesprek geweest.
Veel partijen bouwen in het
snel kunnen verwijderen.
Vanaf 2011 wordt uitvoering gegeven
Stationsgebied:
Wij bepleiten bij de partners in
aan de tijdelijke toegankelijke
de gemeente zelf met verschillende
het gebied, vooral Corio hoe de
looplijnen in het Stationsgebied
onderdelen van de organisatie
hoofdlooproute goed (of beter)
waarmee essentiële bestemmingen
(Bibliotheek, Muziekpaleis,
toegankelijk (te maken) zijn.
zijn verbonden zoals de bussen,
Stadskantoor), Prorail en NS-Poort (OV-
Wij signaleren als de looproute
taxi’s, treinen, winkels, Jaarbeurs.
terminal), BRU, Corio en Jaarbeurs.
niet toegankelijk is en zoeken naar
Ook zijn wij in overleg met
Tijdens de verbouwing vergt
oplossingen. Onder andere hiervoor
partijen in het gebied voor extra
toegankelijkheid aandacht, zodat
hebben wij regelmatig overleg met de
dienstverlening en hebben wij
iedereen altijd alle bestemmingen
belangenorganisaties.
een centraal telefoon-nummer
kan bereiken. We gaan na welke
voor meldingen dat dag en nacht
aanpassingen gedaan moeten worden
van de openbare ruimte in Leidsche
beschikbaar. Hierover is de
bij bestaande situaties op de looproutes.
Rijn Centrum toegankelijkheid extra en
raadscommissie in gesprek geweest
Wij hebben bij het reguliere beheer
vroegtijdig ingebed.
met de wethouder. NS zet op
aandacht voor de toegankelijkheid van
beide stationspleinen een infozuil.
de looproutes.
Agenda 22, 2012-2018
3
Vanaf 2011 wordt bij de ontwikkeling
In de afgelopen jaren adviseerde
4
5
‘Utrecht aantrekkelijk en bereikbaar’
Deze gebruikers worden benoemd
de toegankelijkheidsadviseur
biedt goede mogelijkheden om de
en bieden wij de gelegenheid zich in
van Cliëntenbelang Utrecht
openbare ruimte toegankelijk te maken.
de openbare ruimte te verplaatsen.
over zes projecten per jaar op
De invulling van Agenda 22 vindt plaats
Looproutes kunnen hierbij een belangrijk
toegankelijkheid. Toegankelijkheid
in de inrichtingsplannen op basis van
concept zijn.
wordt nu structureel opgenomen in
het openbare ruimte plan dat wordt
Zo hoeven natuurlijk niet alle
het Adviesoverleg Openbare Ruimte.
geactualiseerd. Toegankelijkheid en
stoepranden verlaagd te zijn, maar als
Toegankelijkheid wordt opgenomen
samenwerking met belangenorganisaties
je aan de ene kant de straat op kan
in de maatregelenmatrix van het
krijgen vorm.
moet je er aan de overkant wel weer af
Keurmerk Veilig Ondernemen.
Het uitgangspunt is dat de openbare
kunnen, de stoep op.
In 2011 is geëxperimenteerd om in
ruimte voor iedereen toegankelijk en
vier winkelgebieden toegankelijkheid
bruikbaar is.
ontwerpers nemen wij toegankelijkheid
in te brengen.
Naast voetgangers en fietsers (en
voor mensen met een beperking op.
In 2012 actualiseren wij het
auto’s) zijn er ook verkeersdeelnemers
Bij ontwerpen van geven wij op
Handboek Inrichting Openbare
en gebruikers van de openbare
tekeningen (steeds vaker) de looplijnen
Ruimte (HIOR). Daarbij wordt het
ruimte in een rolstoel of met een
voor mensen met een beperking aan,
‘Handboek voor Toegankelijkheid’
blindengeleidehond.
zodat de goede voorzieningen zoals op-
geïntegreerd.
6
7
In het basisprogramma van eisen voor
en afritten op de goede plaatsen worden
aangebracht.
34
Agenda 22, 2012-2018
Wij hanteren deze looplijnen steeds
8
10 De gemeente Utrecht heeft 32 buiten
Als dat niet kan vermeldt de aannemer
als leidraad, wat door het op te
locaties voor evenementen, zoals het
dat op zijn uitvoeringslijst waar masten
nemen in het basisprogramma ook
Julianapark, het Máximapark en het
niet aan de minimale eis voldoen of
gemakkelijker wordt.
Neude. Juist bij het onderhoud en
twijfelachtig staan ten aanzien van de
Wij onderzoeken hoe we
beheer van deze locaties is zorg voor de
doorgang.
vorm kunnen geven aan een
toegankelijkheid.
In 2012 wordt, op basis van een meting
opdrachtverlening, controle en
9
in de maanden daarvoor, een schatting
handhaving met een toegankelijke
wij ons dat sommige burgers een
gemaakt om hoeveel masten het
openbare ruimte eindresultaat.
beperking hebben.
gaat. Dan kunnen wij vaststellen of de
Bij wijkonderhoud en realiseren wij
begroting moet worden verhoogd.
ons dat sommige inwoners slecht ter
Wij signaleren niet-toegankelijk
been zijn, in een rolstoel zitten of
ingerichte situaties en houden hiermee
het verder standaardiseren van het
slechtziend zijn en houden daar in
rekening bijvoorbeeld bij het wegwerken
Stedebouwkundig Programma van Eisen.
ons werk rekening mee.
van achterstallig onderhoud.
In dit onderzoek zal ook Agenda 22
Ook bij onderhoud van parkeren
35
11 Ook bij het toezicht in de stad realiseren
12 Bij vervanging van de (60.000!)
13 Wij onderzoeken de mogelijkheden van
betrokken worden.
hebben wij aandacht voor
lichtmasten instrueren wij de aannemer
toegankelijkheid. Vooral in parken
dat de masten zo geplaatst moeten
Domein 7 Sport, vrije tijd en zingeving
vinden evenementen plaats en is
worden dat ze de doorgang niet
Doel ‘ Vrije tijd’: Mensen met een beperking
toegankelijkheid een aandachtspunt.
belemmeren.
kunnen hun vrije tijd prettig invullen.
Agenda 22, 2012-2018
Als het kan, doen zij dat samen met
2
5
Wij hebben steeds meer aandacht
mensen zonder een beperking. Als dat
deelnemen aan de Culturele Hoofdstad in
voor sporters met een beperking.
niet wenselijk is, zijn er mogelijkheden
2018, als deelnemer en als bezoeker. In
In een aparte subdoelstelling
om samen met andere mensen met een
het bidbook voor de Culturele Hoofdstad
in de programmabegroting van
beperking de vrije tijd in te vullen.
is Agenda 22 opgenomen. Samenwerking
Breedtesport (2012) hebben wij het
met de belangenorganisaties vindt
volgende opgenomen: ‘Utrechters
plaats.
met een beperking hebben voldoende
Iedereen kan meedoen aan de Vrede
mogelijkheden tot sporten’. De
Mensen met een beperking kunnen
van Utrecht, in ieder geval als bezoeker.
rijksimpuls Nationaal Actieplan Sport en
deelnemen aan evenementen
Aan het logistiek overleg neemt een
Bewegen schept wat financiële ruimte
en festivals. In 2010 heeft het
toegankelijkheidsadviseur deel.
om deze doelstelling te behalen.
Het Europees Olympisch Festival (EYOF)
We werken aan een toename van het
toegankelijk moeten zijn en 2010
in 2013 wordt toegankelijk.
aantal verenigingen van 23 (2010) naar
was een proefjaar.
En ook andere grote sportevenementen
30 (2012) met sportaanbod voor mensen
In 2012 krijgt het college een
in Utrecht zoals de Jaarbeurs Utrecht
met een beperking. Ook moeten er elk
evaluatie met aanbevelingen
Marathon, Singelloop houden rekening
jaar minstens vijf sportevenementen of
voorgelegd. Op het plattegrondje
met bezoekers met een beperking.
-dagen voor mensen met een beperking
voor de Koninginnedag staan vanaf
Bovendien organiseren we één of twee
zijn. Deze activiteiten worden in
2011 de toegankelijke toiletten en
sportevenementen voor mensen met
samenwerking met sportverenigingen
gehandicapten parkeerplaatsen
een beperking in het kader van de side
georganiseerd.
vermeld.
events EYOF 2013 Utrecht.
Acties om dit doel te bereiken zijn de
volgende:
1
college besloten dat evenementen
36
Mensen met een beperking kunnen
Agenda 22, 2012-2018
3
4
Wij financieren bijna al deze
6
7
Het sportplan van de (O)GGz doelgroep
9
In het uitvoeringsprogramma behorend
evenementen.
is in 2011 voortgezet. Een onderdeel
bij de Sportnota (2011-2016) wordt
Wij besteden extra aandacht aan
hiervan is periodiek overleg tussen de
er nadrukkelijk aandacht besteed aan
mensen met een licht verstandelijke
gemeente Utrecht en het Platform GGz.
mensen met een beperking.
beperking. Dit gebeurt onder andere
Na 2011 is het sportplan (O)GGz een
▪▪
door een intensivering van de
onderdeel van de werkzaamheden van
convenant ‘Utrecht gezond!’ tussen
samenwerking tussen de Vereniging
de Consulent Aangepast Sporten die in
de gemeente Utrecht en Agis (nu
Sport Utrecht, MEE en het Sport- en
dienst is bij de Vereniging Sport Utrecht
Achmea) wordt extra geïnvesteerd in
Fitness Centrum de Hoogstraat voor
(VSU). Deze consulent betalen wij vanuit
preventie (actieplan
de loketfunctie en toeleiding.
een impuls vanuit het rijk (NASB).
2011-2013).
We werken samen met
8
Eind 2012 hebben minimaal twee
▪▪
Ook in de tweede fase van het
Het afsluiten van een convenant met
zorginstellingen zoals Reinaerde (Zo
verenigingen geschikte trainers en
vijf zorginstellingen voor ouderen
kan het ook) en Abrona.
aanbod voor de (O)GGz-doelgroep
over het in beweging krijgen van hun
Door intensivering van de
(2012). De Consulent Aangepast
bewoners en de buurt (2012).
samenwerking met MEE
Sporten stimuleert en ondersteunt
onderkennen begeleiders van MEE
sportverenigingen hierbij. Daarnaast
beweegaanbieders die kennis hebben
het belang van bewegen en meer
wordt er gestreefd naar drie
over lichte chronische aandoeningen.
mensen via de Consulent Aangepast
sportzorgtrajecten in samenwerking met
Sporten worden toegeleid naar
sportbonden (in ieder geval de KNVB) en
van uitstromers uit de zorg naar
sportaanbod.
sportverenigingen (2012).
regulier beweegaanbod in de wijk
▪▪
▪▪
Het ontwikkelen van een ‘label’ voor
Het inzetten op de warme overdracht
(2011-2012).
37
Agenda 22, 2012-2018
▪▪
Wij streven samen met MEE,
Deze beweegtuinen worden
Mensen met een lichamelijke beperking
de Vereniging Sport Utrecht,
alleen gerealiseerd als er
willen weten of een voorziening
Sportservice Midden Nederland
samenwerking is tussen sociaal
toegankelijk is. Aanbieders van
en Sport- en Fitness Centrum De
makelaar, de beweegmakelaar
cursussen, cultuur en sport moeten
Hoogstraat naar één makkelijk
en de (fysiotherapeut van de)
duidelijke informatie geven, met een
te vinden zoekmachine met het
zorginstelling.
telefoonnummer.
provinciale sportaanbod voor
▪▪
▪▪
▪▪
10 Wij hebben in 2010-2011 de vrije
Potentiële deelnemers aan de
mensen met een beperking
tijdsbesteding van jongeren met een
cursussen zouden moeten worden
(2012).
beperking onderzocht. Bij www.jong030.
uitgenodigd om aanvullende informatie
Er is een combinatie-functionaris
nl wordt een onderdeel toegevoegd met
in te winnen en als dat mogelijk is een
Speciaal Onderwijs aangesteld.
een kalender met leuke activiteiten.
kennismakingsles. Het is de bedoeling
Wij onderzoeken of er een
11 Mensen met een langdurig psychische
dat de instellingen die een subsidie
lokaal ‘Fit for Life netwerk’ voor
beperking weten over het algemeen
ontvangen van de gemeente bij de
ouderen opgezet kan worden.
graag goed waar men aan begint voordat
onderhandelingsgesprekken een leaflet
In 2012-2013 realiseren wij
men zich inschrijft voor een cursus.
krijgen waarin fysieke en mentale
minimaal twee beweegtuinen die
Mensen met een verstandelijke
toegankelijkheid wordt toegelicht.
geschikt zijn voor ouderen in de
beperking vinden het vaak lastig om te
Workshop-markten zijn nuttig om
buurt van zorginstellingen.
bepalen waar men goed in is of wat men
mensen met een langdurig psychische
leuk vindt.
beperking vrijblijvend kennis te laten
maken.
38
Agenda 22, 2012-2018
Aandacht voor een vervolg is
Acties om dit doel te bereiken zijn de
Ook wordt nagegaan op welke
belangrijk.
volgende:
manier wij kunnen stimuleren
1
Voorzieningen (sport, welzijn) in
dat welzijnsvoorzieningen en
psychische beperking) kunnen een
de buurt heten mensen met een
sportverenigingen in de buurt openstaan
zitplaats naar wens krijgen bij de
verstandelijke, langdurig psychische
voor het faciliteren van eigen initiatieven
Schouwburg en het Muziekcentrum.
of lichamelijke beperking welkom.
van mensen met beperkingen.
Deze wens kan zijn ingegeven door
Onderzocht wordt of en hoe het project
Bij het Fonds Cliëntenparticipatie OGGz
bijvoorbeeld claustrofobie.
‘Iedereen Welkom’ vanaf 2012 verder
kunnen cliëntenorganisaties financiering
ingevuld wordt en eventueel uitgebreid
aanvragen voor kleine en grotere
Domein 8 Sociale contacten en
naar meer wijken.
initiatieven. De Stadsbrug en Wegwijs
ontmoeting
Daarbij wordt nagegaan hoe
zetten de kracht van mensen al in. De
Doel ‘Sociale contacten’: mensen met
samenwerking tussen instellingen
sociaal makelaar kan mensen verwijzen
een beperking hebben een sociaal
(zoals voor sport, zorg, welzijn en MEE)
naar deze initiatieven.
netwerk waar zij deel van uitmaken.
belangenorganisaties en gemeente vorm
Zij hebben voldoende mogelijkheden
kan worden gegeven. In Zaanstad heeft
uit om zich meer op de wijk te richten.
om steun te ontvangen en te bieden.
men deze samenwerking vormgegeven
De relaties tussen welzijnsvoorzieningen
Mensen met een beperking hebben
met een convenant. Dit kan op termijn in
en de ambulante diensten vanuit
voldoende mogelijkheden om anderen te
Utrecht worden overwogen.
de zorgaanbieders moeten worden
12 Mensen (met een langdurig
ontmoeten.
39
Agenda 22, 2012-2018
2
We nodigen de zorgaanbieders in de stad
versterkt.
Welzijnsinstellingen zijn vaak
We investeren in de kracht van mensen
Deze ontmoetingsmogelijkheden
(mentaal) nog niet toegankelijk
met een beperking. In 2012 gaan we
moeten, mede vanwege de bezuinigingen
voor mensen met een verstandelijke
na welke praktische trainingen er zijn
op de AWBZ, worden gekoesterd. Te
beperking. Kennis is bij de
om het vermogen van inwoners te
denken valt aan initiatieven zoals Resto
ambulante diensten en MEE
versterken, om sociale contacten aan te
Van harte, de soos van de Cliëntenbond
aanwezig. Hiertoe sluiten we aan
gaan en te onderhouden.
GGz, projecten van kerken.
bij bestaande netwerken of zetten
Zorgaanbieders en ‘cliëntgestuurde
Daarnaast zijn er de Lopers en ‘Wegwijs
netwerken op zoals dat in Leidsche
projecten’ geven regelmatig trainingen.
in de wijk’. In 2011 is onderzocht welke
In 2012 gaan we na we welke
inloopmogelijkheden er zijn in de stad.
bijvoorbeeld een convenant tussen
mogelijkheden er zijn om voor hen voor
Mede op basis daarvan heeft het college
instellingen, belangenorganisaties en
wie het echt nodig is een ondersteunend
met de AWBZ-compensatiemiddelen
gemeente nuttig is.
informeel netwerk op te zetten, al dan
de inloop uitgebreid. In het Plan van
Ook wordt nagegaan of en hoe
niet via een eigen kracht conferentie.
Aanpak is de visie op gebiedsgebonden
Een ‘inloop’ is belangrijk om elkaar
maatschappelijk herstel verwoord.
worden.
te ontmoeten. In de verschillende
Het college neemt in 2012 een besluit
We investeren in de kracht van
wijken zijn veel (kleinschalige)
over het structureel inbedden van de
mensen met een beperking.
ontmoetingsmogelijkheden
maatregelen vanwege de AWBZ.
Vanaf 2011 ondersteunen we De
(koffieuurtjes, eettafels) waar mensen
Hierin nemen wij ook een standpunt
Wilg en MEE om mensen met
met een (langdurig psychische)
in over de inloop mogelijkheden in de
een verstandelijke beperking een
beperking gebruik van maken.
verschillende wijken van de stad.
Rijn. Daarbij wordt nagegaan of
relaties met de wijkteams gelegd kan
3
vriendenkring(etje) op te laten
zetten.
40
Agenda 22, 2012-2018
4
5
6
7
Centrale sociale ontmoetingsplekken
Hoe we met dit collectieve aanbod
De sociaal makelaar kan bijvoorbeeld
voor lotgenoten zoals De Wilg
omgaan wordt meegenomen bij de
een clubje mensen met een langdurig
(mensen met een verstandelijke
vernieuwing van het aanbod per
psychische beperking met het buurthuis
beperking) en De Paraplu (mensen
2013-2014.
verbinden om eigen initiatieven
Mensen met beperkingen moeten
mogelijk te maken, jongeren met een
zijn een noodzakelijk onderdeel en
contact hebben met elkaar
lichtverstandelijke beperking attenderen
aanvulling op het wijksysteem.
(lotgenoten, eigen initiatieven) en
op het leuke cursusaanbod van MEE en
De Wilg en De Paraplu worden al
met mensen zonder beperkingen
voor activiteiten bij het cultuurhuis ook
door de gemeente gesubsidieerd.
(maatjes en buurtgenoten). De
mensen met een beperking werven.
Deze instellingen richten zich, op
sociaal makelaar verbindt mensen en
verschillende manieren, al op de
initiatieven aan elkaar.
andere de ontmoetingsactiviteiten in
wijk.
In de praktijkleergroepen voor de
de stad is nodig. Deze kaart moet goed
De collectieve activiteiten van
sociaal makelaars is aandacht voor
worden verspreid. In 2011 ontwikkelen
dagactiviteitencentrum De Boog
mensen met een verstandelijke of
wij de sociale kaart www.jekuntmeer.nl.
(voor mensen met een langdurig
langdurig psychische beperking. Ook
Hierbij wordt ook gebruik gemaakt van
psychische beperking) vormt op
wordt in de richtlijnen voor 2012
bestaande deel sociale kaarten, over een
dezelfde manier een aanvulling op
opgenomen dat de sociaal makelaar
deel van de stad, of voor een bepaalde
het algemene aanbod in de wijk
mensen met een verstandelijke,
doelgroep. Zoals
en wordt nu nog vanuit de AWBZ
langdurig psychische of lichamelijke
www.socialekaartutrecht.nl van Altrecht
gefinancierd.
beperking in beeld moeten hebben
en SBWU.
met een lichamelijke beperking)
8
en in het werk moet betrekken.
41
Agenda 22, 2012-2018
9
Een goede sociale kaart met onder
10 In 2012 wordt de opdracht richting
Doel ‘Communicatie extern’: iedereen
2
welzijnsinstellingen opnieuw
begrijpt brieven, folders, formulieren en de
social media kunnen inzetten om te
geformuleerd. Daarin wordt Agenda
website van de gemeente Utrecht.
komen tot een netwerk van Agenda
22 opgenomen: mensen met een
22 waarin medewerkers, van alle
beperking maken er onderdeel van
Acties om dit doel te bereiken:
diensten en lagen, elkaar stimuleren
én er wordt samengewerkt met
9a Communicatie-intern
om te werken aan een fysiek en
belangenorganisaties.
1
Gedurende de looptijd van deze
mentaal toegankelijke stad (Pleio,
nota besteden we aandacht aan
Yammer, Linkedin).
Domein 9 Communicatie en
procescommunicatie.
beeldvorming
We maken daarmee de voortgang van
Doel ‘Communicatie intern’: alle
de uitvoering zichtbaar en bieden een
het jaar een themamaand in en
ambtenaren en bestuurders kennen
platform aan uitvoerders en bestuurders,
richten onze communicatie in die
Agenda 22 en handelen ernaar. Zij
om hun prestaties te presenteren.
maand op dat thema. Per domein
vormen een netwerk.
Het gaat om dienstdirecteuren,
stellen we prioriteiten.
afdelingshoofden, de coördinatiegroep
42
We onderzoeken op welke manier wij
3
4
Voor elk domein richten we lopende
We ontwikkelen een (nieuwe)
Doel ‘Beeldvorming intern’: alle
Agenda 22, wethouders, medewerkers
kernboodschap, waar we
ambtenaren weten dat iemand met
die werken aan en voor Agenda
communicatie uitingen van Agenda
een beperking meer is dan zijn of haar
22. Deze actie draagt bij aan de
22 en ook van andere terreinen aan
beperking.
netwerkdoelstelling.
kunnen ophangen.
Agenda 22, 2012-2018
5
6
7
We gaan verder met de interne
Voor begrijpelijk schrijven is de inbreng
Welke afdeling of dienst heeft het
communicatie zoals we dat
van gebruikers nuttig: klantenpanels
meeste, beste of leukste gedaan om
de afgelopen jaren hebben
worden ingezet. Daarnaast zijn
hun communicatie richting de stad
gedaan: personeelsblad,
symbolen nuttig voor mensen met een
begrijpelijk te laten zijn.
muurkranten, intranetsites en
verstandelijke beperking. Deze worden
We onderzoeken hoe we invulling
fototentoonstellingen.
opgenomen in de huisstijl.
kunnen geven aan de jaarlijkse week
We geven een impuls aan de Beeldbank
van de psychiatrie in het voorjaar en
of een soapserie kunnen (laten)
zodat alle medewerkers gebruik kunnen
de Prokkel-tweedaagse in juni.
schrijven over de urgentie van
maken van foto’s waarmee wij een goede
Agenda 22 voor mensen met een
afspiegeling geven van de samenleving,
aandacht kunnen besteden aan
beperking en voor de stad.
met mensen met beperkingen en met
de beeldvorming bij medewerkers
De gemeente geeft in haar
culturele diversiteit.
over mensen met een (licht)
Het Europees Referentiekader
verstandelijke of langdurig
afspiegeling van de samenleving
onderscheidt zes leesniveaus.
psychische beperking.
en communiceert begrijpelijk.
B1 en B2 is het niveau van de
Voorbeelden daarvan zijn (woon)
onafhankelijke gebruiker; de lezer kan
met de website
vergunningen, subsidies,
‘normale’ alledaagse teksten lezen
www.toegankelijkutrecht.nl.
(systeembrieven voor) uitkeringen,
en begrijpen. Zo’n 60 procent van de
informatie over werk, inkomen en
Nederlandse bevolking begrijpt een tekst
scholing.
op niveau B1. Wij loven een B1-trofee
We onderzoeken of we een bestseller
publicaties een goede
8
9
uit.
43
Agenda 22, 2012-2018
10 We gaan na op welke manier wij
11 We zoeken ruimschoots publiciteit
12 We onderzoeken of en hoe we
Doel van de nieuwe
Dat geldt ook voor mensen die
instellingen aan wie wij subsidie
publieksdienstverlening is dat het
laaggeletterd zijn. Een gelaagde
verlenen informatie kunnen
‘klantproces’ zo is ingericht dat iedereen
eenvoudige structuur is nuttig: met in
verstrekken over toegankelijke
erin past en niemand een specifieke
de eerste laag heldere toegankelijke
informatie en/of over fysiek
‘behandeling’ hoeft te krijgen.
informatie met (meer) plaatjes. In de
toegankelijke ruimten.
In 2010 heeft een aantal burgers met
lagen eronder kunnen meer details.
verschillende beperkingen in een panel
In de eerste laag moet duidelijk de
9b Communicatie-extern
hun oordeel gegeven over enkele
telefonische bereikbaarheid staan.
1
In het nieuwe Stadskantoor
e-formulieren. In het traject van de
Hierover zijn (volgens de methodiek van
is iedereen welkom. De
dienstverleningsprocessen worden
Agenda 22) in 2011 contacten met de
dienstverleningsprocessen
opnieuw formulieren aan hen voorgelegd
doelgroepen.
worden hiervoor in 2011-2012
en ook in de jaren daarna.
In 2012 moet nader onderzocht worden
Vanaf 2012 zijn de hoofdpagina’s van
welke pagina’s mensen met een
In het programma van eisen worden
www.utrecht.nl en de meeste
verstandelijke beperking juist gebruiken
Agenda 22, de doelgroepen van
deelpagina’s goed te gebruiken voor
en welke mogelijkheden er zijn om
Agenda 22 en de criteria van Agenda
mensen met een fysieke beperking.
daarin verbeteringen te brengen.
22 opgenomen.
Het keurmerk ‘Drempelsvrij’ wordt
Voor begrijpelijk en helder taalgebruik in
Concepten van het ontwerp worden
aangevraagd.
de gehele site www.utrecht.nl, is het
voor commentaar voorgelegd aan de
Voor mensen met een licht verstandelijke
noodzakelijk dat webredacteuren veel
partners van Agenda 22.
beperking is juist de kwaliteit van de
kennis en ervaring hebben met het
tekst erg belangrijk.
schrijven van webteksten.
herontworpen.
44
Agenda 22, 2012-2018
2
In 2011 is onderzocht of een
3
De website
Gelegenheden die zich voordoen om
www.toegankelijkutrecht.nl wordt in
binnen of buiten de stad, te vertellen
www.utrecht.nl wenselijk is. Dat
opdracht van de gemeente door het
over Agenda 22 worden aangegrepen.
bleek niet het geval te zijn.
Solgu ontwikkeld. Op deze site staat
Zoals de manifestatie voor het VN
Mensen met een verstandelijke
of een gebouw toegankelijk is voor
verdrag voor de rechten van mensen
beperking zijn vaak niet goed
iedereen.
met een beperking op 29 maart
Informatie over de (tijdelijke) (on)
2011 waar wethouder Everhardt een
hulpmiddelen. Onderzocht wordt
toegankelijkheid van de stad
congresbijdrage heeft geleverd en
hoe we hier met communicatie extra
moet goed toegankelijk zijn. De
Agenda 22 een bijdrage aan de beurs.
aandacht aan kunnen geven.
informatievoorziening over looproutes
Iedereen moet in een gebouw, de
in het Stationsgebied staat op www.
9c Beeldvorming
openbare ruimte, het stadsvervoer
cu2030.nl.
1 Beeldvorming over mensen met een
kunnen doen wat hij of zij geacht
6
7
We voegen 100 foto´s van mensen met
verstandelijke, langdurig psychische of
wordt daar te doen. Voor de
een beperking toe aan de beeldbank
lichamelijke beperking is belangrijk voor
fysieke toegankelijkheid gebruiken
van de gemeente Utrecht. Hiermee
hun mogelijkheden om te participeren.
we daarvoor het Handboek
wordt het gemakkelijker om bij folders
In 2012 wordt onderzocht of aandacht
Toegankelijkheid als instrument.
en promotiemateriaal een foto van een
voor de beeldvorming nuttig is en op
Wij gaan na of er een instrument
burger met een beperking te gebruiken.
welke manier wij bij kunnen dragen aan
is dat wij kunnen hanteren voor de
Een deel van deze foto´s is als
een positief beeld.
mentale toegankelijkheid.
tentoonstelling op reis door de
verschillende gemeentelijke diensten.
45
8
voorleeshulp voor
op de hoogte van regelingen en
4
5
Agenda 22, 2012-2018
Zo zijn er verschillende bestaande
De bekendheid van de doelgroep
concepten zoals ‘Kwartiermakers’
en de wijze van omgang moet een
gezocht naar mensen in de stad met een
voor mensen met een langdurig
impuls krijgen bijvoorbeeld bij de
langdurig psychische beperking die als
psychische beperking en ‘Op de Kaart’
wijkagenten, huismeesters, Centra voor
rolmodel kunnen fungeren.
voor mensen met een verstandelijke
Jeugd en Gezin, sociaal makelaars,
beperking.
jongerenwerkers, kindwerkers en
om een bestseller te schrijven over
Mensen met een langdurig psychische
de vrijwilligerscentrale. Met het
toegankelijkheid voor iedereen.
beperking kunnen zich met het project
bestedingsvoorstel 2012 AWBZ-
Dit boek moet medewerkers van de
‘Samen Deskundig’ van het Steunpunt
compensatiemaatregel heeft het college
gemeente Utrecht en ook landelijke
GGz sterk maken. Samen Deskundig
hiervoor financiële ondersteuning
besluitvormers inzicht geven in het
is een getrainde en begeleide groep
gegeven. Overigens moeten ook onze
dagelijks leven van iemand die een
die voorlichting geeft over het
eigen medewerkers de problematiek van
beperking heeft.
hoe het is om met een psychische
mensen met een langdurig psychische
Het boek dient als inspiratie om Agenda
beperking te leven. Samen Deskundig
of verstandelijke beperking kennen. Dat
22 toe te passen.
wordt betaald vanuit de Awbz
kan bijvoorbeeld met de methodiek ‘zo
compensatiemiddelen.
gek nog niet’ of met een training van het
mogelijkheid om een tweejaarlijkse prijs
Steunpunt GGz of de methodiek van ‘Op
toe te kennen aan iemand die bijdraagt
verantwoordelijkheid van de
de Kaart’. Onderzocht moet worden op
aan een goede beeldvorming over mensen
instellingen om mensen met een licht
welke manier hieraan vorm gegeven kan
met een langdurig psychische beperking.
verstandelijke beperking te herkennen
worden.
2 We beschouwen het als de
en hen correct tegemoet te treden.
46
Agenda 22, 2012-2018
3 Gedurende de looptijd van dit plan wordt
4 In 2012 onderzoeken we de mogelijkheid
5 In 2012 onderzoekt het Steunpunt GGz de
6 In 2011 heeft de gemeente met
Afkortingen
Agenda 22 een fototentoonstelling
VNG. Deze is opgesteld door Vilans en
AOR
Adviesoverleg Openbare Ruimte
ingebracht van mensen met
Utrecht is erin opgenomen als voorbeeld.
AWBZ
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten
BCD
Bestuurs- en Concerndienst
CJG
Centra voor Jeugd en Gezin
DMO
Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling
DO
Dienst Ondersteuning
GG&GD
Gemeentelijke Geneeskundige en
GGz
Geestelijke Gezondheidszorg
HIOR
Handboek Inrichting Openbare Ruimte
Alle communicatie binnen en buiten de
ICT
Informatie en communicatietechnologie
gemeentelijke organisatie is opgewekt en
NKG
Nota Kapitaalgoederen
Coalitie voor Inclusie. De gemeente
niet problematiserend. Daarmee dragen
OGGz
Openbare Geestelijke Gezondheidszorg
heeft hieraan een financiële
we bij aan een positieve beeldvorming.
SBWU
Stichting Beschermd Wonen Utrecht
bijdrage gegeven. Ook heeft de
Regelmatig zijn mensen met een
SO
StadsOntwikkeling
wethouder samen met het Solgu een
beperking betrokken bij bijeenkomsten.
Wmo
Wet Maatschappelijke Ondersteuning
presentatie gehouden.
Kennismaken houdt altijd een omslag in
We doen dit om anderen te vertellen
beeldvorming in.
een beperking bij de Jeroen
▪▪ De ‘toegankelijkheidszelftest’ van het
Muller toegankelijkheidsprijs. We
Solgu. De wethouders en raadsleden
onderzoeken de mogelijkheden voor
delen deze uit.
de volgende jaren.
7 Utrecht draagt Agenda 22 uit in het
land waar ons de gelegenheid wordt
gegeven, zoals met:
▪▪ De landelijke manifestatie van de
over onze ervaringen met inclusief
beleid en om ons te laten inspireren.
47
▪▪ De handreiking Toegankelijkheid van de
Agenda 22, 2012-2018
8 De raad moet goed op de hoogte blijven
van de ontwikkelingen van Agenda 22.
9 Algemeen
48
Agenda 22, 2012-2018
Domein 1 Wonen
Wonen voor mensen met een lichamelijke beperking
Onderzoekje afstemming regelgeving
1.1-1.7
X
1.8
X
Acties voor mensen met een verstandelijke,
psychische of
psychosociale beperking
Uitvoering Actieplan Wonen en Woonvoorzieningen
Meedoen
Domein 2 Ondersteuning bij zelfstandig wonen
Meedoen
Introductie crisiskaart
49
Agenda 22, 2012-2018
1.9
X
2.1
X
economische zaken
Openbare ruimte/
Verkeer/cultuur
onderwijs/bibliotheek
dienstverlening/
Publieks-
vastgoed
Ruimtelijke ordening/
Burgerzaken
Welzijn
Actienummer
vermogen
Meedoen naar
Portefeuille
Werk&inkomen/sport
Uitvoeringstabel
50
Ondersteuning bij administratie is bekend
2.5
X
Ondersteuning mantelzorgers
2.6
X
Logeren
2.7
X
Collectief aanbod AWBZ voldoet?
2.8
X
Training CJG
2.9
X
Marokkaanse jongeren -Vilans
2.10
X
Hersteltraject
2.11
X
Agenda 22, 2012-2018
economische zaken
X
Openbare ruimte/
2.4
Verkeer/cultuur
Programma van eisen welzijn
onderwijs/bibliotheek
X
dienstverlening/
2.3
Publieks-
Empowerment
vastgoed
X
Ruimtelijke ordening/
2.2
Burgerzaken
Welzijn
Eerstelijn promoot crisiskaart?
vermogen
Actienummer
Meedoen naar
Portefeuille
Werk&inkomen/sport
Uitvoeringstabel
Domein 3 Openbare gebouwen
51
Toegankelijke gebouwen
3.1
Toegankelijke sportaccommodaties
3.2
Toegankelijkheidsmanager
3.3
Toegankelijk maken bestaande gebouwen (NKG)
3.4
Toegankelijke Wmo loketten
3.5
Bieb++ Agenda 22-proof
3.6
CJG toegankelijk
3.7
Stadskantoor toegankelijk
3.8
X
Muziekpaleis toegankelijk
3.9
X
Agenda 22, 2012-2018
X
X
X
X
X
X
X
economische zaken
Openbare ruimte/
Verkeer/cultuur
onderwijs/bibliotheek
dienstverlening/
Publieks-
vastgoed
Ruimtelijke ordening/
Burgerzaken
Welzijn
Actienummer
vermogen
Meedoen naar
Portefeuille
Werk&inkomen/sport
Uitvoeringstabel
Agenda 22 in Watertoren
3.10
Stembureaus toegankelijk
3.11
Domein 4 Werk, inkomen en scholing
Meedoen
Eén accounthouder
4a.1
X
Kennis bij frontoffice
4a.2
X
Crisiskaart bij intake
4a.3
X
Panel voor formulieren W&I
4a.4
X
Ontzorgen van ondernemers
4a.5
X
Agenda 22, 2012-2018
economische zaken
Openbare ruimte/
Verkeer/cultuur
onderwijs/bibliotheek
dienstverlening/
Publieks-
vastgoed
X
4a Betaald werk
52
Ruimtelijke ordening/
Burgerzaken
Welzijn
Actienummer
vermogen
Meedoen naar
Portefeuille
Werk&inkomen/sport
Uitvoeringstabel
Evaluatie vrijwilligerswerk GGz
Bekendmaken vrijwilligerswerk voor mensen met een
beperking
Regels vrijwilligerswerk bekend bij klanten Werk en
4b.3
X
Wmo voorzieningen vrijwilligers
4b.4
X
VG en GGz vrijwilligers in welzijnsorganisaties
4b.5
X
Utrecht Bereikbaar Pas
4b.6
X
Inkomen
53
Agenda 22, 2012-2018
economische zaken
Openbare ruimte/
Verkeer/cultuur
onderwijs/bibliotheek
dienstverlening/
X
Publieks-
4b.2
vastgoed
X
4b Vrijwilligerswerk
Ruimtelijke ordening/
Welzijn
4b.1
Burgerzaken
Actienummer
vermogen
Meedoen naar
Portefeuille
Werk&inkomen/sport
Uitvoeringstabel
4c Gemeentelijk personeelsbeleid en stagebeleid
Diversiteitstraining managers
4c.1
X
Stagesteunpunt bemiddelt
4c.2
X
4d Inkomen
Begrijpelijke informatie inkomensvoorziening
4d.1
X
Preventie schuldhulpverlening
4d.2
X
4e Scholing
Passend Onderwijs
54
Agenda 22, 2012-2018
4e.1
X
economische zaken
Openbare ruimte/
Verkeer/cultuur
onderwijs/bibliotheek
dienstverlening/
Publieks-
vastgoed
Ruimtelijke ordening/
Burgerzaken
Welzijn
Actienummer
vermogen
Meedoen naar
Portefeuille
Werk&inkomen/sport
Uitvoeringstabel
economische zaken
Openbare ruimte/
Verkeer/cultuur
onderwijs/bibliotheek
dienstverlening/
Publieks-
vastgoed
Ruimtelijke ordening/
Burgerzaken
Welzijn
Actienummer
vermogen
Meedoen naar
Portefeuille
Werk&inkomen/sport
Uitvoeringstabel
Domein 5 Verkeer en vervoer
Looproutes in mobiliteitskader
Regiotaxi en alternatieven
Bushaltes
5.1
Meedoen
X
5.2
X
5.3
X
Domein 6 Openbare ruimte
55
Nieuwe stationsgebied
6.1
X
Looplijnen stationsgebied tijdens verbouwing
6.2
X
CentrumPlan Leidsche Rijn
6.3
Keurmerk Veilig Ondernemen
6.4
HIOR
6.5
Agenda 22, 2012-2018
X
X
X
X
economische zaken
Openbare ruimte/
Verkeer/cultuur
onderwijs/bibliotheek
dienstverlening/
Publieks-
vastgoed
Ruimtelijke ordening/
Burgerzaken
Welzijn
Actienummer
vermogen
Meedoen naar
Portefeuille
Werk&inkomen/sport
Uitvoeringstabel
Toegankelijkheid in pilot openbare ruimte centrum
6.6
X
Basisprogramma van eisen voor ontwerpers
6.7
X
Opdrachtverlening en handhaving
6.8
X
(Park)onderhoud
6.9
X
Buitenevenementenlocaties (32x)
6.10
X
Toezichthouders
6.11
X
Lichtmasten
6.12
X
Stedebouwkundig Programma van Eisen
6.13
X
Domein 7 Sport, vrije tijd en zingeving
Evenementen en festivals
56
Agenda 22, 2012-2018
7.1
X
7.2
X
Vrede van Utrecht
7.3
X
EYOF
7.4
X
Sportverenigingen en evenementen
7.5
X
Sport en LVG
7.6
X
Sportplan (O)GGz
Meedoen
7.7
X
Trainer plus aanbod (O)GGz
Meedoen
7.8
X
Uitvoeringsprogramma Sportnota
Meedoen
7.9
X
Informatie over welzijn
Zitplaats
Agenda 22, 2012-2018
Meedoen
7.10
X
7.11
X
7.12
X
economische zaken
Openbare ruimte/
Verkeer/cultuur
onderwijs/bibliotheek
dienstverlening/
Publieks-
vastgoed
Ruimtelijke ordening/
Burgerzaken
Welzijn
Culturele Hoofdstad
Informatie op Jong030
57
Actienummer
vermogen
Meedoen naar
Portefeuille
Werk&inkomen/sport
Uitvoeringstabel
Sociale kracht van mensen met een beperking
8.4
X
Informeel netwerk
8.5
X
Gebiedsgebonden maatschappelijk herstel
8.6
X
Centrale ontmoetingsplekken
8.7
X
Sociaal makelaar
8.8
X
Sociale kaart
8.9
X
8.10
X
Inclusieve opdrachtformulering
58
Agenda 22, 2012-2018
economische zaken
X
Openbare ruimte/
8.3
Verkeer/cultuur
Vriendenkring LVG
onderwijs/bibliotheek
X
dienstverlening/
8.2
Publieks-
Aanbieders ambulante zorg
vastgoed
X
Ruimtelijke ordening/
8.1
Meedoen
Burgerzaken
Welzijn
Voorzieningen in de buurt
Domein 8 Sociale contacten en ontmoeting
vermogen
Actienummer
Meedoen naar
Portefeuille
Werk&inkomen/sport
Uitvoeringstabel
economische zaken
Openbare ruimte/
Verkeer/cultuur
onderwijs/bibliotheek
dienstverlening/
Publieks-
vastgoed
Ruimtelijke ordening/
Burgerzaken
Welzijn
Actienummer
vermogen
Meedoen naar
Portefeuille
Werk&inkomen/sport
Uitvoeringstabel
Domein 9 Communicatie en beeldvorming
9a Communicatie-intern
59
Procescommunicatie
9a.1
X
Social media
9a.2
X
Themamaand
9a.3
X
Kernboodschap
9a.4
X
Interne communicatie
9a.5
X
Bestseller
9a.6
X
Begrijpelijke communicatie
9a.7
X
Beeldbank
9a.8
X
Agenda 22, 2012-2018
x
x
x
X
x
x
B1 troffee, week van de psychiatrie en Prokkel-
9a.9
X
Beeldvorming bij medewerkers
9a.10
X
Publiciteit www.toegankelijkutrecht.nl
9a.11
X
Informatie aan instellingen
9a.12
X
tweedaagse
9b Communicatie-extern
60
Mentale toegankelijkheid
9b.1
X
www.utrecht.nl
9b.2
x
Regelingen en hulpmiddelen
9b.3
Agenda 22, 2012-2018
X
economische zaken
Openbare ruimte/
Verkeer/cultuur
onderwijs/bibliotheek
dienstverlening/
Publieks-
vastgoed
Ruimtelijke ordening/
Burgerzaken
Welzijn
Actienummer
vermogen
Meedoen naar
Portefeuille
Werk&inkomen/sport
Uitvoeringstabel
Instrument mentale toegankelijkheid
9b.4
X
www.toegankelijkutrecht.nl
9b.5
X
Tijdelijke looproutes
9b.6
X
Beeldbank en tentoonstelling
9b.7
X
Vertellen over Agenda 22
9b.8
X
Beeldvorming
9c.1
X
Werkers (her)kennen LVG
9c.2
X
Rolmodellen
9c.3
X
Bestseller
9c.4
X
Prijs beeldvorming
9c.5
X
9c Beeldvorming
61
Agenda 22, 2012-2018
x
x
x
x
x
economische zaken
Openbare ruimte/
Verkeer/cultuur
onderwijs/bibliotheek
dienstverlening/
Publieks-
vastgoed
Ruimtelijke ordening/
Burgerzaken
Welzijn
Actienummer
vermogen
Meedoen naar
Portefeuille
Werk&inkomen/sport
Uitvoeringstabel
x
62
Agenda 22, 2012-2018
Jeroen Muller toegankelijkheidsprijs
9c.6
X
Uitdragen Agenda 22
9c.7
X
Gemeenteraad
9c.8
X
Positieve communicatie
9c.9
x
Portefeuille
economische zaken
Openbare ruimte/
Verkeer/cultuur
onderwijs/bibliotheek
dienstverlening/
Publieks-
vastgoed
Ruimtelijke ordening/
Werk&inkomen/sport
Burgerzaken
Welzijn
Actienummer
vermogen
Meedoen naar
Uitvoeringstabel
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
X
Bijlage
Terugblik Agenda 22
2007- 2011
Agenda 22 – algemeen
In dit plan staat het doel van Agenda 22,
In oktober 2010 is een werkconferentie
de context (bestuurlijk en anderszins), de
gehouden om actiepunten voor mensen met
domeinen waarop Agenda 22 werkt en ook
College en Agenda 22
een verstandelijke of langdurig psychische
de vele acties. In dit plan zijn alle acties
In het collegeprogramma Groen,
beperking te ontwikkelen.
concreet ingevuld en afgesproken met de
Open en Sociaal 2010-2014 heeft
De partners van Agenda 22 trokken de
desbetreffende collega. Daarmee is het een
het college herbevestigd dat Agenda
verschillende workshops. Ook andere
beleids- en uitvoeringsplan in één. We zijn
22 wordt voortgezet. Ook moet er
partijen die van belang zijn voor deze
er direct al mee aan de slag: schrijven en
expliciet aandacht voor ondersteuning
doelgroepen waren aanwezig. Vanuit alle
werken tegelijkertijd. Ook bestuurders zullen
aan mensen met een psychische,
diensten en afdelingen van het gemeentelijk
verantwoordelijk worden voor een cluster
lichamelijke of verstandelijke beperking
apparaat die van belang zijn voor deze
actiepunten.
zijn. Gericht op het vergroten van
doelgroepen waren collega’s aanwezig.
het zelforganiserende vermogen en
De directeur van de CG-raad heeft de
Terugblik op de periode 2007-2011
zelfredzaamheid en het vergroten van de
middag voorgezeten. Wethouder Everhardt
Agenda 22 heeft resultaten geboekt. Dat
kansen voor ontplooiing en meedoen.
heeft een toespraak gehouden.
werd geconstateerd in de korte evaluatie
Het college heeft de korte evaluatie van
Agenda 22 vastgesteld.
van 2010. In de korte evaluatie stond dat
In 2011 is het plan voor Agenda 22 voor de
Utrecht trots kan zijn op de werkwijze én de
periode 2011-2018 geschreven.
resultaten, maar dat die resultaten nog pril
zijn.
63
Agenda 22, 2012-2018
In 2010 constateerden we dat het
Agenda 22 houdt immers in dat alle
Er is goede samenwerking tussen het
nodig is om te blijven investeren zodat
medewerkers rekening houden met mensen
Platform en de afdeling Wonen.
Agenda 22 in de organisatie beklijft,
met een beperking. Daarmee kan iedereen
alle medewerkers elk op hun eigen
ermee aan de slag, en steeds meer collega’s
manier een bijdrage eraan leveren
doen dat ook.
In 2009 heeft de afdeling Wonen een
woonwensenonderzoek uitgevoerd
en de goede samenwerking met de
onder mensen met een verstandelijke
belangenorganisaties behouden blijft.
1 Wonen
en langdurig psychische beperking en
Ook in 2010 en 2011 is verder invulling
De gemeente en corporaties hebben
de OGGz-doelgroep. De uitkomsten zijn
gegeven aan Agenda 22 in Utrecht,
prestatieafspraken 2007-2010 gemaakt.
gebruikt voor nieuw beleid en nieuwe
en is op veel onderwerpen door veel
De uitvoering van deze afspraken wordt
prestatieafspraken.
medewerkers werk verricht. Het totaal
in reguliere overleggen regelmatig aan
aan acties geven we hierna weer.
de orde gesteld.
Sommige acties zijn dus al in 2008
uitgevoerd, en zijn soms inmiddels
De afdeling Wonen heeft een bijdrage
geleverd aan de film voor ´Op de Kaart´
In januari 2010 was er een bijeenkomst
van de provincie over mensen met een
alweer achterhaald. Sommige acties
van het Platform GGz/Cliëntenbelang,
verstandelijke beperking.
zijn uitgevoerd, maar konden we niet
de afdeling Wonen van SO en Agenda
wegstrepen omdat er juist vervolg
22 over wonen voor mensen met een
acties uit voortvloeiden. Ook is er werk
langdurig psychische beperking.
Corporaties en gemeenten maken
onderscheid tussen rolstoelgeschikt en
verzet dat helemaal niet als actie in het
rolstoelaangepast, de commissie Stad en
oorspronkelijke plan stond.
Ruimte is op 16 januari 2009 hierover
geïnformeerd.
64
Agenda 22, 2012-2018
De corporaties hebben 28 extra
Het is lastig om ervoor te zorgen dat
huishoudens in een Fokusproject
op het juiste moment de juiste partijen
ondersteuning bij formulieren, sociaal
gehuisvest, waarvan 16 in de
bijelkaar komen en dergelijke initiatieven
juridische ondersteuning vooral voor
nieuwbouw en 12 bestaande
concreet worden.
mensen met een verstandelijke of
woningen.
langdurig psychische beperking.
In Leidsche Rijn worden woningen met
Het Steunpunt Mantelzorg biedt
De afdeling Wonen volgt de
trappen aan de voorzijde gebouwd.
ondersteuning aan mantelzorgers, ook
huisvesting door corporaties van
Agenda 22 gaat in 2011 samen met
bij het uitvoeren van regeltaken.
huishoudens met een verstandelijke
Frontoffice Vergunningen na hoe Utrecht
beperking. Corporaties maken pas
het Bouwbesluit uitvoert.
bekend wanneer ze gaan bouwen als
65
Een aantal organisaties biedt
Stichting Wegwijs heeft de
Wegwijswinkel voornamelijk voor
zeker is dat ze grond hebben. Deze
2 Ondersteuning bij zelfstandig wonen
mensen met een psychiatrische
afspraak betreft huishoudens die
De toegankelijkheid van hulp bij
achtergrond die allerlei ondersteuning
zorg ontvangen van een instelling
het huishouden voor mensen met
biedt waaronder die bij financieel
zoals Reinaerde.
verstandelijke beperking is door de
administratieve zaken.
toenmalige afdeling Sozawe ingebracht
Bij begeleid wonen voor mensen
in een overleg met de zorgaanbieders
met een verstandelijke beperking-
om te zoeken naar oplossingen.
of kleinschalige gezinsvervangende
tehuizen is de woning van de
dat de algemene administratieve
lastendruk moet worden verminderd.
Het is mogelijk om het standaardaanbod
corporatie en de zorg komt van een
van individuele voorzieningen uit te
zorginstelling.
breiden (tegen bijbetaling).
Agenda 22, 2012-2018
De Coördinatiegroep heeft aangegeven
Een snellere afhandeling van (aan)
In deze quick scan is de crisiskaart
Toegankelijkheid is opgenomen in
vragen en een beperking van het
opgenomen.
het programma van eisen voor het
aantal formulieren is gewenst.
Over de Wmo voorzieningen:
Agenda 22 ondersteunt de discussie over
Utrecht heeft geadviseerd over
Voor de eenvoudige voorzieningen
de crisiskaart en de verdeling tussen
toegankelijkheid en heeft de ontwerpers
heeft Utrecht een verkorte
zorgaanbieders en gemeente.
van het Stadskantoor verteld over
In de Algemene Plaatselijke Verordening
toegankelijkheid tijdens een excursie
Wat de aanvraag voor hulp bij
zijn naast ‘geleidehonden’ ook
naar het ontwerpbureau in Rotterdam.
het huishouden betreft wordt er
‘hulphonden’ opgenomen.
De ambitie voor het Stadskantoor is
procedure.
nieuwe Stadskantoor. CliëntenBelang
gekeken of iemand al bekend is
bij de afdeling; is dit het geval
3 Openbare gebouwen
Stadskantoor staat een aparte banner
dan kan n.a.v. de ziektebiografie
Bouwmanagement/SO integreert
over de toegankelijkheid van het
al hulp bij het huishouden worden
toegankelijkheid in procedures, zo
Stadskantoor. Met een prachtig plaatje
toegekend. Dit voorkomt dat er
is in de kwartaalrapportages van
erbij.
nodeloos medische indicaties worden
de bouwmanagers toegankelijkheid
aangevraagd.
opgenomen. Aan de hand van deze
De Coördinatiegroep is hierover
rapportages voeren bouwmanagers met
2009 laten informeren over Agenda
geïnformeerd.
hun manager voortgangsgesprekken
22, met het nieuwe Stadskantoor als
over hun projecten. Bij de
interessant voorbeeld.
66
het ITS. Op de intranetsite van het
Werk en Inkomen maakt kennis
herinrichting van de werkprocessen
met de klant met de quick scan
van SO/bouwmanagement wordt
dienstverlening.
toegankelijkheid opgenomen.
Agenda 22, 2012-2018
De staatssecretaris heeft zich in oktober
De staatssecretaris was vooral zeer
De architect van de nieuwe bibliotheek
Criteria zijn goede toegankelijkheid van
geïnteresseerd in de manier waarop
is volledig op de hoogte van Handboek
het pand, gehandicaptenparkeerplaatsen
Utrecht een en ander samen met de
Toegankelijkheid en Agenda 22. Agenda
in de buurt en goede bereikbaarheid met
partners aanpakt en wilde hierin ook
22 komt ook in het programma van eisen
openbaar vervoer.
meewerken en gebruik maken van
inbouw. Het Voorlopig Ontwerp wordt
de kennis uit Utrecht voor de rest
aan Agenda 22 voorgelegd.
van het land.
De partners van Agenda 22 hebben
medewerkers van de gemeente die met
als mystery guests vestigingen
toegankelijkheid hebben te maken.
Er is een workshop gehouden voor alle
Toegankelijkheid is opgenomen
van de bibliotheek bezocht en hun
in het programma van eisen voor
bevindingen (over fysieke en mentale
het Muziekpaleis Cliëntenbelang
toegankelijkheid) aan de staf van de
hebben een training toegankelijkheid
Utrecht heeft bij de ontwikkeling
bibliotheek kenbaar gemaakt.
gehad.
Bouwmanagers van StadsOntwikkeling
Muziekpaleis op toegankelijkheid
geadviseerd.
In de selectieleidraad voor de
herbestemming van De Watertoren is
In het vastgestelde programma van
toegankelijkheid) opgenomen.
DMO verspreid.
Agenda 22 opgenomen.
eisen van de nieuwe bibliotheek is
Agenda 22 (dus breder dan fysieke
De richtlijn toegankelijkheid is binnen
Het MT DMO heeft afgesproken dat de
De wijkwelzijnsorganisaties voeren
verantwoordelijkheid voor de integrale
de Wmo loketten uit op toegankelijke
afweging binnen een bouwproject
locaties.
blijft en (daarmee) ook de zorg voor
toegankelijkheid.
67
Agenda 22, 2012-2018
De afdeling Vastgoed van DMO is
De directeur van GEM is geïnformeerd
De verschillende afdelingen van DMO
geïnformeerd over toegankelijkheid.
over Agenda 22 en toegankelijkheid.
hebben in de Nota Kapitaalgoederen
Het stedenbouwkundig plan van
opgenomen dat zij toegankelijk (ver)
onderdeel van het basisprogramma
Leidsche Rijn centrum is naar de
bouwen. Dit is geheel conform het
van eisen en wordt altijd
belangenorganisaties gestuurd.
principe van Agenda 22, namelijk
‘De kwaliteitswijzer’ werd zo goed als
inclusief beleid. Dat houdt in dat
niet gebruikt. Daarom was verspreiding
iedereen zelf rekening houdt met
Het Makelpunt heeft bij de registratie
op internet zoals de bedoeling was, niet
mensen met een beperking. Daarmee
van accommodaties opgenomen
nuttig.
sijpelt Agenda 22 en toegankelijkheid
Het Handboek Toegankelijkheid is
opgenomen.
of deze (on)toegankelijk zijn voor
mensen met een beperking (zowel
verder door, ook in een ‘technisch’
voor bezoekers als voor sprekers).
alle gemeentelijke gebouwen die
document als de Nota Kapitaalgoederen.
Ook het team Samenleving heeft een
worden gebouwd of verbouwd
korte lijst met bestaande (welzijns)
Het projectbureau Leidsche Rijn
toegankelijk moeten zijn. Dit besluit
panden ingebracht. DMO/Vastgoed en
heeft CliëntenBelang Utrecht
is opgesteld in samenspraak met
Samenleving hebben StadsOntwikkeling
ingehuurd om de toetsgroep
StadsOntwikkeling en DMO/Vastgoed.
gevraagd om een offerte om de panden
Leidsche Rijn te adviseren over de
Solgu en de toegankelijkheidsadviseur
toegankelijk te maken.
toegankelijkheid van de openbare
van Cliëntenbelang Utrecht zijn
ruimte in Leidsche Rijn.
geconsulteerd.
68
Het college heeft besloten dat
Agenda 22, 2012-2018
Om invulling te geven aan het
Begin 2011 is een crisisoefening
De belangenbehartiger voor de GGz
besluit van het college dat alle
in de Jaarbeurs gehouden. Via de
heeft een analyse van de problemen
gebouwen toegankelijk moeten
belangenorganisaties van mensen met
gemaakt en besproken met Sozawe.
zijn, heeft de afdeling Vastgoed/
een beperking zijn vrijwilligers met
Dmo van drie accommodaties
een beperking uitgenodigd om deel te
re-integratie is aandacht besteed aan
een keuring voor ITS laten
nemen.
mensen met een beperking.
Bij de evaluatie van de aanbesteding
verrichten. De bevindingen worden
meegenomen bij regulier onderhoud,
4 Werk, inkomen en scholing
verbouwingen, en nieuwbouw.
De gemeente kan niet zeggen dat zij met
Het Steunpunt GGz heeft de afdeling
een lokale partner voor aanbesteding
Bij de informatievoorziening
bijzondere doelgroepen en het
reïntegratie in zee willen, omdat er moet
over accommodaties wordt
knelpuntenoverleg verteld over de
worden aanbesteed.
toegankelijkheid opgenomen.
crisiskaart.
Lokale partijen kunnen wel
aangemoedigd worden om als
69
Agenda 22 heeft contact gelegd met
Het Platform GGz heeft overlegd met
onderaannemer deel te nemen
de afdeling Economische Zaken. EZ
zijn achterban om te achterhalen
aan de uitvoering van een grotere
heeft het Solgu uitgenodigd voor
welke problemen zij hebben bij welke
opdracht. Agenda 22 heeft de
schouwen van winkelgebieden. Voor
werkprocessen van de toenmalige
vrijwilligerscentrale erop geattendeerd
beide partijen is dit nuttig gebleken.
afdeling Sozawe.
dat zij zichzelf in beeld kunnen brengen
In het Keurmerk Veilig Ondernemen
bij grote reïntegratiebedrijven die
wordt toegankelijkheid opgenomen.
aanbestedingstrajecten uitvoeren.
Agenda 22, 2012-2018
In 2009 is besloten dat een
Als er een boekje voor stagiairs en
reïntegratietraject slechts
stagebegeleiders wordt gemaakt, zal er
Agenda 22 en de mogelijkheden van het
wordt aangeboden aan cliënten
ook aandacht zijn voor stagiairs met een
Stagesteunpunt.
die beschikbaar zijn voor de
beperking.
arbeidsmarkt.
Op verzoek van de Coördinatiegroep is
Altrecht Talent is geïnformeerd over
De afdeling onderwijs én het OOGO zijn
geïnformeerd over Agenda 22.
Dus niet meer voor sociale
aandacht besteed aan de communicatie
activering, toeleiding naar
richting de doelgroepen over de
vrijwilligerswerk en dergelijke. Er
mogelijkheden van het Stagesteunpunt.
Onderwijs is in gesprek geweest met het
wordt geen apart reïntegratiebedrijf
Via het Platform GGz zijn mensen met
Solgu over Passend Onderwijs.
aangetrokken voor mensen met een
een langdurig psychische beperking
beperking.
geïnformeerd over de mogelijkheden van
De werkgroep Aansluiting Zorg en
Het college heeft bij het besluit over de
het Stagesteunpunt. Het Stagesteunpunt
social return aangegeven dat het gaat
Het Stagesteunpunt ondersteunt
heeft een artikeltje gemaakt voor in het
om burgers met een Wsw-indicatie of
alle mensen met en zonder
Glossy van het Solgu over stages en het
zonder Wsw-indicatie maar met een
beperking die een stage binnen de
Stagesteunpunt en dat iedereen met
beperking.
gemeentelijke organisatie zoeken.
een beperking zich kan melden bij het
Verder zijn de mogelijkheden van
Stagesteunpunt. Het Solgu heeft deze
5 Verkeer en vervoer
het Stagesteunpunt beperkt. Als er
informatie in het magazine opgenomen.
een stagemarkt komt, dan zullen ook
Dit stukje is ook aangeboden aan het
mensen met een beperking kan als goed
de partners van Agenda 22 worden
Platform GGz voor in hun nieuwsbrief.
worden getypeerd, vooruitlopend op
betrokken.
Ook MEE en Cliëntenbelang hebben het
landelijke wetgeving.
ter verspreiding ontvangen.
70
Agenda 22, 2012-2018
Het parkeerbeleid in Utrecht voor
Nagegaan is of het nuttig is als
De inzet is om de baliecontacten
Zij hoeven ook geen advieskosten meer
studenten met een beperking die
met de doelgroep zoveel mogelijk
te maken, hoeven ook geen nieuwe
niet in Utrecht wonen wel een
te verminderen, door het eerste
aanvraag te doen. parkeerkaart kunnen krijgen. Mensen
contact via de post te laten verlopen
Overigens blijft de mogelijkheid bestaan
met een beperking krijgen van
(downloaden, invullen en opsturen
tot persoonlijk contact, omdat die
hun eigen gemeente een Europese
aanvraagformulier en overmaken
behoefte er vaak is.
parkeerkaart die overal geldig is.
van advieskosten). Uitgifte van de
Voor Utrecht gelden de regels die
parkeerfaciliteit vindt plaats aan de
daar van kracht zijn voor iedereen
balie. De aanvraagformulieren voor
Regio Utrecht bushaltes toegankelijk.
die er komt.
parkeerfaciliteiten zijn beschikbaar bij
Tot en met 2011 zijn zo’n 275 bushaltes
het WMO-loket. Daarnaast geven we
aangepast.
Wij maken met subsidie van Bestuur
Het is de bedoeling dat met
vanaf 2010 uitvoering aan wettelijke
landelijke regelgeving mensen niet
regelgeving. Als de gemeente beschikt
meer per stad hoeven uit te zoeken
over informatie waaruit blijkt dat de
is de toegankelijkheidsadviseur van
welke regels er zijn.
handicap chronisch is, is bij verlenging
Cliëntenbelang Utrecht gevraagd deel
van de kaart geen medisch advies nodig.
te nemen aan het ontwerpteam en te
Dit betekent dat als het chronische
adviseren op bruikbaarheid van de haltes
karakter van een beperking medisch is
door mensen met een beperking.
vastgesteld, aanvragers direct aan de
balie hun kaart kunnen verlengen.
71
Agenda 22, 2012-2018
Vanwege de Agenda 22 werkmethodiek
Bushaltes in regulier onderhoud
Isatis is bezig met het ontwikkelen
van een portal voor landelijke
Service is geïnformeerd over Agenda
toegankelijk gemaakt.
informatievoorziening over toegankelijke
22.
gebouwen.
Cliëntenbelang Utrecht heeft in
De planners, werkvoorbereiders
opdracht van de gemeente een
Die landelijke portal wordt voor alle
en opzichters van de afdeling
excursie georganiseerd naar enkele
toegankelijkheidssites zoals
wijkonderhoud en service hebben
bushaltes in Overvecht die met BRU-
www.toegankelijkutrecht.nl,
een checklist toegankelijkheid
gelden toegankelijk zijn gemaakt.
www.toegankelijkamsterdam.nl en
gekregen.
Bij deze excursie ontmoette het
www.toegankelijkrotterdam.nl en sinds
ontwerpteam (met tekenaars,
2012 ook
uitvoerders en aannemer) reizigers
www.toegankelijkutrecht.nl. BRU en
zijn getraind op Agenda 22 door
met een beperking.
Isatis hebben van de regio Utrecht een
mensen met een beperking.
gezamenlijke pilot gemaakt.
Toezichthouders maken vervolgens
Agenda 22 heeft het BRU en
De toezichthouders van StadsWerken
melding van niet-toegankelijk
websitebouwer Isatis–Nijmegen met
6 Openbare ruimte
ingerichte oversteekplaats.
elkaar in contact gebracht. BRU is
Bij ontwerpen van StadsWerken
Men onderneemt actie richting
bezig met een regionaal experiment
worden op tekeningen (steeds vaker)
Stadswerken.
van informatievoorziening over
de looplijnen voor mensen met een
toegankelijk vervoer (www.
beperking aangeven, zodat de goede
haltescan.nl).
voorzieningen zoals op- en afritten op de
goede plaatsen worden aangebracht.
72
De afdeling Wijkonderhoud en
en projecten worden gelijk ook
Agenda 22, 2012-2018
Bureau Bereikbaarheid is
geïnformeerd over Agenda 22.
Het college heeft de raad toegezegd
Voor het informeren naar gebruikers
Ook bij onderhoud is aandacht voor
dat de gemeente Utrecht een
zetten we het ITS symbool in.
toegankelijkheid nodig. Zo kan
Er is een expertmeeting Toegankelijkheid
bijvoorbeeld dikte en grootte van
geweest met de toenmalige wethouder,
kiezels de mobiliteit van mensen met
Het college heeft een impuls
belangenorganisaties, Project Organisatie
een beperking beperken.
gegeven aan de toegankelijkheid
Stationsgebied en Agenda 22.
‘toegankelijkheidsmanager’ krijgt.
van bestaande openbare en
welzijnsgebouwen. De tweede maal
Cliëntenbelang heeft POS geadviseerd
beantwoording van de SV 41 van
is de impuls geïntegreerd in de Nota
over de looplijnen tussen het nieuwe
de raad over de toegankelijkheid
Kapitaalgoederen. Precies zoals de
Stadskantoor en de Jaarbeurs.
van het voorplein bij het station
bedoeling is: inclusief beleid, ook in
begrotingen.
Overvecht.
Het Handboek Inrichting Openbare
Ruimte wordt geactualiseerd. Daarin
Toegankelijkheid van het
Het college heeft besloten
wordt toegankelijkheid als uitgangspunt
Stationsgebied staat hoog op
dat gebouwen die wij bouwen
(en niet als sluitstuk) opgenomen.
de agenda van politiek, media,
toegankelijk moeten zijn, en alle
Zo worden in de ontwerpen van SW
belangenorganisaties en het
gebouwen die we verbouwen, ook
de looproutes voor mensen met een
ambtelijk apparaat.
maar dan wel in het redelijke. Bij het
beperking opgenomen.
bouwen gebruiken we het Handboek
Toegankelijkheid.
De parkbeheerders zijn geattendeerd op
het gemeentelijk beleid van Agenda 22
en toegankelijkheid.
73
Agenda 22 leest mee bij de
Agenda 22, 2012-2018
De raad heeft hierover gesproken
Ook de partners van Agenda 22
Een handboek is opgesteld.
tijdens een raadsinformatieavond
waren aanwezig. Men kon zelf
Conclusies worden aan het college
en ook tijdens een
gebruik maken van rolstoelen en
voorgelegd. Het college heeft
commissievergadering. POS pakt de
blindenstokken.
besloten dat evenementen en
thematiek van toegankelijkheid op,
voor de uiteindelijke situatie en ook
festival toegankelijk moeten zijn.
Agenda 22 heeft de projectleider
2010 is een proefjaar. Agenda 22
voor de tijdelijke situatie. Agenda
van de Rabobrug geadviseerd over
heeft samen met de afdeling Sport
22 draagt bij door relaties te leggen,
Agenda 22.
Cliëntenbelang Utrecht opdracht
ideeën te ontwikkelen en mee te
denken over de concrete uitvoering.
gegeven uitvoering te geven aan dit
Het GEM in Vleuterweide is door het
proefjaar. In 2010 heeft het college
Solgu en Agenda 22 geïnformeerd
besloten dat alle evenementen
Agenda 22 heeft het POS en
over het gemeentelijk beleid van
toegankelijk moeten zijn. De
het Ingenieursbureau van
Agenda 22. Relaties tussen Leidsche
wijze waarop moest uitgezocht
Stadswerken een korte samenvatting
Rijn en GEM zijn gelegd.
worden tijdens een proefjaar. In
geleverd over toegankelijkheid
opdracht van de gemeente heeft
om te gebruiken bij de
7 Sport, vrije tijd en zingeving
Cliëntenbelang het proefjaar
opdrachtverleningen.
Het college heeft in 2010 besloten
begeleid en een rapport geschreven.
dat evenementen en festivals voor
Afdwingbare mogelijkheden in de
De POS medewerkers zijn in het
iedereen toegankelijk moeten zijn.
vergunningverlening zijn beperkt,
eigen Stationsgebied op excursie
De wijze waarop is uitgezocht in het
aangezien de raad in 2010 heeft
geweest.
proefjaar 2010-2011.
besloten tot beperking van
regelgeving.
74
Agenda 22, 2012-2018
De mogelijkheden bij de
Er zijn drie sportloketten (ook in
evenementenmakers zelf worden
relatie tot de VSU).
heeft een onderzoek uitgevoerd
nagegaan. Uitgangspunt worden
stimuleren, niet dwingen. Contact is
naar de vrijetijdsbesteding voor
De subsidieregeling aangepast
jongeren met een beperking. Hierbij
gelegd met de landelijke organisatie
sporten is eerst verhoogd van
is samengewerkt met partners van
van Evenementenmakers. Daarnaast
25.000 naar 50.000 euro. Dit
Agenda 22.
is Slim Geregeld Goed Verbonden,
bedrag is daarna opnieuw verhoogd
een project van de landelijke
aangezien deze regeling bij de
overheid, bezig om één formulier
algemene subsidie regeling is
hebben op verzoek van MEE inbreng
voor evenementen voor het gehele
opgenomen. Deze algemene regeling
gegeven voor het jaarplan 2011 van
land te ontwikkelen. Agenda 22
is verhoogd en daarmee ook het
MEE. Contact is gelegd tussen MEE
heeft contact gezocht met SGGV
aangepast sporten. De subsidiëring
en de afdeling Sport.
om pleiten voor toegankelijkheid
via de beleidsregel Aangepast
en mensen met een beperking in
Sporten is ingebracht in de brede
van de toegankelijkheidsadviseur
dit landelijke formulier. Agenda
Verenigingssubsidie.
van Cliëntenbelang de Giro op
22 bereidt verdere bestuurlijke
besluitvorming ambtelijk voor.
Sport heeft in samenwerking met
Agenda 22 en Samenleving/DMO
De afdeling Sport heeft op advies
onderdelen toegankelijk gemaakt.
Daarmee is het aangepast sporten
Voor de rolstoelgebruikers
in algemeen beleid, precies zoals het
was een apart vak aan de
hoort bij Agenda 22.
Croeselaan ingericht. De tijdelijke
de Boog, SBWU, en anderen méér
horecagelegenheid was voor
sportactiviteiten voor de doelgroep
iedereen toegankelijk.
(O)GGz gerealiseerd.
75
Het programma voor de Jeugd
Agenda 22, 2012-2018
De VIP-tent was toegankelijk voor
De collega bij Culturele Zaken
De intendant van de Culturele
rolstoelgebruikers. Naast het vak
gebruikt deze notitie om het bidbook
hoofdstad is op de hoogte gesteld
voor de rolstoelgebruikers was een
te schrijven. Verder zal de intendant
van de bevindingen.
toegankelijk toilet. De bezoekers van
van de Vrede van Utrecht partijen
de VIP-tent maakten gebruik van
in de stad aanmoedigen om aanbod
toiletten van hal 1 van de Jaarbeurs;
te ontwikkelen dat past binnen
in het programma van eisen voor de
daar was ook een toegankelijk toilet.
Agenda 22. Als partijen inspiratie
accommodaties.
Het EYOF neemt toegankelijkheid op
nodig hebben zal de intendant hen
76
Voor het logistiek overleg van de
bemiddelen richting de partners
8 sociale contacten en ontmoeting
Vrede van Utrecht is toegankelijkheid
van Agenda 22, met name het
ingebracht.
Solgu. Verder was Agenda 22 in De
de wijkwelzijnsorganisaties vragen
Werkplaats om te adviseren over de
de wijkaccountmanagers aandacht
Als Utrecht de Culturele Hoofdstad
Culturele Hoofdstad. Het Solgu zit
voor mensen met een beperking.
gaat organiseren, dan kan iedereen
in de kerngroep. Toegankelijkheid
aan het programma deelnemen en
en diversiteit van aanbod en
9 beeldvorming en communicatie
is ook ín het programma iedereen
kunstenaars zullen onderdeel
aanwezig. Agenda 22 heeft samen
uitmaken van het bidbook. Het Solgu
bijeenkomst met de proceseigenaren
met de partners van Agenda 22 een
en Agenda 22 zijn op werkbezoek
van formulieren georganiseerd.
korte notitie geschreven over Agenda
geweest bij de Floriade/Venlo. De
22 en de Culturele Hoofdstad.
Floriade zal toegankelijk zijn.
Agenda 22, 2012-2018
In de subsidieonderhandelingen met
Op verzoek van het Cosbo is een
De partners van Agenda 22 hebben
Diversiteit is gedurende enkele
Agenda 22 heeft een kleine
incidenteel inbreng geleverd op
jaren vanuit de afdeling Financiën
tentoonstelling gemaakt van grote
een toegankelijke website en hun
en Personeel opgepakt. Diversiteit
foto’s op banners.
bereidheid aangegeven om een panel
omvatte niet alleen etniciteit maar
te vormen.
ook beperking.
Op 29 maart was de landelijke
manifestatie ‘Tekenen en dan
Bij het plan van aanpak inzake
Met een nieuwsbrief diversiteit
waarmaken’ over de ratificatie
ontwikkeling internet is de
en personeelsbeleid is men op de
van het VN verdrag. Tijdens deze
toegankelijkheid en daarmee dus
hoogte gehouden van aanpak en
manifestatie heeft wethouder
nadrukkelijk ‘de laagdrempeligheid’
resultaten.
Wmo/Agenda 22 bij een van de
van Utrecht.nl goed in beeld.
Zeker ook gelet op de landelijke
deelcongressen een presentatie
Er is een workshop gehouden over
gehouden over Agenda 22 in Utrecht.
(verplichte) overheidsrichtlijnen
personeelsbeleid en mensen met een
Hij deed dat geheel volgens Agenda
‘Drempels Weg’. Er is een nieuw
beperking voor medewerkers van
22-concept in een duo presentatie
contentmanagement-systeem. Dit
personeel en organisatie.
met het Solgu. Op de centrale markt
nieuwe systeem is noodzakelijk om
de daadwerkelijke uitvoering van
heeft Agenda 22 samen met de
De Utrecht Management School
partners vanuit een kraam bezoekers
‘Drempels weg’ te kunnen realiseren.
had in het curriculum diversiteit en
van de manifestatie verteld over de
Deze ontwikkeling is meegenomen in
Agenda 22.
bevindingen in Utrecht. Ter illustratie
het Koersdocument.
was de tentoonstelling van Agenda
22 geplaatst.
77
Agenda 22, 2012-2018
Op de interne website van de DMO
Agenda 22 verkent samen met
artikel verschenen over de excursie
internationale zaken welke
landelijke manifestatie.
van het POS in het Stationsgebied
relaties er zijn (te maken) tussen
met rolstoelen en blindenstokken.
mensenrechten en Agenda 22.
Op 17 februari 2011 is voor
het eerst de Jeroen Muller
is bekendheid gegeven aan deze
In Echt Utrecht is een uitgebreid
Netwerkend Utrecht heeft in 2011
Plan van aanpak voor
toegankelijkheidsprijs uitgereikt
een bijeenkomst gehouden in en
www.toegankelijkutrecht.nl is
aan Seats2meet. De uitreiking
over het Vorstelijk Complex. Het
opgesteld. Solgu en de website
vond plaats in het stadhuis en werd
Vorstelijk Complex is toegankelijk
bouwer hebben opdracht gekregen
gedaan door wethouder Bos. Bij
gebouwd. Ook is verteld over Agenda
om aan de slag te gaan.
deze uitreiking had Agenda 22 de
22. Netwerkend Utrecht is een
tentoonstelling ingebracht.
netwerk van ambtenaren uit alle
Publieksdienstverlening heeft een
delen van de gemeente Utrecht waar
panel georganiseerd van burgers
In EchtUtrecht het personeelsblad
men aan het werk grenzende zaken
met verschillende beperkingen. Met
voor alle ambtenaren van de
met elkaar deelt.
het panel is een aantal formulieren
gemeente Utrecht is in 2011 een
artikel over Agenda 22 verschenen
doorgelopen. Er is een aantal zaken
Het Solgu heeft het verslag van
uitgekomen waarmee de formulieren
met de stelling ‘Meedoen is een
Agenda 22 over 2010 geplaatst op
verbeterd kunnen worden, zoals
recht?’
www.solgu.nl.
kleurgebruik en letter grootte,
grotere klikvlakken- bijvoorbeeld de
hele regel en (nog) consequenter
taalgebruik.
78
Agenda 22, 2012-2018
Het was nuttig voor
De website www.utrecht.nl/wmo
Op voorstel van Agenda 22 heeft
Publieksdienstverlening om zo te
is begrijpelijk een mooi voorbeeld
men ook mensen met een beperking
‘sparren’ met gebruikers.
van informatie die ook voor
gevraagd naar de brieven te kijken.
mensen met een verstandelijke
beperking begrijpelijk is. De
‘publieksdienstverleningsprocessen’
voor accommodaties in de stad)
communicatieadviseur van Agenda
realiseert zich dat er ook burgers
is informatie opgenomen over de
22 geeft breed bekendheid aan
zijn die een beperking hebben.
toegankelijkheid voor mensen met
begrijpelijkheid van informatie
Agenda 22 heeft samen met de
een beperking.
bij DO/Communicatie. Zij maakt
partners van Agenda 22 een notitie
daarbij gebruik van het rapport
geschreven die meegenomen wordt
Parkeerbedrijf maakt
van de stagiaire. Ook bij ‘t Bureau
bij het opstellen van het programma
een inventarisatie van de
is het rapport onder de aandacht
van eisen front office. Daarnaast
gehandicaptenparkeerplaatsen in
gebracht, als extra impuls voor de
organiseert Publieksdienstverlening
delen van de stad waar men moet
schrijfcursus.
een klantenpanel die het digitale
loket gaat beoordelen. Mensen met
79
De projectleider van de
Op het Makelpunt (de marktplaats
betalen om te parkeren.
De afdeling Gemeentebelastingen
een verstandelijke, lichamelijke
Een stagiaire heeft voor Agenda
doet mee aan een landelijk project
of langdurig psychische beperking
22 onderzoek gedaan naar de
om hun brieven begrijpelijk te
maken deel uit van het panel.
begrijpelijkheid van informatie.
maken.
Agenda 22, 2012-2018
Op het kaartje van de Vrijmarkt met
DO/FSC is met hen in gesprek
Koninginnedag staan sinds 2011 de
geweest en hebben zich voor
toegankelijke toiletten aangegeven.
utrecht.nl laten inspireren.
partners van Agenda 22 betrokken.
Op www.utrecht.nl/parkeren staan
Op www.jong030.nl kunnen jongeren
alle algemene parkeerplaatsen voor
informatie vinden over activiteiten
mensen met een handicap in de
voor jongeren met een beperking.
stad.
De informatie staat gewoon tussen
In het introductiepakket voor alle
nieuwe medewerkers is de factsheet
over Agenda 22 opgenomen.
Agenda 22 heeft een website
het overige aanbod, precies zoals het
gekregen:
DO/FSC hebben een klein
de bedoeling is bij Agenda 22. Ook
www.utrecht.nl/agenda22
onderzoekje gedaan naar nut en
is er apart een tab voor jongeren
noodzaak van een voorleesfunctie
met een beperking. Bij de komende
op www.utrecht.nl. De doelgroep
veranderingen, die landelijk worden
raadsinformatieavond op voorstel van
gebruikt deze functie niet en heeft er
ondersteund zal dit zo blijven.
de wethouder over Agenda 22 over de
geen behoefte aan. Agenda 22 heeft
DO/FSC in contact gebracht met
80
Voor de dag van de dialoog zijn de
In maart 2010 was er een
korte evaluatie.
Regelmatig zijn mensen met
de partijen in de stad voor mensen
een beperking betrokken bij
met een verstandelijke beperking en
bijeenkomsten. Kennismaken houdt
verkiezingsdebat van de Solgu en de
ouderen.
altijd een omslag in beeldvorming in.
Paraplu en dat van De Wilg.
Agenda 22, 2012-2018
Agenda 22 was aanwezig bij het
Agenda 22 was aanwezig bij de
Het Solgu heeft hierover een
verkiezingstour van ‘Handicap en
persbericht uitgedaan. Op de website
deel aan een panel op de Onbeperkt
lokale samenleving’ en heeft in een
van het Solgu, hun nieuwsbrief en
Diversiteitsdag van Movisie.
webfilmpje verteld over Agenda 22 in
straks in het Maak Plaats!-magazine
Utrecht.
heeft het Solgu aandacht eraan
De nieuwe wethouder (2010) is
is geïnformeerd over Agenda 22 in
kort rolstoel-parcours gedaan in de
Utrecht.
sportzaal en een rondleiding door het
Ook zijn communicatieadviseur is
revalidatiecentrum gekregen.
De wethouder heeft bij de HKU
lezing aandacht gevraagd voor
De wethouder heeft een toespraak
gehouden in de Hoogstraat voor
toegankelijkheid, ter promotie van de
toegankelijkheid(szelftest).
medewerkers die werken voor
toegankelijkheid (zoals Stadswerken,
81
Bouwmanagers van SO) tijdens
Agenda 22 in Utrecht. De wethouder
de Week van de Toegankelijkheid.
en de directeur van het Solgu komen
De wethouder heeft een
erin aan het woord.
Agenda 22, 2012-2018
de VNG geïnformeerd over Agenda 22
in Utrecht.
De coördinatiegroep Agenda 22 is
regelmatig onregelmatig bij elkaar
Movisie heeft in haar relatieblad
van Movisies aandacht besteed aan
genomen van het Solgu.
De medewerker Inclusief Beleid van
geweest.
de afdeling Vastgoed van DMO,
‘toegankelijkheidszelftest’ in ontvangst
De werkgroep Zorg van De Paraplu
besteed. De medewerkers hebben een
geïnformeerd over Agenda 22.
geïnformeerd over Agenda 22.
De projectleider Agenda 22 nam
De Dienst Wijken is geïnformeerd over
Agenda 22.
Een fotograaf heeft 50 foto’s gemaakt
Bushalteactie
Interview met projectleider Agenda 22
van mensen met een beperking. Een
Fototentoonstelling
voor ’t Bureaublad.
tweede lichting volgt. Deze foto’s zijn
1e stoppertje (uit Stijlwijzer van CG-
voor de beeldbank.
Raad)
Agenda 22 in bestuursadviezen-
Artikel bereikbaarheid Stadskantoor in
COR-jaarverslag.
nieuwe-stijl
personeelsblad EchtUtrecht! met vijf
dubbelinterviews
Rubriek 1: Rolstoel – Monicabrug
Publicatie artikel/interview in
Nieuwsbrief Participatie van Ministerie
Interview met directeur DMO en
van VWS ‘Niet zomaar een plantenbak
projectleider Agenda 22 in DMO-
plaatsen’.
personeelsblad DuoMO.
Artikel Stadswerk Magazine nr. 6 ‘De
Berichtjes op DotMO (intranetsite van
openbare ruimte als woonkamer’
Rubriek 4: Syndroom van Down
DMO)
van Vilans/Vereniging Stadswerk
Rubriek 5: Autist vs personeelsbeleid
▪▪ Aankondiging interview en link naar
Nederland, ‘Agenda 22 in Utrecht’ .
Diverse interne publicaties op DotMO/
webpagina intranet Agenda 22.
gemeentebrede site, via Muurkrant
▪▪ Aankondiging internetsite Agenda
enzovoort
Publicaties in ‘Echt Utrecht’, als
vervolg op de rubriek Struikelblok:
82
‘Stadsergonomie’.
Aankondiging ‘filmpje’
Rubriek 2: Blind in Busstationsgebied
Rubriek 3: Doofstomme straatveger
in Binnenlands Bestuur
2e stoppertje
3e stoppertje
Rubriek ‘Struikelblok’ in
Publicatie artikel/interview
Agenda 22, 2012-2018
22.
▪▪ Primeur CNV-Wajong-loket.
Productie A22-memoblokjes om uit te
delen.
Factsheet voor nieuwe medewerkers –
verspreid via introductiepakket.
▪▪ Stadsontwikkeling Verkeer en
Vervoer (lunch)
▪▪ Stedelijk Beheer (SW, spelen/
Consultatiemails:
Leden van de Coördinatiegroep
A22 (5 belangenorganisaties en
15 ambtenaren) krijgen via e-mail
verkeersinstallaties)
▪▪ Solgu
▪▪ Bestuurscommunicatieadviseur
Wethouder
(SO)
▪▪ Burgerzaken
▪▪ Opzichters en hoofden Uitvoering
(SW)
▪▪ Hoofd Bureau Bereikbaarheid
▪▪ Projectleiding Muziekpaleis
ideeën en plannen voorgelegd met het
▪▪ Cosbo
▪▪ Toezichthouders
verzoek om advies/suggesties:
▪▪ Managementteam Stadswerken
▪▪ Werkgroep Diversiteit en Personeel
Intern rondje ‘de boer op’ door
▪▪ Managementteam Onderwijs
▪▪ Gebiedsmanager Binnenstad
projectleider Agenda 22, bij directies
▪▪ Middenkaderoverleg SoZaWe
▪▪ Wijkaccountmanagers (DMO)
met de programmadirecteur.
▪▪ Stedelijk Beheer/Stadswerken
▪▪ Stedelijk Beheer/team Cas
Diversiteit en Integratie:
Verhoeven
Broodje Leidsche Rijn Projectbureau
met gastoptreden van Maarten Wijk,
▪▪ Afdelingshoofd Verkeer en Vervoer
▪▪ Directeurenoverleg
▪▪ Managementteam DMO
▪▪ Afdeling Vergunningen (SW)
▪▪ Bouwmanagers StadsOntwikkeling
▪▪ Wijkonderhoud en Service (SW)
tijdens de Dag van de Ouderen door
▪▪ Managementteam SoZaWe
▪▪ Programma jeugd (DMO)
programmadirecteur Diversiteit en
▪▪ Managementteam
▪▪ Verkeer en Vervoer (SO-breed)
Integratie in de Janskerk.
StadsOntwikkeling
83
▪▪ Hoofd van de Gebiedsmanagers
Agenda 22, 2012-2018
▪▪ Bouwmanagers (SO)
TU Delft.
Lancering internetsite Agenda 22
Aangehaakt bij stedelijke campagne
Fototentoonstelling ‘In het Wild!’ met
Presentatie Agenda 22 in
‘Discriminatie’ van Diversiteit en
foto’s van Jeroen Muller:
gezamenlijk Directeurenberaad met
Integratie. Ook het Solgu haakt aan.
▪▪ Burgerzaken, (opening door
programmadirecteur Diversiteit en
Start compagne 2009.
wethouder Van Eijk)
Integratie en doelgroepen. Na afloop
▪▪ Gebouw I, Ravellaan (Stadswerken/
Solgu-interview met projectleider
Ontwikkeling)
Agenda 22 in glossy van Solgu:
▪▪ Bibliotheek Zuilen
MaakPlaats.
▪▪ Infocentrum Stationsgebied
(staatssecretaris VWS)
Workshop voor (21)
Personeelsfunctionarissen (door
aangeklede borrel, gecaterd door
▪▪ Informatie Centrum Gemeente
ZiZo.
Factsheets voor extern gebruik.
Agenda 22 opgenomen als
Utrecht
aandachtspunt in ‘Checklist
Financiën & Personeel) over het in
dienstnemen én –houden van mensen
met een beperking.
voorbereiden advies’ van de
Discriminatiecampagne ‘ff melden’
‘Bestuursadviezen nieuwe stijl’.
(van Programma D&I). Agenda 22
haakt aan.
Achtergrondgesprek met journaliste
Hester van der Kaa van AD/UN.
Stijlwijzer van CG-Raad naar alle
communicatiecollega’s.
84
Agenda 22, 2012-2018
Link naar Agenda 22-site op Wmo-
Raadsinformatieavond
Mobiliteit: Gesprek raad met
homepage.
belangenorganisaties als input voor
Uitwisseling Utrechtse ervaringen met
de participatie-effect-rapportage met
twee senior beleidsmedewerkers van
voorbereidingstour door raadsleden.
Ministerie VWS.
“Waarom gaat het in Utrecht zo goed
Productie tekening Agenda 22 in Utrecht
met Agenda 22?”.
door Geert Gratama.
Presentatie in workshop tijdens
relatiedag MEE.
Brainstormsessie met jongeren van
Congres ‘Op de Kaart’ van Cliëntenbelang
bezoek staatssecretaris Bussemaker
aan Infocentrum Stationsgebied,
en Cliëntenparticipatie Reinaerde in
onder de titel ‘Toegankelijkheid
Provinciehuis met première film, met de
Utrecht kost niets extra’s’.
projectleider Agenda 22.
LinQ/De Zonnebloem, na bezoek
binnenstad.
Nieuwsbrief Participatie VWS Artikel
Dag van de Toegankelijkheid: Jet
Bussemaker noemt op Radio I, 8.00
Wmo-Congres ‘Welzijn Nieuwe Stijl’ van
uur Utrecht als goed voorbeeld.
VWS in de RAI, met themasessies over
Kennismaking nieuwe wethouder
Welzijn Van der Sluijs.
Agenda 22 door wethouder Van der Sluijs
en directeur Solgu mevrouw Reinders.
Filmpje/dvd met Sinterklaasgedicht
naar alle directeuren met aanbeveling
door programmadirecteur Diversiteit
Opname film/dvd CliëntenBelang over
Agenda 22 om in te zetten binnen
Toegankelijkheidsworkshop voor
en Integratie voor vertoning bij
bouwmanagers StadsOntwikkeling.
werkoverleggen.
de eigen ambtelijke organisatie
(verbreding en verdieping).
Tijdens de Week van de Toegankelijkheid
2009 is het Muziekpaleis bij het seminar
van Vilans gepresenteerd.
85
Agenda 22, 2012-2018
Artikel in relatieblad Movisie over
Agenda 22 in Utrecht op basis van een
interview met de projectleider Agenda
22 en de directeur van het Solgu
Agenda 22 is als mooi voorbeeld
vermeld in het jaarverslag 2009 van
Colofon
de gemeente Utrecht.
Uitgave
Meer informatie
Gemeente Utrecht
Redactieadres Postbus 16200,
Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling
Postcode 3500 CE Utrecht
Telefoon 030 – 286 81 65
Teksten
E-Mail [email protected]
Gemeente Utrecht
www.utrecht.nl/agenda22
Ien van der Waal-Krijbolder
Projectleider Agenda 22/DMO
Datum
Juni 2012
86
Agenda 22, 2012-2018