`werken aan een psychisch gezonder nederland

‘WERKEN AAN EEN PSYCHISCH GEZONDER NEDERLAND’
NIEUW NATIONAAL WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEKSPROGRAMMA
VOOR PREVENTIE, EFFECTIEVE BEHANDELING EN BETER HERSTEL
VAN PSYCHISCHE STOORNISSEN
Den Haag, 2 maart 2016
PERSBERICHT
De kennis in de psychische gezondheidszorg die in de afgelopen jaren is opgedaan en nieuwe
inzichten over risicofactoren moeten binnen een nieuw wetenschappelijk onderzoeksprogramma
zorgen voor minder psychische ziekte, snellere en betere behandeling van patiënten met een
psychische stoornis en meer aandacht voor herstel. Uiterst urgent, aldus de opstellers* van de nieuwe
‘onderzoeksagenda ggz’, omdat het veel individueel leed voorkomt en mensen mentaal sterk, actief
en maatschappelijk betrokken houdt. Bovendien bespaart het lange en dure zorgtrajecten. De
onderzoeksagenda is geschreven door patiënten en naasten, zorgaanbieders en onderzoekers in de
psychische gezondheidszorg. Minister Schippers van VWS financiert het onderzoeksprogramma en
krijgt het vandaag aangeboden.
Van kennis naar toepassing
De zorg voor mensen met een psychische stoornis en het wetenschappelijk onderzoek in de
psychische gezondheidszorg in Nederland behoren tot de beste in de wereld. Toch komen
psychische stoornissen nog steeds veel voor en is er in de afgelopen 20 jaar geen verbetering te zien
in de gemiddelde duur en uitkomst van de behandeling. Dat terwijl de kennis over risicofactoren en
onderliggende hersenprocessen enorm is toegenomen. Het nieuwe onderzoeksprogramma moet
voorzien in wetenschappelijk onderzoek naar hoe deze opgedane kennis vertaald kan worden naar
concrete, effectieve interventies ter verbetering van de zorg.
Proactieve en gepersonaliseerde psychische zorg
In de onderzoeksagenda ligt de nadruk op preventie en vroegherkenning. Daarmee wordt het
ontstaan van psychische stoornissen voorkomen, of wordt er in een vroeg stadium voor gezorgd dat
de stoornis zich niet uitbreidt en er geen verdere schade of complicaties ontstaan (proactieve zorg).
Met eenvoudige maar vroeg ingezette maatregelen rond het terugdringen van risicofactoren,
kunnen mensen psychisch gezond, actief en maatschappelijk betrokken blijven. Een ander streven in
het onderzoeksagenda is de huidige zorg te verbeteren door de diagnostiek en behandeling precies
op maat te maken, aansluitend bij de wensen en behoeften van het individu en de brede
maatschappelijke context (gepersonaliseerde zorg). Niet-effectieve behandelingen moeten worden
weggelaten en specifieke effectieve ingrepen moeten eerder worden ingezet. Met de huidige
kennis is het ook mogelijk de bestaande behandelingen uit te breiden met nieuwe interventies, die
zich richten op onderliggende individuele factoren. Gepersonaliseerde zorg voorkomt over- en
onderhandeling, verkort de ziekteduur en bespaart daarmee geld.
Onschatbare waarde
Op dit moment gaat slechts een fractie van de onderzoeksgelden naar de psychische
gezondheidszorg, wat niet in verhouding staat tot het aantal mensen met een psychische stoornis in
Nederland. De opstellers van de onderzoeksagenda zien investeren in onderzoek als een verplichting
aan toekomstige generaties. Prof. dr. Iris Sommer (NVvP) namens de opstellers: ‘Voor vooruitgang en
structurele verbetering van de psychische zorg en behoud van de mentale gesteldheid van
PERSBERICHT
Nederlanders, is wetenschappelijk onderzoek van onschatbare waarde. Als we psychische
stoornissen eerder opsporen en sneller en beter kunnen behandelen aansluitend op de behoefte van
de patiënt, dan verhogen we daarmee de kwaliteit van leven van patiënten en hun naasten en
versterken we hun positie en regie. We zijn dan ook meer dan blij met deze geboden kans.’
Agenda voor Gepast Gebruik en Transparantie
Het wetenschappelijk onderzoeksprogramma wordt uitgevoerd door ZonMw en heeft een looptijd
van 10 jaar. De eerste calls ten behoeve van het selecteren van relevante projecten worden nog dit
jaar verwacht. In elk geval zal er binnen het programma onderzoek gedaan worden naar het
voorkomen en genezen van depressie, met name onder tieners en bij jonge vrouwen. Verder wordt
in de wetenschapsagenda vermeden om specifieke psychische stoornissen aan te wijzen, juist
omdat de principes van doelmatige, proactieve en gepersonaliseerde psychische zorg voor alle
psychische stoornissen van belang zijn. De wetenschapsagenda maakt onderdeel uit van de door
het veld opgestelde gezamenlijke ‘Agenda voor Gepast Gebruik en Transparantie ggz’, waarin
gestreefd wordt naar zorg op maat door meer regie voor de patiënt en zijn naasten, op- en
afschaling, transparantie, grotere effectiviteit en kwaliteit van de zorg en voorkoming van langdurige
zorg.
* De opstellers van de onderzoeksagenda ggz: Landelijk Platform GGz (LPGGz), Nederlandse Instituut
van Psychologen (NIP) en Federatie van Psychologen, Psychotherapeuten en Pedegogen (P3NL),
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN), GGZ Nederland, Nederlandse Vereniging
voor Psychiatrie (NVvP).
Noot voor redactie (niet voor publicatie):
Voor informatie over dit persbericht en contact met woordvoerders kunt u contact opnemen met:
Hilke Verdijk, Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP)
tel. 030 2823303 / 06 83201248, e-mail: [email protected]
Mirjam Drost, Landelijk Platform GGz (LPGGz)
tel. 06 19973092, e-mail: [email protected]
Nicole Huttenhuis, GGZ Nederland
tel. 06 15851812, e-mail: [email protected]
Arjen Konijnenberg, Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) en Federatie van Psychologen,
Psychotherapeuten en Pedagogen (P3NL)
tel. 06 34385875, e-mail: [email protected]
Erwin Schievink, Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN)
tel. 06 14198340, e-mail: [email protected]