Klimaat en leven

Leerkrachten.
Het Klimaat
Een internetproject voor de eerste graad secundair onderwijs
Ontworpen door:
Aagje Adriaens: [email protected]
Marie Hubain: [email protected]
Bram Vermeulen: [email protected]
Leen Wauters: [email protected]
Inleiding
Zouden de leerlingen van je klas reeds weten hoe het komt dat het in België zoveel regent,
waarom het op de noordpool zo koud is of in Spanje zo warm, …m.a.w. weten de leerlingen
wat het klimaat is en welke gevolgen dit heeft voor mens en zijn omgeving?
We doen een poging de verschillende klimaten te schetsen a.d.h.v. verschillende
zoekopdrachtjes in groep op het internet.
We hopen dat deze les een goed alternatief geeft om deze in de eindtermen beschreven
vakinhoud aan de leerlingen op een originele en tevens multimediale wijze over te brengen.
Klas
Deze website is ontworpen voor leerlingen van de eerste graad secundair onderwijs en kadert
in de lessen aardrijkskunde. De bedoeling van de website is om te leren wat een klimaat juist
is, wat de verschillende klimaten zijn en hoe mensen zich hieraan kunnen aanpassen.
De leerlingen hebben wel een basiskennis nodig van computer- en internetgebruik. De
website is niet moeilijk om te gebruiken, alles wordt stapsgewijs uitgelegd, de leerlingen
moeten alleen de instructies nauwkeurig volgen. De leerlingen moeten ook niet blind gaan
zoeken in de virtuele wereld (en chaos) van het internet, maar de sites die de antwoorden op
de vragen bevatten zijn onder de vorm van hyperlinks (een klik op de blauwonderlijnde
zinnetjes geeft het site-gedeelte met het antwoord) weergegeven. Dit hebben we gedaan
omdat niet iedereen zijn weg weet in deze nieuwe wereld en het enkel een introductie is.
We hebben deze les opgevat als een groepstaak voor groepjes van drie a vier leerlingen die
telkens de antwoorden samen bespreken en becommentariëren.
Leerdoelen
Deze website sluit aan bij de eindtermen en ontwikkelingsdoelen voor aardrijkskunde van de
1e graad secundair onderwijs; nl:
De leerlingen kunnen:
 Overeenkomsten en verschillen tussen weer en klimaat verwoorden
 Voor enkele factoren uitleggen hoe ze weer en klimaat beïnvloeden
 Met voorbeelden illustreren dat weer en klimaat de activiteiten van mensen beïnvloeden.
 Gegevens over weer en klimaat van een gebied uit cijfers, grafische voorstellingen en
kaarten kunnen aflezen.
Deze website sluit ook aan bij de eindtermen sociale vaardigheden voor het secundair
onderwijs:
De leerlingen kunnen:




zich als persoon present stellen: uitkomen voor een eigen mening en deze
beargumenteren.
In groepsverband meewerken en een toegewezen opdracht uitvoeren.
Op gepaste wijze kritiek uiten tegenover een ander tijdens een groepswerk
elementen van het communicatieve handelen beheersen
Proces
Hier vind je het verloop van de les terug zoals dit ook aan de leerlingen beschreven wordt:
Nu is het aan jullie, het is de bedoeling dat jullie enkele opdrachtjes uitvoeren.
Het is helemaal niet moeilijk, volg gewoon de instructies en je komt er vanzelf.
We werken in verschillende stapjes om zo geleidelijk aan steeds meer te weten te komen over
hoe het weer en de verschillende klimaten eigenlijk in elkaar zitten.
1.Wat is nu eigenlijk een klimaat?
Om dit te weten te komen, klik hier en lees de
informatie
die je hier kan vinden.
Nu weet je wat een klimaat is, onthoud hierbij vooral
dat een
klimaat niet hetzelfde is als het weer. Aangezien het
weer wel
een belangrijke factor is om het klimaat te bepalen,
gaan we hier
even dieper op in.
Het weer is vaak het gespreksonderwerp van de dag. Iedereen wordt ermee geconfronteerd.
Weerberichten vind je terug in kranten, op TV of op de radio.
Het weer is vaak heel erg verschillend op verschillende plaatsen en in verschillende landen,
zeker als er een verschillend klimaat is in deze landen.
Klik hier en lees het weerbericht van vandaag. Noteer hieruit 5 verschillende elementen aan
de hand waarvan het weer kan beschreven worden (zoals bijv. temperatuur).
2. Wat zijn de verschillende soorten klimaten?
Zoals we eerder ook al vermeld hadden zijn er op Aarde grote verschillen in soort klimaat.
Welke soorten we precies kunnen onderscheiden en wat de verschillen zijn kan je te weten
komen door hier te klikken.
Men maakt onderscheid tussen de verschillende klimaten op basis van 2 elementen.
Welke zijn dit? Noteer ze
3.Hoe passen mensen zich aan aan hun klimaat?
Om te overleven moeten mensen zich aanpassen aan het klimaat in hun omgeving
Hoe denk je dat ze dit doen in zeer warme streken, bijvoorbeeld in de woestijn, bespreek dit in
dit in je groepje en noteer enkele aanpassingen. Vergelijk deze daarna met de tekst;
klik daarvoor hier
Nu weet je hoe men zich aanpast in warme streken, maar hoe doen ze dat in koude streken?
klik hier
Dit zijn eigenlijk twee uitersten, maar de meeste mensen gaan toch wonen op plaatsen met
een gematigd klimaat, wat we hiermee bedoelen en waarom mensen precies daar gaan wonen,
kan je lezen als je hier klikt.
4. Klimaatverandering.
Klimaten blijven niet overal gelijk, de temperatuur op aarde stijgt, wat bedoelen we hiermee
en hoe komt dit eigenlijk? klik hier om dit te weten te komen.
Uit de tekst kan je dus afleiden dat het probleem dus eigenlijk ligt bij de milieuonvriendelijke
energiebronnen die door de mens gebruikt worden, bedenk in je groepje enkele
milieuvriendelijke energiebronnen en noteer die.
Wat zijn eigenlijk de gevolgen van de klimaatsverandering? Dit kan je lezen door hier te klikken
Bedenk in je groepje welke invloeden deze gevolgen zouden kunnen hebben op de mens en
zijn omgeving (vb. voor voeding, transport,…).
5.Klimaat in België
Tot hier toe hebben we het gehad over het klimaat op aarde, maar laten we nu eens kijken hoe
het eigenlijk voor België specifiek zit. In wat voor een klimaat leven wij? Wat zijn eigenlijk
normale waarden?
Als je hier klikt kan je de waarden voor 1999 vergelijken met de normale waarden voor België.
Wat denk je? Was 1999 een uitzonderlijk warm, koud, vochtig,… jaar, bespreek dit in je
groepje. Noteer de verschillen en gelijkenissen tussen de normale temperatuur, neerslag en
aantal zonneschijndagen en die van 1999.
6. Klimaatsindeling volgens Köppen.
Köppen is een van de velen die een klimaatsindeling gemaakt heeft, klik hier
om deze indeling te lezen en klik op het puntje “het klimaatsysteem van Köppen”
Probeer aan de hand van de gegevens die je in punt 5 kon lezen België in deze indeling te
plaatsen. Klik hier om nog specifiekere gegevens te vinden over de verschillende
klimaatsoorten, daarvoor moet je telkens nog eens klikken op de klimaatsoorten die je wil
bekijken.
Organisatie van de les
Voor deze les worden de leerlingen best ingedeeld in groepjes van een 4-tal leerlingen,
naargelang de grootte van de klas en het aantal beschikbare computers.
De rol van de leerkracht is misschien beperkt, maar toch nodig.
De leerkracht is hier best altijd in de buurt om de leerlingen te helpen bij eventuele
problemen; het is dus wel van belang dat de leerkracht over enige computer- en internetkennis
beschikt.
Hier en daar kunnen er in de te raadplegen websites misschien voor de leerlingen moeilijke
woorden of termen voorkomen, het is daarom aan te raden om als leerkracht de volledig
pagina zelf eerst grondig door te nemen en ook de opdrachten te bekijken.
De activiteit zal naar schatting 1 à 2 lesuren in beslag nemen, afhankelijk van de groep
waarmee men werkt.
Bronnen
Voor de uitvoering van deze activiteit is het voldoende dat de leerlingen in groepjes kunnen
beschikken over een aantal pc’s met internetaansluiting.
Voor de rest is er geen specifiek materiaal vereist; per groepje nog enkele bladen papier en
een (bal)pen en de leerlingen kunnen aan de slag.
Voor de opdrachten worden er enkele links gemaakt naar andere websites:
http://www.digischool.nl/ak/koppen/klimaat.htm
Op deze website kan je uitleg vinden over wat een klimaat precies is en hoe het
onderscheid wordt gemaakt tussen de verschillende klimaten
http://www.meteo.oma.be/IRM-KMI
Dit is de website van het KMI in Ukkel, hier vinden we het dagelijks weerbericht
en verschillende meetwaarden i.v.m. het klimaat in België in het verleden
http://www.hetweer.org/hetwonderlijkeweer
Op deze website kunnen we vinden welke de verschillende soorten klimaten zijn en hoe
mensen zich hieraan aanpassen.
http://www.wnf.nl/speer/klimaat
Dit is de website van het wwf –Nederland, hierop vinden we o.a. informatie over het
probleem van klimaatsverandering en oplossingen hiervoor.
Evaluatie
Bij elke stap staat één of meerdere groepsopdrachten, het is de bedoeling dat deze samen met
je groepje worden besproken en opgelost, we raden aan om alle leerlingen te laten noteren,
maar dat één beoordeling wordt gegeven aan alle leerlingen van eenzelfde groep.
Voor de evaluatie kan men de oplossingen van de opdrachtjes in beschouwing nemen, maar
het is misschien ook aan te raden om hierbij rekening te houden met bijv. de medewerking
tijdens de uitvoering ervan of de inbreng in de groep.
Of de leerlingen werkelijk de vooropgestelde leerdoelen hebben bereikt zal gedeeltelijk
blijken uit de oplossing van de opdrachtjes en kan nog verder getoetst worden aan de hand
van latere ondervragingen die door de leerkracht vrij kunnen ingevuld worden.
Conclusie
Met deze pagina hebben we willen duidelijk maken wat een klimaat en het weer precies zijn.
Er valt natuurlijk nog veel meer over dit onderwerp te vertellen, we hebben hier de
belangrijkste basiselementen proberen uitleggen.
Door het werken in groep leren de leerlingen ook overleggen met klasgenoten en
samenwerken in groepsverband, we hopen dat dit in elk geval een leerrijke ervaring was voor
leraar en leerling.
Referenties









http://www.digischool.nl/ak/koppen/klimaat.htm
http://www.meteo.oma.be/IRM-KMI
http://www.hetweer.org/hetwonderlijkeweer
http://www.wnf.nl/speer/klimaat
http://www.digikids.be
http://allserv.rug.ac.be/~mvalcke/praxis/index.htm
http://www.pienternet.be
http://users.skynet.be/geografiesite
http://www.klascement.net
Leerlingen.
Het klimaat
Een internetproject voor de eerste graad secundair onderwijs
Ontworpen door:
Aagje Adriaens: [email protected]
Marie Hubain: [email protected]
Bram Vermeulen: [email protected]
Leen Wauters: [email protected]
Inleiding
Heb je je eigenlijk wel al eens afgevraagd hoe het komt dat het in België zoveel regent, dat
het op de Noordpool zo koud is, of in Spanje zo warm?
Hoe passen mensen zich eigenlijk aan aan die verschillende klimaten?
En welke verschillende klimaten bestaan er eigenlijk?
We hopen om met deze website een antwoord te kunnen geven op deze en misschien nog
andere vragen over het klimaat en hoe de mensen zich hieraan aanpassen.
Taak
Met deze website zullen jullie leren wat een klimaat is, welke de verschillende soorten zijn, in
welk klimaat wij leven,…. Ook zullen jullie enkele opdrachtjes krijgen waarvoor je zal
moeten overleggen binnen je groepje, het is hierbij belangrijk om voor je eigen mening uit te
komen en ook naar die van anderen te luisteren. Zo leer je ook samenwerken binnen je
groepje. Het leuke is dat je ondertussen ook een beetje met het internet leert werken, zo sla je
verschillende vliegen in één klap!
Proces
Nu is het aan jullie, het is de bedoeling dat jullie enkele opdrachtjes uitvoeren.
Het is helemaal niet moeilijk, volg gewoon de instructies en je komt er vanzelf.
We werken in verschillende stapjes om zo geleidelijk aan steeds meer te weten te komen over
hoe het weer en de verschillende klimaten eigenlijk in elkaar zitten.
1.Wat is nu eigenlijk een klimaat?
Om dit te weten te komen, klik hier en lees de
informatie
die je hier kan vinden.
Nu weet je wat een klimaat is, onthoud hierbij vooral
dat een
klimaat niet hetzelfde is als het weer. Aangezien het
weer wel
een belangrijke factor is om het klimaat te bepalen,
gaan we hier
even dieper op in.
Het weer is vaak het gespreksonderwerp van de dag. Iedereen wordt ermee geconfronteerd.
Weerberichten vind je terug in kranten, op TV of op de radio.
Het weer is vaak heel erg verschillend op verschillende plaatsen en in verschillende landen,
zeker als er een verschillend klimaat is in deze landen.
Klik hier en lees het weerbericht van vandaag. Noteer hieruit 5 verschillende elementen aan
de hand waarvan het weer kan beschreven worden (zoals bijv. temperatuur).
2. Wat zijn de verschillende soorten klimaten?
Zoals we eerder ook al vermeld hadden zijn er op aarde grote verschillen in soort klimaat.
Welke soorten we precies kunnen onderscheiden en wat de verschillen zijn kan je te weten
komen door hier te klikken.
Men maakt onderscheid tussen de verschillende klimaten op basis van 2 elementen.
Welke zijn dit? Noteer ze
3.Hoe passen mensen zich aan aan hun klimaat?
Om te overleven moeten mensen zich aanpassen aan het klimaat in hun omgeving
Hoe denk je dat ze dit doen in zeer warme streken, bijvoorbeeld in de woestijn, bespreek dit in
dit in je groepje en noteer enkele aanpassingen. Vergelijk deze daarna met de tekst;
klik daarvoor hier
nu weet je hoe men zich aanpast in warme streken, maar hoe doen ze dat in koude streken?
klik hier
Dit zijn eigenlijk twee uitersten, maar de meeste mensen gaan toch wonen op plaatsen met
een gematigd klimaat, wat we hiermee bedoelen en waarom mensen precies daar gaan wonen,
kan je lezen als je hier klikt.
4.Klimaatverandering.
Klimaten blijven niet overal gelijk, de temperatuur op aarde stijgt, wat bedoelen we hiermee
en hoe komt dit eigenlijk? klik hier om dit te weten te komen.
Uit de tekst kan je dus afleiden dat het probleem dus eigenlijk ligt bij de milieu-onvriendelijke
energiebronnen die door de mens gebruikt worden, bedenk in je groepje enkele milieuvriendelijke energiebronnen en noteer die.
Wat zijn eigenlijk de gevolgen van de klimaatsverandering? Dit kan je lezen door hier te klikken
Bedenk in je groepje welke invloeden deze gevolgen zouden kunnen hebben op de mens en
zijn omgeving (vb voor voeding, transport,…).
5.Klimaat in België
Tot hier toe hebben we het gehad over het klimaat op aarde, maar laten we nu eens kijken hoe
het eigenlijk voor België specifiek zit. In wat voor een klimaat leven wij? Wat zijn eigenlijk
normale waarden?
Als je hier klikt kan je de waarden voor 1999 vergelijken met de normale waarden voor België.
Wat denk je? Was 1999 een uitzonderlijk warm, koud, vochtig,… jaar, bespreek dit in je
groepje. Noteer de verschillen en gelijkenissen tussen de normale temperatuur, neerslag en
aantal zonneschijndagen en die van 1999.
6. Klimaatsindeling volgens Köppen.
Köppen is een van de velen die een klimaatsindeling gemaakt heeft, klik hier
om deze indeling te lezen en klik op het puntje “het klimaatsysteem van Köppen”
Probeer aan de hand van de gegevens die je in punt 5 kon lezen België in deze indeling te
plaatsen. Klik hier om nog specifiekere gegevens te vinden over de verschillende
klimaatsoorten, daarvoor moet je telkens nog eens klikken op de klimaatsoorten die je wil
bekijken.
Evaluatie
Bij elke stap staat één of meerdere groepsopdrachten, het is de bedoeling dat deze samen met
je groepje worden besproken en opgelost. Een groot deel van de oplossingen kan uit de
teksten worden gehaald, lees ze dus goed!
Noteer de antwoorden per groepje op een blad papier en geef dit na afloop af aan je
leerkracht.
Veel succes!
Conclusie
Met deze pagina hebben we je willen duidelijk maken wat een klimaat en het weer precies
zijn. Er valt natuurlijk nog veel meer over dit onderwerp te vertellen, maar we hebben je enkel
de belangrijkste elementen proberen uitleggen.
Door het werken in groep leer je ook overleggen met je klasgenoten en samenwerken in
groepsverband, we hopen dat dit in elk geval een leerrijke ervaring was!
Bronnen









http://www.digischool.nl/ak/koppen/klimaat.htm
http://www.meteo.oma.be/IRM-KMI
http://www.hetweer.org/hetwonderlijkeweer
http://www.wnf.nl/speer/klimaat
http://www.digikids.be
http://allserv.rug.ac.be/~mvalcke/praxis/index.htm
http://www.pienternet.be
http://users.skynet.be/geografiesite
http://www.klascement.net