ONTWIKKELEN VRAAGT EEN GOED KLIMAAT Ontwikkeling helpt zowel persoonlijke ambities te realiseren als organisatiedoelstellingen te verwezenlijken. Het dient daarmee een gedeeld belang van individu en organisatie en creëert waarde voor alle betrokkenen. De context waarin dit gebeurt, is bepalend voor succes, zo ondervond ooit ook Albert Einstein. ‘Alles van waarde in de samenleving hangt af van de kans van het individu zich te ontplooien.’ Wie had gedacht dat deze woorden van Alber t Einstein komen. De eigenwijze student, de invalkracht op een middelbare school en medewerker van een patentenbureau die zich zou ontwikkelen tot wereldvermaarde natuurkundige, een icoon van zelfontplooiing. Het talent van Einstein vroeg om de juiste combinatie van persoonlijk leer vermogen, omgeving en omstandigheden om tot bloei te komen. Maar dit geldt natuurlijk net zo goed voor een goede leidinggevende of professional, als voor de briljante Nobelprijswinnaar. Ontwikkeling staat of valt bij de context. Ontwikkeling is daarom ook geen doel op zich, impliceer t de uitspraak van Einstein. Het dient altijd een doel; waarde in de breedste zin van het woord. Binnen een organisatie helpt dit besef twee vliegen in één klap te slaan: vergroting van de effectiviteit van het individu én van de effectiviteit van de organisatie zelf. De context waarin dit gebeur t, speelt een bepalende rol. Ontwikkeling van talent werkt alleen als het is verankerd in een organisatie en integraal wordt aangepakt. EEN KWESTIE VAN INBEDDEN Inspanningen op het vlak van ontwikkeling moeten goed aansluiten op de inrichting en cultuur van een organisatie. Dit vraagt allereerst inzicht in de doelstellingen van de organisatie. En verder antwoord op vragen als: werkt de organisatiecultuur belemmerend of juist stimulerend? Hoe kunnen medewerkers het geleerde in hun dagelijkse praktijk toepassen? Welke invloed kan een team of een persoon uitoefenen op de organisatiecontext om zo ruimte te creëren voor verandering? De Core Learning Value Chain van Lyle Yorks, hoogleraar volwasseneneducatie en education permanente, 1 laat de samenhang van deze aspecten goed zien. 1 Lyle Yorks, Strategic human resource development, Colombia University, 2005. ONTWIKKELEN VRAAGT EEN GOED KLIMAAT 01 Organisatie en/of individuele prestatie Transfer klimaat en motivatie voor transfer Assessment van behoeften Programma ontwerp (inhoud en proces) Ontwikkeling deelnemer Toepassing Invloeden vanuit omgeving en organisatie Individuele prestatie Organisatie impact (resultaten/ROI) GEBASEERD OP CORE-LEARNING CHAIN VAN LYLE YORKS NAAR EEN STIMULEREND ONTWIKKELKLIMAAT Ontwikkeling is pas effectief als medewerkers nieuwe kennis en vaardigheden kunnen toepassen in de praktijk. Een positief ontwikkelklimaat kenmerkt zich door ver trouwen. Bij zogenoemd er varingsgericht leren krijgen mensen gelegenheid om hun verantwoordelijkheid te nemen en te experimenteren met nieuw gedrag. De houding en steun van het management spelen hierin een bepalende rol. Medewerkers zullen zich over het algemeen aanpassen aan de verwachtingen van leidinggevenden. Daarom moet de dagelijkse werkomgeving worden meegenomen in het ontwerp van ontwikkelactiviteiten. Deze zijn pas écht effectief als ze niet op zich staan. Het management moet zorgdragen dat de ontwikkelactiviteiten zijn geïntegreerd in de reguliere werkzaamheden. Als managers zelf als rolmodellen fungeren en zichtbaar open staan voor nieuwe kennis en vaardigheden, beïnvloedt dit het ontwikkelklimaat positief. 2 VERGROOT HET LEERVERMOGEN VAN DE ORGANISATIE Het leervermogen van de organisatie als geheel vergroten, vraagt een integrale aanpak die het leren oplossen van alledaagse problemen ontstijgt. Dit heet in vaktermen double loop learning. Vertrouwde aannames, processen en procedures worden opnieuw bekeken en ook het leerproces zelf wordt verbeterd. Dit gaat verder dan het vergroten van kennis en het aanpassen van gedrag om bekende problemen op te lossen, het zogenoemde single loop learning. Double loop learning leidt tot continue, zelfgestuurde vernieuwing van kennis en gedrag. 2 Annelies van Vianen (verbonden aan programmagroep Arbeids- en Organisatiepsychologie Universiteit van Amsterdam) e.a. in M&O Tijdschrift voor Management en Organisatie, nr 4 - 2011. ONTWIKKELEN VRAAGT EEN GOED KLIMAAT 02 OPEN STAAN VOOR ONTWIKKELING De alledaagse werkcontext bepaalt voor een groot deel het succes van alle ontwikkelinspanningen. Hoe reageren collega’s op de input van mensen die nieuwe dingen leren? In een positief ontwikkelklimaat beseffen mensen dat zij van elkaar kunnen leren. Vrije uitwisseling van informatie en ideeën vergroot de motivatie, verbeter t leerresultaten en vergemakkelijkt de praktische toepassing. Ook persoonlijke eigenschappen hebben invloed op de leer- en ontwikkelbereidheid van mensen. Op grond van der tig jaar onderzoek maakt Carol Dweck, hoogleraar psychologie aan Stanford University en auteur van Mindset, the New Psychology of Success, onderscheid tussen mensen met een zogenoemde fixed mindset en een growth mindset. Deze denkpatronen ontwikkelen zich op basis van er varing en persoonlijkheidstrekken vanaf de vroege jeugd. Maar staan gelukkig niet voor het leven in steen gebeiteld. “ IN EEN POSITIEF ONTWIKKELKLIMAAT BESEFFEN MENSEN DAT ZIJ VAN ELKAAR KUNNEN LEREN. ” Mensen met een gefixeerd denkkader gaan er van uit dat hun capaciteiten en vaardigheden vastliggen. Zij doen hun best om niet te falen en hechten meer belang aan het afmaken van een taak dan aan het leren van nieuwe competenties. Mensen met een denkkader gericht op groei, gaan er juist van uit dat zij hun capaciteiten kunnen vergroten. Zij staan open om nieuwe dingen te leren en ontlenen zelfver trouwen aan hun leer vermogen. In de juiste omgeving en onder de juiste omstandigheden kunnen mensen met een fixed mindset een denkkader verwer ven dat meer is gericht op ontwikkeling, aldus Dweck. Dit gebeur t allereerst door bewustwording van eigen gedachten over talenten, falen en ontwikkeling, en ver volgens door het uitdagen van deze aannames. 3 Het is aan organisaties om een klimaat te scheppen waarin experimenten, innovatie en verandering worden aangemoedigd en geprezen. Dit dient het gedeelde belang van organisatie en individu het meest effectief. 3 Zie ook de ORMIT whitepaper Het brein, over breinvriendelijke ontwikkeling. Meer informatie vindt u op www.ormit.nl of neem contact met ons op via 030 - 298 43 00. ONTWIKKELEN VRAAGT EEN GOED KLIMAAT 03