• Stelling: • VMBO leerlingen aanleren dat geschiedenis gebaseerd is op interpretatie is veel te moeilijk voor ze. • Bjorn Wansink 2013 Doelen • Een theoretische verkenning aangaande concept interpretatie • Hoe geef je ‘geschiedenis als interpretatie’ vorm in de klas? Om er in te komen • Kom het schoolgebouw binnen als: • Waar kijk je naar? 1. LES? Om er in te komen • Schrijf zo nauwkeurig mogelijk op wat je gisteren vanaf 12 uur hebt gedaan tot nu toe. • Wat heb je achter gelaten als bewijs van je handelen? • Welk bewijs heb je opzettelijk achtergelaten? • Welk bewijs heb je onopzettelijk achter gelaten? Seixas & Peck Om er in te komen Kun je alles nauwkeurig herinneren? Geeft het achtergebleven bewijs een goede representatie van wie je bent? Bronnen zijn onvolledig, soms gekleurd: interpretatie is nodig. Het is beter om meerdere bronnen te hebben Om er in te komen: • Schrijf een stuk in de schoolkrant over deze workshop/les: • Je hebt tot je beschikking….. LES? Om er in te komen: Voetbal https://www.youtube.com/watch?v=IZ55KKd1ov0 Wat gebeurt er? Hoe kijkt een Nederlander er naar? Hoe kijkt een Mexicaan er naar? Standplaats maakt uit bij interpreteren Om er in te komen: • De sinaasappel: Patist & Wansink, 2016 standplaats Positionality Relativisme? object subject communication Methodologisch: - Feit / mening - Representatief - Bedoeling van de maker? - Betrouwbaarheid - Wie is de maker? Drie temporele zones van multiperspectiviteit In het heden door het verleden In het verleden Wansink et al, 2016 Waarom moeten lnn dit leren? 1. Nationalïstische: “traditionele” geschiedenis richt zich op 1 verhaal. “opwekking van warme vaderlandsliefde als bestanddeel der nationale opvoeding” A. Vanuit postmoderinsme: epistemologisch gezien is 1 verhaal niet houdbaar. B. Niet wenselijk, want in de samenleving zijn ook meerdere verhalen (“voices”). Burgerschap. Waarom moeten lnn dit leren: Deze tendens zie je in heel West-Europa en VS. Hoewel…. History is interpretive. Even if they are eyewitnesses, people construct different De roep omaccounts 1 (nationalistisch) verhaal is wederom groot. of the same event, which are shaped by their perspectives—their ideas, attitudes, and beliefs (C3, USA, 2013). Bijvoorbeeld: Rusland: Poetin probeert nu 1 geschiedenisboek in te laten voeren. Waarom moeten lnn dit leren (VMBO): Een kandidaat kan: 4) principes en procedures die kenmerkend zijn voor de benaderingswijzen van het vak geschiedenis en staatsinrichting toepassen • zich op basis van historische gegevens een beeld vormen van historische gebeurtenissen, verschijnselen, ontwikkelingen en personen: • - rekening houdend met de standplaatsgebondenheid van de bronnen Waarom moeten lnn dit leren: Een kandidaat kan: • een eigen standpunt over historische gebeurtenissen, verschijnselen en ontwikkelingen weergeven en toelichten: • - zich verplaatsen in opvattingen, waarden en motieven van mensen in het verleden, er rekening mee houdend dat zij niet over dezelfde kennis konden beschikken als wij nu • - opvattingen, waarden en motieven, waardoor mensen in het verleden werden geleid, vergelijken met die van zichzelf en tijdgenoten Criteria voor Historische Inleving Student gebruikt historische context om perspectieven van historische actoren voor zichzelf en anderen begrijpelijk te maken. Student gebruikt tekstueel, visueel, mondeling of kunstmatig bewijs om valide conclusies over de gevoelens en gedachten van een historische actor te maken. Student herkent en identificeert uiteenlopende perspectieven van historische actoren in een bepaalde historische gebeurtenis. Niveau 1: ontoereikend Niveau 2: enigszins Niveau 3: zeer goed Leerling ziet de gebeurtenis als losstaand, zonder rekening te houden met het denken van de tijd, de voorafgaande gebeurtenissen en/of de achtergrond van de historische actor. Leerling maakt geen gebruik van bronelementen om gedachten en gevoelens van historische actoren te onderbouwen, maar baseert zich op eigen verbeelding. Leerling verbindt de gebeurtenis oppervlakkig met de voorafgaande gebeurtenissen, achtergrond van de historische actor en het geldende denken in die tijd. De leerling plaatst de gebeurtenis consequent tegen de achtergrond van andere gebeurtenissen, de achtergrond van de actor en de gangbare manier van denken in die tijd. Leerling citeert bronelementen, maar weet deze niet altijd op de juiste manier te gebruiken om de gedachten en gevoelens van de historische actor te onderbouwen. Leerling is in staat om met gebruik van bronelementen op bewijs gebaseerde conclusies te trekken over de gedachten en gevoelens van een historische actor. Leerling ziet historische gebeurtenissen vanuit monoperspectief: er is slechts een verhaal hierover en dat is ‘de waarheid’. Leerling erkent dat een historische gebeurtenis vanuit verschillende perspectieven kan worden bezien en dat dit ook de claim op de waarheid kan beïnvloeden, maar weet dit nog niet altijd consequent toe te passen. Leerling bekijkt een historische gebeurtenis vanuit verschillende invalshoeken, heeft een kritische blik bij het bespeuren van eventuele standpunten en motieven van bronnenschrijvers en heeft zodoende consequent oog voor multiperspectiviteit. Seixas & Iclon Chapman’s Kameel… Wat is kritisch denken? • • • • • • • • • Absoluut Als je iets in je tekstboek leest kun je er zeker van zijn dat het waar is. Relatief Wat waar is een kwestie van mening Evaluativist Bij het onderzoeken van bronnen is het belangrijk om na te gaan wat de bedoeling van de auteur is geweest. (o.a. Kuhn, 1999; Magionni, 2009; Wheeler, 2007) Stoel et al, 2016 Cognitieve development model: (historical) epistemology content Epistemic switching Criterialist past history No truth: Historical literacy subjectivism past history No truth Naïve objectivist past history truth Based upon: Maggioni 2009 2 uur Scripts & Stereotype Computer & Televisie Cognitive biases that screw up your thinking • • • Conformation bias: Seeking information that confirms our choices and beliefs, while disconfirming evidence. (bv. stelling) • Representativeness heuristic • • Judging the likehood of an event based on how well the event match your prototypes. *(wat is Sarah?) Seeing the historical world • Lnn vinden interpretatie vervelend en irritant... (opzoek naar waarheid; identiteit) Epistemic Authorities & epistemic friction. Een docent: Vader & geloof Er zijn zoveel dingen, die, waarvan jij weet hoe het zit. Hè, en dat wil je ook vertellen. En ik wil het er over hebben en ik wil er alles bij halen aan bronnen en weet ik wat, maar ik heb ook altijd heel veel hart voor Recht van de die kinderen die met hun verhaal zitten, hun nationaliteit, de dingen die zij meekrijgen. En dan sterkste.. Vrienden / ik, wie ben ik om hun hele wereldbeeld denk chathelemaal overhoop te gooien. Docent; meerdere waarheden? Wansink, 2016 Wie vertelt de ‘waarheid’? Bij welke gebeurtenis? The statue of J.P. Coen in Hoorn Wat moet er gebeuren met het beeld? • 1) het beeld moet weg • 2) het beeld moet blijven • 3) anders • Je moet een argument geven: Estalnd; Monument of Lihula: To all Estonian soldiers who died in the second war for the liberation of the fatherland and a free Europe 1940-1945," The boundaries of multi-perspectivity • Practical: The teacher is gatekeeper: there are unlimited perspectives. • Normative: Teachers do not want to introduce all perspectives. De geschiedenis van de Vikingen interpreteren vanuit verschillende perspectieven DirkJanvandenBerg Schoolplaten in deze PowerPoint zijn gehaald van: http://historywallcharts.eu Schoolplaten over Vikingen vergelijken • • Je krijgt verschillende schoolplaten uit Nederland, Denemarken, Duitsland, Zweden en Frankrijk te zien. • Alle schoolplaten zijn gemaakt tussen 1890 en 1950. • Maak tijdens het bekijken van de schoolplaten aantekeningen a.d.h.v. de volgende vragen: • Waar komt de bron vandaan? Wat weet je over de herkomst van de bron en maker? • Wat zie je op de bron? Hoe worden de Vikingen • verbeeld? De Vikingen vallen Dorestad aan – een Nederlandse schoolplaat Een grote hal in een Vikingdorp – een schoolplaat uit Zweden De Vikingen vallen Parijs aan – een Franse Een begrafenis van een Viking – een schoolplaat uit Denemarken Hitler Duitse volk Spoorwegen Rest van Europa Joodse Kapo Duitse soldaten Etc.. Dirks, Schoonhovens College Werkvormen • • • • • • • • • Mysterie Kwadrant Levenslijn Welk woord weg Spotprenten Klassikale discussie Films uit verschillende landen Rollenspel Expert opdracht met verschillende bronnen (Owen opdracht) • Diamant Stelling: • VMBO leerlingen aanleren dat geschiedenis gebaseerd is op interpretatie is veel te moeilijk voor ze. • Vragen: • Bjorn Wansink • [email protected]