Scholingsdag voor gemeenteambtenaren De lokale opvang van ongedocumenteerde gezinnen 23 februari 2012 De rechten van ongedocumenteerde kinderen in vogelvlucht Presentatie Defence for Children The worldwide movement for children’s rights Ongedocumenteerd zijn: - Het Kinderrechtenverdrag geldt voor álle kinderen: ook voor ongedocumenteerde kinderen - Geen toestemming om in Nederland te zijn - Leven in de onzichtbaarheid - Angst voor ontdekking – geen contact met officiële instanties The worldwide movement for children’s rights Kennisvergroting: - Niet altijd genoeg kennis over de rechten van ongedocumenteerde kinderen - Daarom de website www.iLegaalkind.nl - Maar nu ook de Kleine Gids – Rechten van kinderen zonder papieren The worldwide movement for children’s rights (Kinder)rechten onder druk • Onderwijs • Gezondheidszorg • Geboorteregistratie en nationaliteit • (Jeugd)bescherming • Toereikende levensstandaard / basale voorzieningen The worldwide movement for children’s rights Onderwijs • Recht op onderwijs • • Inschrijving • • • • Kinderrechtenverdrag en verschillende mensenrechtenverdragen Ook voor ongedocumenteerde kinderen mogelijk; Bij een juist inschrijving ook financiering; Handreiking inschrijving: Kleine Gids of www.iLegaalkind.nl Leerplichtambtenaar • • • Onderwijsplicht voor 5-18-jarigen; Ook voor ongedocumenteerde afwezigen een melding maken bij leerplichtambtenaar; Die kan helpen om onderwijs ook voor deze groep kinderen te realiseren. The worldwide movement for children’s rights Onderwijs • Stage • • • Stage vaak verplicht onderdeel onderwijsprogamma; Stage bij een vervolgopleiding: werkvergunning nodig; Oplossing • • • • Op zoek naar een stageplek waar geen vergunning nodig is (bijvoorbeeld school). www.startfoundation.nl; betaalt de boete. Rechtszaak tegen Nederlandse Staat 18+ onderwijs • • Begonnen aan een opleiding voor 18e jaar? Opleiding mag afgemaakt worden. Financiering vaak problematisch. UAF: voor vreemdelingen met een asielachtergrond. The worldwide movement for children’s rights Gezondheidszorg • Medisch noodzakelijke zorg • • • Breed begrip Als kinderen zorg nodig hebben, is het altijd medisch noodzakelijk Financiering • • Ongedocumenteerden kunnen zich niet verzekeren Zorgverleners kunnen wel hun kosten terugkrijgen • • • Daarvoor wel aantonen dat ze hebben geprobeerd de ongedocumenteerden zelf de kosten te laten betalen Bijvoorbeeld door het sturen van aanmaningen of het eisen van een betalingsregeling Rekening toch niet voldaan? Dan nota naar het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) en vergoeding voor 80-100 procent The worldwide movement for children’s rights Geboorteregistratie • Geboorteregistratie en een geboorteakte is belangrijk: bewijs van bestaan in leven van onzichtbaarheid • Vaak geen aangifte uit angst voor ontdekking • Anderen kunnen geboorteaangifte doen (dokter, vriendin die aanwezig was bij de geboorte, hoofdbewoner) • Gemeenteambtenaren hebben géén taak in het opsporen en aangeven van ongedocumenteerden! The worldwide movement for children’s rights Nationaliteit • Relatief veel ongedocumenteerden zonder nationaliteit • Recht op naam en nationaliteit is een basaal mensenrecht • Geboorte op Nederlands grondgebied geeft niet de Nederlandse nationaliteit • Inschrijving met vermelding ‘nationaliteit onbekend’ mag maar voor beperkte duur. • Daarna vermelding ‘staatloos’: in Nederland geboren kinderen dan Nederlanderschap via optieprocedure The worldwide movement for children’s rights (Kinder)bescherming • Recht op bescherming • Ook in gezinnen van ongedocumenteerden soms kinderbescherming of jeugdzorg nodig; • Kindermishandeling komt relatief vaker voor: moeilijke leefomstandigheden en veel stress; • Kinderbescherming en jeugdzorg toegankelijk voor ongedocumenteerde kinderen; • Opvoedingsondersteuning: actiever aanbieden en extra waakzaamheid op de ontwikkeling van het kind; • Financiering: zie Kleine Gids en www.iLegaalkind.nl. The worldwide movement for children’s rights Toereikende levensstandaard / basale voorzieningen • Alle kinderen hebben recht op een toereikende levensstandaard; • Onderdak, eten en kleding; • Kinderbijslag & Kindgebonden Budget: positieve ontwikkeling; • Geen COA-voorziening? Gemeente kan hulp bieden, bijv. via WMO; • Hulpaanvraag ook zonder BSN-nummer in behandeling nemen; • Of de aanvraag schriftelijk afwijzen met reden van afwijzing. The worldwide movement for children’s rights Vragen? The worldwide movement for children’s rights De ontwikkeling van mensenrechten Caroline Forder (hoogleraar familierecht & kinderrechten) The worldwide movement for children’s rights Ontwikkelingen in de Nederlandse rechtspraktijk Teun de Vries (vice-president van de internationale Kamer van de Centrale Raad van Beroep) The worldwide movement for children’s rights Keuzes in Utrecht: de opvang van kwetsbare groepen Niene Oepkes (beleidsmedewerker Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling, gemeente Utrecht) The worldwide movement for children’s rights Keuzes in Den Haag: de samenwerking met Jeugdzorg rondom opvang Leon van Sasse van IJsselt (teamleider crisisteam Bureau Jeugdzorg Haaglanden) The worldwide movement for children’s rights Alkmaar: lokale keuzes versus de vrijheidsbeperkende gezinslocaties Niek Galama (Gemeente Alkmaar) Programma 13.00 uur: Lunch 14.00 uur: Werkgroepen (Opvang ongedocumenteerde gezinnen in de praktijk) 15.30 uur: Slotdebat 16.00 uur: Borrel Stellingen slotdebat: -Het opvangen van ongedocumenteerde gezinnen is geen taak van de gemeente - Als gemeentes ongedocumenteerde gezinnen opvangen moet de nationale overheid daarvoor betalen