Programma 4: Naar regionaal goed afgestemde GGZ

Programma 4: Naar regionaal goed afgestemde GGZ
Projecten: Projecten zijn opdrachten die zeker van start gaan in 2017 of
doorlopen uit 2016.
Projectideeën uitwerken: In de fase tussen een kansrijk idee en uitgewerkt
projectvoorstel spreken we van projectideeën uitwerken.
Verkenningen: Voordat we aan een projectuitwerking beginnen, moeten we
soms wat dieper in een onderwerp duiken. Dat noemen we een ‘Verkenning’.
Projecten 2017
Projecten (doorlopend uit 2016)
Netwerk Next
Netwerk Next is in 2013 met ondersteuning van Reos opgericht. Het netwerk staat open voor alle
zorgaanbieders die GGZ aanbieden (huisartsenpraktijken, zelfstandig gevestigd psychologen,
psychotherapeuten, psychiaters en instellingen). Netwerk Next is een netwerkorganisatie, waarin
de deelnemende partijen op vrijwillige basis hun inzet en expertise bundelen en afspraken maken
om de patiënt de juiste zorg op de juiste plek te kunnen geven. Binnen Netwerk Next wordt
gezamenlijk gewerkt aan onderlinge afspraken en informatie-uitwisseling over o.a. preventie,
screening, diagnostiek, behandeling, inzet van EHealth modules, chronische zorg, scholing,
consultatie en onderlinge verwijzing van patiënten. Ook worden in co-creatie producten ontwikkeld,
onderzocht en gevalideerd.
In 2016 is veel gerealiseerd: er zijn afspraken gemaakt met alle regionale GGZ ketenpartners De
Ronde Tafel van Netwerk Next is uitgebreid met Virenze, GGD Hollands Midden / Jeugd
Gezondheidszorg en POH GGZ.
Er is samenwerking gerealiseerd met Knooppunt Ketenzorg bij ontwikkeling van het
zorgprogramma Angst- en Stemmingsproblematiek. Dat is het eerste ketenzorgprogramma,
waarbij de specialist (= psychiater) vanaf het begin deelneemt aan de 'eerstelijns' werkgroep.
Eerstelijnszorgprogramma en transmurale afspraken worden tegelijkertijd in onderlinge
afstemming ontwikkeld (in plaats van na elkaar).
Het afgelopen jaar is hard verder gewerkt aan de organisatie van Netwerk Next. De
organisatiestructuur met Ronde tafel (bestuur) en de kamers (werkgroepen) functioneert.
Voortgang in de kamers is kwetsbaar en hangt sterk af van aanwezigheid van de leden en de
slagkracht van de voorzitters. In 2017 zullen de kamers daarom extra ondersteund worden. Het
netwerk heeft in 2016 verdere stappen gezet naar zelfstandigheid op organisatorisch en financieel
gebied. Zo is een projectsubsidie binnengehaald van het Netwerk kwaliteitsontwikkeling GGZ voor
de regionale implementatie van zorgprogramma’s. Verschillende opties voor zelfstandigheid van
het netwerk zijn op papier gezet en besproken in de Ronde tafel. Er leeft grote schroom onder de
leden van het netwerk om de samenwerking te formaliseren. De open vorm lijkt het beste te
passen bij de behoeften van de deelnemers. Maar door de subsidieaanvraag wordt een formele
structuur ook steeds onafwendbaarder.
Ondersteuning van Netwerk Next in 2017 focust op het bestuur/Ronde tafel en de voorzitters van
de kamers.
De relatie met en de consequenties van nZLO voor het netwerk zullen expliciet aan de orde gesteld
worden.
1
Resultaten:

Realistische jaarplannen voor de Kamers en voortgangsbewaking.

Eind 2016 zal de visie op de weg naar zelfstandigheid vastgesteld worden. In 2017 zal de
ondersteuning van Netwerk Next gericht zijn op het realiseren van die zelfstandigheid.

De samenwerking tussen nZLO en Netwerk Next zal expliciet aan de orde gesteld worden en
vertaald in samenwerkafspraken.
Dit project wordt uit de ondersteuningsgelden van Zorg en Zekerheid gefinancierd.
GGZ Ketenzorg Amstelland
Vanuit de wens substitutie te helpen realiseren, eigen regie te versterken en de zorg met lichte
klachten in de huisartsenpraktijk te behandelen heeft de werkgroep GGZ Amstelland in 2016 een
voorstel voor de HcA ontwikkeld voor de selectie en het gebruik van blended e-mentalhealth en
consultatie. In dit advies is ook beschreven wat er voor nodig is om het toepassen daarvan door
alle huisartsen en POH GGZ in de regio te ondersteunen, te evalueren en te verbeteren. Op dit
moment vindt nog overleg plaats tussen de HcA en Zorg en Zekerheid over de contractering.
Reos adviseert de werkgroep bij de verdere implementatie, training en evaluatie. Daarnaast
worden er samenwerkingsafspraken gemaakt met inGeest. Deze worden in 2017 verder
uitgewerkt, geïmplementeerd en gemonitord. Tot slot wordt in overleg met de GGZ werkgroep
verkend welke GGZ activiteiten aandacht behoeven en welke samenwerkingsafspraken de HcA nog
meer wil oppakken in 2017.
Resultaten:

Deelnemende huisartsen en POH GGZ zijn getraind in het gebruik van eHealth en consultatie.

Een toenemend aantal POH GGZ en huisartsen gebruiken de eHealth en consultatie in 2017.

Er zijn heldere samenwerkings- en verwijsafspraken tussen de HcA en inGeest geformuleerd.

Er is in kaart gebracht welke GGZ activiteiten nog opgepakt gaan worden vanuit de HcA.
Dit project wordt uit de ondersteuningsgelden van Zorg en Zekerheid gefinancierd.
GGZ Netwerk Haarlemmermeer
Vanuit het doel een passende behandeling op de juiste plaats te bieden is in Haarlemmermeer eind
2015 een regionaal GGZ netwerk gestart. Partijen hebben vastgesteld dat een netwerk een
belangrijke stap is om verdere samenwerking te realiseren en daarmee de beoogde verschuiving in
de GGZ. In dit netwerk is afvaardiging vanuit de samenwerkende huisartsen inclusief een POH GGZ
aanwezig en vertegenwoordiging vanuit de GBGGZ en de SGGZ. Andere partners/disciplines
kunnen aansluiten op uitnodiging, te denken valt aan het sociale domein, apothekers,
wijkverpleging en andere aanbieders in de GBGGZ en SGGZ.
Het netwerk heeft er voor gekozen om in 2016 gelijk doelgericht aan de slag te gaan met het
verder vormgeven en uitvoeren van een actieplan. Het actieplan richt zich op:

het vaststellen van een doelmatig integraal werkproces GGZ (Basis GGZ, GBGGZ en SGGZ)
met extra aandacht voor afspraken over verwijzen en terugverwijzen en communicatie tussen
de eerste lijn en de GBGGZ en de SGGZ:
1- gericht op de diagnostische fase
2- gericht op de behandelfase

het voorbereiden van experiment(en) om de samenwerking te toetsen, zoals mogelijk een
voorstel om foutieve verwijzingen aan te pakken vanuit de huisartsenpraktijken richting de
GBGGZ en SGGZ.
In 2016 is een eerste aanzet gemaakt om op basis van het generiek eerstelijnszorgprogramma
GGZ, dat is opgesteld door de samenwerkende huisartsen in de Haarlemmermeer afspraken te
maken over het werkproces GGZ. Dit behoeft nog verder uitwerking in 2017, vervolgens
monitoring bij de implementatie en tot slot een evaluatie een jaar na invoering. Daarnaast volgt
naar verwachting verdere afstemming rondom ontwikkelde zorgpaden als depressie en
terugvalpreventie. Tot slot wordt onderzocht welke rol het netwerk speelt rondom mensen met een
ernstig psychiatrische aandoening (EPA).
Resultaten:

Er is een doelmatig integraal werkproces GGZ vastgesteld en geïmplementeerd;

Er is een experiment ingezet om de samenwerking te toetsen;

Er is een evaluatie ontwikkeld om het werkproces GGZ na een jaar te evalueren met de
betrokken stakeholders;

Er is multidisciplinaire afstemming over ontwikkelde zorgpaden;

Er is helderheid over de rol van het netwerk in een EPA-project.
Dit project wordt uit de ondersteuningsgelden van Zorg en Zekerheid gefinancierd.
Kwaliteitsontwikkeling POH GGZ
De afgelopen jaren heeft Reos veel samenwerkingsverbanden geadviseerd en ondersteund bij de
aanmelding en praktijkanalyse van POH GGZ. Daarnaast organiseerde Reos platformbijeenkomsten
en nascholing voor POH GGZ. De POH GGZ is in korte tijd een normaal teamlid in de
huisartspraktijk geworden, het aantal praktijken dat niet met een POH GGZ werkt, neemt snel af.
Maar de verschillen in werkwijze tussen praktijken is groot en het zicht op uitkomsten van de POH
GGZ zorg staat nog in de kinderschoenen. Zorg en Zekerheid heeft een evaluatie uitgevoerd. Reos
wil graag nader verkennen hoe de functie van POH GGZ verder geoptimaliseerd kan worden, onder
andere door de laatste evaluaties af te ronden, best-practices te achterhalen en workshops te
ontwikkelen waarin ervaringen uitgewisseld worden.
Hoewel de aanname is dat de inzet van de POH GGZ in de huisartspraktijk verwijzingen naar de
SGGZ voorkomt, en veel POH GGZ overtuigd zijn dat zij daar een bijdrage aan leveren, is het
bewijs voor die stelling nog anekdotisch. Reos gaat na hoe er meer zicht kan komen op deze
substitutie.
In het werkgebied van Zorg en Zekerheid vervulde Reos bij de aanvraag van de POH GGZ een
gemengde rol: deels advies aan de praktijkhouder/huisarts om de zorginkoop van de POH GGZ
soepeler te laten verlopen, deels advies om met meer rendement te starten met de POH GGZ in de
praktijk. Het merendeel van de aanvragen betreft nu solopraktijken waar de strikte
inkoopvoorwaarden van Zorg en Zekerheid minder goed passen. Er wordt van geval tot geval in
afstemming met praktijkhouder, Zorg en Zekerheid en Reos adviseur bekeken welke oplossing het
beste past.
Reos wil in 2017 werken aan een eenduidiger positie.
Reos verwacht dat het gesprek tussen praktijkhouder en Zorg en Zekerheid beter verloopt zonder
tussenkomst van een Reos adviseur.
Resultaten:

betere GGZ-zorg binnen de huisartsenpraktijk

adequater en gerichter verwijzen naar ketenpartners

kennis wordt gedeeld en verspreid

substitutie vanuit de tweede lijn naar de huisartsenpraktijk
Dit project wordt uit de ondersteuningsgelden van Zorg en Zekerheid gefinancierd.
Projectideeën uitwerken 2017
Projectidee ZHN: Regionale knelpunten Jeugd GGZ in kaart brengen
Landelijk en regionaal komen er steeds meer signalen dat de ingrijpende veranderingen in de
jeugdzorg tot problemen leidt: noodzakelijke zorg is niet beschikbaar (onvoldoende ingekocht),
ontoegankelijk door lange wachtlijsten, of vindt niet goed afgestemd plaats waardoor kinderen en
jongeren met problemen en hun ouders tussen wal en schip vallen en voor extra zorgdruk in de
eerstelijn zorgen. Juist bij de jeugdzorg is de afstemming tussen sociaal domein, JGT, eerste lijn,
basis GGZ en gespecialiseerde GGZ van groot belang, omdat in al die sectoren delen van de keten
jeugdzorg worden uitgevoerd. Onduidelijkheid over vergoedingen van zorg leidt soms tot het
achterwege laten van zorg. De Kamer Jeugd van Netwerk Next heeft diverse malen gesproken over
incidenten, maar het blijft onduidelijk wat er structureel aan de hand is. Het is een lastige
discussie, omdat de verschillende zorgaanbieders in de kamer jeugd uiteenlopende belangen
hebben.
De Kamer Jeugd van Netwerk Next heeft goed zicht op de ontwikkelingen in het Zorg en Zekerheid
werkgebied. Reos gaat met de kamer Jeugd na of er voldoende draagvlak is om de regionale
problemen in de Jeugd GGZ op een structurele manier in kaart te brengen. Vervolgens wordt in
overleg met de gemeenten gezocht naar cofinanciering om deze problemen goed in kaart te
brengen. Aan de hand van een objectieve beschrijving van knelpunten kunnen partijen makkelijker
rond de tafel gebracht worden om samen oplossingen te realiseren.
Projectidee AL: Werkgroep Jeugd en de HcA
Vanaf 1 januari 2018 wordt het jeugdhulpstelsel in de regio’s Amsterdam-Amstelland en
Zaanstreek-Waterland verregaand vernieuwd. De gemeenten in de regio werken samen om te
komen tot een samenhangende jeugdhulpverlening die dichtbij het gezin is georganiseerd. De
wijze van verwijzen door de huisarts is onderdeel van deze verandering. Een vraag voor de HcA is
om te bepalen hoe de huisartsen in Amstelland op het nieuwe gemeentelijke jeugdbeleid van de
gemeente Amstelveen willen en kunnen insteken. Als de HcA zich wil inzetten om de samenwerking
met de gemeente goed vorm te geven zal op zoek gegaan worden naar cofinanciering voor het
opstellen en het uitvoeren van het project.
Verkenning 2017
Verkenning Stagnatie in de Jeugd GGZ: probleem voor de eerste lijn?(ZHN)
Huisartsen waren een tijd ambivalent over hun inzet en rol bij jeugdproblemen, omdat Jeugdzorg
en Jeugd GGZ door de gemeente gefinancierd wordt. Maar huisartsen en hun regionale organisaties
beseffen dat triage en afstemming met het sociaal domein nog steeds (normaal) eerstelijnswerk is.
Vaak heeft de POH GGZ een rol in de triage en de afstemming met Jeugd Gezondheids Team (JGT).
De taken en verantwoordelijkheden in de Jeugd GGZ worden voor de gemeenten steeds
duidelijker. Daarmee wordt ook duidelijk dat het beter kan en wat er beter moet. Er zijn veel
signalen van problemen met toegankelijkheid en doorstroming in de jeugd GGZ. Dat kan dan –
hoewel dat niet de bedoeling is – tot problemen in de eerste lijn leiden. Reos wil in kaart brengen
hoe de eerste lijn last heeft van de problemen in de Jeugd GGZ en hoe ze daar nu mee omgaat.
Hoe verloopt de afstemming tussen de eerste lijn, de verschillende GGZ zorgaanbieders en de
gemeenten? Welke vorm van samenwerking is efficiënt? Wat werkt niet? Het is belangrijk dat Reos
expertise op dit terrein verzamelt, omdat er veel vragen leven. Wat zijn de wensen van huisartsen
en hun regionale organisaties op dit terrein? Wat verwachten zij in de samenwerking met
gemeenten rondom de jeugdzorg? Hoe zijn de ervaringen tot nu toe? Welke opvattingen leven er
bij de verschillende gemeenten in ons werkgebied op dit terrein? Hoe ervaren zij de samenwerking
met de eerste lijn?
Reos wil goed zicht hebben op de landelijke ontwikkelingen op jeugdzorggebied en
samenwerkingsvormen tussen de eerstelijnszorg en het sociale domein. Er wordt deskresearch
gedaan, beleidsnotities gelezen en we bezoeken congressen. We beschrijven de voorbeelden van
verbindingen tussen de huidige GGZ-netwerken, gemeenten en welzijnsorganisaties in de
verschillende regio’s. We gebruiken bestaande samenwerkingsverbanden om zicht te krijgen op de
Jeugd GGZ. Als er nog geen contact tussen betrokken partijen is, zal Reos een eerste
contactbijeenkomst organiseren.
 De inzichten over problemen en best practices worden tussen de verschillende regio’s gedeeld
en verspreid. In ieder geval in de vorm van nieuwsbrieven. We verkennen de haalbaarheid van
een regionale werkconferentie.
 We verwachten dat de verkenning haalbare ideeën oplevert voor projecten op het terrein van
de jeugd GGZ. Mogelijk moet eerst een grondiger inventarisatie uitgevoerd worden, mogelijk
zijn er ook verbeteringen die snel doorgevoerd kunnen worden (laaghangend fruit). Als er
verbeterprojecten uitgevoerd gaan worden, gaat Reos in gesprek met diverse gemeenten om
de mogelijkheid van cofinanciering te bespreken.
De verkenning wordt uit de ondersteuningsgelden van Zorg en Zekerheid gefinancierd.