Het hormoonstelsel

Het hormoonstelsel
4 havo
Hormoonklieren
Hormonen
• Worden door hormoonklieren afgegeven aan
het bloed
• Werken alleen op doelwitorganen
• Hormoonspiegel bepaalt mate van reactie
• Een hormoon kan meerder processen regelen
in het doelwit orgaan
• Hormonen worden afgebroken door de lever
• Trage werking, maar wel langdurig
Hypofyse
•
•
•
•
•
Wordt aangestuurd door de hypothalamus
FSH: beïnvloedt de testes en ovaria
LH: beïnvloedt de testes en ovaria
TSH: beïnvloedt de schildklier
Oxytocine: weeën ontstaan bij geboorte en
melksecretie wordt opgang geholpen
• Antidiuretisch hormoon (ADH): urine productie in
de nieren
• Groeihormoon (GH): groei en ontwikkeling
Schildklier
• Produceert thyroxine
• Thyroxine beïnvloedt stofwisseling,
groei en ontwikkeling
• Weinig thyroxine:
– verlaagde stofwisseling, koud en snel moe
– Vanaf de geboorte: dwerggroei
– Op latere leeftijd: struma
• Oorzaak: te weinig jood
Schildklier
• TSH stimuleert:
– Vorming schildklierweefsel
– Secretie thyroxine
• Thyroxine remt secretie TSH
• Negatieve terugkoppeling
Eilandjes van Langerhans
• Liggen tussen de alvleesklier cellen
• Productie van insuline en glucagon
• Regelen bloedsuikerspiegel
Eilandjes van Langerhans
• Meer glucose: meer insuline: minder glucagon
• Insuline zet glucose om in glycogeen (in lever
en spieren)
• Glucosegehalte onder 0,1%: minder insuline
productie en meer glucagon
• Omzetting glycogeen in glucose (lever en
spieren) door glucagon
Suikerziekte
• Weinig insuline: glucose gehalte in het bloed
stijgt tot maximaal 0,16% (nierdrempel)
• Daarboven: glucose verlaat lichaam via urine
• Insulinetekort aangevuld met insuline
inspuiten
• Bloedsuikerspiegel moet tussen
4 en 6 mmol/liter liggen (nuchter)
Bijnieren
• Bijniermerg (binnenste van de bijnieren)
produceert adrenaline
• Komt vrij bij woede, angst of schrik onder
invloed van het autonome zenuwstelsel
• Snelle, kortdurige werking
Adrenaline
• In de lever en spieren: glycogeen omgezet in
glucose
• Hartslag en ademfrequentie gaan omhoog
• Bloedvaten naar skeletspieren en hersenen
verwijden zich
• Stelt het lichaam in staat onder spanning snel
te handelen