Lever CM Deel 1 Bekijk de animatie over spijsvertering op url: http://www.bioplek.org/animaties/spijsvertering/spijsvertering2.html Beantwoord de volgende vragen Vraag 1 Noem een belangrijke functies van de lever. Afbreken afvalstoffen (b.v. rode bloedcellen) Afbreken giftige stoffen (b.v. alcohol) Opslag suiker in de vorm van glycogeen Vraag 2 Welke organen zijn verbonden met de twaalfvingerige darm? Lever (via galblaas), pancreas (alvleesklier), maag, dunne darm Vraag 3 Wat is de functie van gal? Emulgeren van vet Vraag 4 Wordt gal in de lever opgeslagen? Nee, in de galblaas Vraag 5 Wat is gal? Afbraakproduct van rode bloedcellen Vraag 6 De naamgeving van bloedvaten is als volgt: als er bloed via een bloedvat naar een orgaan toestroomt is de naamgeving: [orgaannaam]+slagader V.b. Bloed stroomt via de nierslagader naar de nieren als er bloed via een bloedvat van een orgaan wegstroomt is de naamgeving: [orgaannaam]+ader V.b. Bloed stroomt via de nierader van de nieren weg Bij de lever is het ook zo maar er is ook een extra bloedvat aanwezig, de poortader. Leg uit van waar naar waar de poortader stroomt. De poortader stroomt van de darmen naar de lever. Vraag 7 Teken schematisch de lever. Zet met 3 pijlen (de pijlen geven de stroomrichting aan) de volgende bloedvaten in de tekening: Leverader Leverslagader Poortader Vraag 8 Vul onderstaande tabel in. Noteer hoog, laag of gemiddeld om de concentratie van de stof aan te geven. voedingsstoffen CO2 O2 Leverader Hoog Hoog Laag Leverslagader Gemiddeld / laag Laag Hoog Poortader Hoog Hoog Laag Vraag 9 Wat is de functie van darmplooien? Oppervlakte vergroten Deel 2 Bekijk de animatie over de werking van de lever op url: http://www.bioplek.org/animaties/mens_overigen/lever.html#Scene_7 Beantwoord de volgende vragen Vraag 10 Bij het verbranden van aminozuren in de lever ontstaat ammoniak en CO2 Waarom wordt het ammoniak omgezet in ureum? Ammoniak is giftig. Door omzetting wordt het giftige ammoniak geneutraliseerd Vraag 12 Welke weg legt ureum af voor het via de urine wordt uitgescheiden? Lever (ureum) leverader holle ader hart longslagader longen longader hart aorta nierslagader nier (urine) Deel 3 Bekijk de film over de suikerspiegel. Beantwoord de volgende vragen Vraag 13 Koolhydraten worden tijdens spijsvertering afgebroken tot kleinere moleculen Welke? Glucose Vraag 14 Wat was het effect van inspanning op het suikergehalte van het bloed? Suikerspiegel daalt bij inspanning Vraag 15 Lever is NIET grootste orgaan. Wat wel? Huid Vraag 16 Maak een schema van de werking van de lever en alvleesklier waarbij het hormoon insuline voor de suikerconcentratie in het bloed zorgt. Pancreas Insuline Glucose ↑ Lever Glucose Glycogeen Bij een hoge glucoseconcentratie produceert de pancreas meer insuline. Meer insuline zorgt voor de omzetting van glucose in glycogeen. Hierdoor daalt de glucoseconcentratie Vraag 17 Wat gebeurt er als je te veel glucose verbruikt? Bij een lage glucoseconcentratie produceert de pancreas meer glucagon. Meer glucagon zorgt voor de omzetting van glycogeen in glucose. Hierdoor stijgt de glucoseconcentratie + Vraag 18 Vul het terugkoppelschema van de werking van de lever en alvleesklier aan waarbij het hormoon glucagon voor de suikerconcentratie in het bloed zorgt. Pancreas + Glucose ↓ Insuline Glucose ↑ Glucagon + Lever Glucose Glycogeen Bij een hoge glucoseconcentratie produceert de pancreas meer insuline. Meer insuline zorgt voor de omzetting van glucose in glycogeen. Hierdoor daalt de glucoseconcentratie Bij een lage glucoseconcentratie produceert de pancreas meer glucagon. Meer glucagon zorgt voor de omzetting van glycogeen in glucose. Hierdoor stijgt de glucoseconcentratie Vraag 19 Waarom moeten diabetes insuline spuiten? Als suikergehalte te hoog wordt, maak het lichaam te weinig insuline aan. Hierdoor neemt het suikergehalte te langzaam af. Kunstmatig toedienen van insuline laat de bloedsuikerspiegel dalen.