Morele ontwikkeling

Morele ontwikkeling
en
opvoeding
Van Ilona Duivenvoorde
2e jaars mens en technologie
BRON: KOHLBERG, LICKONA, LODEWIJKS
Inhoud
 Morele ontwikkeling
 Stadia in de morele ontwikkeling (Kolhberg)
 De tien bouwstenen (Lickona)
 Begeleiding (Lodewijks)
Ontwikkeling van waarden en normen
Ingeprent  Eigen maken (Verinnerlijkt)
Geweten (uber ich)
Stadia in de morele ontwikkeling
1) Preconventioneel stadium
2) Conventioneel stadium
3) Postconventioneel stadium
Preconventioneel stadium
 0 – 10 a 12 jaar
 Gewenst gedrag beloond, ongewenst gedrag gestraft
Overweegt dingen op de reactie van opvoeder
Conventioneel stadium
 10 – 18 jaar
 Goedkeuring van de omgeving
 Ontwikkeling van het geweten
Postconventioneel stadium
 Vanaf 18 jaar
 Na leven van eigen gemaakte waarden en normen
 Zelfstandig beslissen wanneer je er norm overtreed
door een andere waarden
Tien bouwstenen van Lickona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Moreel gedrag is respect
Ontwikkeling loopt in fases
Respecteer elkaar, verwacht respect
Goede voorbeeld
Uitleg
Leren nadenken
Verantwoordelijkheden
Evenwicht
Liefde, zelfrespect
bevordering
1. Moreel gedrag betekend respect
 Waarde die je mee wilt geven
 Respect is het kernwoord
De morele ontwikkeling verloopt in fasen
 Andere opvattingen over wat goed en kwaad is
 Denken op een eigen manier
Fase o  egocentrisch denken
Fase 1  gehoorzaamheid
Fase 2  voort wat hoort wat
Fase 3  goede relatie met andere
Fase 4  verantwoordelijkheid
Fase 5  principieel geweten
(0-4 jaar)
(4-6 jaar)
(6-10 jaar)
(10-12 jaar)
(12-16 jaar)
(16-18 jaar)
3. Respecteer kinderen en verwacht respect terug
Het begint bij jezelf.
 Voor ogen houden dat een kind een mens is
 Eerlijk met ze omgaan
 Aanpassen aan het niveau van het kind
 Uileg geven
 Gevoel geven dat hun mening telt
 Respect voor jouw bij brengen
4. Geef het goede voorbeeld
5. Leg uit wat je bedoelt
6. Leer kinderen nadenken
7. Geef echte verantwoordelijkheden
 Samen de tafel te dekken
 Een ander kind te laten helpen
 Hoe gaan we met elkaar om?
8. Zorg voor evenwicht tussen
zelfstandigheid en controle
Een kind heeft nodig:
 Zelf dingen uitzoeken
 Oplossingen voor problemen te bedenken
 Verantwoordelijkheden dragen
 Vrijheid om te experimenteren
 Controle
 Leiding
 Duidelijke grenzen
 Regels
9. Geef kinderen liefde en
help hen zelfrespect te ontwikkelen
10. Bevorder de morele ontwikkeling
en daarmee een gelukkiger gezinsleven
 Praat over problemen en conflicten met gevoel
 Sfeer in de groep gezamenlijke verantwoordelijkheid
Begeleiding Lodewijks
Belangrijker waarde hooghouden voor de opvoeders
 Respect
 Liefde
 Geduld
 Geestkracht
 Rust
 Orde
 Zelfinzicht
 Innerlijke rust
 bescheidenheid