Presentatie WAS

Wet aanpak
schijnconstructies
Lobke Zandstra
Wat is het probleem?
• Legale constructies worden gebruikt om op onwenselijke
manieren op (arbeids)kosten te concurreren (voorbeeld:
hoge onkostenvergoeding)
• Fraude: overtreding van wet- en regelgeving (voorbeeld:
fraude met A1-verklaring)
• Problemen met handhaving wettelijk minimumloon
2
Onderliggende factoren
•
•
•
•
3
Loonverschillen in Europa
Vrij verkeer, internationalisering
Complexe regelgeving
De regelgeving loopt altijd achter de feiten aan
Doel aanpak schijnconstructies
• Meer waarborgen voor een
fatsoenlijke beloning voor
werknemers
• Bevorderen van eerlijke concurrentie
tussen bedrijven
• Aanpakken van malafide praktijken
4
Aanpak schijnconstructies
•
•
•
•
5
Werkgroepen
Extra handhaving
Extra voorlichting
De Wet aanpak schijnconstructies
Eerlijk loon
Gelijk loon voor gelijk werk op dezelfde plek
6
Eerlijk loon
• Probleem: onduidelijke onkostenvergoedingen op loonstrook
• Maatregel: specificeren onkostenvergoeding en hoogte ervan
• Ingangsdatum: 1 januari 2016
7
Eerlijk loon
• Probleem: contante uitbetaling minimumloon is fraudegevoelig
• Maatregel: wettelijk minimumloon verplicht giraal uitbetalen
• Ingangsdatum: 1 januari 2016
8
Eerlijk loon
• Probleem: onterechte verrekeningen of inhoudingen minimumloon
• Maatregel: niet langer toegestaan verrekeningen met of
inhoudingen op minimumloon
• Ingangsdatum: 1 januari 2016
• Uitzondering: In het wetsvoorstel is een mogelijkheid opgenomen om
bij amvb bepaalde specifieke betalingsverplichtingen aan te wijzen
waarvoor de werknemer wel schriftelijke volmacht zou kunnen
verlenen aan de werkgever om die namens hem te verrichten aan
een derde.
9
Transparantie
• Probleem: De Inspectie SZW kan nu onvoldoende transparant
zijn over resultaten van onderzoeken bij ondernemingen.
• Maatregel: wettelijke regeling voor transparantie van
inspectiegegevens van Inspectie SZW
• Bij AMvB wordt geregeld op welke manier precies openbaar
wordt gemaakt.
• Ingangsdatum: Na inwerkingtreding AMvB – naar verwachting 1
januari 2016
10
Informatie-uitwisseling
• Probleem: bij WML-inspectie kan inspecteur vermoeden dat
waarschijnlijk sprake is van ontduiking cao. Nu kan deze
informatie door Inspectie SZW niet worden doorgegeven
• Maatregel: De Inspectie SZW kan vermoedens van
ontduiking van cao doorgeven aan private cao-handhavers
en/of sociale partners
• Ingangsdatum: 1 juli 2015
11
Verlenging algemeen verbindend verklaring (avv)
• Probleem: als avv afloopt zijn gebonden werkgevers nog
gebonden aan een cao, ongebonden werkgevers niet
• Maatregel: als cao ongewijzigd wordt verlengd kan de avv op
verzoek van cao-partijen voor dezelfde duur (max 1 jaar) ook
worden verlengd.
• Ingangsdatum: 1 juli 2015
12
Uitbreiding ketenaansprakelijkheid voor loon
• Probleem: in sommige gevallen ontvangt werknemer in
keten het verschuldigde loon niet van zijn werkgever omdat
werkgever onvindbaar is of om andere reden
onaanspreekbaar
• Op dit moment kan werknemer alleen zijn werkgever
aanspreken als hij onderbetaald is.
13
Wanneer geldt het?
• Maatregel: alle opdrachtgevers in de keten kunnen door de
werknemer aansprakelijk gesteld worden voor achterstallig
loon
• Geldt indien:
• Er sprake is van onderbetaling van werknemer (werkzaam o.b.v.
arbeidsovereenkomst). Dus niet als zzp’er het werk heeft verricht.
• De arbeid feitelijk in Nederland wordt verricht.
• In de keten wordt gewerkt met overeenkomst(en) van opdracht
en/of overeenkomst van aanneming van werk.
• Ingangsdatum : 1 juli 2015
• Inlenersaansprakelijkheid vervalt
14
Hoofdelijke en volgtijdelijke aansprakelijkheid
Eerste fase: hoofdelijke aansprakelijkheid
• Naast de werkgever kan ook de directe opdrachtgever van de
werkgever aansprakelijk gesteld worden bij onderbetaling.
Werknemer kan bij achterstallig loon kiezen: hij stelt werkgever
aansprakelijk of diens opdrachtgever of allebei tegelijk.
Tweede fase: volgtijdelijke aansprakelijkheid
• Opdrachtgevers boven de opdrachtgever van de werkgever
kunnen onder bepaalde voorwaarden aansprakelijk gesteld
worden. Stap voor stap.
15
Uitzonderingen op volgtijdelijk systeem
• In twee situaties kan werknemer na eigen werkgever de
hoofdopdrachtgever aansprakelijk stellen en de rest van de
keten overslaan
• Situatie 1: Als bij ernstige onderbetaling na een half jaar
werknemer loon nog steeds niet heeft ontvangen.
• Ernstige onderbetaling: 3 maanden minder dan 50% van caoloon of 3 maanden minder dan 70% van WML
• Situatie 2: Als een jaar na signaal van werknemer over
onderbetaling, werknemer loon nog niet heeft ontvangen.
16
Ketenaansprakelijkheid
17
Niet-verwijtbaarheid
• Aangesproken opdrachtgever is niet aansprakelijk indien hij
aannemelijk maakt dat hem geen verwijt treft
• Opdrachtgever kan diverse maatregelen nemen, zoals werken
met geregistreerde bedrijven, afspraken in contract over
naleven wet en cao en voorkomende onderbetaling proberen op
te lossen
• Gaat om maatregelen vooraf (bij opdrachtverlening) en achteraf
(bij onderbetaling)
• Uiteindelijk bepaalt de rechter of sprake is van nietverwijtbaarheid, omdat altijd omstandigheden van het geval
bepalend zijn
18
Hoe verder?
• Invoering per 1 juli en per 1 januari
• Voorlichting via www.ondernemersplein.nl en
voorlichtingsbijeenkomsten
• Software bedrijven zijn aan de slag
• Jaarlijkse monitoring en evaluatie na drie jaar
• Voorzitterschap Europese Unie
19
Vragen?
20