STAT B2 farmaco tabellen
advertisement
Allergische rhinitis 1. Incidenteel nasaal oraal kind 2. Intermittend, mild Snelle werking (z.n.) Verstopte neus (ook voor kinderen) géén corticosteroïd 3. Persisterend, matig tot ernstig Medicijn Azelastine (>5 jaar) Cetirizine Groep antihistaminica " Dosering neusspray 1mg/ml -10 ml - 2dd 1/gat, z.n. tablet 10mg - 1dd, z.n. Bijwerkingen dysgeusie of bittere smaak licht slaperig, duizelig, hoofdpijn, droge mond " + diarree " + diarree Contra-indicaties niet langdurig gebruiken bij borstvoeding ernstig gestoorde nierfunctie, overgevoelig hydroxyzine, piperazinederivaten of conserveermiddel, niet bij borstvoeding " Cetirizine (6-12 jaar) Cetirizine (2-6 jaar) " " drank 1mg/ml - 200 ml - 2dd 5ml, z.n. drank 1mg/ml - 200 ml - 2dd 2,5ml, z.n. zie hierboven antihistaminica beclometason corticosteroïd neusspray 50μg/dosis - 200 - 2dd 2/gat, verminderen tot 2dd 1/gat zelden: droge, geïrriteerde neus - budesonide (>6jr) " neusspray 50μg/dosis - 200 - 1dd ochtend irritatie, bloederige afscheiding combinatie CYP3A4-remmer cromoglicinezuur zie hierboven cromoglicaat corticosteroïd neusspray 20μg/ml - 15m - 4-6dd 1/gat benzalkoniumchloride Antihistaminica = H1-antagonist Antihistaminica werken na ~15minuten, corticosteroïden na enkele dagen. Maximale effect pas na een maand. Bij corticosteroïd van septum af sprayen. Bij lokale irritatie en bloederige afscheiding enkele dagen stoppen. Geen orale of systemische toediening. Bij intermittende klachten controle niet noodzakelijk, zelf stoppen als klachten zijn verdwenen. Anders na 4 wkn controle. Eczeem 1. Mild < 3 weinig/geen oedeem of krabeffecten 2. Matig 3-6 licht oedeem of krabeffecten 3. Ernstig > 6 papels, krabeffecten, roodheid, oedeem Frequente recidieven Medicijn zinoxide (nattend) Lanette Groep Indifferent middel hydrocortison + IND corticosteroïd (I) kinderen >1mnd Dosering zinkzalf 100mg/g - 28g - 1-2dd na douchen lanettecrème - 100g (nat/droog) lanettezalf - 100g (zeer droog) hydrocortisoncrème1% - 100g - 2dd + indiff. - bij verbetering na 2wkn 1dd 1dd dun aanbrengen Bijwerkingen overgevoeligheidsreactie - Contra-indicaties brandwonden - huidatrofie, striae, periorale dermatitis, huidinfecties, ulcereuze huidaandoeningen, wonden, dermatitis periorale, acne vulgaris, acne rosacea. bij onvoldoende effect Flumetason +IND Betamethason >1jr corticosteroïd (II) Lacacorton0,2mg/g - 30g - 1-2dd + indiff. huidatrofie onbehandelde huidinfecties corticosteroïd (III) crème/zalf/lotion - 0,64mg/g - 100g of ml 1-2dd + indifferent middel huidklachten (jeuk, irritatie) Flumetason corticosteroïd (II) Lacacorton0,2mg/g - 30g - 1dd, 2-4x/week + indiff. huidatrofie onbehandelde huidinfecties, ulcereuze huidaandoeningen en wonden, perianale- en genitle jeuk, acne, rosacea, zwanger: op strikte indicatie onbehandelde huidinfecties Keuze indifferente middel o.b.v. voorkeur patiënt. - eerdere ervaringen belangrijk. Minimaal 1-2x/dag, 1u na corticosteroïd, mag i.p. onbeperkt. TUBE 100gram. creme: cetomacrogolcrème, lanettecrème vetcrème: vaselinecetomacrogolcrème, vaselinelanettecrème zalf: cetomacrogolzalf, lanettezalf Bij constitutioneel eczeem dagelijks indifferent middel - matig eczeem corticosteroïd (1 of 2) en bij ersntig dagelijk cortcosteroïd (3) voor 2-3 weken. In de huidplooien nooit klasse 3 cortcosteroïd. Astma volwassenen Medicijn Groep Dosering Bijwerkingen Contra-indicaties 1. Zo nodig SABA <3/week, inspanning salbutamol SABA inhalatiepoeder diskus 200μg, zn1–4dd, max. 800μg/dag. brandend gevoel tong, fijne tremor, smaakverandering (niet-selectieve) b-blokkers (propranolol) vermijden kalium controleren bij diuretica gebruik 2. ICS startdosis + SABA Beclometason corticosteroïd " orofaryngeale candiasis, geïrriteerde keel, heesheid " luchtweginfecties, TBC, status astmaticus Budesonide inhalatiepoeder in patroon "cyclokaps" 2dd 200μg, max 1600μg/dag inhalatiepoeder easyhaler 200μg/dosis 200 - 2dd, max 1600 μg --- effect toevoegen 3. ICS startdosis + LABA montelukast Salmeterol antileukotriënen LABA tablet 10mg - 1dd inhalatiepoeder diskus - 50μg/dosis - 60 2dd zeer vaak: BLWI tremor, hoofdpijn, hartklopping oppassen kids: feytoïne, feobarbital of rifampicine gebruik (niet selectieve) b-blokkers vermijden kalium controleren bij diuretica gebruik Frequente recidieven Flumetason corticosteroïd (II) Lacacorton0,2mg/g - 30g - 1dd, 2-4x/week + indiff. huidatrofie onbehandelde huidinfecties Bijwerkingen brandend gevoel tong, fijne tremor, smaakverandering orofaryngeale candiasis, geïrriteerde keel, heesheid _ Contra-indicaties (niet-selectieve) b-blokkers (propranolol) vermijden kalium controleren bij diuretica gebruik luchtweginfecties, TBC, status asmaticus Bijwerkingen brandend gevoel tong, fijne tremor, smaakverandering orofaryngeale candiasis, geïrriteerde keel, heesheid _ Contra-indicaties (niet-selectieve) b-blokkers (propranolol) vermijden kalium controleren bij diuretica gebruik luchtweginfecties, TBC, status asmaticus itraconazol, ketoconazol, ritonavir, sanquinavir, erytromycine en claritromycine (langdurig gebruik) SABA werkt binnen 30 min, max na 2-3 uur. Duur: 5-7 uur. monteluklast remt de opgewekte bronchostrictie zowel in de vroege als late fase. Astma kinderen 1-6 jaar 1. Episodisch piepen SABA (1-2 wkn) 2. Blijvend piepen /(allergisch) astma SABA + ICS (6 wkn) Medicijn salbutamol (1-2 wkn) Groep SABA beclometason corticosteroïd Dosering dosisaerosool 100μg/dosis - 200 - 1-4dd 1-2 inhalaties, max 8 inhalaties/dag. dosisaerosool 200μg/dosis - 200 - 2dd 1x budesoine " dosisaerosool 200μg/dosis - 200 - 2dd 1x itraconazol, ketoconazol, ritonavir, sanquinavir, erytromycine en claritromycine (langdurig gebruik) tot 4 jaar met masker, vanaf 4 jaar mondstuk Astma kinderen > 6 jaar 1. Zo nodig SABA <3/week, inspanning 2. SABA + ICS (6 wk) >2x/week SABA nodig Medicijn salbutamol (1-2 wkn) Groep SABA beclometason corticosteroïd Dosering dosisaerosool 100μg/dosis - 200 - 1-4dd 1-2 inhalaties, max 8 inhalaties/dag. dosisaerosool 200μg/dosis - 200 - 2dd 1x budesoine " dosisaerosool 200μg/dosis - 200 - 2dd 1x bij geen volledige astmacontrole na 12 wkn normale dosis ICS doorverwijzen itraconazol, ketoconazol, ritonavir, sanquinavir, erytromycine en claritromycine (langdurig gebruik) Anticonceptie Groep Dosering bijwerkingen Contra-indicaties Anticonceptiepil combinatiepreparaat doorbraakbloeding Vaginale ring combinatiepreparaat ethinylestradiol/levongorgestrel tablet 30/150μg 21 - 1dd 3 weken, gevold door 7 dgn stopweek begin 1e dag menstruatie ethynylestradiol/etonogestrel ring voor vaginaal gebruik 2,7/11,7mg - 3 wkn onafgebroken+stopwk Pleister combinatiepreparaat Prikpil op indicatie alleen progestageen ethinylestradiol/norelgestromine pleister 200/150μg - 3 pleisters - 1/7 dagen depo-provera '150' 150mg/ml - spuit 1ml - elke 12 wkn diep i.m. (bil/bovenarm) (geen stopweek) Implantatiestaafje alleen progestageen Minipil alleen progestageen hoofdpijn, misselijk, mastodynie meer kans op DVT, duurder vochtretentie, aankomen., nervositeit, hoofdpijn, menorragie/amenorroe, asthenie acne, hoofdpijn en mastodynie, amenorroe/menorragie onregelmatig bloedverlies, amenorroe hevigere menstruatie (eerste 3) - PID VG: MI, CVZ, DVT, trombofilie, leverfunctiestoornissen Risico: roken (>35jr), hypertensie, DM, obesitas, immobilisatie migraine met aura, enti-epileptica, rifampicine VG: MI, CVZ, DVT, trombofilie, leverfunctiestoornissen Risico: roken, hypertensie, DM, obesitas, immobilisatie migraine met aura, enti-epileptica, rifampicine " + obesitas etonogestrel implantatiestift 68mg - binnenzijde niet-dominante arm, 3 jaar desogestrel tabletten 0,075mg - 28 - 1dd zonder onderbreking. Koperspiraal Hormoonspiraal Intra-uteriene device 52 mg - na 5 jaar vervangen genitale jeuk meer kans op DVT, duurder. minder bloeding, amennoroe, depressie, hoofdpijn, acne, aankomen, mastodynie - eerste mnd onregelmatig bloeden, PID maligniteiten genitaliën, veneuze trombo-embolische proc., ernstig leverfunctiestoornis, onverklaard vaginale bloeding, metabole botziekten. hormonale tumoren, veneuze trombo-emolische proc., leverfunctiestoornis, overklaarde vaginale bloedingen. hormonale tumoren, veneuze trombo-emolische proc., leverfunctiestoornis, overklaarde vaginale bloedingen. SOA, PID, onbekend vaginaal bloedverlies, actieve infecties of maligniteiten genitalia interna, anatomische afwijkingen, uterusfibromyomen, koperallergie, ~<6wkn post partum, bloedverdunners SOA, PID, onbekend vaginaal bloedverlies, actieve infecties of maligniteiten genitalia interna, anatomische afwijkingen, uterusfibromyomen, DVT, lomgembolie, mammacarcinoom, leverziekten, ~<6wkn post partum, bloedverdunners Dysmenorroe primair geen pathologische oorzaak, secundair wel (endometriose, PID, uterusmyoom) Medicijn 1. Paracetamol 2. NSAID ibuprofen Groep analgetica prostaglandineremmer als het niet werkt: naproxen 3. Hormonaal bij GI risico omeprazol anticonceptiepil Hormoonspiraal als dat niet werkt progestativum PPI Dosering paracetamol tablet 500 mg - z.n. 1-2x, max 8 capsule 400mg - 3dd, max4dd Bijwerkingen diarree, maagklachten tablet 250mg - 2x -> 1x elke 8-12u maagklachten, obstipatie, hoofdpijn, slaperig, duizelig omeprazol tablet - 20mg Contra-indicaties ernstige leverinsufficiëntie ulcus peticum, maag-darmbloedingen/perforatie, colitis, trombofilie, acetylsalicylzuur allergie, ernstige nier- of leverfunctiestoornis, hartfalen of dehydratie + zwangerschap (3e trimester), lactatie (ibu wel) Pneumonie volwassenen Medicijn amoxicilline Groep breedspectrum blactam Dosering tablet 500mg - 3dd - 5dgn Bijwerkingen diarree, misselijk, braken Contra-indicaties EBV, lymfatische leukemie, zwanger + fenylketonurie 2. Contra-indicatie of onverbeterd >2 dgn doxycycline tetracycline tablet 100mg - 1 dag 2x, dan 1dd 1x -7dgn 24-48u doorslikken na symptoomvrij (5-10dgn) hypertensie, Candiasis, vaginitis, sinusitis leverfunctiestoornis, bypass, exclusie duodenum, zwangerschap (2+3e deel) Q-koorts doxycycline tablet 200mg - 1dd - 2-3 wkn Aspiratiepneumonie augmentin tablet amoxicilline-clavulaanzuur 500/125mg 3dd - 6dgn zwanger / lacterend amoxicilline tablet 500mg - 3dd - 5 dgn misselijk, buikpijn, flatuentie, diarree overgevoeligheid macroliden erythromycine tablet 500mg - 4dd - 7 dgn 1. Eerste keus Interacties middelen die darmperistaltiek vertragen, bacteriostatische ab, verminderde klaring methotrexaat EBV, lymfatische leukemie overgevoeligheid macroliden b-lactam remt de crosslinking van peptidoglycanen in de celwand -> lysis en celdood. doxycycline = breedspectrum bacteriostatisch - remt de eiwitsynthese Pneumonie Kinderen <11jr Medicijn Groep Dosering Bijwerkingen Contra-indicaties Interacties 1. Eerste keus amoxicilline breedspectrum b-lactam 40mg/kg in 3 dd, 5dgn diarree, misselijk, braken EBV, lymfatische leukemie 2. Contra-indicatie/ onverbeterd >2 dgn azitromycine macroliden suspensie 10mg/kg 1dd - 3 dgn misselijk, buikpijn, flatulentie, diarree overgevoeligheid macroliden Q-koorts trimethoprimsulfamethoxazol sulfanomiden /trimethoprim 6-9mg/kg/dag in 1-2 dosis, minstens 1 week vaak: misselijk, braken, huiduitslag, jeuk ernstige lever- en nierfunctiestoornis, ernstige afwijking bloedbeeld. middelen die darmperistaltiek vertragen, bacteriostatische ab, verminderde klaring methotrexaat oppassen met 1A-antihistaminica, antipsychotica, antidepressiva, fluorchinolonen versterkt werking vit-K-antagonist, oppassen met methotrexaat en pyrimethamine (foliumzuursuppletie) macroliden zijn bacteriostatisch - voorkomt RNA afhankelijke eiwitsynthese sulfanomiden remmen het enzym dehydrofoliumzuurreductase, waardoor er minder nucleïnezuren en eiwitten gemaakt kunnen worden. Wordt snel opgenomen. Diepe huidinfecties Cellulitis en erysipelas Ecthyma-ulcus Erysipeloïd Erythema migrans Furunkel: risico gecompliceerd verloop hidradenitus suppurative: frequent paronychia wondinfectie bijtwond 1a. flucloxacilline 1b. azitromycine 1a. flucloxacilline 1b. azitromycine 1a. feneticilline of fenonxymethylpenicilline 1b. azitromycine 1a doxycycline 1b. amoxycycline kinderen 1c. azitromycine kinderen flucocloxacilline neus clindamycine tablet 500mg - 4dd, 10 dgn tablet 500mg - 1dd, 3dgn tablet 500mg - 4dd, 10 dgn tablet 500mg - 1dd, 3dgn tablet 500mg - 3dd, 7dgn tablet 500mg - 3dd, 7dgn tablet 500mg - 1dd, 3dgn tablet 100mg -2dd, 10 dgn tablet 500mg-4dd, 14 dgn 50mg/kg over 3dd, 14dgn tablet 500mg-1dd, 7dgn 10mg/kg/dag tablet 500mg, 4dd-7dgn fusidinezuurcrème 4wkn lotion 2dd, 3 mnd amoxycilline/clavulaanzuur flucloxacilline 1a. amoxycilline/clavulaanzuur kind 1b. doxycycline kind clindamycine tablet 500/125mg-3dd, 7dgn tablet 500mg-dd,10dgn tablet 500/125mg-3dd, 7dgn 10mg/2,5kg - 3dd - 7gn tablet 100mg - 2x>1x, 7dgn 25mg/kg over 3dd, 7dgn Oppervlakkige huidinfectie Erythrasma Folliculitis: hardnekkig Impetigo vulgaris 1a. miconazolcrème 2a. fusidinezuurcrème 2b. macrolide flucloxacilline 1. fusidinezuurcrème 2a. flucloxacilline kind 2b. macrolide 2dd 3dd, max 14dgn tablet 500mg - 3dd, 7dgn 3dd, max 14dgn tablet 500mg, 3dd, 7dgn 40mg/kg over 3dd, 7dgn Impetignisatie: purulent Stafylokokkennfectie: flucloxacilline - macrolide (azitromycine). Urineweginfectie niet-zwangere vrouwen vanaf 12 jaar Groep Dosering capsule 100mg met gereguleerde afgifte 2dd - 5 dagen 2. Fosfomycine werking duurt even macrolide fosfomycine 3 gram in granulaat van 8gram - eenmalig 2u na de maaltijd, opgelost in water 3. Trimethoprim Sulfanomiden tablet 300mg - 1dd voor de nacht 3dgn 1. Nitrofurantoïne Bijwerkingen superinfectie door schimmel of resistente bacteriën, benigne intracraniële hypertensie, alopecia (kort) vaak: misselijk, maagklachten, diarree Contra-indicaties nierinsufficiëntie (<30ml/min), acute pyrofie, G6PD-deficiëntie. Interacties chinolonen, alkaliserende middelen eerdere overgevoeligheid borsttvoeding (tenzij 24u gestopt) middelen die de gastro-intestinale motiliteit verminderen (metoclopramide). misselijk, braken, huiduitslag ernstige lever- en nierfunctiestoornis, ernstig afwijkend bloedbeeld, acute poryferie en methotrexaatgebruik andere foliumzuurantagonisten (methotrexaat) > foliumzuursuppletie Klachten moeten afnemen na 3-5 dagen. Nitrofurantoïne remt enzymen die belangrijk zijn voor het energiemetabolisme en remmen de eiwitsynthese. Fosfomycine = bactericide remt enzym dat betrokken is bij de synthese van de celwand. Sulfanomiden remmen het enzym dehydrofoliumzuurreductase, waardoor er minder nucleïnezuren en eiwitten gemaakt kunnen worden. Wordt snel opgenomen. Urineweginfectie zwangere vrouwen Groep Dosering capsule 100mg met gereguleerde afgifte 2dd, 7 dagen augmentin tablet 500/125mg - 3dd, 5 dgn 1. Nitrofurantoïne 2. Amoxicilline /clavulaanzuur Bijwerkingen superinfectie door schimmel of resistente bacteriën, benigne intracraniële hypertensie, alopecia (kort) diarree Contra-indicaties ernstige nierinsufficiëntie (<30ml/min) en G6PD-deficiëntie. Interacties chinolonen, alkaliserende middelen overgevoelig penicilline/cefalosporine medicijnen die de darmperistaltiek verlagen verminderd klaring methotrexaat versterkt vitamine K antagonist Urineweginfectie mannen of pt. met DM, verminderde weerstand of afwijking nieren/urinewegen Groep 1. Nitrofurantoïne 2. Trimethoprim Dosering capsule 100mg met gereguleerde afgifte 2dd, 7 dagen tablet 300mg - 1dd voor de nacht7dgn Bijwerkingen superinfectie door schimmel of resistente bacteriën, benigne intracraniële hypertensie, alopecia (kort) misselijk, braken, huiduitslag Contra-indicaties ernstige nierinsufficiëntie (<30ml/min) en G6PD-deficiëntie. Interacties chinolonen, alkaliserende middelen ernstige lever- en nierfunctiestoornis, ernstig afwijkend bloedbeeld, acute poryferie en methotrexaatgebruik andere foliumzuurantagonisten (methotrexaat) > foliumzuursuppletie Contra-indicaties ernstige nierinsufficiëntie (<30ml/min) en G6PD-deficiëntie. Interacties chinolonen, alkaliserende middelen overgevoelig penicilline/cefalosporine medicijnen die de darmperistaltiek verlagen verminderd klaring methotrexaat versterkt vitamine K antagonist Ongecompliceerde urineweginfectie kinderen tot 12jr Groep Dosering suspensie 5-6mg/kg over 4dd, 5dgn max 400mg/dag augmentin tablet 30/7,5mg/kg over 3dd, 3 dgn max 3g/75mg per dag 1. Nitrofurantoïne 2. Amoxicilline /clavulaanzuur Bijwerkingen superinfectie door schimmel of resistente bacteriën, benigne intracraniële hypertensie, alopecia (kort) diarree Weefselinvasie niet-zwangere vrouwen vanaf 12 jaar 1. Ciprofloxacine > 16 jaar 2. Amoxycilline /clavulaanzuur Groep CYP1A2 remmer 3. Cotrimoxazol (overgevoelig penicilline) Dosering tablet 500mg - 2dd - 7dgn Bijwerkingen misselijk, diarree tablet 500/125mg - 3dd - 10dgn best innemen maaltijd diarree tablet 960mg - 2dd - 10 dgn vaak: misselijk, braken, huiduitslag (maculopapuleus) Contra-indicaties lever- en nierfunctiestoornissen, overgevoeligheid chinolonen overgevoelig cefalosporinen/penicilline Interacties renale klaring methotrexaat, metaalverbindingen (Ca, Mg, Fe), middelen die de darmperistaltiek vertragen verminderde klaring methotrexaat versterkte werking vitamine K-antagonist overgevoelig sulfanomiden/trimethoprim ernstige leverparnchymbeschadiging, nierinsufficiëntie en olgurie, ernstige afwijkingen bloedbeeld bacteriostatisch ab (trimethoprim, sulfamethoxazol) kaliumverhogende middelen (ace-remmer, heparine, ciclosprine, NSAID) -> hyperkaliëmie vermijd: antideprrica, methadon, macrolide ab Weefselinvasie zwangere vrouwen moeten worden doorverwezen Cotrimoxazol = bacteriocide - remt synthese tetrahydrofoliumzuur in het micro-organisme. Clavulaanzuur is een β-lactamaseremmer Weefselinvasie mannen of pt. met DM, verminderde weerstand of afwijking nieren/urinewegen 1. Ciprofloxacine > 16 jaar 2. Amoxycilline /clavulaanzuur Groep CYP1A2 remmer 3. Cotrimoxazol (overgevoelig penicilline) Dosering tablet 500mg - 2dd - 14dgn Bijwerkingen misselijk, diarree tablet 500/125mg - 3dd - 14dgn best bij innemen maaltijd diarree tablet 960mg - 2dd - 14 dgn misselijk, braken, huiduitslag (maculopapuleus) Contra-indicaties lever- en nierfunctiestoornissen, overgevoeligheid chinolonen overgevoelig cefalosporinen/penicilline Interacties renale klaring methotrexaat, metaalverbindingen (Ca, Mg, Fe), middelen die de darmperistaltiek vertragen verminderde klaring methotrexaat versterkte werking vitamine K-antagonist overgevoelig sulfanomiden/trimethoprim ernstige leverparnchymbeschadiging, nierinsufficiëntie en olgurie, ernstige afwijkingen bloedbeeld bacteriostatisch ab (trimethoprim, sulfamethoxazol) kaliumverhogende middelen (ace-remmer, heparine, ciclosprine, NSAID) -> hyperkaliëmie vermijd: antideprrica, methadon, macrolide ab Weefselinvasie kinderen tot 12jr Groep 1. Amoxicilline /clavulaanzuur 2. Cotrimoxazol Dosering suspensie 50/12,5mg over 3dd -10dgn max 3g/750mg best bij innemen maaltijd suspensie 6/30mg/kg over 2dd-10dgn max 320/1600mg Bijwerkingen diarree Contra-indicaties overgevoeligheid cefalosporine/penicilline misselijk, braken, huiduitslag overgevoelig sulfanomiden, levenparenchym beschadiging, nierinsufficiëntie en oligurie, bloedbeeld Interacties middelen die de darmperistaltiek vertragen, vermindert renale klaring methotrexaat, versterkte werking vitamine K antagonist bacteriostatische antibiotica, ACEremmers/heparine(hyperkaliëmie), QT-inverval verlengen (methadon, macrolide ab)
