Verslag rondetafelbijeenkomst consultatie Fink Ministerie van

Verslag rondetafelbijeenkomst consultatie Fink
Ministerie van Economische Zaken, 20 juni 2016
Lijst aanwezigen in de bijlage
Opening en introductie door Stefan Wijers:
Dagvoorzitter Stefan Wijers opent de middag en heet de aanwezigen welkom. Hij nodigt uit
om een eerste indruk te geven bij de uitnodiging die zij voor deze middag hebben ontvangen.
Een twintigtal mensen wordt hierover bevraagd. Antwoorden zijn divers. Een greep uit de gegeven reacties:
Rondom pilot (spoor 1 van Fink)
 Meegedraaid in de pilot, nog weinig aanvragen gekregen. Benieuwd hoe je dit groter kunt maken?
 Fink is erg technisch gestuurd; ondernemers hebben veelal een kennisachterstand.
 Ondernemers weten Fink niet te vinden.
 Goed dat er initiatieven zijn die de risico’s bij financiering beheersbaar maken.
Rondom rol van de overheid:
 Nut en noodzaak van Fink; Waarom de overheid?; Meer denken vanuit de ondernemers!
 Initiatief van EZ is van waarde. Goed dat EZ hier aandacht voor heeft.
 Vraag en aanbod met enige regulering bij elkaar brengen.
Algemeen:
 Bij het afsluiten van een hypotheek heb je een keurmerk nodig. Voor MKB-financiering geldt dit niet. Dat is gek.
Deze vorm van financiering is vele malen complexer.
 Er moet meer kennis voor ondernemers beschikbaar komen rondom het verkrijgen van financiering.
 Hoe interactie faciliteren tussen verschillende typen financiers?
Toelichting Paul van Dijk, programmamanager Fink op achtergrond en toekomst Fink:
Fink is gericht op het efficiënter maken van het aanvragen van financiering en het beoordelen van de aanvraag. In de
pilot, die loopt tot september 2016, wordt getest hoe de SBR-methodiek eraan kan bijdragen dat MKB-bedrijven snel
en gemakkelijk inzicht krijgen in hun financieringskansen bij meerdere financiers. Dit online financieringsportaal is het
eerste spoor van Fink. Hier wordt getest of (en hoe) standaardisatie van meerwaarde is in de verkenningsfase van
een financieringsaanvraag. Marktpartijen kunnen zonder grote investeringen oefenen met het ‘proof of concept’ en
aldus de waarde van de standaardisatie bij financiering van het MKB toetsen.
Het tweede spoor richt zich op de toekomst na de pilot. Hier staat de vraag centraal hoe de transparantie en de
werking van de MKB-financieringsmarkt op langere termijn kan worden versterkt. Hierbij wordt nadrukkelijk gekeken
naar ontwikkelingen in de markt. Wat is het publieke belang, welke ontwikkelingen zijn er in de markt en in welke
richting dient de rol van de overheid zich, gelet op het functioneren van de markt, te bewegen? Hiertoe is een
consultatiedocument gepubliceerd. Partijen kunnen tot 15 juli reageren op de consultatie.
Na deze bijeenkomst en de internetconsultatie kunnen nog specifieke verdiepingssessies worden georganiseerd.
In de discussie komt onder meer de vraag aan de orde of ondernemers zelf voldoende kennis hebben over
financieringsmogelijkheden; zij roepen veelal de hulp in van een adviseur. Ook wordt benadrukt dat het van belang is
om onderscheid te maken als je het hebt over het MKB; er zijn veel verschillen tussen ondernemingen. Ook wordt
erop gewezen dat de lage kwaliteit van de aanvragen vaak zorgt voor afwijzing van financiering; dat hoeft niet te
liggen aan de case zelf.
Aan de hand van een drietal stellingen nodigt Stefan Wijers de deelnemers uit om hun mening hierop te
geven. Men kan kiezen tussen eens, oneens of neutraal.
Stelling 1: ‘Het is goed dat de overheid een Financieringsplatform aanbiedt’:
De deelnemers zijn verdeeld over eens, oneens en neutraal.
Enkele opmerkingen van de voorstanders:
 Goed dat de overheid dit oppakt vooral voor de onderkant van de markt .
 Via een overheidsportaal worden de mogelijkheden van alternatieve financiering naar voren gebracht.
 Goed dat de overheid helpt als het er niet is.
Enkele opmerkingen van tegenstanders:
 Inmiddels zijn er veel initiatieven die hetzelfde aanbieden; worstelen allen om goede data te krijgen.
 Raar om te concurreren met de overheid. Private initiatieven investeren erin.
 Overheid moet zich niet teveel bemoeien met private markten.
Enkele opmerkingen van neutralen:
 Standaardisatie is prima. Maar dat is anders dan een standaard van aanvragen.
 Meer een experimenteel onderzoek.
Stelling 2: ‘De overheid moet spelregels maken voor financieringsplatforms’:
Bijna iedereen blijkt voor de stelling! Een deel is neutraal, een enkeling tegen. Hierbij blijkt niet iedereen hetzelfde te
verstaan onder een financieringsplatform. Is het een platform voor verschillende soorten financiering (zoals Fink) of
voor een bepaalde vorm (zoals crowdfunding)?
Enkele opmerkingen van de voorstanders:
 Vrij spel moet je vermijden; Kans op ‘cowboysituaties’.
 Regels en toezicht belangrijk.
 Gezamenlijk ontwikkelkader; transparanter ontwikkelen; standaardisatie versnelt dit.
 Financieren is een complex product. Een toezichthouder is nodig om te voorkomen dat er een wirwar aan
initiatieven ontstaat.
 Vanuit de overheid moeten de spelregels helder zijn.
Reactie van een tegenstander:
 Is de overheid hier echt bij nodig? Branches en sectoren moeten zelf dit initiatief nemen.
 Kracht van de markt is samenwerking.
Opmerking van een neutrale deelnemer:
 Overheid is niet de enige partij, maar spelregels moeten ook mede door de markt ontworpen worden.
 Zelfregulering is van belang.
Stelling 3: ‘Banken moeten verplicht worden om aanvragen door te verwijzen naar andere financiers’.
Meer dan de helft van de aanwezigen is het hier niet mee eens.
Enkele opmerkingen van voorstanders:
 Als het gaat om kansrijke aanvragen, die om specifieke redenen door de banken niet kunnen worden ingevuld,
dan gebeurt dit al. Starters worden bijvoorbeeld al doorverwezen naar Qredits.
 Het is goed als de ondernemer maar toestemming kan geven voor de doorverwijzing.
Enkele reacties van tegenstanders:
 Dit moet een keuze van de ondernemer zijn.
 Onzinnig om door te verwijzen als de kwaliteit van het merendeel van de aanvragen slecht is. Ondernemer moet
dan terug naar de ‘tekentafel’.
 Veel gevoelige informatie van de ondernemer kan niet worden gedeeld. Financiering verstrekken is ook
mensenwerk, het gaat ook om het verhaal achter het plan.
 Ondernemer moet in de oriëntatiefase beter geholpen worden.
Enkele opmerkingen van neutralen:
 Men doet veel moeite om een aanvraag op te maken. Vervolgens wordt deze afgewezen. Het is dan vaak niet
duidelijk wat erin had moeten staan. Standaardisatie is hierbij belangrijk.
 Aanvraaggegevens verschillen per financier.
 Veel goede ondernemers moeten leren hoe te financieren.
Synthese: Standaardisatie van een financieringsaanvraag:
Paul van Dijk vraagt aan de aanwezigen hoe zij denken over standaardisatie. Is er voldoende draagvlak voor? Nu zijn
18 financiers aangesloten. Zouden we de standaardisatie breder kunnen uitrollen? Wat zijn tips & tricks hierbij?
Wat vinden jullie goed aan wat de overheid doet met Fink rondom standaardisatie?
Opgemerkt wordt dat het goed is dat de overheid actie onderneemt. De overheid heeft hiermee de markt geprikkeld
en kan hiermee een stukje aanvragen standaardiseren en de oriëntatiefase aan de markt overlaten. Uniformiteit is bij
gegevensuitwisseling goed. Maar het blijft opmerkelijk dat er weinig aanvragen zijn gekomen.
Als voordeel van de overheid wordt beschouwd dat hiermee vertrouwen wordt gewekt, al wordt ook het risico van
bureaucratisering onderkent. Er zijn vraagtekens of het ministerie van Economische Zaken wel het juiste onderdeel
van de overheid is om dit op te pakken.
Stel dat we ingaan op de weg van standaardisatie, wat is nodig om het meer werkbaar te maken?
Discussies in kleine groepen leiden tot observaties die worden gedeeld. Enkele voorbeelden:
 Er is weinig tot geen contact met ondernemers.
 De routering moet beter; de achterkant is niet duidelijk.
 Er kijkt niemand van EZ mee. De aanvraag wordt vooraf niet getoetst.
 Er bestond al een taxonomie: banken hanteren “SBR –Direct”. Deze is succesvol gebleken om jaarcijfers te
ontvangen en te beoordelen.
 Voor de oriëntatiefase is de Nationale Financieringswijzer, voor de verkenningsfase Fink, maar de adviesfase is
overgeslagen.
 Maak Fink vooral toegankelijker voor ondernemers, zodat zij meer toegang krijgen tot de alternatieve financiers.
 Focus je op het probleem dat je wilt oplossen in plaats van te luisteren naar alle partijen en ieders wensen.
 Enquêteer de ondernemers: waar lopen zij nu tegenaan? Speel hier goed op in vanuit EZ.
 In de markt zijn veel data beschikbaar waarmee een risico-inventarisatie goed is uit te voeren. Neem dit mee.
Stefan Wijers nodigt de deelnemers uit om hun grootste eye-openers van de middag te delen:
Een aantal reacties:
 De rol van EZ bij dit onderwerp is vanmiddag door vrijwel iedereen erkend.
 De markt is op dit moment al sterk in beweging, zorg dat de overheid met de spelregels niet achter loopt.
 Veel aanwezigen; meer partijen dan gedacht zijn betrokken.
 Financiering is maatwerk; persoonlijk advies in combinatie met digitalisering.
 Doel blijft MKB’ers gemakkelijker aan financiering te helpen.
Afsluiting met Paul van Dijk:
Vandaag is bevestigd dat het perspectief van de ondernemers belangrijk is: ‘What’s in it for them?’
Deze bijeenkomst helpt om een vervolg te geven aan de discussie . Alle aanwezigen worden nogmaals uitgenodigd
om vóór 15 juli te reageren op de consultatie. Ook vragen zijn uiteraard welkom.
De middag wordt afgesloten met een dankwoord aan alle deelnemers voor hun aanwezigheid en inbreng.
Bijlage: Deelnemers rondetafelbijeenkomst Fink
Ministerie van Economische Zaken
d.d. 20 juni 2016
contactpersoon:
organisatie:
Mirella van den Akker
Projectgroep Fink
Frank Bakker
NL Credit Service
Katinka Besenbruch
Projectgroep Fink
Bas Bongers
Projectgroep Fink
Hugo van Campen
NBA
Kees van Drunen
Ministerie van Economische Zaken
Paul van Dijk
Projectgroep Fink
Frits Dorst
KNAB
Nadine Elfrink
PPM-Oost
Arnold Esser
ING
Petra Ferdinand
RVO
Julia Foekema
Projectgroep Fink
Georgie Friedrichs
Samenwerkende kredietunies
Annabel van Gelder
Projectgroep Fink
Geert Gladdines
O&L voor ondernemers
Geert Haisma
Synnofin
Max Henny
CapSearch
Frans Hietbrink
Belastingdienst
Edwin van Houselt
IMK
Remko Jansen
KNAB
Guust Jutte
Rabobank
Paul Kamphuis
Topicus
Heleen van der Meer
Projectgroep Fink
Edwin Netjes
KplusV
Joris Peeters
D&B
Ruilof van Putten
NL Investeert
Frans Ramselaar
Standard and Scores
René Reijtenbagh
BANN
Mick Slaap
Projectgroep Fink
Joep Steegmans
CPB
Yolande Strikker
Qredits
Perry Telle
NOAB
Peter Verhaar
Investeerder
Benedikt Vogt
CPB
Diederik Werdmölder
Pinvoorschot
Sjaak van der Werf
Kamer van Koophandel
Jan Wietsma
MKB Kredietcoach
Rob Wolthuis
MKB-NL
Tim Zoete
Voldaan
Simon Zwagemakers
NVB